|
2003
|
|
|
Hola bada, artikulu honetan euskaraz idatzirik dagoen historiografia hori ikertu dugu: nortzuk idazten duten, zertaz, beren produkzioaren ezaugarriak, bilakaera,... Eta honek
|
hitzaren
bigarren definiziora garamatza, histori (ografi) a lan horiek aztertzeari ere historiografia deritzo eta3 Hortaz euskarazko historia lanak berrikustean balantze historiografiko bat egiten ariko ginateke. Gainera euskarazko historia lan guztiak zerrendatuko bagenitu, lehenetik azkenera, historiografia hitzaren hirugarren definizioa beteko genuke, euskarazko historiografia osoa bilduz4.
|
|
|
" Pinu etxe esan duzu, baina ‘pinu’ hori ez zait gustatzen: izan ere, ‘u’ horrek,
|
hitzaren
bigarren bokal horrek alegia, oso triste uzten du zuhaitza, hostoak erortzera balihoazkio bezala. Pinuak, aldiz, Jainkoaren zuhaitza den neurrian, beste bokal osoago eta biribilago bat luke:
|
|
2007
|
|
|
Aurreko paragrafoan esan dugunez, Wundtentzat perpausa zen hizkuntzaren unitate nagusia. Perpausak zuen lehentasuna eta
|
hitza
bigarren mailakoa zen. Wundten ikuspegi hau ez zetorren bat gorago aurkeztu dugun Paul-enarekin eta hori izan zen bien arteko eztabaidagaietako bat, gero ikusterik izango dugunez.
|
|
2008
|
|
|
ETB1ek lehen tokia betetzen du telebisten zerrendan eta ZTBk zazpigarrena (aztertu ditugun bederatzi kateen artean). Aztertu ditugun hamar egunkarien artean ere, euskarazko biek bigarren eta hirugarren tokia dute, Diario Vascoren atzetik,
|
Hitzak
bigarrena eta Berriak hirugarrena. Orokorrean, eta batez beste, bada, erdarazko hedabideek baino harrera hobea dute euskarazkoek Zarautzen.
|
|
|
Gatozen berriro ere igarotako bidegurutzera. Han utzi dugu Lete bere gogoeten bakardadean, eta hantxe emango diogu
|
hitza
bigarren aldiz:
|
|
|
Lehenengo> reduan, > beraz, adineko askok azentua hitzaren hirugarren (edo laugarren) silaban eramateko joera agertu dute (kamisója12, > konformídadea, Donostía> adl., arrokérie, > etab.); gazteek, berriz,[+ 2] azentukera erakusten dute hitz hauetan azentua
|
hitzaren
bigarren silaban agertuz. Aldaketa, ordea, gazteetara iristerako helduen azentukeran gertatua dagoela esango nuke:
|
|
2009
|
|
|
Ipar Euskal Herriko ordezkaritzako Teresa Mitxelenak lurralde horretan euskararen egoera azaltzeko
|
hitza
bigarrenez hartu zuenean Frantziako Gobernuko ordezkari batek ondokoa esan zuen mikrofonoa itxita zuela pentsatuta: Terrorista batzuk dira eta gainera, horien frantsesa herrialde osoko itsusiena da.
|
|
|
(2002) filmen egileak Japoniari dio mirespena irudietan islatzen saiatu da une oro. ?
|
Hitzak
bigarren mailan uztea erabaki dut; Tokio gogorarazten didan lehen oroitzapena animalia baten soinua da. Hala, soinuari lehentasuna ematea erabaki dut, filmean oso argi ikus daitekeen moduan.
|
|
|
musikak hartzen zuen forma melodikoak baino. Handik aurrera
|
hitza
bigarren mailako zerbait bilakatu zen, edo sasikotzat jo zen, besterik gabe. Hala, nazionalismo musikal bat sortzen hasi zen, legitimazioa eta adorea ematen zion narratiba baten babespean; hori bai, Europakoekin zerikusirik ez zuten parametro batzuen barruan," espiritua" bezalako kontzeptu etereo eta metafisikoetan oinarriturik.
|
|
|
pobrezia, beharra. Erromes
|
hitzaren
bigarren adiera horixe baita: behartsu, eskale.
|
|
2011
|
|
|
MartinezAretaren (2004) proposamenariikustendiodanarazoada, er diko, edo, aitzinerdiko, azentueredua, mendebaldekoa, edo, aitzinmende baldekoa, bainozaharragoadeladefendatzenduela.Hauda,
|
hitzaren
bigarren silabakoazentuaosagaisintaktikoarenazkensilabakoazentuabainozaharra goadela.Bainaberakaitortzenduenez (MartinezAreta2004: 198), oso zailadahorrelakobilakaerarikazaltzea.Hualdek (1993,1995, 1997,2003a,
|
|
|
Adibide bat paratuko dugu argiago gelditzeko: etxearen izena Oldso esaten da, hau da,
|
hitzaren
bigarren silabak du indarrik gehiena edota tonurik altuena (horregatik izenean ikus daitekeen bezala ldirudikatu da), eta hirugarren silabako indarra zerbait jaisten da (eta so markatu dugu). Baina honekin lotua dagoen izengoitia Oldso ebakitzen da, alegia, azentua bigarren silaban egon arren, ia ia lehenbizikoaren tonu eta indar bertsuarekin ematen da (hortaz, ldmodura eman dugu), eta hirugarren silaban tonua igo egiten da (horregatik paratu dugu azentu nagusia azkeneko so silaban) (ikus Salaberri & Zubiri, 2009).
|
|
2013
|
|
|
Horretarako, utopia
|
hitzaren
bigarren esanahi bat aurkeztuko du testuak; azkenaldian aurkeztu diren Karrera Amaierako Proiektu (KAP) batzuen analisi azkar bat eginez orainaldira eta gure testuingurura hurbiltzen saiatuko da, gero haien eskutik Cedric Price ren lana eta bereziki haren Potteries Thinkbelt proiektuaz pare bat gauza azpimarratzeko. Azkenik, Richard Sennett en testu baten irakurketarekin aurreko hiru puntuetan agertutako kontzeptuei bigarren irakurketa bat lortzea da helburua.
|
|
|
Hau da, jakintza eragilea garatzea. Ekologia
|
hitzaren
bigarren zatia," logos" a, martxan jartzea. Zientziaren adar desberdinek garapen maila desberdina dute.
|
|
2014
|
|
|
ez hainbeste kantua, kantuaren hitzek iradokitako historia baizik, berriro ere denbora> futuroa). Eta gau zak zer diren, infernurako txangoa prestatzen duen kantu honen hasierako koru maskulino indartsuak Kalakan taldeak ere nonbai tetik edaten duela ekarri dit derrepente gogora; murru grego riarretan fraideak gizonki abesten, kobazulo baita eliza
|
hitzaren
bigarren adiera. Koru beldurgarria da kantuaren hasierakoa, pisuzkoa, sendoa, harrizko oihartzun epikoak dituena, infernuko sugarren gogorarazle.
|
|
|
Beste sistemek berriz hanpatzen eta entzunarazten? Dena balio du entseatzea, baina martxa honetan diot,
|
hitza
bigarren planora igorriko da eta bertsolariak ez dira kantariak baizik izanen. Bertsolaria mintzoa zelarik, odolarena, berriz, ez dakit...
|
|
|
Galde egina izan edo ez, desmartxa eskatzen du, engaiamendu bat, ez baita nehori galde egiten ahal egin nahi ez badu. Bertsolari izatea txapelketan parte hartzea da orain, tobera bezalako egoera batean agertzea bertsolari
|
hitzaren
bigarren eta hirugarren esanahia da. Behatzaileak ez daki zer egin behar duten koblariek testu inguru horretan, zein den hauen rola.
|
|
2015
|
|
|
Mendebaleko hitza. Latinetik (sabanum) dator
|
hitzaren
bigarren zatia. Landucciren hiztegian agertzen da; manteles:
|
|
|
Birmoldaketa, sasoi hartan hitzetik hortzera zebilen hitza, ere ebaki zuen. Langabezia
|
hitza
bigarrenez entzun genionean, Xopének ordura arte eskuan zeukan ketchup potea, intsentsuzko aire beatifikoan zehar parabola perfektua marraztuz, apaizarengana abiatu zen, halako moldez, non, zehatz mehatz, paparrean egin zuen kontaktua jaurtigaiak. Esan gabe doa apaizak eten egin zuela sermoia.
|
|
2016
|
|
|
Liburuak bigarren argitalpen bat badu 1890 urtean, Baionako Lasserre etxean, aldaketa bat ere bere testuan aurkezten ez duena. Baina idazleak edizio hori aprobetxatu zuen beste idazki bat gehitzeko, Frantziako hirur errepubliken historia laburzki bai eta zonbait
|
hitz
bigarren errepublikaz nola oraiko hirugarren huntaz azken egunetaraino. Horretan erregearen Kristorekin parekatze sinbolikoa gauzatzen da iraultza epaitzerako orenean.
|
|
|
Inspektoreak ez zuen galdu aldarte aspertu eta barkabera sumingarri hura, Hara, denak nazionalistak teilape honetan, nolako jendea daukagun hemen!, alai antzean. Amak aski adore eduki zuen egun hartan
|
hitza
bigarrenez indartsu ateratzeko, Jende ona dira hauek, zuek ez bezala! malkoak xukatzen zituela, desarmaturiko jendearen aitzinean gerriko pistola erakusten laketzen ziren Francoren lekaio barrenuts haiei.
|
|
2017
|
|
|
195. Nik ezagutzen ez dudan zeinu edo laburdura dela uste dut. Eta ohartu al zara, etxe
|
hitza
bigarren lekuko osagaia denean, bereiz idazten duela eskribauak: goyco echea, bengo echea, apez echea...
|
|
2018
|
|
|
Hitzik gabeko bi kantu sartu dituzte diskoan, baina esanahi berezia duena da haietako bat, Gozategiren «aita zenduari» eskainitakoa baita Aita fandango ederra, bi eskusoinutara jotakoa. Julen Alonso trikitilariaren laguntza izan dute bai pieza horretan eta baita Triki triki, Kitaniebes eta Haizea arin arinean(
|
hitzik gabeko
bigarren kantua). Asier Gozategirekin batera, taldeko kidea da hasieratik Iñigo Goikoetxea. Baxua, txarangoa, eta ukelelea jotzeaz gain, abestu ere egiten du, gainerako lanetan egin bezala.
|
|
|
Bigarren aldia zen Errondalen izena adierazten nuela, eta nire
|
hitzek
bigarren aldiz izan zuten urmaelera botatako harri koxkorraren eragina fraidearen begiradaren putzuan. Janzkiaren albo batetik musuzapia atera, eta zintz egin zuen, hiruzpalau eraso bortitzetan.
|
|
2019
|
|
|
Emakumea maindireen artean murgiltzen da, nagi, uhinen antzerako mugimenduaz, gizona, abandonuaz, jesarlekuko bizkarrean bermatzen den bitartean. ...isikoki eta mentalki, batez ere elkarrengandik urrun daudenean, narratzaile baten apeta eta nahikeriaren menpeko, jakina delarik, gainera, narratzaile hori kezkatuago egon ohi dela bere kontakizunaren interes objektiboak irizten dien horiekin, honako edo bestelako bigarren mailako pertsonaiaren esperantza ez zilegiekin baino, alegia, beti nahiago izango dituela heroi eta protagonisten ekintzak eta
|
hitzak
bigarren mailakoaren esan egin apalak baino. Eta heroiez ari garenez, aipa ditzagun adibide gisa Mahai Biribileko zaldunek edo Graal Santuko zaldunek eremutar jakintsuekin edo bidera ateratzen zitzaizkien dontzeila misteriotsuekin izaten zituzten topaketak, zeinen ondorioz, ikasgaia eta alegia iristen zirelarik, zaldunak abiatzen baitziren mentura eta topaketa berrien bila, eta gu, nahitaez, haiekin, orrietan abandonaturik gelditzen zirelarik, ez gutxitan erabat eta betiko, eremutarra orri batean, dontzeila beste batean, guk ordea nahiago genuke jakin zer patu eduki zuten azken hauek, erregina batek, amodioaren amodioz, atera ote zuen eremutarra bere eremutik, dontzeila, basoan hurrengo zaldun galduaren zain gelditu ordez, ez ote zen mundutik barna abiatu gizon baten bila.
|
|
2020
|
|
|
Zail da liburuan zehar hunkitzen diren guztiak hemen laburbiltzea. Baina ezin esan gabe utzi, arkeologia filologikoa baino
|
hitzen
bigarren bueltak maiteago dituen Aranbarrik, hizkuntzaren gaineko kezkak zabaldu dituela bertan, hitzek eta ideologiak duten harremanari buruzko bilduma honetan, saiakera labur eta emankor honetan. Laburra eta indartsua izatea baita luze eta eder jantzia eraisteko era bakarra.
|
|
|
différance.
|
Hitzaren
bigarren e a idatzi ordez a idaztearekin batera, berdin ahoskatu arren desberdin irakurtzen zela nabarmendu nahi izan zigun.
|
|
|
Zarauzko
|
Hitzak
bigarrenez jarriko du taldea martxan, eta hainbat sari banatuko du. Sariak aurrerago jakinaraziko ditu komunikazio taldeak, baina denboraldiko jokalari onenaren sariaz gain, beste batzuk ere banatuko ditu parte hartzaileen artean.
|
|
2021
|
|
|
Alde batetik, hizkuntz ariketan —hizketari, beraz giza jokabideari, dagokion zerbait bezala—, eta, bestetik, hiztunaren gaitasunaren (hizkuntzaren) deskribapena izan nahi duen gramatikari dagokion zer teoriko gisa. Lehen esanahiaz aritzeko, gure eguneroko hizketa jardueraz aritzeko alegia, hala ere, nahiago dugu esaldi hitza erabili eta perpaus
|
hitza
bigarren zentzurako gorde (hiztunaren gaitasunaz ari garelarik alegia). Horrela, gramatika perpausez arituko da eta ez esaldiez.
|
|
|
Betiere, norberaren bizipenak eta esperientziak oinarritzat hartuz. Horrez gainera,
|
hitzak
bigarren mailan utzi, eta irudi bidezko hausnarketa egiteaz arduratu dira Dani Fano, Eider Eibar, Josevisy eta Nerea Unanua marrazkilariak.
|
|
|
Hamarna poemako hiru atal ditu liburuak; Isiltasuna da lehena,
|
Hitza
bigarrena eta Zarata hirugarrena. «Egitura eta poemen kopurua modu kontzientean antolatu dut.
|
|
|
Horiek horrela, prozesuan topatutako gorabeherek patroi
|
hitzaren
bigarren esanahi bat erantsi diote erakusketaren hasierako ideiari: aginte figurarena, hain zuzen.
|
|
|
Arnasguneak behar ditu euskarak, arnasa garela sentitzeko. Lehen
|
hitzak
bigarrena ekartzen du. Euskaldunok euskaldunokin euskaraz egitea da kontua, bai.
|
|
2022
|
|
|
|
Hitzaren
bigarren adiera dugu hau ere, ajearena bezala. Biharamun ize naren oinarrizko esanahia, lehenengoa, ‘hurrengo eguna’ dugu.
|
|
|
Baina
|
hitzaren
bigarren osagaiak borra du berekin eta hori ez da euriarekin ondo lotzen, agian kazkabarra, harria, txingorra... danborra jotzen... baratzeak, teilatuak, zuhaixkak eta gainerakoak xehatuz... inor ez du horrek lasaituko; arnas berritzea kostako zaio izakiari, izadiari!
|
|
|
seinalatu izan du hitzak. Zentzu zabalago batean, ordea, mundu ikuskera erlijiosoaren beharrik gabe bizi dena da laikoa(" Erlijioen mende ez dagoena" dio Euskaltzaindiak laiko
|
hitzaren
bigarren adieran). Laikoak erlijiora edo jainko baten premiara jo gabe ulertzen du mundua, haien eraginik gabe bizi du mundualdia.
|
|
|
(7b) adibidean, ordea, nekaturik hitzak ez du ezer esaten etortzeko erari buruz, baizik eta subjektuaren egoerari buruz, Pello nekatuta zegoela etorri zenean, beraz. Hortaz, ez dago zalantzarik rik eta ta atzizkiek kasu hauetan eratzen dituzten
|
hitzak
bigarren mailako predikatuak direla, eta ez, aitzitik, adberbioen gisara, aditza edo perpausa modifikatzen duten elementuak.
|
|
2023
|
|
|
Euskaraz, irudia are politagoa da. Natura
|
hitzaren
bigarren zentzuan, amaren naturan zehar barrura itzuli, haren sabelera, regressus ad uterum, haur txikien ipuinetan behin eta berriz agertzen den irudia, etxera itzultzearen sinboloan. Naturara itzultzen garenean, Ama Lurraren sabelera itzultzen gara, jatorrizko etxera.
|
|
|
Egitearen artea barik ez egitearen artea da niretzat zinema. Irudiak pisu handiagoa dauka, eta
|
hitzak
bigarren plano batean gelditzen dira. Euskal zineman, normalean, irudiak hitzak baino indar handiagoa duen susmoa daukat.
|
|
|
...ikatu luke; izan ere, interes hitzak batzuetan behar premia adierazten du, eta besteetan beste zerbait erabat desberdina; langile pobre batentzat erran nahi du elikadura, berokuntza eta bizitegia; nagusi batentzat zerbait desberdin erran nahi du; interes hitza, lehengo zentzuan hartzen bada,, botere publikoaren funtzioa da interesen defentsa suspertzea, sustengatzea eta babestea; aitzitik, interes
|
hitza
bigarren zentzuan hartzen bada, botere publikoak interes elkarteen jarduera kontrolatu behar du jarraituki, mugatu behar du eta behar den guzietan zigortu; bistakoa da muga hertsienak eta zigor mingarrienak komeni zaizkiela boteretsuenak direnei.
|