|
2002
|
|
|
Aurreko etaparen ardatza modu kapitalistak funtzionamendu ekonomiko etasozialean ezartzea izan bazen, etapa honetan eraldaketa ekonomikoaren elementunagusia Hego Euskal Herriko lurraldeko industria jardueren orokortze ezberdinaeta Ipar Euskal
|
Herriko
zerbitzuen espezializazioa izan da.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
zerbitzuetako egiturara hurbilduko gara, ondoren euskalekonomiaren sektore pisudunenak nolako barne osaketa duen ikusteko. Hurbilketahori gauzatzeko, 9.2 taulan oinarrituko gara lehenik.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
zerbitzuetako dinamikaren azterketa honetan hainbatfaktoreren garrantzia azpimarratu dugun arren, paradigma produktibo berriak etaindustriaren eta zerbitzuen arteko integrazioak egiturazko aldaketan duten erantzukizuna kontuan izatekoak dira. Euskal ekonomiaren egitura sektorialak bereizgarririk baduela ere aipatua izan da, industria sarearen pisu erlatiboa. EuropakoBatasuneko ekonomien artean handienetakoa dena?
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
zerbitzuen berezko dinamika horretan, azpimarratzekoak dira mendebaldeko beste herriekiko aurrez azaldu diren bi bereizgarri: zerbitzu jardueren pisu erlatiboaren apaltasuna eta beren hedapenaren berritasuna.Datu iturrien arabera, zenbatekoak eta ehunekoak aldakorrak diren arren, euskalekonomiaren egitura sektoriala aztertzean, gainerako herrialdeetan baino partizipazio ahulagoa dute zerbitzuek; hots, industria sarearen pisu erlatiboa ingurunekohandienetakoa da.
|
|
|
Horrela erakusten dute 9.1 eta 9.2 irudiek. Irudi horiek HegoEuskal
|
Herriko
zerbitzuek prezio korronteetan neurtutako produktuan eta enpleguanduten ehunekoa agertzen dute, hurrenez hurren. Hasierako urtean, 1977an, tertziarizazio maila apala zela erakusten dute bi irudiek, zeren, beste herri batzuetan erditik gorako ehunekoa erakutsi arren, euskal ekonomian zerbitzuen presentzia erlatiboa %40 ingurura baino ez baitzen iristen.
|
|
|
9.1 taula aztertzea. Bertan, Hego Euskal
|
Herriko
zerbitzuetako sasoiz sasoiko enpleguaren aldakuntzak agertzen dira. Taula horrek erakusten duenez, zerbitzuetakoenplegu sorrera garrantzitsuenak bi sasoitan gertatu ziren euskal ekonomian: laurogeiko eta laurogeita hamarreko hamarkadetako bigarren zatietan.
|
|
|
Txirotasun berriaren eta gizarte bazterketaren hedakuntzari dagokionez, elkarrekin loturik dauden hiru faktore hartu behar dira kontuan: batetik, lan merkatuko aldaketak (langabeziaren hazkundea, enpleguen behin behinekotasuna...), bestetik eraldaketa sozioekonomikoak (biztanleriaren zaharkitzea, guraso bakarreko sendien hazkundea, senitarteko egituren haustura.) eta azkenik, ongizate estatuaren eraldaketa (ongizate egitasmoen berrikusketa,
|
herri
zerbitzuak pribatizatzea.). Gauzak horrela izanik, gainerako faktoreen jokabidea egokia balitz, hiru faktore horietako baten hausturak ez luke, nahitaez, txirotasuna ekarri behar.
|
|
|
Udalek lehentasuna duten premiak dituzte; beraz, ez daude irrati zerbituzan diru asko inbertitzeko prest. Horregatik, abian dauden irrati proiektu independete bideragarriak onartzeko prest daude, helburua komertziala ez bada,
|
herriko
zerbitzurako onuragarriak izan daitezkeelakoan.
|
|
|
Agintepide hori erabiliz, eta funtsezko
|
herri
zerbitzu deneko irizpidea aitortuz, Lege honen gai diren gizarte adierazpideak, herritar euskaldunak argipide eta politikan lehen lehen mailako bide direnez eratzen dira, eta bai hezkuntzarekiko eta euskal kulturaren suztapen eta zabalkundearekiko gure erapidetzaren oinarrizko lankidetasun tresna direnez ere, euskeraren suztapena eta zabalkundea bereziki kontutan izanik eta, hori guzti hori, Auto... Labur labur esandako oinarri irizpide hoietatik abiatuta, Lege honek, orotariko oinarrizko irizpideei men egitea ezezik, erantzun eskubidea araupetzea ere egiten du, lehen aipatu ditugun oinarrizko jaurpide hoiek elkar egokitasunez osatu eta, batean esanda, horretarako egoki diren lege bideez baliatuz Legearen xede diren helburuei egokitutako egitura bat ezarriz7.
|
|
2011
|
|
|
Nondik atera hainbeste epaile? Gainera, bake epaileek
|
herriari
zerbitzu hurbil eta zuzena ematen diote, erregistro zibila kasu. Epaitegi arruntei komunikazio egintzak burutzeko ematen dieten laguntza ere oso garrantzitsua da.
|
|
|
Askotxo dira Euskal Herritik kanpo joan behar izaten dutenak beren iharduketa kultural eta profesionalari ekin ahal izateko. Eta hemen aurkitzen direnak, ez dute inguru egokirik aurkitzen beren ahalmenak
|
herriaren
zerbitzutan ipintzeko.
|