|
2005
|
|
|
Gainera, urte hauetan idatzitako beste karta batzuetan —eta bere garaikide askoren kontra— hizkuntza" karaktere jakin bat" duen" osotasun organiko" bezala kontsideratzen du56 Dena den, eta harritzekoa bada ere, esan beharra dago ohar garrantzitsu hauek ez dutela segida edo oihartzun berezirik ondorengo urteetan berak proposatuko duen" antropologia konparatuan". Honi buruzko testuetan, egiaz,
|
hizkuntzak
bigarren mailako papera betetzen du, ze berau bertan gizabanakoak eta giza-taldeak ezaugarritzeko kanpo elementu erabilgarri bezala bakarrik kontsideratzen da57 Aipatu bezala, urte inguruan iristen da Humboldt egiaz hizkuntzaren sakoneko garrantzia antzematera: aspalditik zebilen bere antropologiarentzako giltzarri moduko zerbaiten bila eta, bere pentsamenduaren nolabaiteko krisiaren emaitza bezala, giltzarri hori hizkuntzaren baitan aurkitzen du.
|
|
2008
|
|
|
Horren guztiaren bidez osatzen den gizarte testuinguruan,
|
hizkuntzak
bigarren mailako papera hartu eta atzera egiten du Gaztelania erabiltzeak abantailak ditu, euskara erabiltzeak zailtasunak dakartza, eta horrek jarrera bat zabaldu zuen euskal gizarteko sektore zabaletan. Horren guztiaren ondorioz, besteak beste, hizkuntza bat errazago baztertu zen; hau da, euskararen familia bidezko transmisioa galdu zen Gainera, hizkuntzaren belaunaldiz belaunaldiko transmisioari eutsi zieten
|
|
|
kanpora ateratzen ez zenean, lantzen zituztèn produktuei irteera emateko, bezero berrien bila: bezero euskaldunak edo erdaldunak, bertakoak nahiz kanpokoak?
|
hizkuntza
bigarren mailako bitartekotzat zuen, bezero berriak irabaztekotan?, ongi ohartzen bazen ere, bestalde, ikusten zuena ikusten zuen Nazariok, eta ikusten zuenaren arabera juzgatzen zuen mundua, bere buruari iruzurrik egin gabe?, klase industrial dominanteak gaztelania zuela nagusi. Burdinaren lehia ez zen samurra, beraz, eta Nazariok bide eta metodo bakarra aurkitu zuen aurrera egiteko:
|
|
|
Interfazea beraz, zera litzateke,. Ordenadoreko> pantailan> dakusaguna, > eta> eragiteko> aukera> ematen> diguna: > klikatu, > geuk> datuz> bete, > eskaera> egin...?. > Alde horretatik, lehen irudipen batean beharbada pentsatu dezakegu interfazeak egitea diseinu edo informatika kontua dela, eta
|
hizkuntza
bigarren mailako faktorea dela. Baina ez da hala.
|
|
|
Hasierako bizkaitar nazionalismotik Euskal Herri osoa barne hartu gura zuen proiektura igaro zen laster. Arana Goiriren nazio eredua, teorian, arrazan oinarritzen zen,
|
hizkuntza
bigarren mailakoa izanik. Horregatik euskaldun hitza baztertuz euzkotar sortu zuen (euskal arrazakoa adierazteko) eta Euskal Herriaren ordez Euzkadi (euzkotarrek osaturiko nazioa).
|
|
2009
|
|
|
Bere hizkuntza modu praktiko batean, euskaraz idatziz? defendatzen badu ere, Atxagak esan zidan behin
|
hizkuntza
bigarren mailakoa zela beti. Lehenik zerbait adierazteko, komunikatzeko premia zegoela, eta hori indartsua baldin bazen, modua eta bidea jarraian etorriko zirela.
|
|
2014
|
|
|
Kasu horretan, UGT sindikatuaren eskutik etorri zaigu errekurtsoa. Gaztelaniaz jakin beharra baldintzatzat ezartzen da, baina bertakoa eta geurea den
|
hizkuntzak
bigarren mailako trataera jasotzen du berriro ere, Donostian zerbitzua jasotzen dugun 70.000 euskaldunon hizkuntza eskubideak kontuan hartu gabe.
|
|
2015
|
|
|
Badakigu, ondo jakin ere, mendeetan zehar dominatzaile menpeko egoerak gertatu izan direla lur hauetan, eta oraindik ere hainbat tokitan hala izaten jarraitzen duela. Bada, horrek guztiak bere arrastoa utzi du gugan, eta geure
|
hizkuntza
bigarren mailakoa balitz bezala, eta idatzi gabeko lege bat balego bezala, erdarei lehentasuna ematen jarraitzen dugu. Bai, dugu, baita guk geuk ere.
|
|
|
Badakigu euskara ez dela gazteleraren eta frantsesaren pareko, ezta gutxiagorik ere; ez hiztunez eta ezta eskubidez ere. Bada, horrek guztiak bere arrastoa utzi du gugan, eta geure
|
hizkuntza
bigarren mailakoa balitz bezala, eta idatzi gabeko lege bat balego bezala, erdarei lehentasuna ematen jarraitzen dugu.
|
|
|
Hizkuntza bada irizpidea, Unamuno, Baroja, Oteiza ez dira euskal kulturaren parte? Zer gertatzen da
|
hizkuntza
bigarren mailan dagoen edo lekurik ez duen arte diziplinetan. Euskal literaturari dagokionean, esango nuke azken urteetan aski onartua dagoela euskarazko produkzioak osatzen duela berau, baina hori zalantzan jartzen duenik ere bada.
|
|
|
Hezkuntzari dagokionez ere, euskararen ezagutza ez dago bermatuta belaunaldi guztietan.Nafarroan eta Iparraldean ere, egoera ez da lar ona.Euskal Herria bi estaturen menpe egonik, indarrean dauden hizkuntza politikak menpekoak dira. Hau da, Frantziako eta Espainiako konstituzioek diotenaren menpe daude, eta horietan lehentasunezko hizkuntzak dira frantsesa eta gaztelania; gure
|
hizkuntza
bigarren mailako bihurtzen da. Argi dago hori iraultze aldera beste inoren mende ez dagoen hizkuntza politika bat behar dugula, euskaraz bizitzea bermatuko duena eta euskarari lehentasuna emango diona, benetako ofizialtasuna emango diona, ez soilik paperean.Eta izan du esku hartzerik gabekoa; ikusi dugu zenbait udalek hartu izan dituztela hainbat neurri euskaraz bizitzeko eta helegiteak jarri dizkietela, izan Espainiako Gobernuaren ordezkaritzak, izan suprefetak.
|
|
|
Haatik, arestian ikusi dugun moduan, bada beste ibilbide bat ere. Ibilbide horri
|
hizkuntzaren
bigarren mailako ikaskuntza deituko diogu, Txepetxen terminologia baliatuta. Hara kontua diagrama bidez adierazia (iturria:
|
|
2018
|
|
|
Zerorrek ondo baino hobeto diozu: bigarren mailako
|
hizkuntzak
bigarren mailako herritar egiten gaitu, gure euskalduntasuna ez da giza duintasunari dagokion neurrikoa. Duintasunaren neurria zer den jakin nahi duenak, berriz, azter beza erdaldunaren estatus soziolinguistikoa, hor aurkituko du hitzaren neurriko egoera.
|
|
|
Euskararen beharrezkotasunaz, berriz, guztiz ados: bigarren mailako
|
hizkuntzak
bigarren mailako herritar egiten gaitu, eta hori ez da ez bidezkoa ez onargarria. Beharrezkoa al da erdara gurean?
|
|
2022
|
|
|
irabazten duenak irabazten duela, euskarak ez du merezi duen garrantzia izango. Gure
|
hizkuntza
bigarren mailako kontu bat da gure klubean. Euskara kalean gero eta gutxiago erabiltzen den sasoi kezkagarri honetan, garrantzi sinbolikoa baino ez dauka Athleticen.
|