Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 41

2000
‎Eta hala erran dezaket ezen, handik harat, osaba Joanikotek imajinazinoa erabilitzen zuela ez hitzari eusteko eta hitza atxikitzeko, baina hura hankaz gora jartzeko, nola erabiltzen baitzuten hainbatetan Quevedok eta Rabelaisek, zeinak baitziren osaba Joanikotek gogokoen zituen skribatzaileak.
‎Eta, hala, batek hitza atxikitzen zuela, eta bertzeak numeroa, handik eta hemendik aritu ziren gai hura jorratzen. Eta jaun Marcelek erran zion:
2001
‎Badakit nolakoa xiren ama: hitz eman eta gero ez duxu hitza atxikitzen...
2006
‎Jainkoak ezarritako misioa. Antzeko zerbait aurki daiteke Arizmendiarrietak lanaz duen kontzepzio aberats eta zabalean (ez hitzak berez halako erresonantziarik duelako, baina bai hitzari atxiki zaion esanguragatik): mundu humanoagoa eraikitzeko jainkoarekin kolaboratzea da, besteak beste, lana (baita gizartea eraldatzeko tresna ere, eta autoerrealizatzeko bidea).
2007
‎beretik ere ematen dio hitzak, artikulazioak, hotsak? adigaiari, harreman sare zabal batean ezarriz antzeko esanahi, edo soil antzeko hotseko beste asko hitzekin, etab.; edo hitzari atxikiak zaizkion konnotazio emozionalak erantsiz, kontzeptuko objektuaren hautespenari berari edo sentipenari tankera bat emanez, etab. Zeozer hitz batekin izendatzen dugunean, gugan ez da pizten gauza horren ideia hutsaren errepresentazioa, ezpada norberaren, nazioaren, gizadiaren gauza horren hautematea, emozio, esperientzia milurteetakoa, hitzak laburbiltzen duena. Hori ez da hainbeste nabaritzen kasu irlatu batean eta behin behatzen bada.
‎Berak bazakien ba nola eginen zuen baratze landa zabal baten egiteko. Hitzaren atxikitzeko, aitzur eta jorrak harturik, etxe gibeleko lur eremu zilokatua landu zuen, hunat joz, harat pusatuz, egunak eta egunak han kunkurturik, eskorga eta palak eskuetan, ari zen ari, ziloen tapatzen, gaineko lurra planatuz eta denbora berean itzuliz, nihunezko ongarri, kaka, xori ondarkin, oilo luma, sukaldeko arrasta eta nork daki zer sakatzen baitzituen lurraren gosea ezin asez.... Azkenik, sasietan zurkaitz ondo meta bat mozturik, esparru baten xutitzen hasi zen, argazkietan ikusten den bezalako zerrailu pollit bat eginez baratzearen inguruan.
2008
‎Artikulua daraman silaba inoiz ere hasperenduna ez izateak nahiko garbi era kusten du silaba hori atonoa zela, antzinako erakuslea, hau bai azentodun eta haspe rendun, bere autonomia galduz artikulu gisa hitzari atxikitu zitzaionean sortu zena. Badaude, beraz, etimologikoak ez diren aspirazioak alde batetik eta baita galerak ere, bestetik.
‎Baina akziodun txikienek ez lukete zigorturik geratu behar. Eta Sarkozyk bere hitza atxikiko duen ala ez...». François Bayrou Modem alderdi zentristako lehendakariarentzat, «klase ertainak zigortuak izanen dira».
‎Batzar Nagusietan alderdi berriaren ardatz nagusiak adostu zituzten, eta horiexetan oinarrituko da heldu den abenduaren 16an ofizialki indarrean jarriko den SADECen egitarau politikoa. Demokratikoa hitza atxikita alderdi berriaren izenean, ANCtik utzi dutenek argi utzi nahi izan dute Nelson Mandelak sortutako indar politikoa arau horretatik aldendu dela.
‎Jadanik bi aldiz gibelaturik izana Leixturrearen bahitzeko ibileretan, Peio bortxatua da berriz lege gizonarekin hitzartzea, hirugarren aldikotz. Hau hasia zaio doi bat dudatzen eta telefonoz finki errana dio hitza atxikiko duen, ba ala ez eta gerokotz, ekainaren 25ean, goizeko hamarrak baino lehen etzuela astirik amerikano horren ikusteko! Har edo utz!
‎Behar duzu etxe hori bahitu! Ene arrebak ez du hitza atxiki eta zuhaurek idatz ontu paper izenpetuek dioten arabera lan egin behar duzu, jaun uxerra.
‎Orain ezin eta gero nolaz liroke? Ez du hitza atxiki eta hanbat gaxto horrentzat!
‎Kunte bat iduri mahaian jarri denean, ama Joanaño eta aita Ganixeri aipatu du egin duen Leixturreko bidaia hori, bortxatua dela arrebaren etxe horren bahitu eta saltzera, honek ez duelakotz hitza atxiki, anaiari zor diozkanak hitzartu egunean ordaintzeko.
‎Ezagutua ere bakartasunaren goibeldura! Etzaitela harri, aita, jakitean neureak ditudan ontasunetarik zentimo bat ere ez dela beste nehoren ekoizpenera eroriko. Uste ginian gure Maianak anaia bat bazuela! Ene arrebak ez du hitza atxiki eta bestalde zuk ez duzu deus ikustekorik afera horretan.
2009
‎Geroztik Argi, e zoriontsu izan zen, zoriontsu izan zen betikotz. Eta unatzen zen bakoitzean, Mayiren hitzak atxikitzen zituen gogo bihotzean, eta berriz ematen zuen, basoko gau ilunetan, argia. Maitasunez eta xamurtasunez gainezka aritzen zenez, gero eta argi handiagoa ematen hasi zen, gero eta Mayirengandik hurbilago.
2010
‎Hitzarmen berezia atera zelarik, Xipri Arbelbidek idatzi zuen" Biba Jospin". Xipri ez da ezaguna goxoenetarik izateko hitza atxikitzen ez dutenekin. Dirua etorriko zela euskal kulturaren alde, euskararen alde.
2011
‎Ildo honekin interesgarria da aztertzea nola ziuraski Arestik eta Pott Bandak euskara Bilbori lotu zioten eta horren emaitzak orain ikusten ari garen. Adibidez El Correok Bilbotik, Bilbon edo Bilbori buruz euskaraz idazten duten idazle batzuk jada marka etnikorik gabe aipatzen ditu, hots, jada idazle prestigiotsuen artean aipatzen ditu talde bereizirik egin gabe edota euskara edo euskal hitza atxikitu gabe36 Sortzaileen arteko hierarkian euskarazko idazleek gora egin dute horrela, markatzailea galduta. Hona Lourdes Mendezi Berrian jasotakoa:
2013
‎Gaurtik aurrera, turu eta buru zurekin. Liburutegian esan dizut, badakizu, ez nizula berriz ere hitz egingo, eta ikusiko duzu nola dakidan hitzari atxikitzen. Ez dit niri atseginik ematen beren eginkizunak betetzen ez dituzten alabekin berba egiteak.
‎Barkatuko nauzu nire gogorrak baina, jakin behar duzu ez zaituztegu utziko zu eta zure emaztea. Berreskuratuko dugu zure emaztea bizirik eta oraingo hitza atxikiko dut. Uzten zaitugu eta berri zonbait ukaiten baduzu dei nazazu, baduzu nire telefonoko zenbakia, nahi nuke zurea, zure mugikorrena.
2014
‎Preso erien kaleratzeaz, hurbilketaz eta baldintzapean libre egoteko aukera dutenen egoeraz galdeturik, «aurki mintzatuko» zela erran zion BERRIAri. Ikusi da, beraz, Ayraulten gobernualdiko konpasa eta hitza atxikitzen duen edota isiltasunaren konpasa luzatzen duen Vallsen aginduetara. 2. Barne ministerioa Bernard Cazeneuve izanen da Frantziako Barne ministro berria.
‎Ez da igandetako arrantzari lana, ofiziokoena baizik, eta hor heldu dira zirtzilak ostiraletan komunionetako arrain fornitzaileak, arraina hitzematen ahal baitute aroa zer nahi izanik ere. Baina gero hitza atxiki behar, arrainak eskuz, mangoz edo erreka errez ere atzeman behar badira. Buhameen lurra uraren mundua da.
‎Lan erregularra baino diru laster irabazia hautatu zuten. Hitzaren atxikitzea baino. Hautatu behar baita bizian:
‎ahantzi dut erratea ene erorikoan arrantza borboia ireki zitzaidala eta arrainak galdu nituela. Jenagarria zen ezen auzoari hitzeman bainizkion eta ez nuen hitza atxiki. Alaba biziki pollita zen etxe hartan, eta arrainengatik sailkatua izanen nintzen hitzik gabeko inutilen kategorian, zirtzil edo buhame deitzen da hori Garazin eta hots zerbait huts egin nuelako segurtamenarekin nenbilen geroztik.
‎Tobera da, beraz. Iduri du tobera hitza atxiki dela, mustra, bitarteko eta antolakuntza handiko ikuskizunak ezagutu zituzten tokietan. Testua idatzia zitekeen bistan dena, entseguak eta denak ongi antolatuak.
‎Beha aberri egunez egin kantuan, beste esperantza pizle, elurraren orde hemen gerezi liliak, hauek baitira oihan beltzetan lehenik Bazkoko kolorez j anzten. Igurikatze horiek, froga gisa baina beharrak manaturik ardurago, hitz atxikitze luzeak, Ameriketako itzulerak, edo ondoko ihautez ezkontzeko:
‎Libertimendua da, goizean kabalkada karrikaz karrika eta libertimendua bera arratsaldez. Bertsolariak ziren ber libertimendu hitza atxiki da, kabalkada erraten zutelarik hitzik ez zelarik gehiago, dantza bakarrik, turisten loriatzaile. Bertsolariaren presentziak du libertimendua egiten.
2015
‎Beti beretik, ortzegun arats huntan Milafrangan (20:00) ariko dira finalean gutarteko Eñaut Etxeberria eta Patxi Etxegarai, aldi huntan Noizbaiten kondu. Bai, uztartzeak egin ditela, hitza atxikiz, pilotaren onetan, helburu ona pilotak atxik dezan geroan ere. Gora Airetik, Noizbait, Denek Bat eta beste guziak, serioski bermatzen direnak.
2016
‎Eta gainerat erraiten du mendiak maite dituela, bainan zimentarik nehork ez eman. Merak behar zuen hitza atxiki, arras beharrezkoa baitzen. Bai, laborari, ihiztari eta gaitiko harrituak dira mendiko bide horren plantaz.
2017
‎Igande eguerditan, doi doia elkar besarkatzeko denbora ukan genuen eta hitzeman nion hiru hilabeteren buruan Parisera berriz igoko nintzela. Eta hitza atxiki nuen! Pentsa...
‎Alta, alta zin egina nuen rugby mundukoekin loturak behin betikoz moztuko nituela. Eta hara, ez nuela ene hitza atxiki! Ahula, ni.
‎Biziki luzaz. Bi hitz atxiki zituen: " arrosarioa" eta" serora".
‎Ortziraleko zikiro jateak bildu badu jende, hemen ere jaz baino gutixago. Larunbateko pintxo lehiaketak bere hitza atxiki du. Iragan urtean bezala bederatzi elkarte ziren lehian eta aurten RCUJ errugbi taldeak moldatu ditu hoberenak dastatzaileen arabera.
2019
‎" Verba volant" dio latinezko esaera zaharrak, esan nahi baita, ahoskatzen ditugun hitzek hegoak dauzkate, eta usoen antzera hegaldatzen zaizkigu, denbora erlojuko orratz artean bezalaxe; baina esaerak zehazten du: " scripta manent", hau da, idazten ditugun hitzek erroak dauzkate, hitzak atxikiak geratzen dira papereratzearekin batera eta, finean, sendoagoak dira, iraun egiten dute. Horixe izan zen Julien Vinsonen kontakizunaren xedea, nahiz eta inor baino kontzienteago izan bere egitekoaren alferrikotasunaz, zeren une inauguratzaileen zirrara nekez adieraz baitaiteke hitzez, are gutxiago lehendabiziko globo hegadan senti daitekeena.
2020
Hitz atxiki ezina ganberro eta ohointsuen: beltzakia dena.
2021
‎Bazakien frantses gehiengoa hiltzeko gaztiguaren alde zela baina halere bere ikusmoldea argiki erakutsi nahi izan zuen. Presidente bilakatu eta, bere hitza atxiki zuen. Lege hori borroka izigarri luze baten bukaera izan zen.
‎Itxura batean aurrekoen oso parekoak dirudite, baina badituzte desberdintasun batzuk: 1) bi juntagaien arteko etena handiagoa da, eta lehen perpausaren akabuan doinu beherapena egiten dugu; 2) eta juntagailua azaltzen zaigu, baina bai eta ez hitzei atxiki zaie, elkarrekin urtzeraino, baita eta ezta formak sortuz. Horiek horrela, ziurrenera juntaduraren esparrutik kanpora izango genituzke, alborakuntza bidez elkartuak.
‎Ondorengoak daude jasoak: hitza atxiki, hitza bete, hitza hautsi, hitza jan, hitzaren jabe izan, hitzari eutsi, hitz batean, hitz egin, hitz eginarazi, hitz eragin, hitz eta pitz, hitzetik hortzera...
2022
‎Hainitz hitzemaiten diagu... Hitzaren atxikitzea izanen diagu lan.
2023
‎Ezagutza eza gainditzeko eta larrialdi ekologikoari neurri egokiak plantan jartzeko, Bizik 56 Herriko Etxeri gomita luzatzen die, herri mailan Klima Plana deklinatzen duten puntuak osatzera, epeekin eta baliabide dedikatuekin. Ituna sinatu zuten haietako 46k, kargualdiaren hastapenean hartu zuten engaiamendua, hitzaren atxikitzea eta erronken premia errespetatzea gogorarazia izan da. Bizik Herriko Etxeeri eskatzen die Euskal Elkargoko" Energia Trantsiziorako eta Plangintza Ekologikorako" zerbitzu berriarekin harremanetan sartzea, prozesuan lagunduak izan daitezen.
‎Berotze efektua sortzen duten gasen isurketa murrizteko orde, beti gehiago azkartuz segitu da. Estatuek ez dute heien hitza atxiki. 2100 urteko 1, 5°Cko muga hori aise gainditzeko bidean da, 1,2 gradukoa baita gaur egun jadanik neurtzen den beroketa klimatikoa.
‎Proposatu digute, adibidez, pagatzen ez duten herriko etxeak zigortzeko, herri horietatik heldu diren familiei gehiago ordainarazteko. Ez da aterabide bat, ez baititugu familiak zigortu nahi politikariek ez dutelako haien hitza atxikitzen. Badakigu biziki ontsa euskaraz bizitzeko jadanik beti dena karioago pagatu behar dugula:
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia