|
2001
|
|
|
Maitatu; maitasuna, segurtasuna eta hurbiltasuna aditzera eman,
|
hitzez
nahiz keinuz eta gorputzaren jarreraz.
|
|
|
ez dugu gure ametsean erdararen oihartzuna baizik entzuten euskal hitzetan. Jakintza liburuak egin dituztenek erdarazkoak itzuliaz eta antolatuaz egin dituzte, erdara erabili baitute gehienbat haiek ere gure antzera beren ikastaldietan eta erdaraz mintzatzen baitira
|
hitzez
nahiz izkribuz beren baitarik zerbait sortu edo aurkitu dutenean beren lankideei jakinarazteko.
|
|
|
Hasiera hartan, eta gure hasierak berandukoak izan ohi dira guztiok dakigunez, ez genuen gehiegizko zalan  tzarik izan, dirudienez, hitzak hautatzeko orduan. XVI. mendetik aurrera, hartu zen hemen ere halako maila bat,
|
hitzetan
nahiz joskeran, luzaroan irauteko zena. Ez zegoen alderatzeko ere lapurtarren (eta bazterrekoen) Â neurrian, askozaz ere beherago baizik.
|
|
2003
|
|
|
Zentroa zein erakunde publikorengabeen bizitza, osotasun fisikoa eta osa menpe egon eta erakunde horrek adinsuna zaindu behar du. Adingabeei ezin zaie inoiz ere tratu apalesgarririk eragin, ezta
|
hitzez
nahiz egitez tratu txarrik ere; ezin da haien aurka nahierakeriazko edo beharrezkoa ez den zorroztasunik erabili, arauak betetzeko orduan.
|
|
|
Aitortu aurreko egunetan, beraz, bakarka eta isilean, banan banan gogoratu behar dira agindu guztiak, azken aitortzatik, edo bizitza osoan zehar, aitortza orokorra baldin bada? nork bere aurka, gogoz,
|
hitzez
nahiz ekintzaz egindako hutsegiteak zehaztuz, eta beti ere maiztasuna eta zirkunstantziak gogora ekarriz. Azterketa sakon horrek eskrupuluaren gaitzera eraman dezake bekataria, hau da, norbere bekatuen arakatzea obsesio bihurtzera; baina kontrakoa ere maiz gertatzen da:
|
|
2004
|
|
|
Baina, zernahi delarik ere, hizkuntzaren izaera praktikoaz eta funtzionalaz euskaldunok dugun kontzientzia epela salatu digu Sarasolak, eta horretan arrazoi oso osoa dauka bere alde. Euskaldun askoren jokabidea, nahiz
|
hitzez
nahiz egitez, zalantzagarria baita zeharo: hau da, euskaldun izatearen mugarria ez du halakoak erabileraren mugan ezartzen, ustezko jakitearen eremu abstraktuan baizik.638 Eta hizkuntza ezer bada, horixe da:
|
|
2005
|
|
|
Gudu giro an bizi diren kazeta alderdikarientzat beharrak dira errepikapenak. Halaber jokatzen da gure kazetari gudukaria,
|
hitz
nahiz egitura laburrak 2, 3 edo 7, 8 alditaraino obsesioz errepikatuz, noiz iltzea buruetan barna sartu nahian, noiz barne zirrara sentiarazi nahiz, eta maíz ironía edo trufaz. Arestian ikusi ditu gun elkar, oro, nehor, edo ministro, deputatu eta senadore tzarrek eginiko lege, edo trufa harentzat orobat dena edo fraide serora apaizak fuera eta ken, eskolak hets, edo ministro ohoinek eliza katolikoaren ondasunak ebats. lragarkietako esloganetan ere baliatzen ditu, edo kazetaren zabalkundea bul tzatzeko: Eros eta erosaraz; irakur eta irakurraraz.
|
|
|
4.4 Pentsamentu figuren multzoan sartu ohi dira hitzaldi osoa hunkitzen eta esandakoaren egia baiesteko xedea dutenak, eta hitzez
|
hitz
nahiz irudizko adieran irakur daitezkeenak (Reboul: 1993:
|
|
2007
|
|
|
Errefuxiatuentzako Nazio Batuen Goi Komisioari komunikatuko zaio asilo eskabideak aurkeztu direla. Goi Komisioak espedienteen gaineko informazioa eskatu ahal izango du, eskatzailearen entzunaldietan egoteko aukera izango du, eta
|
hitzez
nahiz idatziz txostenak aurkeztu ahal izango dizkio Barne Arazoetarako ministroari, berak zuzenean edo horretarako ahalordea duen ordezkariaren bidez; era berean, legearen arabera aitortutako erakundeak ahalbidetuta daude, euren xedeen artean jasotzeko errefuxiatuari aholkuak eta laguntza ematea, eta Barne Arazoetarako ministroari idatzizko txostenak aurkeztea.
|
|
|
Hizkuntza gabe ez dago hitzik eta ez zerbaitik. Dagoena, hortaz,
|
hitza
nahiz gauza, osotasun edo sare, sistema, egitamu, batean dago eta da:
|
|
2008
|
|
|
Partaidetza kontuak eratzeko, ez da inolako solemnitaterik bete behar; aitzitik, partaidetza kontuak modu pribatuan era daitezke
|
hitzez
nahiz idatziz, eta euren izatea froga daiteke zuzenbideak aintzatetsitako baliabideetatik edozeinen bitartez, 51 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz.
|
|
|
Eztulek eta hasperenen batek apurtzen zuten isiltasunean, don Martinen eta buru makur ageri zen Joxeparen artean banatzen ziren eliztarren begiradak. Heriotzaren beldurra handia zen,
|
hitzez
nahiz gertakizunez.
|
|
|
Alde batetik, ahozko hizketa jarraitua bere osagaietan (hitzetan, silabatan eta fonematan) zatitzen irakasten zaio haurrari eta, bestetik, hizketaren osagaiak elkartu eta silabak,
|
hitzak
nahiz esaldiak osatzen. Hizkuntzaren soinu ezberdinak identifikatzen, artikulazio mugimenduak hautematen, hitzak, silabak eta fonemak entzumenez eta zinestesikoki bereizten eta hizkuntzaren atalak zatitu eta elkartzen ikasi behar du haurrak.
|
|
2009
|
|
|
Partaidetza kontuak eratzeko, ez da inolako solemnitaterik bete behar; aitzitik, partaidetza kontuak modu pribatuan era daitezke
|
hitzez
nahiz idatziz, eta euren izatea froga daiteke zuzenbideak aintzatetsitako baliabideetatik edozeinen bitartez, 51 artikuluan xedatutakoarekin bat etorriz.
|
|
|
Ez dut ezer gehiago argitaratuko. Nire ahotsa,
|
hitzez
nahiz idatziz, ez da berriro entzungo?. Diario de Noticias egunkarian (Portugalgoan, ez hemengo bateren batean) egin zituen adierazpenok, eta harrituta geratu ginen bat baino gehiago.
|
|
|
Esandakoarekin batera kontuan hartu behar da, Auzitegi Konstituzionalak espresuki konstituzionaltzat emandako Euskararen Legeak bosgarren artikuluan, herritarren funtsezko eskubideez eta herri aginteen betebeharrez ari denean, herritarrei aitortzen diela Euskal Autonomia Erkidegoan kokaturiko edozein administraziorekin
|
hitzez
nahiz idatziz euskaraz edo gaztelaniaz jarduteko eskubidea, eta herri aginteei bizkarreratzen die eskubide hori egiazki bermatzeko obligazioa.
|
|
2010
|
|
|
Gaitasun akzionalaren bitartez gizakia gai da esaten duena eta jasotzen duena ulertzeko. Gaitasun diskurtsiboak aukera ematen digu
|
hitzak
nahiz bestelako elementu batzuk aukeratzeko, egituratzeko eta antolatzeko ahozko nahiz idatzizko testua sortzeko. Komunikazio gaitasunak hiruki batean aurkezten dituzte eta erdian gaitasun diskurtsiboa dago; hirukiaren hiru muturretan, berriz, gaitasun soziolinguistikoa, akzionala eta linguistikoa (Cenoz, 1996:
|
|
|
Grafiti egile izatetik musikaren mundura igaro zen pixkana, eta lehen unetik erakarri zuen industriaren, kritikaren eta zaleen arreta, grime, hip hop, ragga, dancehall eta musika elektronikoaren uztarketak eta kantuetako
|
hitzetan
nahiz zuzenekoetan agertzen zuen oldarkortasun eta grinak.
|
|
2011
|
|
|
Izatea, izan, ez da bere buruaren berdina ere berdintasun logiko oro baino haragokoa baita; hitza erabat isilaraziko lukeen metaforak baino ez luke [adieraziko; ezinezko hitzak, Atman Brahman dela dioen
|
hitzak
nahiz eta Brahman ek zatirik izan ez.
|
|
|
Hizkuntzak emozioei eta pentsamenduari ezartzen dizkien mugen aurkako borrokatzat uler daiteke idazlearen bokazioa (eta dilema). Lexikoak eta gramatikak,
|
hitzez
nahiz idatziz komunikatzeko behar den kontsentsu formala sortuz, gure adierazpen modu posibleak ahalbidetzen dituzte; bai aldi berean inhibitu ere, kontsentsu horrexen tiraniaz baliatuz. Antropologo naizen aldetik ere oso sentibera naiz kulturen arteko komunikazioa funts funtsean zailtzen duten kultur hertsapenen aurrean.
|
|
2012
|
|
|
Gizabanakoei, taldeei edo, oro har, populazioari daude zuzenduta. Esandako edo idatzitako
|
hitza
nahiz irudiak erabiltzen dira; baina, igorlearen eta hartzailearen artean, metodo osagarri deritzen baliabideen edo bitartekoen aniztasun zabala tartekatuta.
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntzak berak izan behar zuen, lehen lehenik, gai, erakutsi ahal izateko eta edonori edozein arlotan lege erabilgarriak eskeintzeko kapaz. Euskaldunak
|
hitzez
nahiz idatziz izan behar du euskara erabiltzeko gai. Euskaldungo alfabetatuaren zeregina arlo guztietan erabil daitekeela frogatzea da, leksiko lanetan arituz, klaseak euskaraz emanez eta euskaraz eman
|
|
|
Badakit artzainaren maskara sorgorraren azpian gorroto sakona dagoela. Denboraren zuloetatik datorren gorrotoa; ez guk ez artzain honek non dagoen ez dakigun leku batetik, baina ezkutuko geletatik ateratzen den gorroto laino horrek gure
|
hitzak
nahiz artzainaren isilaldia bustitzen ditu. Bat batean inoiz baino abaHduago nago; elkarrizketa hau askotan gertatu dela pentsatzen dut; bestelako lekuetan, bestelako pertsonen artean.
|
|
2017
|
|
|
Azpeitian sortu berri duten Basanderiek emakume gazteen talde feministako kideek protesta egitasmoa egin zuten ostiral iluntzean plazan. Azken asteetan eta hilabeteetan Euskal Herrian izan diren hilketak eta bortxaketak salatu zituzten musikaz,
|
hitzez
nahiz antzerkiaz lagunduta.
|
|
|
Nahiko erraz barneratzen dituzte
|
hitz
nahiz espresio berriak. Benetan oinarri polita dutela iruditzen zait.
|
|
2018
|
|
|
Ohorezkoentzat izan dira Andres Urrutia euskaltzainburuaren lehen hitzak: Askotarikoak dira zuen eginak,
|
hitzetan
nahiz ekintzetan, euskalgintzaren esparruan. Horiek eskertu nahi ditu Euskaltzaindiak ekitaldi honekin eta, bide batez, zuen presentzia baliatu zor zaizuen ohorezko izate hori nabarmentzeko eta azpimarratzeko gizartearen aurrean.
|
|
2019
|
|
|
Batetik,, edozein lekutako euskaldunek edozein lekutako euskaldunekin euskaraz egin ahal izatea, elkar ulertzeko arazo gordinik gabe?. Bigarrenik,, eguneroko mintzagai arruntez gain, ordura arte erdaraz landu eta bideratutako gai jaso eta formalez euskaraz jardun ahal izatea?,
|
hitzez
nahiz idatziz. Eta hirugarrenik,, euskaraz ez dakitenei euskaraz ikasteko hizkuntza eredu bateratua eskaintzea?.
|
|
2020
|
|
|
Horrezaz, Oihenarten gaztaroko Neurthitzetan izeneko idazkian poesia autobiografikoak aurkitzen dira, zeinetan badauden
|
hitz
nahiz aditz berriak, berak propio sortuak.
|
|
|
9 Datuen irakurketa errazte aldera, idazkera ortografikoan eman dira atal bakoitzean hizpide den ahoskera erakusten duten
|
hitz
nahiz hitz multzoak. Kasu bakoitzean aztergai den hotsa edo hots bilkura bakarrik transkribatu da, une oro gertakari foniko bakarra izan baita hizpide, segmentu edo segmentu multzo berean egon daitezkeen beste tasunetan arreta jarri gabe.
|
|
2021
|
|
|
|
Hitzaren barruan
nahiz hitzen artean esanahiaren eta formaren arteko harremana aztertzen duen hizkuntzalaritzaren adarrari morfologia deritzo. Morfologiak, hitzez hitz, ‘forma aztertzea’ esan nahi du; zehazkiago, hitzen forma aztertzea (Fasold & Connor Linton 2010).
|
|
|
Teknika honen bitartez, lehenik, ulertze posibilitatea zabaldu egiten da, nahiko baita irakurlearentzat mamia endelegatzeko sinonimo bakar bat ezagutzea. Adibidez, irakurle batek ‘sablea’ eta ‘legarra’
|
hitzak
nahiz ez ulertu, ‘harea’ ezagutuz gero textoaren mamia berdin uler dezake, ulertzen ez dituen beste biak ulertzen duenaren sinonimo baitira. Berdin hiruetatik ‘sablea’ edo ‘legarra’ bakarrik ulertzen badu, edo ‘sablea’ eta ‘harea’ bai eta ‘legarra’ ez, etab. Berdin gertatzen da ‘baratu’, ‘ematu’ eta ‘sosegatu’ hitzekin.
|
|
2022
|
|
|
Ta zuen
|
hitza
nahiz ez den
|
|
|
Iciar Fernández gizarte psikologoarentzat, Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea (UPV/EHU), anai arreben arteko gatazka naturala eta ohikoa da; eta drama bat bezala aurre egin eta inposizio edo zigorrekin lotu beharrean, aukera gisa bizitzea. Izan ere, egoera horiek elkarrizketaren bidez konpontzen ikasteak alternatiba “konpontzailea” eskainiko die gure seme alabei etorkizunean, eta gatazkaren beraren indarkeria maila saihestuko du. Arau orokor gisa, adingabeek ez dakite beren gatazkak
|
hitzez
nahiz fisikoki indarkeria ez den beste modu batean konpontzen. Hala ere, handitzen doazen heinean, normalean haien erreakzioak mugatu egiten dira.
|
|
|
Prozesu osoan,
|
hitzek
nahiz gauzek beren bi alde ezberdinak azaltzen dituzte. Dualtasun horri esker litekeena da prozesu batean mugiarazlearen papera egitea eta bestean mugiarazi izan denarena.
|
|
2023
|
|
|
Herritartasuna konplexutasun handiko gaia da, modu batean baino gehiagotan uler daiteke eta. Ikuspuntu administratibo hutsetik begiratuta, estatu bateko kidetasun formala adierazten du, baina identitate mota bat ere izan daiteke, eta hortik dator herritartasuna eta naziotasuna,
|
hitzetan
nahiz kontzeptualki, elkarren artean nahastea. Izan ere, estatuek bi kontzeptuok parekatzera jotzen dute:
|