|
2000
|
|
|
" Be hatza ez ezik, oin osoa ere bai";" Ez, ez", ihardetsi zidan hark," hatzarekin aski izanen duzu, zeren erlikiako gorpuzkiaren neurrikoa behar baitu, mirakuluaren eskertzeko, Jainkoari egin beharreko oferendak. Baina, hori bai", mehatxatu ninduen," jakizu ezen hau kontu ezin seriosagoa dela eta, baldin orain eman hitza betetzen ez baduzu, zuhaur izanen zaitugula hilotz, berant baino lehen, eta infernurako bidean, ondorez,
|
hitza
jateagatik"; eta, erranaren arabera, iragan zuen gizonak gaua aitarekin, erlikia bi eskuen artean zeukala, Avilako santari otoitz eginez debozione osoz... —eta, neure behakoa zorrozten nuela eta boza goratzen, erran nuen—:
|
|
|
Amorru keinu batez hautsontziaren kontra zanpatu zuen esku arteko zigarroa.
|
Hitzak
jaten zituela segitu zuen, listu tanta ñimiñoak jaurtika niganaino.
|
|
2001
|
|
|
Zentzu horretan, gutxi dakienak gutxi irakats dezake eta hobe nuke, horrenbestez, hor behean esertzea. Aurrera egingo dut, ordea, emandako
|
hitza
jatea ezbaita jokaera dotorea, ezta txoriontzat ere.
|
|
|
Beraz, osasunak laguntzen ba, daust, lar luzatu barik burutu nai neuke lan ori". Eta ez du
|
hitza
jango, oker ez banabil, izan zezakeen kritikorik gogorrenak ere ez baitio langile denik ukatu. Hitz dotoreagoz, hobeki esan," prolifikotasuna" aitortu dio4.
|
|
2003
|
|
|
Aznarren' estiloa', laguntza baino gehiago da zama, eta horrek garrantzi funtsezkoa izan behar luke oinordekoaren aukeraketan. Egiazki, zalantzagarria litzateke 2004an, oinordeko gai sagaratuetako inor Rodriguez Zapaterori irabazteko gai izatea eta, bere
|
hitza
jan eta Aznar bera aurkeztuko balitz, berdintsu. Sozialisten artean ere, bidenabar, Zapateroren' estiloa', nortasuna baino gehiago, ukituta ateratzen da Maiatzaren 25etik, eta luke gainditu datorrenean galtzerik.
|
|
|
Ez zailtasunik gabe, ordea. Galdetu bestela, besteak beste, Nafarroako Gobernuak ahoz gora zenbaitetan, isilean gehien gehienetan, euskararen eta euskarazko irakaskuntzaren kontra burutzen ari den gurutzada gupidagabea pairatzen, lepo estutze amaigabea jasaten ari diren Erriberako ikastolei edota, Frantziako hezkuntza administrazioak emandako
|
hitza
jatearen ondorioz, ikasturte hasiera gogorra nozitu duten Seaskakoei. Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE), aldiz, ikasturte berria asmo eraberrituekin hasi da.
|
|
|
Eta guk hura sinetsi! Hitzeman zuenak, aldiz, bere
|
hitza
jan. Ikasiko ahal dugu noizbait, liberal edo sozialista baino gehiago nazionalista den frantses eta espainol politikari asko badabilela bazterretan!
|
|
|
Voltaire edota Entziklopedia irakurtzeak ekarri zizkien halako buruhausteak guztiei ere. Kasu gehienetan, salaketa jaso eta epaitua zenak, espetxera ez bazuen joan nahi, bere
|
hitza
jan egin behar zuen; oker egin zuela publikoki aitortzeaz gain, gogo jardunak âeta aitortza osoa, geroâ egin behar zituen Arantzazuko  komentuan. M. Azurmendiren azterketaren arabera (2000), zalduntxoek ez zuten inoiz liburu entziklopedistak edukitzeagatik, edo proposamen eskandalagarriak esateagatik salatuak ziren Elkarteko kideen aldeko jarrera publikorik agertu; ez zuten ezta, modu agerian behintzat, irakurketa, idazketa eta ikerketa askatasunaren jarduna defendatu.
|
|
2004
|
|
|
|
Hitza
jatea oso gauza itsusia da.
|
|
2005
|
|
|
Guk badugu horrelako amets bat, erraten ditugunak egitea, hitza hitz dela guretzat. Hark
|
hitza
jan, hori da diferentzia.
|
|
|
Bakoitza bere buruaren jabe da, eta ni frantses herritarra bainaiz, bozkatzen dut, baina Haritschelarrek erraten du zer nahi duen, eta ez euskaltzainburuak». Beraz, nik Mitteranden alde eman dut boza; baina Mitterrandek bere
|
hitza
jan zuelarik lehenbiziko itzulian ez zuen ukan ene boza, aldiz Chiracen kontra zelarik hautaketa egin behar zen, eta nik ez dut erran nahi Mitterranden alde bozkatu nuela, baina Chiracen aurka bai. Hori argi eta garbi.
|
|
|
Bestalde, lan hori ere enpresaren ohiko tarifen azpitik egingo litzateke. Horrez gainera,
|
hitza
jan dute, halaber, transferentzia teknologikoei buruzko promesetan, bai eta ekipamenduetako ondasunen jarduerarako garapen zentroei dagozkienetan ere. Sail horretan, I+ D arloko inbertsio garrantzitsuak jasotzekoak ziren, baina ez da hala gertatu.
|
|
|
Zer gerta ere, sekula gure arteko hura aipatuko ez nuela agindu nion berari. Eta orain ere ez dut
|
hitza
jango.
|
|
2007
|
|
|
Egia ote liteke PSE, EAJ eta Batasunak bat egina zutela EAE eta Nabarrak izan behar zuten estatutuaz, ez baita guti? Bat egin eta, ondoko bilkuran, Batasunak
|
hitza
jan duela. Nork manaturik?
|
|
|
Gehiago jakiteko irrika. Ireneren
|
hitzak
jateko, dastatzeko grina. Begira begira gelditu nintzaion azken aukera hori aipatu zuenean.
|
|
|
Horrek zorra ordainezinezko bilakatzen du, nahiz eta AEBk zor hori ordaindu nahi izan, eta badakigu hori ez dela haienguraria. Baina kanpo zor horrekin edozein gauza egin dezakete, baita ordaintzekoemandako
|
hitza
jan ere. Kontua da gainerako herrialde guztiek konfiantza osoadaukatela paper berdean.
|
|
|
|
Hitza
jaten dugunean
|
|
|
... orain
|
hitzik gabe
jaten nau neguak
|
|
2008
|
|
|
Hau da, atzeratzen dena ez da ari ez beti, behintzat kontratuan eman duen
|
hitza
jaten, zenbaitetan eduki baitezake arrazoiren bat hori egiteko.
|
|
|
–Eta gure arteko tratua, zer?? Bai baitakizu
|
hitza
jatea gure artean zer den: traizioa!
|
|
|
–
|
Hitza
jan duk, eta ez haut ezagutzen!
|
|
|
–Barkatu, izeba. Onartzen dut
|
hitza
jan nuela eta ezin okerrago jokatu nuela, baina hitz egidazu, mesedez. Hitz ematen dizut?
|
|
|
Baina, Errege Espedizioa Madrileko ateetara heldu zenerako egoera politikoa berriz aldatuta zegoen, egun batzuk lehenago Van Halen brigadaren altxamenduak Calatrava ministro moderatua jarri baitzuen Bardaxi aurrerakoiaren ordez. María Cristina lasaitu zen orduan, eta Don Karlosi emandako
|
hitza
jan zuen798 Beraz, borroka dinastikoa ala borroka politikoa. Ikusten denez, errazagoa zirudien lehengusu lehengusinak ezkontzea, haien magalera hurbildutakoen interes politiko ekonomikoak baino.
|
|
|
– Fonemak, silabak edo
|
hitzak
jaten dituzte (tripa/ tipa).
|
|
|
1) Segmentazio lexikoa: esaldiko hitzak bereizteko edo esaldiaren hitz kopurua kontatzeko gaitasuna eta esaldi barneko
|
hitza
jatea, alderantzikatzea edo eranstea aztertzen ditu. 2) Silaben zatitzea:
|
|
|
Baina bi urte aurretik Dominique de Villepin orduko gobernuburuak egin bezala, Sarkozyk ere
|
hitza
jango du, eta murrizketa 2010era arte ez duela hasiko iragarri du orain: 2011n %1, 2an utziko luke eta 2012an %0, 5ean.
|
|
|
Erabaki hori hartu bazen, gainditzeko modukoak ziren. Emandako
|
hitza
jatea edo Nafarroaren afera aipatu izan dira; kito esateko eta politikara pasatzeko borondatea egon izan balitz, arazo horiek gaindituko genituzkeen.
|
|
|
–Eta gure arteko tratua, zer...? Bai baitakizu
|
hitza
jatea gure artean zer den: traizioa!
|
|
|
–Barkatu, izeba. Onartzen dut
|
hitza
jan nuela eta ezin okerrago jokatu nuela, baina hitz egidazu, mesedez. Hitz ematen dizut...
|
|
|
Ez dinat
|
hitza
jan.
|
|
|
Amatxik ziok aingeruño bat dela, ez zaietek orori hola iduritzen. Joan den udaberrian baditik neska horrek bereak eginak, Zizilio zikiteroarekin ezkontzekoa zian, horrek
|
hitza
jan ziokan ongi gostatu baitzizaion! Neska hasarretua mutikoaren etxera joanik eta han, bere Aita Amen aintzinean, bi muturrekoz zerri aspil baten barnera uzkaili mutikoa, hantxet mututzen zuela.
|
|
2009
|
|
|
Santutxun jarri dugu hitzordua, arratsaldea sargori dago, hondartzarako hobea asfaltorako baino. Baina konpromisoa hartu zuen Norte Apachek, eta ez dira
|
hitza
jan zaleak. " Konpromiso" hitza aipatu dute taldearen sorreraz berba egiten hastean ere.
|
|
|
Hala eta guztiz ere ez da lantegi erraza erdilariak Realean segitzea borondateak borondate. Jokalari garrantzitsuenetarikoa da, garrantzitsuena ez bada baina eskaintza interesgarri eta mamitsua iristen bada Aneotara Aperribai bere
|
hitzak
jan ditu. Bravo eta Riesgo salduz gero, aurrekontua nola edo osatuko luketen.
|
|
|
Aurreikuspenak betetzen badira arratsaldeko lan saioan hartuko du parte. Uruguitarrak bere
|
hitza
jaten ez badu behintzat, ez du Realean segituko Lilloren jarraikortasunaren araberakoa zelako.
|
|
|
Masailak erretzen zeuzkan. Ohartu zen arrapaladan eta
|
hitzak
janez mintzatu zela. Isiltasun erabatekoa zegoen hariaz bestaldean.
|
|
|
–Zaude isilik! Hitza eman dizut ez zaitudala astinduko, bai, baina zin degizut
|
hitza
jango dudala, berriro erretzen harrapatzen bazaitut: oraintxe jan nuke, egia esan?!
|
|
|
uste baino zume ahulagoak ote zituen, bada?; zergatik ibili ipuin hura asmatzen, ahizpari egia, zor ziòn egia? esan beharrean, baldin eta ziur baino ziurrago bazegoen ahizpak behin salatu zuela baina nekez salatuko zuela bigarren aldiz, Adari aspaldi emandako
|
hitza
jan ezean?; zergatik azpimarratu behar zuen, bestalde, nobelaren garrantzia??, orain artean oso ona iruditu zait???, jakinik halako erantzun batek Maria Bibianaren jakin mina piztuko zuela, Santa Isabel Hungariakoarekin lotutako kontu hura guztia lehenbailehen ahantzaraztea komeni zitzaionean, liburu mozorrotu hura Txarorekin lotzen zuèn sekretuaren giltza baitzen, azken finean?; baina ez, bere ... jenialak?
|
|
|
–Bakarkako bekatu horrek ahultzen du gizona, bakarkako bekatu horrek galtzen du arima, bakarkako bekatu horrek eramaten du gizona infernuko garretara!? esan zuen predikatzaileak, eta hamalau hamabost urteko mutilari buru buruan sartuta geratu zitzaizkion hitzak; hainbesteraino, non zin egin baitzion bere buruari ez zuela kanpairik joko sekula santan; handik hilabetera, ordea, Jainkoari emandako
|
hitza
jan zuen; eta hain gaizki sentitu zen gero, hain obsesionatuta, non insomnioak jota egon baitzen bolada batean; bere loaldi arin laburretan, gainera, amesgaiztoak izaten zituen. Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat:
|
|
|
Domingok zapuztua behar zuen maila batean, izeba Ernestinari emandako
|
hitza
jan zuelako, baina zer egin behar zuen berak, baldin eta, neurri guztiak hartu arren, anai arrebetako batek ikusi bazuen, eta zer, baldin eta bere baitan hain errotua bazuen, bestalde, bere anai arrebei eta mundu osoari egia esateko gogoa, orduantxe egokitu baitzitzaion asmo hura gauzatzeko aukera ere!
|
|
|
–Baina armadan egon berria zara, eta ulertu zenuke?, aitak esaldi harekin inflexio puntua markatu balu bezala, Domingori askotan etortzen baitzitzaion sarjentu putakumearen irudia, harena kasurik nabarmenena bazen ere, bide bertsutik zebiltzan ofizial eta subofizial gehienak?, eta aitak halako enplegatu leialak nahi baitzituen, antza, ez al zion aitari berari entzun gizon zital bat gizon are zitalago batek bakarrik zuzen zezakeela, lantegiarena bezalako giro gogorretan, Jainkoak zuzen idazten baitzuen, baina lerro okerretan??, kargutxo baten ordainean langileen eta azpikoen mugimenduak kontrolatzen zituztenak, haiek guztiak menderatzeko asmotan; esan nahi baita Domingok horrelako ondorio batera iritsia behar zuela: . Aitak sarjentu putakume hura bezalakoa nahi nau neure egitekoetan, baina hori bai ezetz?!?; hitzak, beraz, ez zuen jada Domingo behartzen, baina,
|
hitza
jateko behar adina arrazoi izan arren, ez zuen hori askitzat jotzen, gauza bakoitzak baitu bere mementoa eta bere abagunea, eta bera. Domingo, berearen zain baitzegoen; mutila isilik zegoen, beraz, egunerokotasunaren errutinak ezinbestean aspertzen zuen arren. Domingok berak gerora aitortuko zuen, behin baino gehiagotan, zeinen itogarria gertatzen zitzaion bulegoko espazio hertsia, halako eran, non, erreakzio gisa edo, portuko belaontziak edo Lobos de mar pelikulako hainbat eszena etortzen baitzitzaizkion gogora ia modu automatikoan, askatasunaren bela zuria eta itsasoaren zerumuga amets?, errealitateak noiznahi asaldatzen zuela eta deseroso sentiarazten; Domingok, ondorioz, disimulatu egiten zuen, haren barruan ekaitza osatuz zihoan bitartean, berandu gabe lehertuko zena:
|
|
|
hobeto pentsatu zuela, alegia, eta ezetz, ez zuela irudia erosiko!; nola, bada, baldin eta berea amari egin ziezaiokeèn beste iruzur bat besterik ez bazen, intentzio onenarekin eginda ere? Zeren amak zinezko Ama Birjina espero baitzuen, hezur haragizkoa, goi argi batek hartua, eta ez estatua edo harri puska bat; baina saltzaileak ez zirudien ados, eta halaxe aritu zitzaion, nahigabezko keinuen artean,. Hitza eman zenidan eta
|
hitza
jan duzu, eta hori ez da fundamentua??, Ada aspertu zuen arte.
|
|
|
–Betiere, izanen da
|
hitza
jateko aukera, aditu nion egun horietako joan etorrietan ibilitako bati.
|
|
|
Baina ez da komeni Historia ukatzea. XX. mendera mugatuz Gernika dugu, italiarren laguntza Francori, De Gaullek
|
hitza
jan, Mitterrandek hitza jan (giza eskubideak aldarrikatu zituzten frantziarren artean, zazpitik bat depresioak jota dago), ingelesek hitza jan, AEBk hitza jan, Jose Antonio Agirreren etsipena europarren eta amerikarren traizioagatik demokraziari...
|
|
|
Baina ez da komeni Historia ukatzea. XX. mendera mugatuz Gernika dugu, italiarren laguntza Francori, De Gaullek hitza jan, Mitterrandek
|
hitza
jan (giza eskubideak aldarrikatu zituzten frantziarren artean, zazpitik bat depresioak jota dago), ingelesek hitza jan, AEBk hitza jan, Jose Antonio Agirreren etsipena europarren eta amerikarren traizioagatik demokraziari...
|
|
|
Baina ez da komeni Historia ukatzea. XX. mendera mugatuz Gernika dugu, italiarren laguntza Francori, De Gaullek hitza jan, Mitterrandek hitza jan (giza eskubideak aldarrikatu zituzten frantziarren artean, zazpitik bat depresioak jota dago), ingelesek
|
hitza
jan, AEBk hitza jan, Jose Antonio Agirreren etsipena europarren eta amerikarren traizioagatik demokraziari...
|
|
|
Baina ez da komeni Historia ukatzea. XX. mendera mugatuz Gernika dugu, italiarren laguntza Francori, De Gaullek hitza jan, Mitterrandek hitza jan (giza eskubideak aldarrikatu zituzten frantziarren artean, zazpitik bat depresioak jota dago), ingelesek hitza jan, AEBk
|
hitza
jan, Jose Antonio Agirreren etsipena europarren eta amerikarren traizioagatik demokraziari...
|
|
|
Seaskako 200 irakasle eta guraso bildu ziren atzo Baionan, Akademia Ikuskaritzaren aitzinean beren haserrea adierazteko. Kasu, ikastola kexu eta Hitza hitz zioten banderolak zeramatzaten manifestariek, Akademia Ikuskaritzak emandako
|
hitza
jan duela salatzeko. Hitzarmena betetzen ez bada mobilizazioetara joko duela azaldu zuen Seaskak.
|
|
|
Bide beretik, Irak eta Afganistango kartzeletako torturen irudiak argitaratzea debekatu du Etxe Zuriak, adieraziz arriskuan jarriko dituela atzerrian dauden soldadu estatubatuarrak. Giza eskubideen aldeko erakundeek, ordea,
|
hitza
jatea egotzi diote.
|
|
|
jarriko duela hitzeman du Sisuluk, Defentsa Ministerioko aurrekontuak moldatzean.
|
Hitza
jan duela iritzi diote militar askok, eta horregatik greba hasi eta protestei ekin diete. Hegoafrikako Justiziak, baina, greba egitea debekatu die,, herrialdearen segurtasunarentzat premiazkoa?
|
|
|
Ez dut oso ondo ulertu balada bat gaineratzearen zergatia. When the night diskotik kanpo gelditzeko moduko kantua da, tempoa eta egitura ez datoz bat diskoaren kontzeptuarekin itxaron diskoko abesti arrakastatsuena bilakatu eta nire
|
hitzak
jan beharra izango dudan arte, kar kar.
|
|
|
Gobernuz kanpoko hainbat erakundek, Greenpeace tartean, leporatu diote Obamari hauteskunde kanpainan emandako
|
hitza
jan, eta klima aldaketaren aurkako benetako neurririk ez hartzea. Hark, ordea, ez du urratsik egingo, baldin eta aurretik AEBetako Kongresuaren sostengurik lortzen ez badu.
|
|
|
Legerik ez bada, emandako
|
hitza
jan du Sarkozyk?
|
|
|
|
Hitza
jateaz gain, iruzur egin die herritar guztiei. Hauteskunde kanpainan, zin egin zuen legea osatuko zuela.
|
|
|
–Zaude isilik! Hitza eman dizut ez zaitudala astinduko, bai, baina zin degizut
|
hitza
jango dudala, berriro erretzen harrapatzen bazaitut: oraintxe jan nuke, egia esan...!
|
|
|
Domingok zapuztua behar zuen maila batean, izeba Ernestinari emandako
|
hitza
jan zuelako, baina zer egin behar zuen berak, baldin eta, neurri guztiak hartu arren, anai arrebetako batek ikusi bazuen, eta zer, baldin eta bere baitan hain errotua bazuen, bestalde, bere anai arrebei eta mundu osoari egia esateko gogoa... orduantxe egokitu baitzitzaion asmo hura gauzatzeko aukera ere! Horregatik egin baitzuen Domingok, beharbada, irri; are gehiago:
|
|
|
hobeto pentsatu zuela, alegia, eta ezetz, ez zuela irudia erosiko!; nola, bada, baldin eta berea amari egin ziezaiokeèn beste iruzur bat besterik ez bazen, intentzio onenarekin eginda ere? Zeren amak zinezko Ama Birjina espero baitzuen, hezur haragizkoa, goi argi batek hartua, eta ez estatua edo harri puska bat; baina saltzaileak ez zirudien ados, eta halaxe aritu zitzaion, nahigabezko keinuen artean," Hitza eman zenidan eta
|
hitza
jan duzu, eta hori ez da fundamentua...", Ada aspertu zuen arte.
|
|
|
...ina, deserosotasun hura?; bere ideia jenialaren saskiak –liburua mozorrotzeko ideiak bai baitzuen jenialetik zerbait! – uste baino zume ahulagoak ote zituen, bada?; zergatik ibili ipuin hura asmatzen, ahizpari egia –zor ziòn egia– esan beharrean, baldin eta ziur baino ziurrago bazegoen ahizpak behin salatu zuela baina nekez salatuko zuela bigarren aldiz, Adari aspaldi emandako
|
hitza
jan ezean?; zergatik azpimarratu behar zuen, bestalde, nobelaren garrantzia –"... orain artean oso ona iruditu zait..." –, jakinik halako erantzun batek Maria Bibianaren jakin mina piztuko zuela, Santa Isabel Hungariakoarekin lotutako kontu hura guztia lehenbailehen ahantzaraztea komeni zitzaionean, liburu mozorrotu hura Txarorekin lotzen zuèn sekretuaren giltza baitzen, azke... jenialak... horregatik keinu gogaikarria, eta horregatik irri itxurakoa, defentsa sistemaren lehen erantzun gisa; eta horregatik, halaber, irri zabala, erantzun zalantzarik gabeko bat ematera bultzatu zuena:
|
|
|
" Baina armadan egon berria zara, eta ulertu zenuke", aitak esaldi harekin inflexio puntua markatu balu bezala, Domingori askotan etortzen baitzitzaion sarjentu putakumearen irudia –harena kasurik nabarmenena bazen ere, bide bertsutik zebiltzan ofizial eta subofizial gehienak–, eta aitak halako enplegatu leialak nahi baitzituen, antza –ez al zion aitari berari entzun gizon zital bat gizon are zitalago batek bakarrik zuzen zezakeela, lantegiarena bezalako giro gogorretan, Jainkoak zuzen idazten baitzuen, baina lerro okerretan? –, kargutxo baten ordainean langileen eta azpikoen mugimenduak kontrolatzen zituztenak, haiek guztiak menderatzeko asmotan; esan nahi baita Domingok horrelako ondorio batera iritsia behar zuela: " Aitak sarjentu putakume hura bezalakoa nahi nau neure egitekoetan, baina hori bai ezetz...!"; hitzak, beraz, ez zuen jada Domingo behartzen, baina,
|
hitza
jateko behar adina arrazoi izan arren, ez zuen hori askitzat jotzen, gauza bakoitzak baitu bere mementoa eta bere abagunea, eta bera –Domingo– berearen zain baitzegoen; mutila isilik zegoen, beraz, egunerokotasunaren errutinak ezinbestean aspertzen zuen arren –Domingok berak gerora aitortuko zuen, behin baino gehiagotan, zeinen itogarria gertatzen zitzaion bulegoko espazio hertsia,... lan istripu baten kariaz izan zen, langileetako bati balbula bat lehertu eta lurrun beroak begiak erre zizkionean, goizeko lehen orduan, Nazario Orbe bulego buruarekin eta Domingorekin bilduta zegoèn une haietako batean, astean behin hirurak biltzen baitziren, aitak semearen jarraipena bertatik egiteko asmotan; are gehiago:
|
|
|
janzkerak, musikak –esku soinuarena batez ere, zeina baitzuen infernuko hauspotzat– eta dantzak; egun batean, baina," bakarkako bekatuaz" mintzatu zen, eta horrek astindu zizkion Nazario Orberi erraiak, berak kanpaia jotzeko ohitura baitzuen –ez elizakoa, bistan da–, aldian behin. ...akarkako bekatu horrek ahultzen du gizona, bakarkako bekatu horrek galtzen du arima, bakarkako bekatu horrek eramaten du gizona infernuko garretara!" esan zuen predikatzaileak, eta hamalau hamabost urteko mutilari buru buruan sartuta geratu zitzaizkion hitzak; hainbesteraino, non zin egin baitzion bere buruari ez zuela kanpairik joko sekula santan; handik hilabetera, ordea, Jainkoari emandako
|
hitza
jan zuen; eta hain gaizki sentitu zen gero, hain obsesionatuta, non insomnioak jota egon baitzen bolada batean; bere loaldi arin laburretan, gainera, amesgaiztoak izaten zituen. Nazario Orbek ongi bai ongi gogora zezakeen amesgaizto haietako bat:
|
|
|
Txikitan asko ikasten zuen eta lehena izaten zen beti, eta horrek ez zituen harritzen, baina gezurrik ere ez zien inoiz esan, eta halako harrotasun xalo batez betetzen zituen horrek. Inoiz ez zuen ez lapurretarik egin, ez emandako
|
hitza
jan, ez lotsagatik negarrik egin ere. Zoragarria zen haren poza.
|
|
|
Kontratu hori dinamikoa da, ez da inoiz behin betiko sinatua geratzen, hainbatetan izenpetu beharrekoa da, bizitzako hainbat unetan berretsia izan ohi da. Eta istripuak ere gertatzen dira, bietako batek
|
hitza
jaten duenean. Bada, gaurko gizarteak utzi dio agindutakoa betetzeari:
|
|
2010
|
|
|
EAEko GKEek, krisiak emandako
|
hitza
jateko aitzakia ezin duela izan adierazteko, protesta egingo dute gaur
|
|
|
...kuntzak Frantziako ondare" direla hitzartzen duen konstituzioaren artikuluak balizko lege horrek" Nazioaren ondare linguistikoari forma instituzionala" emanen ziola ekarten zuela. gehitu du ere" oraiko legezko eta arauzko tresnak eskaintzen dituen posibilitateak ez [zirela] beti baliatu". beste hitzetan errana, lege berri baten beharrik ez zela. azken finean gobernuak bere
|
hitza
jan zuen. baina lege horren foiletoia ez da bukatu. 2010ko azaroan berriz bi diputatuk, bata eskuinekoa, bestea eskerrekoa, lege berri proiektu bat aurkeztu dute. eztabaidatu izan baino lehen batzar nazionalaren legeen batzordearen oztopoa gainditu du eta ezaguna da lege proiektu askok etapa hori ez dutela gainditzen, gobernuak hor geldiarazten baititu.
|
|
|
Neurri hauek hartu baino hiruzpalau egun lehenago esan zuen gastu publikoen murrizketarik ez zela egingo.
|
Hitzak
jan behar izan ditu eta kontrakoa egin. Kanpoko presioa nabaria izan da.
|
|
|
Batasuneko buruzagi politikoek hitz haiei oniritzia eman eta gainera garrantzi handia eman zietenez, Rodriguez Zapaterok bere partea bete zuela ulertu zuten guztiek, egin beharreko adierazpen politikoari zegokionez behintzat. Baina, gerora, jada su etena apurtuta, Gobernuak Osloko negoziazio sekretuetan emandako
|
hitza
jan egin zuela adierazi zuen ETAk Zutabe agerkarian. Erabaki eskubideari zegokion zatia bi aldeek onetsita bezala esan zuen gutxi gorabehera, baina hitzaldiaren beste zati batzuetan Espainiako Konstituzioaren mugei eta Gernikako Estatutuaren balioari egindako aipamenen bidez, Rodriguez Zapaterok adierazpen hitzartuari mamia aldatu ziola salatu zuen erakunde armatuak.
|
|
|
Oslon, ETArekin sinatutako akordioan, euskal herritarrek erabakitakoa errespetatu egingo zuela hitz eman zuen. Gero, Jose Luis Rodriguez Zapaterok ekainaren 29ko adierazpenean, hitzez hitz esan zuen gauza bera, nahiz eta Konstituzioari eta Estatutuari egin zizkion aipamenengatik erakunde armatuak
|
hitza
jan egin zuela leporatu. Dena den, Oslon hitzartutakoak eta Loiolan hitzartzekotan egon zirenak elkar osatzen zuten, Madrilek euskal alderdiek hitzartutakoa, euskal erakundeetan onartutakoa eta euskal herritarrek berretsitakoa errespetatu egingo zuela bermatze aldera.
|
|
|
Nik, ordea, Estatuaren aurkako sentimendu gogorra bildu nuen, kasik anarkikoa, baita buruzagi politikoen aurkakoa, haiek Aljeriara bidali gintuztelakoz, eta horretan lehena izan zen Guy Mollet lehen ministroa, SFIO alderdi sozialistako idazkari nagusia: bakea hitzemanez deputatuen hauteskundeak irabazirik, gobernuburu sartu zen 1956ko urte hastean, eta laster bere
|
hitza
janez, soldaduzka berriki bukatua zuten gazteak Aljeriara bidali zituen, eta bistan dena soldaduzkara deituak zirenak ere bai. Beraz Estatuaren etsai bilakatu nintzen, haatik ez oraino euskal abertzale.
|
|
|
Oinarrizko> erregela: Jainkoak ez du
|
hitzik
jaten eta bere seme Jesukristo da horren lekuko. Sermoilaria bera taldearen/ estamenduaren baitakoa da.
|
|
|
Zailtasun gehiago, beraz. . Frantziako Hezkuntza Nazionalak bere
|
hitza
jan zuen, berriz ere?.
|
|
|
Seaskako 50 irakasle estatuko langile gisa ordaintzeko konpromisoa hartu zuen Hezkuntza Nazionalak. Baina ministerioak
|
hitza
jan zuen beste behin, eta, azkenean, akordioak Iparraldeko Ikastolen Elkarteko zortzi langileri baino ez zien eragin.
|
|
|
Christine Albanel ek
|
hitza
jan du?
|
|
|
Ani: Gabeek alabaina, hitzez egiten ahal zuten, ez zuten
|
hitza
jatekorik ere berdin...
|
|
|
Peio (Apal aire,
|
hitzak
janez): Arroilan sartu dun.
|
|
|
Emandako
|
hitza
jan dute. " Gizartearen benetako problemak", lelo polita benetan!
|
|
|
ETAk agindu zigun indarkeria amaitu zela belaunaldi baterako, baina gezurra esan zuen; emandako
|
hitza
jan egin zuen. ETAk gogaitu egin du euskal gizartea.
|
|
|
Eta ordurako, 1998rako, beste pauso bat eman eta euskal gatazka politikoaren existentzia ukatzera iritsi zen. Beste hitz batzuetan esanda, Partido Popularrak emandako
|
hitza
jan egin zuen eta hautsi egin zituen Ajuria Eneako itunean onartu zituen printzipioak, Herri Batasunarekin izan ezik Eusko Legebiltzarrean ordezkatuak zeuden gainerako alderdi guztiekin batera sinatu zituen printzipio horiek berak.
|
|
|
He dicho una y mil veces que no vamos a buscar acuerdos con un Partido Popular que sólo sabe hacer en Euskadi antinacionalismo y antisocialismo(). Zazpi egun geroago, hauteskunde gauean bertan, hautestontzietan porrota izan ondoren, emandako
|
hitza
jan, eta mezua aldatu zuen. Bere uzta hain ugaria izan ez zenez, PPren botoa gehitu zion, eta baita Rosa Diezen alderdiak lortutako aulki bakarra ere.
|
|
|
Agindu dizuet ez nuela hitz egin behar, baina
|
hitza
jango dut.
|
|
|
" Ez nintzela Venezian geratuko zin egin nion printzeari, eta egindako zinari eutsiko diot; baina ez dut neure
|
hitza
jango etxetik alde egiten badut, ez Venezia ez Dalmazia ez den lekuren batera joanda; nora, baina, sabela betea izanda...?".
|
|
2011
|
|
|
Igandero, meza entzun ondoren, Donato Balerdi eta herriko beste gazte asko elizpera biltzen dira, erretorearen esanetara. Hilero hilero, berriz, Jauna hartzera joango zaizkizu zintzo, apaizaren hitzaldia debozio handiz, haren
|
hitzak
jan behar balitu bezala, entzun ondoren, txarolezko zapatak jantzita.
|
|
|
–Julenena da, neska
|
hitzak
janez mintzatzen zen?. Lapurtu egin nion, harekin haserre nengoelako.
|
|
|
EIDERrek LURDESi emandako
|
hitza
jaten du.
|
|
|
|
Hitza
jan
|
|
|
ABEL. Hara, Joana?
|
hitza
jan behar duzue. Heuk esan hunan:
|
|
|
ABEL. Eta emaitza ez bada hik espero duana... Uxue benetan bada nire alaba... hire
|
hitzak
jan dituk enegarren aldiz. Eta berriz ere geratuko haiz nabarmen.
|
|
|
Izango zuen burutaziorik logikoena, ez niola telefonorik hartuko. Kikildu egin naizela eta
|
hitza
jan.
|
|
|
Urtea igaro zen ordea, eta Diego Lopezek ez zuen bere burua Miramamolinen aurrean aurkeztu. Bere
|
hitza
jan zuela ikusita, hamabi zaldunei burua mozteko agindu zuen Miramamolinek. Ordutik aurrera Diego Lopezi aldatu egin zioten goitizena:
|
|
|
Tesia ukanen duzu, baina behar duzu bestea ere segitu, erran nahi baita, Baigorriko euskalkia behar den bezala ikertu". Hitz eman nion, baina
|
hitza
jan dut.
|
|
|
" Heuk nahi duan unibertsitatean!". Eta hark ezin
|
hitza
jan. Eta Madrila, bai, gaztelania askorik ez banekien ere.
|
|
|
Alorreko beheko alderdiko lurra mandoarekin edo bizkarka goiko puntaraino eramateko esan zien jabeak, eta ezetz esan zioten maizterrek, ez zutela lurra eramango, hura astoaren lana zela, ez zela bidezkoa, hori aparteko lana zela. Meteoro autoarekin hantxe atera zen, eta jabeak ikusiko zuen ez zutela agindua bete, eta herriko guztiek ere bai, eta jabeak ez zuen herriko guztien aurrean errukirik erakutsi nahi izango, maizterrek haren
|
hitza
jan izana barkatzerik ez baitzeukan. Etxetik bota egin zituen.
|
|
2012
|
|
|
«Zoragarria da», esan du Eman al Nafjan blogari eta ekintzaileak. Beldur da, dena den, agintariek emandako
|
hitza
jango ote duten, «iraganean hainbatetan egin duten bezala». Oraingoan Abdullahek hitza betetzen badu ere, oraindik egiteko asko dagoela esan dute herrialdeko emakumeen eskubideen aldeko erakundeek.
|
|
|
saioko gonbidatuen endogamiaz galdegin ziotelarik elkarrizketa batean. Eta esan bazuten egin dute; ez genuen besterik behar, emandako
|
hitza
jaten euskalduna. Lehenengo aldiz, euskaraz hitz egiten ez duen elkarrizketatu bat ekarri zuten, beraz, astelehen gauean Ai, ama!
|
|
|
Itxaropen hori praxi politikora ere zabaltzen da. EH Bilduk, biltzen dituen indarrengatik, konfiantza ematen digu klientelismoari, usteltzeari, herritargoa gutxiesten duen agintekeria instituzionalari, emandako
|
hitza
jateko joerari (hitza hitz!) eraginkortasunez aurre egingo diola. Hitz batez.
|
|
|
–Hala ere, nire Milenak dei egin dit. Moure
|
hitzak
janez mintzatzen zen?. Dasilvak telefonoa kendu dio, baina Milenak nire zenbakia bilatu du mugikor zahar batean.
|
|
|
–Iruñean bizi da Manu, neska
|
hitzak
janez mintzatzen zen?. Etxebizitza bat alokatu zuen Arrosadia auzoan.
|
|
|
CPVk bere errausketa proiektua aurkeztu aurretik, Udalaren eta herritarren onespenik gabe aurrera eramango ez zuelako konpromisoa hartu zuen. Baina bere
|
hitza
jan eta herritarren, Olaztiko eta eskualde osoko udalen aurkakotasuna aintzat hartu gabe, aurrera jarraitzen du Nafarroako Gobernuaren babespean. Babes hau gainera, ondo ziurtaturik dauka, arazo politiko eta ekonomiko larriak sortzen dizkiolako gobernuari errauskailuaren kokapenak eta eraikuntzak.Beharra irakasle ona omen, eta Barcina andereari aukera zabaldu zaio Sakanan.
|
|
|
Esandakoa esanda izaki, bere
|
hitza
jaterik gustatzen ez zitzaiolako edo gertatutakoa inguruan ere jada ezaguna zelako, argi zegoen aitak ez zuela atzera egingo, lurpean ikusi nahiko zukeen bere burua hori baino lehenago.
|
|
|
Kulturdunpekoak gara hemen, hor, han. Haien
|
hitzak
jaten. Haien produktuak erosten.
|
|
2013
|
|
|
Seaskari urtero 200.000 euro ematea erabaki du Gipuzkoako Diputazioak, hiru urtez. Herenegun, Paxkal Indo Seaskako lehendakariak gogorarazi zuen Patxi Lopez Eusko Jaurlaritzako lehendakari ohiak
|
hitza
jan zuela, eta ez ziola Seaskari eman hitzemandako 400.000 euroko diru laguntza. EAJ alde, PSE eta PP kontra Diputazioak Seaskari emandako diru laguntza kritikatu dute PSE EE eta PP alderdiek.
|
|
|
Ni oraino hor egoteaz harriturik baleude bezala begiztatu ninduten nire bi konspirazio lagunek. Horren ondotik, elkarri
|
hitza
jaten abiatu ziren. Don Pedro Nafarroakoaren ahotik bildu ez nituen xehetasunak eman zizkidaten:
|