|
2000
|
|
|
Nik, Iparraldetik, horrelako eskema bat arriskutsua ikusten dut, kasik esangenezakeelako, hogei urteren buruan gure euskalduntasuna desagertua izanen dela.Maila apalenetan ere, Estatu frantziarrak inongo borondaterik ez du gure euskalizaera onartzeko. Beraz, gaudenean jarraituz, hogei urteren buruan hemengo lurraldea da Euskal Herri gisa kontsideratu, euskaraz
|
hitz
egin dezaketen hamarbat pertsona bakarrik egongo direlako.
|
|
|
Hiruetan, azentuazioari etatranskripzio fonetikoari dagozkien arau eta gomendioen falta berberarekin egin duttopo, tartean hamar urte pasatu arren. Erabaki batzuk hartzeko unean, intseguritatebera sentitu dugu; eta gustatu zein gustatu ez, gure makinak
|
hitz
egin dezan, erabakibatzuk hartu behar dira derrigor.
|
|
2001
|
|
|
Gauzak horrela, paradigma berriaz
|
hitz
egin dezakegu hizkuntzalaritzan ere, Enrique Alcaraz ek egiten duen bezala: pragmatika testualaren paradigmaz (1996,26 or.). Hizkuntzaren bi alderdi (bi dimentsio) berreskuratzen ditu ikuspegi berrihonek:
|
|
2002
|
|
|
Zenbat buru, hainbat aburu, baita honetan ere. Mundu konplexu horretan barneratzen hasteko,
|
hitz
egin dezagun oinarrizko kontzeptu biri buruz: integrazioa eta kohesioa.
|
|
2004
|
|
|
Erreferentziazko testuak bilatzeko irakasle edo ikaskideekin
|
hitz
egin dezakezu, izanere, landu beharreko gai zerrendarekin batera irakasleak bibliografia bat eskain dezake, edoeskaini luke. Bestela, gaia jorratua duen ikaskideren batek (edo liburutegietakoarduradunak, edo tutoreak, edo...) ere lagun zaitzake.
|
|
2007
|
|
|
Zuzenean ekoizten dituen produktu edo zerbitzuen bidez
|
hitz
egin dezake. Denokdaukagu irudi zehatz bat Kutxa ri edo Banco Guipuzcoano ri buruz:
|
|
|
Enpresaren gizarte erantzukizunaz erakundeek hitz egin dezakete, GobernuzKanpoko Erakundeek
|
hitz
egin dezakete eta herritarrok hitz egin dezakegu; baina benetan hori antolatu behar dutenak enpresak eurak dira. Azken batean, enpresa kultura bati buruz ari gara hitz egiten, eta enpresa kultura noraino izandaitekeen ona, txarra, moldagarria edo zurruna, enpresak erabaki behar du.
|
|
|
Enpresaren gizarte erantzukizunaz erakundeek
|
hitz
egin dezakete, GobernuzKanpoko Erakundeek hitz egin dezakete eta herritarrok hitz egin dezakegu; baina benetan hori antolatu behar dutenak enpresak eurak dira. Azken batean, enpresa kultura bati buruz ari gara hitz egiten, eta enpresa kultura noraino izandaitekeen ona, txarra, moldagarria edo zurruna, enpresak erabaki behar du.
|
|
|
Enpresaren gizarte erantzukizunaz erakundeek hitz egin dezakete, GobernuzKanpoko Erakundeek hitz egin dezakete eta herritarrok
|
hitz
egin dezakegu; baina benetan hori antolatu behar dutenak enpresak eurak dira. Azken batean, enpresa kultura bati buruz ari gara hitz egiten, eta enpresa kultura noraino izandaitekeen ona, txarra, moldagarria edo zurruna, enpresak erabaki behar du.
|
|
|
Horrekguztiak, noski, ekintza esparruen zabaltzea ere badakar. Oro har, mediazio sozioteknikoa da garaiko kultura, bizipen, ekonomien ezaugarri propio eta nagusietakoa.Testuinguru horretan, aktibitate zientifikoaren modalitate berriaz
|
hitz
egin genezake, i.e. teknozientzia, hemen jaso ditudan ideia orokorrak kontuan hartzen baditugu: bioteknologia, nanoteknologia nahiz informazio eta komunikaziorako teknologia (mikroelektronika, informatika, telekomunikazioa) berrien agerpena, ideia horiekguztiak berrestera datoz. Aldaketak maila zientifiko eta organizazionalean, soziokulturalean edo harreman politikoetan nabarmen daitezke, besteak beste.
|
|
|
Batetik, komunikazioaz
|
hitz
egin genezake: ezagutza duen aldeak bestealdeari informazioa helarazten dion eredu dibulgatzailearen ordez, aldedesberdinen arteko komunikazioaz hitz egingo da.
|
|
|
Hasteko,
|
hitz
egin dezagun arte honen gai eremuaz. Erretorikaren gai eremua, agenda, langai zerrenda, interes orokorreko gaitegira hurbiltzen gaituen horixe da.
|
|
|
Egin dezagun beste urrats bat hobetsitako lekuetan barna.
|
Hitz
egin dezagun ordenaz. Ordenaren lekua deitutako horretan, baieztatzen da ezen goragoko maila batekoa dela ostekoa barik aurrekoa, ondorioa barik kausa, bidea barik helburua, faktua barik legea, eta abar.
|
|
2009
|
|
|
lehenik eta behin, Eusko Jaurlaritzak erantzunpubliko bat eman behar zuela. Gero, erantzun publiko horren barruan bestelakoedukiak sartu behar zirela, nolakoa izan behar zuen, zein prestazio eskaini beharziren, zertan gauzatu behar ziren
|
hitz
egin genezakeen. Baina lehenik eta behinestatu edo administrazio publiko bezala erantzun beharreko zerbait badagoelaaitortu beharra dago.
|
|
|
Esku artean dugun kasuan, orainak pisuberezia hartzen du. Duela hirurogeita hamar urte baino gehiago gertatutakoariburuz lehen pertsonan
|
hitz
egin dezaketenak gero eta bakanagoak dira. Lekukotzazuzena eman dezaketenak gero eta urriagoak dira.
|
|
|
Emaitza horietan oinarriturik, generoen artean gertatzen den beste ezberdintzebati buruz ere
|
hitz
egin genezake, hau da, gizonezkoek tristura ekidin eta oldarkortasuna (batzuetan ongi mugatu barik) libreki erabiltzeko joerari eta emakumeekoldarkortasuna ezeztatu eta tristura (berau hiperestimulatua balute bezala) azaltzeko duten joerari buruz. Sarritan emakumeen oldarkortasuna tristuraz janzten da, eta gizonezkoen tristura, berriz, oldarkortasunez.
|
|
|
Ondorioz, eta logikoa denez, euskarazsortzen denak du toki gehien gurean. Hizkuntza unibertsalean egiten diren lanek (pinturatik performance etara, pelikula mutuetatik pasatuz) presentzia dutehorietaz
|
hitz
egin dezakeenak euskaraz dakien neurrian. Beste hizkuntza batzuetansortzen denaz hitz egiteko, sortzailea euskalduna ez bada, ezin dugu lehendabizikopertsonan testigantzarik eskaini.
|
|
|
Hori guztia ICANNek kudeatzen du (Internet Corporation for Assigned Names and Numbers), RFC 2050ean agertzen diren gidalerroei jarraituz. Sarearen kudeatzaileak lortu nahi duen domeinu motaren arabera, ICANNek izendatutako erregistratzaile batzuekin edo besteekin
|
hitz
egin dezake (eta ordaindu) sarehelbidea eta domeinua lortzeko. Erregistratzaileak hierarkikoki eta geografikoki daude antolaturik.
|
|
|
· IPv4 soilik ulertzen dutenak. Hauek ere beraien artean soilik
|
hitz
egin dezakete.
|
|
|
· IPv4/ v6 ulertzen dutenak. Beste guztiekin
|
hitz
egin dezakete.
|
|
2011
|
|
|
bere ekintzen ondorenez ez da interesatzen eta ez du erruduntasunik edo alhadurarik sentitzen haiengatik. Egindako basakeriez eta ekintza gaiztoez emoziorik gabe, damurik sentitu gabe
|
hitz
egin dezake. Erruduntasuna agertzen badu ere, bere ekintzek ez dute hitzez esandakoa berresten.
|
|
|
Pentsamenduaren nahaste formalen barne sailkatzen dira: ...duen erantzuna ematea; beren hizketaldia inkoherentea eta ulertezina izaten da, besteak beste, gauzen jatorrizko izenen ordez beste izen batzuk erabiltzen dituztelako; hizketaldiak ez du segida logikorik; zirkunstantzialtasuna nabarmena izaten da, hots, hizketaldia zeharkakoa izaten da eta bukaerako ideiara iristeko denbora gehiegi pasatzen dute beharrezkoak ez diren xehetasunak emanez; azkarregi
|
hitz
egin dezakete, ulertezina den hizketaldiarekin (besteak beste, esaldiak ez dituztelako amaitzen edota hitzen bukaerak jaten dituztelako) eta beren hizketaldia etetea ezinezkoa gertatzen da; hitz egiterakoan oharkabetasuna nabarmendu daiteke, bat batean adierazten ari ziren ideia bertan behera utzi eta gai desberdin bati ekin diezaiokete (adibidez, elkarrizketagilearen arropari buruzko aipamen bat...
|
|
|
Alogiaren zeinu gisa har daitezke honako hauek: mintzaira pobrea, hau da, galderen erantzunak silaba bakarrekoak eta oso zehatzak izatea edota galderak erantzun gabe uztea; subjektuak nahikoa hitz egiten duen kasuetan, mintzairaren edukia pobrea izaten da, hots, asko
|
hitz
egin dezakete baina funtsean informazio gutxi eman; hizketaldian zehar blokeatuak gera daitezke zenbait segundo edo minutuz eta gero ez gogoratu esan nahi zutena edo esaten ari zirena; eta, azkenik, erantzunaren latentzia normala baino handiagoa izaten da, hau da, subjektuek normala baino denbora gehiago behar izaten dute galdera bati erantzuteko eta, hori dela-eta, galdera entzun ez dutelako sen...
|
|
2012
|
|
|
Orain, zuzenbidezko estatu sozialaren krisigarai honetan, estatuaren eta nazioaren arteko loturak eduki berriak hartu ditu.Izan ere, komunitate nazionalak ahalbidetzen duen elkartasuna, eta estatu sozialakziurtatu lukeen baliabideen banaketa orekatua erabat kateatuta daude.Miller ek ongi azaldu du ongizate estatuak nazioa komenigarria duela. Nazio txiki etakudeagarri bat2 Tuzididesek berak zioen bezala, estatu aske txiki baten asanbladakbakarrik
|
hitz
egin baitezake «gu» batez, ongizatea ziurtatuko duen elkartasunaz.Era berean, beste aldetik begiratuta, nazio baten identitate kulturala eta justiziasentimendua garatzeko tresna eraginkorra, ia hil edo bizikoa, izan daiteke estatuaeta bere tresneria juridikoa.
|
|
2014
|
|
|
(21) (Hik)
|
hitz
egin dezaken
|
|
|
Bestetik, haratago joan den pentsalaria dugu Gayatri Chakravorty Spivak; Can the subaltern speak? [Menpekoak/ Subalternoak
|
hitz
egin dezake?] haren lanezagunak Mendebaldean sortutako zenbait ikuspuntu erradikal ezkertiar, hala nolaFoucault eta Deleuze eta Guattari ren idatziak ikertzen ditu. Spivak ek agerian uztendu horiek, nolabait Mendebaldeko subjektua mantenduz, «beste subalterno bat»eneraikuntzan parte hartu dutela, subalternoa ezezaguna eta mutua mantenduz.
|
|
|
Larrialdi egoera medikoa ezartzen da23 24.Gaur egun indarrean diren tratamendu irizpideen arabera, ez dago denbora galtzerik, ez nor bere baitarekiko hausnartzen ez gurasoekin elkarrizketa ireki bat izaten. Ez dagodenborarik gurasoek aholkua eska diezaieten jaioberri intersexualak izan dituztenbeste guraso batzuei, edo
|
hitz
egin dezaten pertsona intersexual helduekin. ordu pasa baino lehen haurrak ospitalea utzi behar du «sexu bat bilakatuta», etagurasoek ziur egon behar dute erabakia egokia izan dela.
|
|
|
Pentsamenduko nahaste formalen barne sailkatzen dira: ...zuna ematea; haien hizketaldia inkoherentea eta ulertezina izaten da, besteak beste, gauzen jatorrizko izenen ordez beste izen batzuk erabiltzen dituztelako; hizketaldiak ez du segida logikorik erabiltzen; zirkunstantzialtasuna nabarmena izaten da, hots, hizketaldia zeharkakoa izaten da eta bukaerako ideiara iristeko denbora gehiegi pasatzen dute beharrezkoak ez diren xehetasunak emanaz; azkarregi
|
hitz
egin dezakete, ulertezina den hizketa molde batekin (besteak beste, esaldiak ez dituztelako amaitzen edo hitzen bukaerak jaten dituztelako), eta haien hizketaldia etetea ezinezkoa gertatzen da; hitz egiterakoan oharkabetasuna nabarmendu daiteke, aipatzen ari ziren ideia bat batean bertan behera utzi eta beste gai bati ekin diezaiokete (adibidez, elkarrizketagilearen jantziari buruzko aipamen bat ...
|
|
2015
|
|
|
Ondorioz beraz, esan daiteke EAEko Gizarte Zerbitzuen Sistema gaur egun ezberdina delaLurralde Historiko bakoitzean, eta nekez
|
hitz
egin dezakegula Euskal Gizarte Zerbitzuen Sistemaz, elementu komunak topatzea neketsua baita bere osaeran. Baina ezberdintasun hauen sorrera ez daunifaktoriala, ez dagokio aldagai federalari soilik, normalean izaten den bezela, hainbat elementurenbatura da.
|
|
|
Hizkuntzen kudeaketaegiterakoan ere, hiru maila horiek nagusi direla iruditzen zait: norbanakoa hiztuna, hiztunkomunitatea taldeari buruz ari gara, eskubide kolektiboei buruz ere
|
hitz
egin dezakegu, etamundua ekosistema, testuinguruak. Azterketa maila hauek ikusteko eta gainera beraienarteko lotura, Iñigok aipatu digun bezala, lurraldetasun printzipioa eta lurraldetasun printzipioen arteko loturak probokatzeko eta bilatzeko helburua zein den ikusita.
|
|
2019
|
|
|
Hortik abiatuta, herriaren kontzeptua (zentzu politikoan) gehitzen du diskurtsoan esaten duenean. Ez dugu nahi Euskadirik/ euskaraz izan ezik?. SabinoAranaren arabera, euskara galtzeak ez lukeen deus askorik esan nahi euskaldun arraza kutsatuezean beste arrazekin, eta espainiarretatik bereizteko errusieraz
|
hitz
egin zezaketen (Amezaga, 1994: 38).
|