Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 28

2000
‎Eta ez duk orainokoan predikatu izan digutena, Aristotelesen bidetik, hemen lurra, lohitsua eta zikina, eta han goian zerua, garbia eta aratza... ...agotan eguzkiari teleskopiotik, azalean dituen orbainak, baterat eta bertzerat higitzen direnak, eta zeren, halatan, eguzkia lohitsua den, baita Aristotelesen zerua ere, ondorez —hitz haiek osabari entzunak nizkion lehen ere, baina, geunden tokian geundelako edo geunden mementuan geundelako, nehoiz baino klaragoak eta aratzagoak egin zitzaizkidan eta nehoiz baino barrenago sartu, haren hitzak hitz doiak eta ezin justuagoak balira bezala, leku eta denbora ezin doiagoetan erranak.
‎Haren oroimen zehatza goraipatzearren zerbait errateko egokiera nuen, baina hark, begitarte zeremoniatsua berreskuratuz, lehengo eguneko itxarongela berberean sarrarazi ninduen, nik hitz doiak aurkitu baino lehen. Kanporatu zelarik, belaunetarainoko gonaren azpiko aztal beteen ikuskari iheskorrak agurtu ninduen.
‎Benetan uste duzu lor daitekeela halako... —ez zitzaizkidan hitz doiak heldu— bideren bat erabilita?
‎Begiak eltzeari eragiten ari ziren haren esku dantzarietan pausatu nituen, hitz doien bila. Eztarria garbitu nuen, jalki aitzin.
‎Guztiarekin, ezin dut ukatu Karmeloren gaurko hitzek doi bat harritu egin nautela. Dabidek maitalearekin hautsi duela aipatzen zuen eta atzo Teresari kontrakoa entzun nion, izan ere Patxik bikotea zineman ikusia baitu...
2007
‎(…) Orduan beti gogora zaitez neuk egun batez idatzi nizun honetaz, gogoan zu zintudala", eta abar. Paco Ibañezen ahots erlatsa datorkit gogora oraindik ere gaztelaniako hitz doi itxaropenezkoak kantatzen.
2008
‎Orduan, baina, Nazariok Zosimori begietara zuzen begiratu eta hitz doiak esan zizkion:
‎1982an Lehninger en liburuaren helburua eta formatua aldatu ziren eta, ondorioz, izenburua ere bai. Liburuaren azalaren goiko aldean" Lehninger" agertzen zen eta bere azpian" Principles of Biochemistry", letraren tamaina txikiagoan, hiru hitzen artean doi doi egilearen deituraren luzera berdina ukan zezaten. Beraz, 1970eko liburuko azalean Lehninger deitura ez agertzetik, 1982koan erabateko protagonismoa edukitzera pasatu zen, adieraziz edo, egileak aurreko liburuekin lortutako ospeak bermatzen zuela edukia.
‎Orduan, baina, Nazariok Zosimori begietara zuzen begiratu eta hitz doiak esan zizkion:
‎Atsoak hitzekin hariltzen zuen bere herra gaiztoa; Rosak, berriz, isiltasunaren destainarekin. Hitz doiak, behar beharrezkoak, saihets ezinak, beste deus ez. Rosak ez zion begiratzen; platerak edo beste zernahi elkarri pasatzerakoan, adi osoa jartzen zuen ez ukitzeko atsoaren eskua; agintzen zitzaiona betetzen zuen, baina behazuna begietan zuela.
2010
‎Egun hartan, baina? 1918ko azaro erdialdeko egun batean izan zen, gerra bukatu berria genuela?, hitz doiak esatera zetorkidan, antza, gauza bakarra baitzuen esateko. Berandu gabe jakin nuen:
‎Egun hartan, baina —1918ko azaro erdialdeko egun batean izan zen, gerra bukatu berria genuela—, hitz doiak esatera zetorkidan, antza, gauza bakarra baitzuen esateko. Berandu gabe jakin nuen:
2011
‎Halako batean, apartatu eta barrura pasatzeko keinua egin zidan Neskak. Hara eraman ninduena ez zen bi hitz doi esan eta eskaileretan konpontzekoa. Ezta tertulia adeitsu bat izateko asmoa ere.
2012
‎Hizkuntzan parte handiz: denak demokraziaren izenean egiten baitira gaur egun. Plutokrazia hitza doi bat galdu da, aberatsen podera dio, baina egia da Hitler-en gobernuak eta Europako gerra aurreko faxismo politikoak asko erabili zutela mendebaleko estatu demokratikoak salatzeko eta gaitzesteko. Hizkuntza desbideratzea da gaurko akatsa, dena nahasten duena, jendearen manipulazioaren oinarri dela eta komunikabide menperatuen lanabes.
‎Hiztegiak garbitzeko lana hartu zuen akademikoaren kontakizuna, harik eta hiztegi osoa bere mentalitatera errenditu zuen arte. Mila hitz doitan utzi zituen hiztegia eta mundu ikuskera.
‎Aldian behin, pintoreak galderaren bat egiten dio, erretratatzen dituenei begirada biguntzeko edo postura aldatzeko eskatzen dienean bezalatsu. Emakumeak hitz doi zehatzekin ematen ditu argibideak eta erantzuten die galderei, ez dio zirrikiturik uzten anbiguotasunari, zizel batekin bezain zorrotz osatzen ditu esaldiak, irudiak, konparazioak, ezaugarri fisikoen xehetasunak eta psikologiak gorputzean utzi ohi dituen arrastoak.
2013
‎hortik aurrera ez zitzaion inolako miresmen zantzurik itzuriko, Elizabeth ezin izango zen hegaldatu Darcy jaunaren zorionean eraginik izan zezakeelako esperantzetan; izan ere, Darcy jauna ondo konturatuta zegoen ezen, aurreko egunetan halakorik aditzera emana baldin bazuen, azken egunean erakutsiko zuen portaerak berebiziko pisua izango zuela ideia hori indartu edo birrintzeko. Bere erabakian sendo, gizonak hamar hitz doi doi zuzendu zizkion larunbat osoan, eta, halako batean biak ordu erdiz bakarrik geratu baziren ere, Darcy buru eta belarri sartu zen bere liburuan, eta begiratu ere ez zion egin Elizabethi.
2014
‎Libre utzi zutenean, etxera itzuli, eta ahalik lasterren bueltatu zen bere lehengo bizimodura, tartean egun pare bat oskol batean bildurik eman zituen arren, barruko tximeletaren hegalak josten ari den krisalidak kuskuaren barnean bezala. Kalera itzuli zenean jakin zuen bere aldeko protestak eta itxialdiak izan zirela; eskertu zituen, hitz doiekin, eta bere bidetik jarraitu zuen.
2015
‎izan litezke musak lehenbizi eta musa gero”. Bizikleta ez zen hitzik doiena ibilgailu hura izendatzeko, egiaz, atzealdean aulki eroso bat itsatsita zuen gurditxoa baitzen, Indiako rickshaw horietakoa, Brunok karga deskargarako erabiltzen zuena eta, hala esaten zidaten pipadunaren begiek, okasio bakanetan baino ez bidaiarien garraiorako. Berriro ere pribilegiatu senti nintekeen, honenbestez, azenario eta alberjinia usaineko eserleku hartan jesarrita.
2020
‎– Hitzetan doi eta ekintzetan luze gaituzu euskaldunok, eta ez nuen hortik atera.
‎Ixa (2003) eta Aitarekin bidaian (2009). Baina izan dira bestelako lankidetzak ere, hala nola, Alessandro Bariccoren Zeta nobelaren egokitzapen dotore eta anbizio handikoa (2005), edota Intxaurragak hain bere dituen dantza muntaia sotiletarako Iturbek prestatutako testuak, diziplina ezberdinen arteko bidegurutzeetan hitz doiak eta koreografia landuak txirikordatu dituztenak.
2021
‎ohitura eta konplazentzia besterik ez dira, naturaltasunaren hordialdia. Beti pentsatzen dugu gure une sekretu horretara itzul gaitezkeela, hitz doiak atera ditzakegula hortik, baina ez da egia beti itzul gaitezkeenik, sarritan itzulera faltsuak baitira gureak: argi faltsuz pizten ditugu gure begiak, arduraren eta berotasunaren plantak egiten ditugu hurkoaren aurrean, baina, egia esan, uzkurtuta, hozminduta eta izoztuta gaude berriz gure bihotzaren ilunean.
2022
‎Hiru lau minutu joan zaizkio besoa pasabide horretara behartzen. Ahaleginak unaturik, bere baitan bilatu ditu neskaren bihotza berotzeko hitz doiak. Parada ez luzatzera deliberatuta bueltatu da salara.
‎nire bihotzetik ogia eta hitz doia
2023
‎Kontzientzia izan haurra ez dela artean gai hizkuntzaren mekanismo logikoak jasotzeko, bizipen sentsualak direla haurraren mundua: entzun, ikusi, ukitu, mugitu, laztandu egiten ditu jostailu edo panpina maiteenak, bizidunei bezala hitz egiten die, totelka, hitz doiekin, keinuekin. Helduontzat umea artean ez da hizkuntzaren guztiz jabe, eta guk esango dugu nahi duguna, baina umea primeran moldatzen da eta komunikatzen bere jostailu eta panpinekin...
‎zehar estilo librea, pertsonaien arteko plano aldaketa sotilak —Soufflea narrazioan, etsenplu bikaina—, denbora narratiboaren kudeaketa egokia, balio sinbolikoa izan eta bide batez tentsioa areagotzen duten elementuen erabilera —Magnolia, Paseoa. Idazkerari dagokionez, hitz doiekin adierazkortasun handia lortzen du idazleak, gehienetan efektismorik gabe lortuz esan indarra. Ipuin liburu onen oihartzuna du, izan ere, Argialdiak ek, geruza bat baino gehiagokoa, anbiguotasun aberatsekoa.
‎Beti hor, gure saihetsetik ezin uxaturik gabiltzala. Errespetu handia hion hitzari, anaia, hitz doiari, hitzen konbinazio eta sintaxi garbiari. Esan nahi dena argi eta egoki esatea huen konpromisoa, euskaraz eta gaztelaniaz; literatur konpromisoa, inon bada bat; konpromiso etikoa, etika baita argitasuna.
‎Elkarrizketarik pisutsuenak goranzkoan izaten dira. Arnasa gehiagotan eteten zaie, edo hitz doiaren bila despistatzen zaie burua. Errotatik gasolindegirakoan, behin baino gehiagotan zanpatzen diote hitza elkarri.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia