|
2008
|
|
|
Bilakaera ere aipatu izan dute [Uhlenbeck (1909), Azkue (1923), Villasante (1974), Euskaltzaindia (H E/ 4)]:
|
hitz
beregaina zena, denboraren joanean atzizki bila katua da. Baina, berriz ere, gertatu dena esaten zaigu, ez zergatik gertatu den delako bilakaera.
|
|
2019
|
|
|
Ahalik eta heuristikorik orokorrenak sortu nahi izan direnez, lemari bakarrik begiratu zaio, baina horrek alferreko hautagai askoeta asko erauzarazi ditu euskaraz, lan honetako hizkuntza aglutinatibo bakarrean. Etorkizuneko lanei begira, hobe litzateke postposizio markak ere lexikalizatutzat hartzea beti, gainerako hizkuntzetan preposizio lexikalizatuak(
|
hitz
beregainak izanik) kontuan hartzen diren modu berean. Hartara, atzera egin UFtik ez lirateke atzean egin etahalako hautagaiak eratorriko, ingelesezko be in love (lit. maitasunean egon, maiteminduta egon?) UFtik be oflove (lit. maitasuneko egon) eratorriko ez litzatekeen bezalaxe.
|
|
2021
|
|
|
28.2.2c Azkenik, mota bereko elementuak juntatzeko aukerari dagokionez, morfologiak ere jartzen du bere baldintza:
|
hitz
beregainak izan behar dute juntagailuaren bidez elkartzen direnak; atzizkiak edo aurrizkiak ez dira juntatzen, oro har. Eta juntadura egituren baldintza horrek desberdintasunak eragiten ditu euskara bezalako hizkuntza eransle postposiziodun baten eta inguruko erdaren artean.
|
|
|
Eta juntadura egituren baldintza horrek desberdintasunak eragiten ditu euskara bezalako hizkuntza eransle postposiziodun baten eta inguruko erdaren artean. Haietan preposizioak izaten dira, eta
|
hitz
beregain modura azaltzen dira; orduan, batzuetan juntaturik ager daitezke: con o sin tu permiso; vivía por y para él; avec ou sans permission; with or without permission.
|
|
|
* Josurentzat eta gatik bizi da; Josurentzat eta Josugatik bizi da. Euskaraz ez dira atzizkiak juntatzen;
|
hitz
beregainak juntatzen dira. Eta hitz beregainen artean ere, ez da zilegi adizki laguntzaileak elkarrekin juntatzea:
|
|
|
Euskaraz ez dira atzizkiak juntatzen; hitz beregainak juntatzen dira. Eta
|
hitz
beregainen artean ere, ez da zilegi adizki laguntzaileak elkarrekin juntatzea: * etorriko naiz eta zara; etorriko naiz eta etorriko zara.
|
|
|
28.3.1b Morfologia. Perpaus juntatuetan juntagailuak agertuko zaizkigu,
|
hitz
beregainak (eta, baina, edo...); aldiz, menderakuntzan adizkiari itsatsitako atzizkiak (en, ela eta hauetatik eratorriak: enez, enik, enez gero, elako (z)...) nahiz aurrizkiak (ba, bait); eta elkartzen diren bi perpausetako batean aditz jokatugabea badugu, aditzoinaren, partizipioaren (tu (izan) a, tuz, turik, tu ondoren...) nahiz aditz izenaren (t (z) ea, (t (z) en, (t (z) era, (t (z) eko...) gainean eraikia, orduan ere menderakuntza izango da.
|
|
|
ela, en, ba... Beste hauek ere, eta, baina, hala ere, ezen... informazio gramatikala ematen dute, nahiz
|
hitz
beregainak izan. Flexio Morfologia esaten zaio informazio gramatikala ematen duten hitz eta hizkiak aztertzen dituen morfologiaren atalari, kategoria funtzionalak aztertzen dituen morfologiaren atalari.
|