|
2007
|
|
|
Iritsi ondoren, usaimena ez ezik, ikusmena eta gorputzen berotasuna ere erabiltzen dituzte.
|
Hiru
aldagai horiek kontuan hartuta erabakitzen dute ziztada bati edo besteari egitea.
|
|
2008
|
|
|
euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan.
|
Hiru
aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana. Harreman estuena, hala ere, hizkuntza gaitasunarekin du.
|
|
|
|
Hiru
aldagai horiek (elkarrekin harreman positibo estua dutenak, bestalde) gurutzatuz, herritarren tipologiak sortu ditzakegu. Eta horrela sortutako tipologien artean izugarrizko aldeak ikus daitezke batzuen eta besteen artean, betiere euskarazko hedabideen kontsumoari dagokionez.
|
|
|
euskarak toki handiagoa du telebista ikusteko eta egunkariak irakurtzeko herritarren ohituretan, horiek zenbat eta hizkuntza gaitasun handiagoa izan, etxean zenbat eta euskaraz gehiago egin eta zenbat eta euskaltzaleagoa izan.
|
Hiru
aldagai horien kasuetan, hiruretan da estatistikoki adierazgarria euskarazko hedabideen kontsumoarekin duten harremana. Harreman estuena, hala ere, hizkuntza gaitasunarekin du.
|
|
|
Horiez gain, lau hiriburuak ere laginaren barruan sartu dira. Herriak
|
hiru
aldagai horien arabera sailkatu ondoren, Eustat eta Nafarroako Estatistika Institutuko zerrendak hartu eta ezaugarriak betetzen dituzten bigarren herriak aukeratu dira laginerako; hortaz, ausaz aukeratutako lagina da.
|
|
2010
|
|
|
Azterketa horretan portaera deskribatzeaz gain, aurrekariak, hau da, portaeraren testuingurua eta portaeraren ondorioak aztertu behar dira. Portaerarenazterketa funtzionala
|
hiru
aldagai horien arabera egin behar da.
|
|
2012
|
|
|
Zenbait arnasguneren egoeraren behaketa hizkuntza euskara dutenen portzentajeari dagokionez, eta baita etxean euskaraz egiten dutenen portzentajeaz ere.
|
Hiru
aldagai horiek kontuan hartuta eta korrelazioa eginez, garbi samar ateratzen zaigu arnasguneen norabidea eta bilakaera nondik norakoa den. Arrazoiak arrazoi eta zergatiak zergati, begi bistakoa da arnasguneetan gertatzen ari den galera, atzerakada, euskararen bizi indarrari lotzen bagatzaizkio.
|
|
2013
|
|
|
Halere, zein da datu positibo horren arrazoia? Hori hala izateko beste hiru faktoreak –partaide kopurua, euskaldunen trinkotze maila eta euskaldunen leialtasun maila– positiboak izan behar dira nahitaez edo, gutxienez,
|
hiru
aldagai horietako bat edo bi positiboak izan behar dira, nabarmen. Hona hemen analisia:
|
|
|
ogasuna bezalako estatu egituren eraketa, nazio arteko diplomaziaren informazio maila eta, azkenik, krisi ekonomikoaren beherakako marraren gelditzearen lehenengo zantzuak. Ondo bideratuak izan nahi ditu Generalitateak urrats hauek kontsulta egiterako, eta, ondorioz, kontsulta data
|
hiru
aldagai horien baitan jarri nahi ditu. Autodeterminazio eskubidearen aplikazio zuzena egitearen alde dagoen hautesleria (CEOk emandako azken datuen arabera hautesleriaren %74 PSC barne sartzen badugu, %63 PSC kanpoan utzita) ez du, ordea, hainbesterako pazientziarik.
|
|
2015
|
|
|
Esan baita ere, ikerketa hau lehen esandako
|
hiru
aldagai horien azterketara mugatu dela. Hauda, ez dugu, adibidez, udalerri euskaldunetan irakaskuntzan gertatu den bilakaera zein izan denaztertu, edo zer gertatu den lagunarteetan, lan munduan, administrazioan...
|
|
|
Hauda, ez dugu, adibidez, udalerri euskaldunetan irakaskuntzan gertatu den bilakaera zein izan denaztertu, edo zer gertatu den lagunarteetan, lan munduan, administrazioan...
|
Hiru
aldagai horietara mugatu gara, eta ikuspegia mugatua da beraz. Hala ere, argi eta garbi esan behar da aztertuditugun hiru aldagai horiek ez direla garrantzirik gabekoak, edozein hizkuntzaren osasuna neurtzerakoan ezagutza zer mailatan dagoen, etxean umeak zer hizkuntzatan ikasten duten hitz egiten, eta etxeetan zer hizkuntza erabiltzen dugun, funtsezko aldagaiak dira zalantzarik gabe, eta beraz, kontuan hartzeko modukoak.
|
|
|
Hiru aldagai horietara mugatu gara, eta ikuspegia mugatua da beraz. Hala ere, argi eta garbi esan behar da aztertuditugun
|
hiru
aldagai horiek ez direla garrantzirik gabekoak, edozein hizkuntzaren osasuna neurtzerakoan ezagutza zer mailatan dagoen, etxean umeak zer hizkuntzatan ikasten duten hitz egiten, eta etxeetan zer hizkuntza erabiltzen dugun, funtsezko aldagaiak dira zalantzarik gabe, eta beraz, kontuan hartzeko modukoak.
|
|
|
Guk jarraitutako metodologia ondorengoa izan da: 251 udalerrien datuak hartu ditugu, udalerrizudalerri, urte guztietarako eta
|
hiru
aldagai horietarako, eta gero aurkeztuko dizuegun bezala, horienhainbat azterketa burutu ditugu.
|
|
2017
|
|
|
Horrela, magrebtar biztanlerian nabarmena da bertako biztanleriaren laguntza, hautemandako diskriminazioa eta laguntza sozialaren beharra. Latinoamerikako biztanlerian, berriz,
|
hiru
aldagai horiei autonomia soziala, bizilekua hobetzearen beharra eta familiakide gehiago alboan izatea gehitzen zaizkie. Datu hauek berresten dute estresaren aldagai azaltzaile bezala errekurtso sozioekomikoen garrantzia (Jasinskaja Lahti et al., 2006; Singhammer eta Bancila, 2011), edota bizileku bat aurkitu beharrak dakarren tentsioa; prekarietatea, pilaketa, osasun eza edo immigranteek pairatzen dituzten gehiegizko prezioak gehituaz (Achotegui, 2008; Hovey eta Magaña, 2000).
|
|
2019
|
|
|
Mailegu pertsonalaren prezioan lortzen dugun aurrezkia gure negoziazio ahalmenaren araberakoa izango da, gure profila ona edo txarra den, eta bankuan bertan jartzen gaituen agentearena.
|
Hiru
aldagai horiek izango dute beheranzko beheranzko balantzaren inklinazioa. Adibidez, pentsio plan bat kontratatzera prest bagaude deskontu baten truke, entitatearekin inbertsio funts bat dugu, batez bestekoa baino soldata handiagoa, negoziatzeko gure boterea handiagoa izango da eta beherapena handiagoa izango da profil ona izateagatik.
|
|
2020
|
|
|
|
Hiru
aldagai horien bilakaerak bi errealitate adierazten ditu: lehenengo eta behin, euskarazko komunikabideen sareko jardunaren eskaera ikaragarri hazi zen martxoan, interes bizia adierazi zuen kontsumoan audientziak; eta, bigarrenik, euskarazko hedabide digitalen hazkundea azpimarragarria zen COVID iritsi aurretik ere:
|
|
2022
|
|
|
(1) biztanleriaren lehen hizkuntza, (2) etxeko erabilera eta (3) euskaraz aritzeko gaitasuna. Interesgarria izan daiteke
|
hiru
aldagai horiek Gasteizko testuinguruan aztertzea, eta beste herrietako egoerarekin alderatzea.
|
|
|
Aquae Fundazioaren arabera, 2030ean munduak gutxienez %50 elikagai gehiago, %45 energia gehiago eta %30 ur gehiago du. Klima aldaketak
|
hiru
aldagai horietan eragiten du. Giza ekintzak eragindako ingurumen hondamendiek milaka pertsonaren osasunean, elikaduran, etxebizitzan, edateko uretan eta higienean eragiten dute.
|
|
2023
|
|
|
nortasuna, jokoaren kontrola eta eraginkortasuna.
|
Hiru
aldagai horiek ardatz harturik, talde handien izaerarekin aritu ziren txuri urdinak, eta txiki utzi zuten Salzburgo. Pase guztiak zehatz eta bizkor egin zituzten, eta jokoan izandako aldea emaitzan islatzen asmatu zuten.
|