|
2001
|
|
|
Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama
|
hizkuntza
eta hizkuntza hautamena, ezin diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri âhizkuntzen  arteko elkarbizitzari, alegiaâ, arazoaz ezer jakin nahi ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
Urkixoren gaia, izenburuak argi eta garbi adierazten duenez, ez zen euskara izan zuzen zuzenean. Gogoan zuena ez zen
|
hizkuntza
eta hizkuntzaren gorabeherak, hizkuntzaren inguruan egina zegoen eta egiten ari zen ikerlana baizik, filologia eta hizkuntzalaritzaren aldetik hain justu, bi hitz hauek orduan (Urkixoren ingurunean batik bat) edo hitz horiek aditzera ematen dituzten gogoetak aski ongi bereizten ez ziren arren. Ordukoez eta etorkizunekoez ere mintzatu zen, ezinbestean, hizkuntzari buruz, garai hartako eztabaida latzen oihartzuna Oñatira zekarrelarik.
|
|
2006
|
|
|
areagotu eginen dela, eta etorkizunean huraxe izanen dela nagusi. Ezinbestean, gainera, gizartearen egiturak eta izateak agintzen baitute
|
hizkuntzan
eta hizkuntza moldeetan.
|
|
2009
|
|
|
Euskararen auzia ez da euskara duindu nahian ari garenon kontua bakarrik. Hiritar guztien erantzukizuna da gure hizkuntzen arteko elkarbizitza, eta hor, mapa linguistiko horren aurrean, politikariek eta artistek, profesionalek eta unibertsitarioek, edozein delarik ere beren ama
|
hizkuntza
eta hizkuntza hautamena, ezin diote bizkarra erakutsi erantzukizun horri, hizkuntzen arteko elkarbizitzari, alegia?, arazoaz ezer jakin nahi ez izatea bera ere arazoaren aurrean jarrera oso markatua hartzea baita: irauteko neke gehien dituen hizkuntzaren aurkakoa, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
" Erabileraren korapiloa" izeneko atalean ikusi dugunez, faktore ugari eta era askotakoak dira erabileran moduren batez eragiten dutenak: hiztunen dentsitatea (gaur oraindik gehiago dira erdal elebakarrak elebidunak baino), hiztunaren hizkuntza gaitasuna, ohitura, jarrera,
|
hizkuntzaren
eta hizkuntza komunitatearen irudi politiko, kultural eta estetikoa, hizkuntzaren indar mediatikoa, hizkuntzaren beraren" erraztasuna eta adierazkortasuna", eta abar. Askotariko mekanismoek eragiten dute ezagutzaren eta erabileraren tartean, norbanakoaren barru barruko sentimenduekin lotzen direnak kasu askotan.
|
|
|
Han eta hemen, guztiok ezagutzen dugu gaztelania, eta erkidego batzuetan nahiz besteetan gaztelaniaz sortzen den kulturaren berri izateko aukera gutxi edo gehiago denok daukagu; alderantzizko bidean, ordea, ez da ematen" Espainiako beste hizkuntzetan" sortzen dena ezagutzeko inolako aukerarik. Ikusezin eta ezezagun dira" Espainiako beste
|
hizkuntzak
eta hizkuntza horietan sorturiko kulturak", beren erkidegoaren barrutitik kanpora, erkidego barruan ere zenbaitentzat diren antzera. Horrela, bada, ezin ulertuzkoa eta bizikidetzarako galgarria da gaur egun gertatzen dena, hots, Murtziako, Extremadurako, Andaluziako edo Gaztelako gazteentzat euskara eta euskal kultura, edo euskal gazteentzat kultura galegoa eta katalana?
|
|
|
Hizkuntzen arteko bizikidetza eredu desberdinak dira lau aukerak, eta, bistan da, gizarte bizikidetzan eragin zuzena izango luketen aukerak direla. 1982ko Hitzarmenak, Euskararen Legearen bidez,
|
hizkuntzen
eta hizkuntza erkidegoen koexistentzia hutsaren gainetik hizkuntzen eta hizkuntza erkidegoen bizikidetzaren aldeko aukera egin zuen, argi eta garbi.
|
|
|
Hizkuntzen arteko bizikidetza eredu desberdinak dira lau aukerak, eta, bistan da, gizarte bizikidetzan eragin zuzena izango luketen aukerak direla. 1982ko Hitzarmenak, Euskararen Legearen bidez, hizkuntzen eta hizkuntza erkidegoen koexistentzia hutsaren gainetik
|
hizkuntzen
eta hizkuntza erkidegoen bizikidetzaren aldeko aukera egin zuen, argi eta garbi.
|
|
|
Herrien, kulturen eta hizkuntzen arteko orekarako, ezinbestekoa dugu
|
hizkuntza
eta hizkuntza erkidego guztiei duintasun bera aitortzea eta, beraz, berdintasunaren logika aplikatzea. Moreno Cabrerak bikain dioenez (Moreno Cabrera, 2000):
|
|
|
Baina ez da hori bakarrik lortzen:
|
hizkuntzak
eta hizkuntzen erabilera (harreman linguistikoren sarea) informazio iturri sekulakoak dira pertsonaien nondik norakoak markatu, zehaztu eta garatzeko. Paisaiena bezain bizi ikusgarria da hizkuntzen presentzia.
|
|
2019
|
|
|
Zer esan nahi du izatearen etxe horrek, Her Professor Heidegger?
|
Hizkuntza
eta hizkuntzaren zauriak, hizkuntza elbarritua, hizkuntza besterendua, hizkuntza loaz gabetua, mataza greko hipokrinoa. Simulazioa, disimulua, hipokrisia ote da hizkuntza?
|
|
|
Kafkaren Metamorfosia hautatu du. Jatorrizko batetik, ordea, nahi adina
|
hizkuntzatan
eta hizkuntza bakoitzean nahi adina aldiz egin daiteke itzulpena.
|