|
2010
|
|
|
social and educational perspectives" Gizarte Hezkuntzako ikasgaian, eleaniztasunean eta modalitate anitzean oinarritzen den fokapena erabiltzen da. Hizkuntzen trataera dela eta, irakasleak ingelesez soilik hitz egiten du baina ikasleei aukera ematen zaie euskaraz eta gaztelaniaz
|
hitz
egiteko ere. Materialak ingelesez daude baina euskaraz edo gaztelaniaz material interesgarria badago, ez dago hura erabiltzeko oztoporik.
|
|
2011
|
|
|
(83 or). (...) euskara gainbehera doa. gipuzkoan gizaldi honen hasieran %85 euskaraz egiten zuten eguzkiz eguzki. eta ongi
|
hitz
egin ere. egun %40k baldin badakite, %20k ez dute euskaraz egiten. egungo egunean gipuzkoako herrietan erdara da jabe. euskaraz dakitenek ere, ez guttik, espainolez hitz egiten dute lasai asko. (85 or.). b) egiten den euskara gero eta kaxkarrago eta urriago egiten da. gero eta txepelago eta erdal usaintsuago. egunero ikusten dugu. geure gurasoen euskararen eta egungo eguneko euskararen artean, leize handia dago. gure gurasoen euskara zaulia, bikaina, noranahikoa, aberatsa zen.
|
|
|
Jendea parraparra erdaraz ari da. (...) euskara gainbehera doa. gipuzkoan gizaldi honen hasieran %85 euskaraz egiten zuten eguzkiz eguzki. eta ongi
|
hitz
egin ere. egun %40k baldin badakite, %20k ez dute euskaraz egiten. egungo egunean gipuzkoako herrietan erdara da jabe. euskaraz dakitenek ere, ez guttik, espainolez hitz egiten dute lasai asko. (...) Nire ikasleek, bizpahiru kenduta, euskaraz baino espainolez hobeki dakite.
|
|
|
mila bider diglosikoagoa da egigurenenen gipuzkoa hura, garateren oraingo hau baino. garateren gipuzkoak ageri duena ez da diglosia. ez egurenen garaian oraindik aski betea zena eta ez haren laurdena ere: egurenen garaian" la masa general del pueblo guipuzcoano habla usualmente el vascuence y por consiguiente esta es la primera lengua que aprenden los niños". garaterenean, aldiz," gipuzkoan gizaldi honen hasieran %85 euskaraz egiten zuten eguzkiz eguzki. eta ongi
|
hitz
egin ere. egun %40k baldin badakite, %20k ez dute euskaraz egiten. egungo egunean gipuzkoako herrietan erdara da jabe". Ba al dago hori baino esplikazio jator eta definitiboagorik, gero eta egoera ez diglosikoagoan gaudela aditzera emateko?
|
|
2012
|
|
|
bere auzo berrian, lanean, eskolan, erosketak egiterakoan, garraio-bideetan, entretenimendu berrietan eta zeremonia publikoetan. Horrekin batera, lehen baino komunikazio trinkoagoa, ugariagoa izango du (baserrian jende gutxiago zuen hitz egiteko, ia beti solaskide berberak, eta zertaz
|
hitz
egina ere mugatuagoa zuen). Horrek guztiak, azken buruan, ondorio jakina dakar:
|
|
2016
|
|
|
bere auzo berrian, lanean, eskolan, erosketak egiterakoan, garraio-bideetan, entretenimendu berrietan eta zeremonia publikoetan. Horrekin batera, lehen baino komunikazio trinkoagoa, ugariagoa izango du (baserrian jende gutxiago zuen hitz egiteko, ia beti solaskide berdinak, eta zertaz
|
hitz
egina ere mugatuagoa
|
|
2017
|
|
|
nerabeen mundutik gustukoa ez duguna, helduen mundutik gustatzen ez zaiguna da. Eta ondorio horrek berdin balio du hizkuntzapraktikak deskribatzeko eta, baita, genero desberdinkeriaz
|
hitz
egiteko ere. aldiz, adiera sinbolikoetan oinarritzen da. horrela itxura fisikoa, arropa, edo hizkuntz erabilera, nesken identitate adierazgarri garrantzitsu bilakatzen dira (eckert, 1989: 256). ondorioz, mutilek zer egiteko gai diren erakutsi behar dute (egin). neskek, aldiz, bere izaera zertan datzan adieraztea dute helburu (izan). nire ikerketan ezberdintasun hauek ageri dira:... mutilen artean txantxa, erronka, iraina eta ziria nagusitzen da eta hizkera horretan etengabe trebatzen dira. nesken artean, ordea, solasaldi luzeak eta txutxu mutxuak deituak izaten direnak gailentzen dira. azken finean, batzuk eta besteak hizkuntza performatzen ari dira. hizkuntzaren bidez, identitate zehatz batzuk jokatzen/ antzezten ari dira, eta hizkuntza erabilera horren bidez genero identitate batzuk performatzen dituzte:
|
|
|
Hurbiltze etnografikoa nerabeen hizkuntza praktiketara kontua" delako. lezon eta pasaian egindako ikerketan nerabeak helduen munduaren emaitza eta ispilu direla ondorioztatu nuen: nerabeen mundutik gustukoa ez duguna, helduen mundutik gustatzen ez zaiguna da. eta ondorio horrek berdin balio du hizkuntza praktikak deskribatzeko eta, baita, genero desberdinkeriaz
|
hitz
egiteko ere. haur, nerabe eta gazteei buruz hitz egin baino, haur, nerabe eta gazteekin hitz egin eta egon behar dugula uste dut. haien ahotsak entzun behar ditugu, asko esateko dutelako eta gako diren gauza asko adierazten digutelako. beharbada, euskarari buruz gutxiago hitz egin behar dugu, eta gizartean ditugun praktika, diskurtso eta arau sozial eta kulturalei buruz (eta kasu honetan genero a...
|
|
2018
|
|
|
ahobizien jokaerak indarra izan du belarripresten jokaera euskararen aldera era naturalean gerturatzeko. Oso egoera desberdina eman da ahobizien solaskideak ulertu arren hitz egiteko zailtasunak zituenean, eta hortaz, ahobiziak euskaraz
|
hitz
eginda ere, solaskideak erdaraz erantzuten zuenean. Halakoetan, euskaraz jarraitzeko modu bakarra zen ele biko elkarrizketei eustea.
|
|
|
Umez eta helduz osaturik dauden taldeetan, ordea, gauzak bestelakoak dira. Izan ere, talde misto hauetan, helduek euren artean
|
hitz
egiteko ere euskara gehiago erabiltzen dute haurrak ez daudenean baino: %69, 7 (2001 urtean %55, 6, eta 2011 Urtean %50, 5).
|
|
|
Nahiz eta honetarako arrazoiak ezberdinak izan litezkeen; edota arrazoi hauek, emakumeen hizkuntza portaeren aldaketari loturik egon litezkeen. Baina errealitate bat da, eta nahiko ezkutuan dagoena gainera —ez baita elkarrizketa batean ere azaldu— gizonezkoek noka
|
hitz
egiteari ere utzi ziotela.
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntzaren izaeraz asko idatzi da, eta orokorrean, auzi korapilatsua izan ohi da. Finean, hizkuntzaren izaera gizakiaren izaeraren gaian kokatu ohi izan da, eta azken honen gaineko debateetan alderdi biologiazale zein kulturalistako muturreko argudioak erabiltzen direnez (Arrieta, 2019), hizkuntzaren izaerari buruz
|
hitz
egiterakoan ere argudioen tamaina antzerakoa izan ohi dela da gure iritzia.
|
|
2023
|
|
|
Gainera, geratzen diren hiztun horietako batzuek ez dute ingelesa menderatzen; beraz, hizkuntzak eguneroko komunikaziorako beharrezkoa izaten jarraitzen du. Hizkuntza ikastea eta
|
hitz
egitea ere hiztunei errespetua adierazteko modu bat da.
|