|
2000
|
|
|
Esaterako,, beraz?: perpaus amaierandagoenean, pausaldi baten ondoren, aurretik esandakoak ondorioak direla adieraz tekoedo solaskideari
|
hitz
egiten hasteko bere txanda dela adierazteko balio dezake:
|
|
2001
|
|
|
Horretarako, ikasgelaren zereginaz
|
hitz
egiten hasiko naiz; ondoren, gogoetalabur bat egingo dut autonomiaren aldarrikapenak hizkuntzen ikaskuntzan dukeenzentzuaz; jarraian, autonomia sustatuko duen ikas eredua ezaugarritzenahaleginduko naiz; eta, azkenik, ikasgelako jarduerak diseinatzeko oinarrizkoirizpide batzuk emango ditut, betiere aldez aurretik jakinaraziz ezen horiek guztiakez direla, adituen, hitzak, geure euskaltegian egitasmoa berritze aldera egindakohausnarketak eta hartutako erabakiak baino.
|
|
|
Gaiari heltzeko, ezinbestekoa dugu eredu berrietan ikasgelako jardunari egoztenzaion eginkizunaz
|
hitz
egiten hastea, izan ere, testuinguru horretan txertatzen baitajardunbide autonomoaren aldarrikapena. Horretarako, azken urteotan geure eginditugun hainbat irizpide bildu ditut:
|
|
|
Ba, horrelako esaldiak erabiltzen dira, adibidez, kaletik zoazenean eta zerbaitjakin nahi duzunean, ezezagun bat gelditzeko eta galdetzeko, ez dakit... helbide bat adibidez...
|
Hitz
egiten hasteko. Edo, autobusaren zain zaudelabaten bati esatea:
|
|
|
Beharbada, barkaezina irudituko litzaioke bati baino gehiagori postmodernismoaz
|
hitz
egiten hasi eta, gorago aipatu ditudan ahots iritsi berriak bazter utziizana. Non daude Jasone Osoro, Unai Iturriaga eta besteak?
|
|
2002
|
|
|
Hizkuntza minoritarioa izateagatik eta gutxituaegoteagatik edo, betidanik izan dugu ebaluaketak egiteko joera. Euskararen kalitateaz
|
hitz
egiten hasi aurretik, ordea, kalitatearen mugarriak ezarri ditugu.Noiz esaten dugu hiztun batek ongi hitz egiten edo idazten duela. Zer da guretzateuskara ongi jakitea/ erabiltzea?
|
|
|
historiarenalde desberdinak jorratuz, Nafarroako konkista bereziki, integrazio prozesuarensamurtasuna kolokan jarriz36 Liburu horiek deskalifikatuak izan dira, besteak beste, ustez egile nazionalisten eskutik etorri direlako. Ez naiz, dena den, liburu horieiburuz
|
hitz
egiten hasiko, ezta beraien kalitateari edota kalitaterik ezari buruz, guregaraitik oso urruti kokatzen direlako, salbuespenen bat kenduta. Dena den, badainoiz agertu den kontua.
|
|
|
Autodeterminazioaz
|
hitz
egiten hasi aurretik, nahitaezkoa da aipatu Ripalda-ren (1999b) irakurtzea. Ohar bedi irakurlea zitak horrek (1999:
|
|
2003
|
|
|
Hegoafrikan dakusagu Hegoaldeko eliteak arazoaren zati direla, eta hazkunde ekonomikoak ez duela errenta eta mozkinenbirbanaketa ekartzen, ez Iparrean eta ez Hegoan. Horregatik, birbanaketa bainoaproposago deritzogu, besteak beste, ura, lurra eta airea baliabide komunen jabetzaeta pribatizazio murrizteari nola ekingo diogun
|
hitz
egiten hasiko bagina. Txiroakez dira ekosistemen hondamendien erantzuleak, baizik eta ingurumen krisienpaganoak, batez ere Hegoaldeko megahirietan, baina baita Iparrean ere.
|
|
2006
|
|
|
Etsaia besteak dira izatetik etsaia ni naiz horretarako pausoa azal daitekejoan etorri etiko moral eta jardun filosofiko nahiz silogismo engainagarrien bidez.Baina etsaiaz
|
hitz
egiten hasten garenean, etsai hori nire arrebaren mutil lagunabihurtzen dugunean, salto handia dago, plus afektibo horrek asko esango baitu unehorretatik aurrera pertsona horren jokabideaz, bere hautuez. Sinesgarritasuna horbilatu behar da, beharbada.
|
|
2007
|
|
|
Hori egin ostean, motibatzeko jarduera egiten hasiko gara. Horretarako, haurrei esango diegu herriaren funtzionamendua ezagutu ahal izateko, denonartean gure herriaz
|
hitz
egiten hasiko garela. Elkarrizketa bideratzeko, egileekzenbait puntu aipatzen dituzte; besteak beste, udalaren antolaketa, kideak etafuntzionamendua; gizarteari eskaintzen zaizkion zerbitzuak; gizarte mugimenduaketa haien lana; herritarrek eta gizarte mugimenduek udalarekin duten harremanaeta harreman horietatik sortzen diren gatazkak.
|
|
2009
|
|
|
Hainbat teoria psikologiko «ama eskizofrenogenoei» edota «ama sinbiotikoei» buruz
|
hitz
egiten hasiko dira, amatasunaren osasuna zalantzan jarriz.
|
|
|
Testuinguru horretan sexualitatea psikiatren eskutik hasi zen ikertzen, horrenazterketa jokabide nahasteetatik abiatuz burutzen baitzen beti. Izan ere, paradoxikoa dirudien arren, sexualitate normalaz
|
hitz
egiten hasi aurretik garatu zen sexupatologia. Sexualitatea osasungarria zer zen definitu edo ulertu aurretik, garai artekopentsalariek edo «zientzialariek» sexualitatearen arazoez (askotan bekatuez ere) hitz egiten zuten.
|
|
|
Horrek denbora gehiegi eska dezake, Ainhoaren eta Beñaten sarearen egoeraren arabera eta aukeratutako gako zerbitzariaren arabera. Imajina nolako web nabigazioa izango genukeen, web zerbitzari bakoitzarekin HTTPz
|
hitz
egiten hasi baino lehenago beste zerbitzari baten bila joan bagenu (auskalo nola dagoen trafikoa haraino heltzeko, eta nola dabilen gako zerbitzari bera), behar dugun gako publikoa hor eskuratzeko. Prozesua motelegia bihurtuko litzateke kasu askotan.
|
|
|
Demagun beste erabiltzaile batek, izan bedi Peio, Patxirekin hitz egin nahi duela, eta horretarako bere konputagailuan duen SIP bezeroa erabiliko duela. Honako hauek dira bi lagunak
|
hitz
egiten hasi arte emandako urratsak (ikusi 4.17 irudia):
|
|
2010
|
|
|
Azken izendapen horiek bestelako ekimen eta elkarlan motak ere barneratukolituzkete, integrazio ekonomikoaren esanahia eta mugak lausotuz. Ondo zehaztutako etapa horien eskemaren atzean inplizituki onartzen den printzipioetako batda herrialdeen arteko diskriminazioen desagerpena, eta ez murrizketa, beharbeharrezkoa dela integrazioaz
|
hitz
egiten hasteko. Horrexegatik gaiaren gaineko literatura klasikoaren arabera, arantzelen gutxitzea besterik gertatzen ez den kasuetarako, lankidetzaz hitz egin litzateke eta ez integrazioaz.
|
|
2011
|
|
|
1970eko hamarkadan, zenbait egile, esaterako, Nicholas Negroponte (1975), kontzeptu horriburuz
|
hitz
egiten hasi ziren sortzen ari zen teknologia digitalak ahalbidetzen zuen hedabideen etaedukien bateratze prozesua izendatzeko.
|
|
|
haurtzaroan gertatzen da eta hizkuntzarekiko motibazioa, ezagutza eta erabilera berezkoak dira. Ibilbidea berezko erabilerarekin hasten da,
|
hitz
egiten hasten da hizkuntza erabiltzen hasten denean. Erabilera maila nahikoa hartzen duenean, funtzionamendu arauak jasotzen doa, eta ezagutza gertatzen da.
|
|
|
Era horretan, pixkanaka, hezitzailea termino teknikoak erabiltzen hasi eta sozializatzen hasten da: konposaketaz, angeluez, planoez
|
hitz
egiten hasten dira. Hurrengo pausoa, argazki batzuk hautatu eta berorien azalpena egitea da.
|
|
|
Horra hor, adibidez, Los Simpsons. Programen arabera gertatzen da hori; batzuetan,
|
hitz
egiten hasten gara, segun eta nolakoa den. Beste adibide bat:
|
|
|
Saioen arabera izaten da? Bada,(?) horrelakoetan
|
hitz
egiten hasten zara eta horrexek berak ere familia batzen du.
|
|
|
Bi urterekin jakiten du haurrak beste pertsonek sentimendu ezberdinak dituztela. Hiru urterekin sentimenduak komunikatzen eta beren egoera mentalei buruz
|
hitz
egiten hasten dira. Norbera eta bestea bereizteko beharrezkoa da besteari egoera mentalak egoztea, eta beste pertsonak zer pentsatzen duen inoiz ez dugula seguru jakiten konturatzea.
|
|
|
Pentsamenduaren nahaste formalen barne sailkatzen dira: ...ldiak ez dituztelako amaitzen edota hitzen bukaerak jaten dituztelako) eta beren hizketaldia etetea ezinezkoa gertatzen da; hitz egiterakoan oharkabetasuna nabarmendu daiteke, bat batean adierazten ari ziren ideia bertan behera utzi eta gai desberdin bati ekin diezaiokete (adibidez, elkarrizketagilearen arropari buruzko aipamen bat egiten has daitezke, edota mahai gainean dagoen objektu bati buruz
|
hitz
egiten hasi); eta, asoziazio fonetikoak burutu ditzakete hizketa ulertezina bihurtuz, hots, hitzak aukeratu ditzakete horiek duten soinuarengatik eta ez beren esanahiagatik.
|
|
|
Haurra saiatzen da amaren desira objektu edo falo bihurtzen, sedukzio jokoen bidez; baina uko egin behar dio irudi horien bidez ama erakartzeari. Hizkuntzaren munduan sartzen garenean galtzen duguna errepresentatzen du faloak; lortu nahi duguna galdu egingo dugu
|
hitz
egiten hastean. Haurrak harremanen sare sinbolikoan sartu behar du.
|
|
2014
|
|
|
Bi egunetan egindako grabaketa da hau. Bigarren egunekograbaketan (honetan, alegia), euskara «batuagoan»
|
hitz
egiten hasten da. Hauxe dalehen egunekoa:
|
|
|
Jauko Barik taldearen garaian Buenavista etxe okupatuanentseatzen genuen, eta etxe horren inguruko erreportajea egin zuen Oscar CubillokEl Diario Vascoko Evasion gehigarrirako, 1997 urtean. Hainbat talde aurkeztuzituen, eta gutaz
|
hitz
egiten hasi zenean, tonua zeharo aldatu zuen: «Hablamoscon tres chicas timidas tardoadolescentes ellas, que se empeñan en algo tan difusocomo el pop rock en pañales»41 Gainerako taldeen izenak eta estiloak ematenzituen.
|
|
|
Normalean, gero, umea aldendu egiten dute, arriskua seinalatuz eta «ez, ez» errepikatuz. Horrelako gertaeren maiztasuna dela eta, ez da harritzekoa haurtxo askok «Ez» hitza ulertzea
|
hitz
egiten hasi baino askoz hilabete lehenago.
|
|
|
Behin umea
|
hitz
egiten hasten denean, gurasoen eta haurraren arteko elkarrizketek, askotan, haurraren mintzamolde akastuna erakutsiko dute; gero, umeak ulertzeko moduko esaldi motz eta argiekin erantzungo diote, eta, sarritan, hitz garrantzitsuei enfasi berezia emango diete. Behaketa naturalista da interakzio mota hori ikasteko metodorik onena, ahoskatzen diren hitzak bezain garrantzitsuak baitira aurpegiaren adierazpena eta intonazioa.
|
|
|
Pentsamenduko nahaste formalen barne sailkatzen dira: ...ste, esaldiak ez dituztelako amaitzen edo hitzen bukaerak jaten dituztelako), eta haien hizketaldia etetea ezinezkoa gertatzen da; hitz egiterakoan oharkabetasuna nabarmendu daiteke, aipatzen ari ziren ideia bat batean bertan behera utzi eta beste gai bati ekin diezaiokete (adibidez, elkarrizketagilearen jantziari buruzko aipamen bat egiten has daitezke, edo mahai gainean dagoen objektu bati buruz
|
hitz
egiten hasi); eta, asoziazio fonetikoak burutu ditzakete, eta hizketa ulertezina bihurtu, hots, hitzak aukeratu ditzakete beren soinuarengatik eta ez esanahiagatik.
|
|
|
Hirurogeiko hamarkadan garun disfuntzio minimoaren kontzeptua desagertuz joan zen, eta nahaste kognitiboez, portaera nahasteez, ikaskuntza nahasteez eta haurraren hiperaktibitate sindromeaz
|
hitz
egiten hasi ziren. Hiperaktibitatean eta ageriko portaeran zentratu zen ebaluazioa.
|
|
2019
|
|
|
(17) #
|
Hitz
egiten hasi aurretik egin beharrekoak.
|