|
2002
|
|
|
Gaur egun Euskal Herria
|
hiru
barruti unibertsitario desberdinetan banaturik dago: Baskongadetako barrutia, Nafarroakoa eta Pirinio Atlantikoak izeneko departamenduari dagokiona. Guztira, Euskal Herrian dauden unibertsitate mailako erakundeak sei dira.
|
|
2003
|
|
|
Euskaltzaleak pixkanaka pixkanaka itotzea zen Jaurlaritzaren politika. UEU desagertuz gero, eta bere kideak UPVn integratuz gero, Konstituzioak ezarritako euskaldunen banaketa
|
hiru
barrutietan (Nafarroa, EAE eta Frantziako lurraldeak) Unibertsitate arloan ere sendotu egingo zen, euskaldunon asimilazioaren bidetik.
|
|
2007
|
|
|
1928ko hauteskundeetan barruti euskalduna eta biarnesa elkartu barik aurkezteaz gain, euskalduna
|
hiru
barrutitan banandu zuten zerrendak osatu orduko: Baiona I, non Castagnet eskuindarra eta Garat ezkertiarra etsai politikoak ziren, Baiona II. barrutia eta Maule.
|
|
2009
|
|
|
Talibanen ustez, ordea, Gobernuak berak urratu du ituna. Iragan apirilaren 26an NWPko
|
hiru
barrutitan erasoaldi bortitza hasi zuen armadak; eta hori, ekintzaile islamisten arabera, bi aldeek izenpetutakoaren aurka doa. Ez dira gure armada, ezta gure gobernua ere; Washingtonen txotxongiloak dira, salatu dute talibanek agiri batean.
|
|
2010
|
|
|
Esango genuke, neurri sozio diskurtsiboa. Ez da esan beharrik
|
hiru
barruti horiek zein sinboliko eta zein esanguratsu diren sermoietan. Aurreko analisietan ikusi ahal izan dugunez, barruti horietako bakoitza gertakari eta konfigurazio linguistiko diskriminatzailez osaturik dago.
|
|
2011
|
|
|
EAJko Araba Buru Batzarretik, Iñaki Gerenabarrena presidenteak eta Nerea Antia idazkariak, eta Arabako Hamaikabatetik, Iñaki Beraza presidenteak eta Igone Martinez de Luna presidenteordeak. Biltzar Nagusietako
|
hiru
barrutietan eta zazpi herritan. Agurain, Kanpezu, Oion, Guardia, Eltziego, Zuia eta Zigoitian, elkarrekin aurkeztuko dira maiatzaren 22ko bozetara.
|
|
|
Hori da flandriarren eskakizun nagusietarik bat.
|
Hiru
barruti eratzea proposatzen du Di Rupok, hots, Brusela, Flandriako Brabante eta Valoniako Brabante. Bruselan eta inguruan frantses hiztunak gehiengoa diren 19 herrietan bizilagunen hizkuntz eskubideak handitzea eta bermatzea planteatzen du Di Rupok, BHV zatitzearen ordainez.Eskualdeek, botere gehiagoTxosten horretan agertzen dira, halaber, frantses hiztunek orain arte arbuiatzen zituzten eskualdeen eta erkidegoen eskuduntza asko ere.
|
|
2012
|
|
|
Gaur egunean seina barruti judizial dituzte Bizkaiak eta Gipuzkoak, bost Nafarroak eta bi Arabak. CGPJren proposamenak aurrera eginez gero,
|
hiru
barruti geldituko dira Bizkaian. Bilbo eta Getxo batean; Barakaldo eta Balmaseda beste batean; Durango eta Gernika Lumo hirugarrengoan?; bi Gipuzkoan. Donostia eta Irun batean; Azpeitia, Bergara, Eibar eta Tolosa bestean?; beste bi Nafarroan. Iruñea, Agoitz, Lizarra eta Tafalla batean; Tutera bestean?; eta bakarra Araban. Gasteiz eta Amurrio bat eginda?. Nolanahi ere, barruti judizialen berrantolaketa Espainiako Parlamentuari eta Gobernuari dagokiela gogorarazi du Gabriela Bravo CGPJko eledunak.
|
|
|
|
Hiru
barruti hauetako diputatuen aulkiak zentro eskuineko eta PSko hautagaien artean jokatzen dira, funtsean. Honako hauek izan dira orain arteko diputatuak:
|
|
2014
|
|
|
Hala, 1981ean Jean Pierre Destrade sozialistaren eskuetara pasa zen kostaldeko aulkia; barnealdekoa, aldiz, Intxauspe gaullistak kontrolatzen zuen. Dena dela, harrezkero eskuinak eskuratu ditu
|
hiru
barrutiak. 1997an Nicole Péry sozialista aukeratzea izan zen salbuespen bakarra.
|
|
2015
|
|
|
Hala, sortzaile berrien lanak ekarriko dituzte Uribarri, San Frantzisko eta Basurtura. Hiriko proposamen freskoenak hartuko dituzte
|
hiru
barruti horietan.
|
|
2016
|
|
|
Gipuzkoan arrantza intentsiboko
|
hiru
barruti daude: Agauntza, Araxes eta Leitzaran erreketan.
|
|
|
Trukean, amuarraina harrapatu salabardoaren laguntzarekin ateratzen dute, eta atzera uretara itzultzea da prezioa. Hil gabeko arrantza modalitatea egiten delako
|
hiru
barrutiotan. Geroz eta arrantzale gehiagok egiten du hala, batez ere gazteen artean.
|
|
|
Arraina hil gabeko arrantza modua sustatzeko, federazioak Aldundiaren Liga txapelketa antolatzen du. Orain arte
|
hiru
barrutietan jardunaldi bana izaten zen, baina datorren urterako aldaketa bat sartuko dute: Araxesen eta Agauntzan egun berean izango da arrantzaldia, eta Leitzaranen beste batean.
|
|
|
PSN zegoen gobernuan, eta negoziazio luzeen ostean onartu zuten. Zonifikazioa izan da lege horren ezaugarri nagusia, herrialdea
|
hiru
barrutitan banatu baitzuen: eremu euskalduna, eremu mistoa eta eremu ez euskalduna.
|
|
2017
|
|
|
Otsailaren 14an, 17an eta 18an, 2017ko Musika Musica jaialdiko protagonista diren Mahler, Dvorák, Smetana eta Janáceken musika Bilboko
|
hiru
barrutitara iritsiko da; hain zuzen ere kontzertu didaktiko bat, umeentzako tailerra eta ibilbide musikal bat egongo dira.
|
|
2018
|
|
|
Batasunaren pribilegioarekin batera,
|
hiru
barrutien harresiak osatu ziren, eta gune bakarra sortu zen horrela, tarteko guneak bereganatu zituena. Agiriaren xedapenetan espresuki aipatu ziren hiria gotortzeko behar ziren diru sarrerak.
|
|
2020
|
|
|
Hizkuntza, bestalde, geroz eta gehiago algoritmoen sare konplexu batzuetan jaso eta kodetzen da. Euskal Herria, hartara,
|
hiru
barruti administratiboetan banatua (eta bi estatuen artean partekatua) dagoen nazio algoritmiko amankomun bat dela esan genezake, lan hipotesi moduan (Calzada 2018a; 2018b): Noiz arte itxoingo dugu gure hiru barrutien hartuemanak blockchain teknologia bidez kidetzen hasteko?
|
|
|
Euskal Herria, hartara, hiru barruti administratiboetan banatua (eta bi estatuen artean partekatua) dagoen nazio algoritmiko amankomun bat dela esan genezake, lan hipotesi moduan (Calzada 2018a; 2018b): Noiz arte itxoingo dugu gure
|
hiru
barrutien hartuemanak blockchain teknologia bidez kidetzen hasteko. Ez al da orain unea hori burutzeko, hiritarren osasun premiak direla ta?
|
|
|
(i) Nola bideratu GBren estrategia asimetrikoa eta gobernantza maila anitza
|
hiru
barruti administratiboetan, modu koordinatu batean eta blockchain erabilita?
|
|
2021
|
|
|
Baskoien lurraldean hizkuntzaren aldetik ezberdinak ziren
|
hiru
barruti bereizten dira erromatarren garaian: pertsonen eta haien lurren izenetan eragin indoeuropar nabaria erakusten duen alderdia (Lizarrerria), hizkuntza iberiarra zuen eta idazkera iberiarra zerabilen Ebroren erdiko eta beheko arroko jendearekin kultur harremana zuen beste eremu bat, eta, azkenik, erdiko gunean batik bat, mintzairaren aldetik euskal sustraikoa zen hirugarren barruti bat (cfr.
|
|
|
Iragan ostiralean, Amrula Sale presidenteorde ohiaren aldeko indarrek jakinarazi zuten talibanei kontraerasoa jo zietela Baglan probintzian, eta hiru barrutitatik —Banu, Pol e Hesar eta De Saleh— kanporatzea lortu zutela. Atzo, talibanen bozeramaile Zabihula Muyahidek Twitterren jakinarazi zuen berriz ere euren esku daudela
|
hiru
barruti horiek, eta talibanek kontrolpean ez duten probintzia bakarreko —Panjxir— egoera «konpondu» nahian ari direla.
|
|
|
Astebete da talibanek boterea hartu zutela, baina oraindik ere haien nagusitasuna ez da erabatekoa herrialde osoan. Iragan ostiralean, Amrula Sale presidenteorde ohiaren aldeko indarrek jakinarazi zuten talibanei kontraerasoa jo zietela Baglan probintzian, eta
|
hiru
barrutitatik —Banu, Pol e Hesar eta De Saleh— kanporatzea lortu zutela. Atzo, talibanen bozeramaile Zabihula Muyahidek Twitterren jakinarazi zuen berriz ere euren esku daudela hiru barruti horiek, eta talibanek kontrolpean ez duten probintzia bakarreko —Panjxir— egoera «konpondu» nahian ari direla.
|
|
2022
|
|
|
Ikusteko dago, ordea, nola banatuko dituzten hautagaiak barrutiz barruti. Ipar Euskal Herrian
|
hiru
barruti egingo dira.
|
|
|
Ipar Euskal Herria, Frantzia eta Korsika. Webgunean Euskal Herriko
|
hiru
barrutietako emaitzak emango ditu, grafikoen bitartez. Gainera, Lapurdiko, Nafarroa Behereko eta Zuberoako herri guztietako datuen mapa bat kontsultatu da.
|
|
2023
|
|
|
|
Hiru
barruti administratibotan banatuta gaude euskaldunok, zuen irakurleek ondo dakiten bezala. Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan EAJk eta PSEk urteetan irauteko bokazioa daukan hitzarmen estrategikoa daukate, erakunde garrantzitsu guztietan gehiengo lasaia bermatzen diena.
|
|
|
Mende bat geroago, zazpi probintzien karta entzutetsuan, Luis Luziano Bonapartek (1863)
|
hiru
barruti bereizi zituen dialecte guipuscoan delakoan: iparraldekoa (Hernaniko, Tolosako eta Azpeitiko hizkerekin), hegoaldekoa (Goierrikoa) eta Nafarroakoa (Burundako eta Etxarri Aranazko hizkerekin).
|