|
2000
|
|
|
Euskal
|
Herriko
testuinguruan, badakigu Leturia baino lehen euskaraz zer nobelagintza dagoen, eleberri honek sekulako inpaktua eragin zuen.
|
|
|
Hizkuntzaren finkapena dela eta, eliteen zeregina guztiz funtsezkoa da. Euskal
|
Herriko
testuinguruan nabarmena da euskarari dagokionez, euskarari dagokionez eliteen jarrerak zein neurritaraino izan ziren determinatzaileak ikusiko dugu.
|
|
2001
|
|
|
Los Moros (Corro) kobazuloa aukeratu zen, posibilitate handienak zituelako.Kobaren inguruan indusiz, bost eskeleto aurkitu ziren, batek garai bisigotikoko dataketa eman zuelarik (C bidez 620±80 urte tartea lortu zen, hau da, 540 urte tartea). Agustin Azkarate-k bere tesi lanean koba artifizialak sakonkia ikertu zituen, eremitismoaren kasua Euskal
|
Herriko
testuinguruan kokatuz30.
|
|
2003
|
|
|
Aurre egiteko, sinestunen elizkoitasuna sakondu, eta fededunak eliz erakundearekin bat egin ditu. Baina bilakaera hori behar den bezala kokatu ahal izateko, beharrezko dugu, labur bada ere, Euskal
|
Herriko
testuinguru historiko politikoa ezagutzea.
|
|
2007
|
|
|
1 2001etik 2006 bitartean Nafarroako populazioa kanpotik etorritako jendeaz% 8,3 berretu da. Euskal
|
Herriko
testuinguruan Nafarroa da atzerritar gehien bildu duen herrialdea (44.605). Azken urteotako datuei erreparatuz, batez bertze 8.000 lagun gehiagokoa da urteroko Nafarroako migrazio saldo positiboa.
|
|
2008
|
|
|
Bere ezaugarri soziodemografikoengatik eta soziolinguistikoengatik iruditu zitzaigun Zarautz toki aproposa: herri urbanoa eta modernoa izateaz gain, herri nahiko euskalduna da Zarautz (Euskal
|
Herriko
testuinguruan); 20.000 biztanle baino gehiagoko Euskal Herriko hiri eta herri guztiak kontuan hartuta, Zarautz dugu (zentsuetako datuen arabera, betiere4), herririk elebidunena. Oinarrizko ezaugarri horiek laborategi egoki bihurtzen zuten Zarautz.
|
|
2009
|
|
|
Iñaki Aizpuruaren zuzendaritzapean egin zen film luze hori, Aizpuruaren beraren, Iñaki Uriaren, Juanjo Landaren eta Rosa Tolosaren gidoiarekin. Drama politikoa argumentutzat hartuta, urteetako Euskal
|
Herriko
testuinguru politikoa lantzen da bertan, free lance gisara ari diren bi kazetariren ikuspegitik. Proiektu elebiduna izan zen aspektu guztietan.
|
|
2010
|
|
|
Horietatik zipriztinen bat bakarrik har dezakegu. Kultur aniztasun postmodernoari buruz esandakoei helduko diegu, Euskal
|
Herriko
testuingurutik eztabaida interesgarrietarako parada eskaintzen duelako:
|
|
|
Herri euskaldunetan, berriz, euskalduna izatea ezaugarri askozaz ere neutroagoa dela esan genezake.
|
Herriko
testuinguruan behintzat. Herri euskaldunean, hain neutroa ez dena eta agian norbanakoa markatzen duena, erdaldun elebakarra izatea da.
|
|
2011
|
|
|
Ondorengo lerroetan mundu mailan etorkinen eboluzioa nolakoa den deskribatuko da lehendabizi. Arreta berezia jarriko da Euskal
|
Herriko
testuinguruan, bertako datu soziodemografiko eta soziolinguistikoak aurkeztuz. Hirugarren atalean hezkuntza eta immigrazioa dira hizpide.
|
|
|
Ez dira izan bizi formak, ez dira horiei dagozkien praktika naturalak, aitzitik, euskara eta euskal identitatea diskurtso ideologiko baten emaitzak dira, bizitik erauzita, ezohiko ekintzetan gauzatzen dira, halabeharrez. Calefacciones Beroeder, Bero Eder Berogailuak bizi forma naturala da Euskal
|
Herriko
testuinguru gehienetan, berriz, ekintza ideologikoa. Azter dezagun.
|
|
|
Egitarau erakargarria osatu zuten Kataluniako eta Euskal Herriko adituak gonbidatuz. Gaia bera oso interesgarria da eta gaur egun tratatzeko oso egokia; gainera, teorietatik abiatu ez ezik maila praktikoa landu nahi izan zuten Soziolinguistika Klusterreko antolatzaileek, Euskal
|
Herriko
testuinguruan teoria ekolinguistikoak aplikagarriak diren edo ez baloratzeko. Ezin ahaztu dezakegu, ordea, Txepetx izan zela kontzeptu ekolinguistikoak Euskal Herrira zabaldu zituen aurrenetarikoa.
|
|
2012
|
|
|
Izagirreren itzulpena eta Sarrionandiaren, bariazioa? alderatuta, argi ikusten da Maiakovskik errusiar iraultzaileei leporatzen zizkien alferkeria, utzikeria eta bizitza erosoaren aldeko hautua Euskal
|
Herriko
testuingurura ekarri nahi izan dituela Sarrionandiak. Zuek lore paper ederreko logelan, poeman.
|
|
|
Ikusi ahal izango denez, aipaturiko gai horiek guztiekalderdi unibertsal bat dute eta, hortaz, azterketak funts teorikoz jantzirik daude. Aldiberean, dimentsio historiko partikularra hartzen dute Euskal
|
Herriko
testuinguru jakinhonetan. Hartara, gaien alderdi unibertsala eta alderdi partikularra, ikuspegi teorikoaeta enpirikoa, uztartzeko ahalegina aurkituko da artikulu bakoitzean, zenbaitetanlehenengoa eta beste zenbaitetan bigarrena nagusituko delarik testuen arabera.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
testuinguruan, badira elementu batzuk hegemonikoak, abertzaletasuna, kristautasuna eta ikuspegi soziala duen jendarte multzoa. Probokaziomoduan edo, bere burua «complicated Marxist» with revolutionary ideals bezalaautodefinitzen duen Slavoj Zizeki jarraiki9, ondoko zita erabiliko dugu bitxikeriaantzera, aurrera begira liburu honek txinpartaren bat eragin dezan:
|
|
|
Azken urteetan, dena den, ez da dena aurrerapena eta zabalkuntza izan. Euskal
|
Herriko
testuinguru gatazkatsuak bere horretan dirau, jendearen desadostasuna gizartean nabaria izanik, artean ere oihartzuna eduki du. Horren adibide, artelanen debekua eta baztertzea ikusi ahal izan ditugu.
|
|
|
Azpeitiak soziolinguistikoki eta Euskal
|
Herriko
testuinguruan" ezaugarri berezi dezente" dituela esanez hasi zuen hitzaldia Amonarrizek. " Askotan egokitu zait Azpeitiaren eta Tolosaren arteko aldeei buruz hitz egitea.
|
|
2013
|
|
|
Pasarte hau artikulu luzeago batetik hartua da. Oldarra bera baino lehen, Craonne
|
herriaren
testuingurua azaldu zuen, nolakoa zen, non kokatua zen, eta zein zen Craonneko egoera militarra eta zergatik zen hain garrantzitsua herri haren hartzea. Craonne herri hura ez da gehiago existitzen.
|
|
|
Esan genezake garai horretako nazio askapeneko mugimenduek munduan zehar egindako ekarpen ideologiko eta estrategikoen sintesia izan zela koaderno hori, ñabardura berezi batekin: Euskal
|
Herriko
testuinguruan aplikatzeko helburuarekin idatzia izan zela. Testuan gerra iraultzaileari emandako definizioa ez da Krutwigek Vasconian azaldutakoa, hots, gerraren azkenengo etapa iraultzailea (Krutwig, 2006:
|
|
|
Izagirreren eta Sarasuaren esanetan," lortu nahi dituen helburuak, Europar Batasunaren xedeak, dagoeneko gure artean betetzen ari dira. Aurreproiektua inbaditzailea da eta soberan dago; are gehiago Euskal
|
Herriko
testuinguruan". Horren aurrean, Unanuek dio" benetako hobekuntza bultzatzen duen legedia" behar dela.
|
|
|
Urte batzuk geroago, 2011ko urtarrilaren 25ean Durangoko Elkartegian Topaguneak antolaturiko" Euskara Aniztasunean" jardunaldia oso emankorra gertatu zen garai hartako euskalgintzarentzat; eta bereziki bertan parte hartu zuten 80 lagunentzat, jardunaldiaren egiturari zegokionez, inbutu forma izan zuen. Teoria orokorretik hasi, Euskal
|
Herriko
testuingurua aintzat hartu, esperientzia praktikoak ezagutu eta aurrera begirako hausnarketak plazaratu ziren. Azpimarratzekoak izan ziren Lurdes Auzmendi Eusko Jaurlaritzako Hizkuntz Politikarako Sailburuordearen eta Miren Dobaran Bizkaiko Foru Aldundiko Euskararen Sustapenerako Zuzendariaren parte hartzeak eta Carme Junyent linguista katalanaren hasiera hitzaldia, Julen Zabalo, Joxean Amundarain eta Idoia Illarramendirenak ahaztu gabe.
|
|
|
Lehenengo esperientzia Hizkuntza Harrerarako Gidaliburu praktikoa izan zen, Emuneko Olatz Irizarrek aurkeztu zuena. Plataforma per la Llenguak sortutako gidaliburua Euskal
|
Herriko
testuingurura egokitu eta itzuli zuten.
|
|
2014
|
|
|
Ikuspuntu horretatik, Euskal
|
Herriko
testuinguruan bertsolarien txapelketaikuskizun (mediatiko) bakarretako bat da eta bertan emakume eta gizonen artekolehia ikusteko aukera dago. Kirol munduan gertatzen ez den moduan, kasu honetandenek dute a priori protagonismo berdina.
|
|
|
1 lib., 267) 17 Bertan, espainiar immigrazioa ardura handiz aztertu eta haren arriskuak azpimarratzen ziren. Finean, ETArentzat mundu mailan immigratzearen ekintza eskubidea bazen ere, Euskal
|
Herriko
testuinguruan genozidiorako bitartekoa ere bazen. Euskal Herria Espainiak, eta Frantziak?
|
|
|
4.1 Hego Euskal
|
Herriko
testuinguru aldaketaren eragina hizkuntza sinboloan
|
|
|
Lehenik eta behin, Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguruan, aurten (euskal) ‘artedramari’ egina izan zaion ekarpenik funtsezkoena ez da ikuskizun bat izan, baizik eta liburu bat: Antton Lukuk Pamiela argitaletxean plazaratu duen Libertitzeaz.
|
|
|
Inteligentzia bizikoa ikusten du Pakok eta zerbait konprenitzen du horrek horretan. Deabrusa ez, koketeria soilik, aski oilanda izateko orduko
|
herrietako
testuinguruan. Ez da antzerkian errana baina ama ez denez aipatzen, pentsa genezake alarguna dela ahotza eta neska hori bakarrik hazi duela.
|
|
|
Pausoz pauso, dinamika honek eztabaida sustatu du eta euskal gatazkan aitzinamenduak bultzatu ditu, gizarte zibilaren baitan bai eta instituzioetan, komunitate internazionalaren sustengua ardietsiz. Honela Euskal
|
Herriko
testuinguru berria lagundu du. Bake Bidea mugimenduari dagokigunean, herritar sarearekin dugun lankidetza segituko dugu 2015eko martxoa arte.
|
|
2015
|
|
|
Hautu honek zehaztu digu ikerketaren problematika, honako galdera osatuz: zein da, IparEuskal
|
Herriko
testuinguru soziolinguistikoan, ereduko lehen hezkuntzan eskolatuak direnhaurren hizkuntza gaitasunen bilakaera euskaraz eta frantsesez (euskara H1 edo H2 dutenentzat) kontaketarako autonomia, edukien planifikazioa eta konexio mailan?
|
|
|
Egungo nazioarte mailako zein Euskal
|
Herriko
testuinguru politiko, sozial eta ekonomikoak, euskal gatazka armatuaren irakurketa eta kritika feminista beharrezkoa ez ezik, osoena, konplexuena, eztabaidatuena, kolektibizatuena eta egitaratuena izatea ahalbidetzen du. Aldi berean, Euskal Herrian mugimendu feministaren indartze prozesu bat gertatzen ari da, eta horrek dakartzan ondorioak biziki lagungarriak izaten ari dira, eta izango dira, gatazkaren eztabaidari indarrez eta sakontasunez heltzeko.
|
|
2016
|
|
|
Internet eta euskara Euskal
|
Herriko
testuinguruan
|
|
2017
|
|
|
" Ez da musika bakarrik. Azken finean, garai hartako Euskal
|
Herriko
testuinguruak bultzatutako musika, emakume izatea, euskaraz abestea euskara jakin gabe... Tematika oso zabala da, eta hori guztia kontatu nahiko genuke", adierazi du Garinek.
|
|
|
Mujeres en movimiento liburuan (Txalaparta argitaletxea) kontatzen du antimilitarismo eta borroka armatuaren inguruko eztabaida oso aberasgarria elikatu zuela mugimendu feministaren barnean. Pentsa, gure
|
herriko
testuinguruaz gain, 80ko hamarkadan Erdialdeko Amerikako iraultzen alde egin zuten euskal feministek. Aspaldi irakurri nuen liburua, hala ere, nire memoriatik desagertu egin ziren bai Greenham Common, bai Eibarreko protesta hori.
|
|
2018
|
|
|
Izan ere, oso egunean dagoen gaia da hiztun berrien bizipen askotarikoak, bai auto pertzepzioaren ikuspegitik zein komunitatearen bertatik ere ematen den erantzunengatik. Kasu honetan, hiztun berrien hizkuntza identitatea eta hizkuntza erabilera analizatu da, bertsolaritzaren bidetik euskaldundu diren hainbat kasu hurbiletik begiratuz; gainera, testuinguru soziolinguistiko bereziki zaila duen Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguruan. Azken finean, egileak berak aipatzen duen eran, interesa du ikusteak, zein eragin duen bertsotan trebatzeak eta bertso munduan sozializatzeak hiztun berrien legitimazio prozesuan.
|
|
|
Bestelako hizkuntzen kasuan bezala gurean ere, ikerketek erakutsi dute hiztun berrien hizkuntza erabilera loturik dagoela nolabait, hiztun gisa nork bere burua legitimo sentitzearekin edo eta besteengandik hiztun legitimo gisa hartua izatearekin. Ikerlan honetan, Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguruan, bertsotan trebatzeak eta bertso munduan sozializatzeak hiztun berrien legitimazio prozesuan izan dezakeen eragina aztertuko dut, alde batetik. Eta bestetik, bertsolariaren irudi kanonikoa legitimazio prozesu horretan muga ere izan daitekeela argudiatuko dut.
|
|
|
Atal honetan, lehenik, bertsomunduaren baitan sozializatzearen bidezko hiztun berrien legitimazio prozesua izango dut aztergai, Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguruan. egoera soziolinguistikoa ez denez orain dela berrogeita hamar urtekoa, interesgarria da aztertzea egungo euskal hiztun berriak hiztun legitimotzat hartuak diren edo ez (edo legitimotzat ote duten beraien burua), eta zeren arabera gertatzen den bata ala bestea (Ortega et al, 2014).
|
|
|
Atal honetan, lehenik, bertso munduaren baitan sozializatzearen bidezko hiztun berrien legitimazio prozesua izango dut aztergai, Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguruan (IEH, hemendik goiti), horretarako hainbat urtez bertso eskolan aritu diren bi hiztun berriren bertso ibilbide eta hiztunibilbideak arakatuz eta hiztun berri gisa izandako bizipenetan arreta jarriz. Ondoren, gaur egungo bertsolariaren irudi kanonikoak legitimazio prozesu horretan bertan jar ditzakeen mugez arituko naiz.
|
|
|
Leku horretan Arga ibaiaren alboanegokitu ziren XIII. mendean zehar Barañaingo Jabeak deituak, beren ibilbide espirituala Barañaindik oso gertu hasi zuten serorak, San Agustinen arauak beren egin zituztenak 1244 urtean Pedro Ximenez Gazolazko gotzainaren ekimen bati jarraiki. Seroraren irudi erdierlijiosoa Erdi Aroan zehar azaldu zen Euskal
|
Herriko
testuinguru geografikoan, elizaren egitura artean sendo finkatuta ez zegoen unean, hain zuzen ere. Trentoko Kontzilioa egin ondoren, 1563an, mugatu egin zen emakume horien esku hartzea Elizaren egituran, eta haien lekuan sakristauak jartzeko ahaleginak egin zituzten, baita gure gizartean sakon errotuta zegoen eredu hori kontrolpean edukitzeko ahaleginak ere.
|
|
|
Garaiko Euskal
|
Herriko
testuinguru sozialaren errepaso batekin ekiten dio azpiatalari, ekoizpen editorialen azterketarekin jarraitzeko ondoren. Epealdi honetan izandako zentsurari dagokionez, garai honetan zaila bilakatu zen euskaraz argitaratzea, zentsuragatik batetik, eta euskal azpiegitura editoriala oraino prest ez zelako, bestetik.
|
|
|
Informazio eta Turismo Ministerioa Fragaren eskuetara igaro zen epealdi honetan, eta berak eraman zuen aurrera 1966an indarrean ezarri zen Prentsa eta Inprenta Legea. Euskal
|
Herriko
testuinguru soziopolitikoari dagokionez, Torrealdaik dio 20 urteko epe hau Euskal Herriaren historiaren sasoi emankorrena izan zela eta garai honetan finkatu zela fermuki euskal gizarte berria.
|
|
2019
|
|
|
• herrietako zerbitzuetan euskarazko eskaintza bermatzea (gutxienez, ulermen mailan). amaitzeko erantsi nahiko nuke, arnasguneen inguruko ikuspegi hau hizkuntza politiketan txertatzea oso garrantzitsua dela, ez" erreserbak" antolatzeko, baizik eta euskararen irradiazio gune bilakarazteko eta beraien energia linguistikoa hizkuntza komunitate osora hedatzeko: euskaraz bizitzeko aukera eta espazioa eskainiz, biziberritze prozesuaren eredu aurreratua osatuz edo hizkuntzaren beraren erreferentzia bizia hedatuz. azken batean, arnasguneetan aplikatuko diren politikak, euskal
|
herriko
testuinguru soziolinguistikoan kokatu dira eta beste eremuetan garatuko direnekin uztartu, euskararen normalizazioprozesua bakarra izango baita, bere aniztasunean. •
|
|
|
Horregatik egin zioten uko hainbat talde feministak eta hedabidek Manada hitza erabiltzeari. Berria izan zen, Euskal
|
Herriko
testuinguruan bederen, hala egin zuten egunkari gutxienetako bat?: ez zutelako eufemismorik erabili nahi indarkeriari dagozkion izen abizenak jartzeko.
|
|
|
Hurbilagora etorrita eta Hego Euskal
|
Herriko
testuinguruan, Zigor Kode frankistak ere ideia horri eutsi zion urte luzez: bortxaketa, emakume ondradu batekin bere borondatearen aurka etzatea?
|
|
|
Lehen esan bezala, ikerketa honek euskal eleberrigintzako hirien lehen irudikapenak eta horientestuingurua aztertzea du helburu, horretarako Saizarbitoriaren lehen hiru eleberriak baliatuta.Muinari heltzeko, ikerlana hiru urratsetan bereizten da. Lehenbizikoan, XX. mendean zehareuskal literaturan hiriarekiko egon diren jarrerak aztertzen dira, eta hiriari buruzko literaturateoria nagusiak Euskal
|
Herriko
testuingurura egokitzeko saiakera egiten da. Bigarrenean, 60kohamarkadako testuinguru zehatza aztertzen da, eta lan honetarako Saizarbitoria eta bere lehenetapako obrak zergatik aukeratu diren arrazoitu.
|
|
|
Zentzu horretan, eta bere obran zentraturik, idazleak begirada soziala erabiltzen du hiri espazioak aurkeztu eta, horien bidez, euskal hiriek bizizituzten arazo moderno eta errealitate konplexuak erakusteko. Hortaz, estilo eta gai apurtzaileakproposatzeaz gain, Saizarbitoriak Euskal
|
Herriko
testuinguruarekin bat egiten zuten hiri espazioakekartzen ditu 60ko hamarkada amaierako literaturara. Irudikapen horiek nazioarteko metropoliereduetatik aldentzen dira, baita literatura gutxiagotu baten ustezko parametroetatik ere.
|
|
|
Gaur egun, 2019 urtean, krisi sistemiko eta anizkoitz batean murgildurik gauden honetan, Euskal
|
Herriko
testuinguruan, herri ekimenek hainbat erronka dituzte eta horietako batzuk ezagutzen saiatuko naiz atal honetan. Atala osatzeko, Euskal Herrian herrigintzarekin lanean erreferente diren autore eta elkarteek eginiko lanak erabili dira oinarritzat.
|
|
2020
|
|
|
bost urteko espetxea Plari, zazpikoa Sorzabali. Xantiana Cachenaut defentsa abokatuak adierazi zuen bere iritzian epaimahaiak aintzat hartu zuela Euskal
|
Herriko
testuinguru politiko berria —ETA 2018an desegin zen—, baita Sorzabalek eta Plak horra iristeko betetako funtzioa ere. Plak 2015eko hondarrean jakinarazi zuen konponbiderako ETAren ordezkaria zela.
|
|
|
Lokomotorraren ondoan edo azken bagoietan egon nahi dugun erabaki dugu. Aiartza Azurtzak dioen modura, gure
|
herriak
testuinguru berri horretara egokitzeko prestatu beharra du, bai eta ondorengo belaunaldiak itsaso berri horietan nabigatzeko gai izango direla ziurtatu ere. Horretarako, hurrengo hamarkadetan herrialde gisa non eta zer izan nahi dugun ikuspegia zehaztu dugu, Ander Caballero Barturenek dioen moduan.
|
|
|
zaintza lanen% 86 etxean edo familian burutzen da, gainontzeko% 14, ordea, beste eremuetan(% 51 zerbitzu pribatu informaletan;% 3 zerbitzu pribatu formaletan;% 37 zerbitzu publikoetan eta% 9 komunitatean). Hortaz, egun zaintza lanen zatirik handiena etxean edo familian burutzen da; eta ondoren, zerbitzu pribatu informalen bidez. Denbora Aurrekontuen Inkesten azterketan oinarrituz, esan genezake Hego Euskal
|
Herriko
testuingurua ez dela oso bestelakoa (Sagastizabal eta Luxan, 2015; Legarreta eta Sagastizabal, 2020). Ikerketek azpimarratu lez, denboraren erabileran jazotzen diren desparekotasunak gehienbat genero aldagaiaren bidez azaldu daitezke; beste era batean esanda, genero aldagaiak baldintzatzen du, batez ere, etxeko lanari eta zaintzari eskainitako denbora; klase sozialaren, jatorriaren edota sexualitatearen gainetik (Callejo eta Prieto, 2015; Martell eta Roncolato, 2016).
|
|
|
60ko hamarkadatik aurrerako literaturak, ordea, norabidea aldatu eta baieztapen horiek zalantzan jarri zituen. Izan ere, aurresuposatutako bide horri uko egin, eta eleberrigintza moderno eta urbano bat aurkitzeaz gain, Euskal
|
Herriko
testuinguruan fokua jarri eta hiria irudikatzeko era berezkoak azaleratu zituen. Ezin da ukatu euskal eleberrigintzak tradizio kostunbristaren eta moral kristauaren zama izan dituenik XX. mendean ongi sartu arte, errealismoari eta eleberri modernoari ateak itxiz (Aldekoa 2008:
|
|
|
Hain zuzen, tesiaren ondorioa zera da: Azurmendik nazioaren ulerkera propioa duela, Euskal
|
Herriko
testuinguruari estuki lotua eta Nazionalismo Ikerketekin zuzenean lotzen ez dena, baina antzekotasun asko gordetzen dituena nazionalismo kulturalaren teoriarekin.
|
|
|
Bigarren, Euskal
|
Herriko
testuinguru historikoa errepasatzen da, erreferentzia teoriko horiek Azurmendik bizi izan dituen eztabaida konkretuetan bilatzeko. Nazionalismo Ikerketetako ideien parekoak aurkitu dira, adibidez, euskara batuaren eta kultura modernoaren inguruko auzietan, demokratak vs biolentoak oposizioan, nazionalismoaren aurkako diskurtso moralean edo esentzialismo, irrazionalismo eta antzekoen salaketan.
|
|
2021
|
|
|
Egitasmoaren abiapuntua izango dira 36ko gerra, gerra osteko diktadura eta gerraren giza dimentsioa, orduko gizon emakumeen eta umeen egoerak eta bizipenak gaurkora ekartzeko eta haiei aitortza justua eta egiazkoa egiteko. Proiektuak Larrabetzun garatuko dira, Artearen ikuspuntutik
|
herriaren
testuinguruan sakontzeko. Horri lotuta, egileek beren ikuspegia eta herriaren nahiak uztartu dituzte.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
testuinguruan eta belaunaldi berriek adierazpen politiko tradizionalekiko konfiantza urriaren eta urruntzearen testuinguruan, belaunaldi horien erreferente kulturaletan sortzen ari diren diskurtso berriak ezagutzea izan da helburu nagusia.
|
|
|
Bestetik, haien sormen lanen edukia esploratu da: logika hegemonikoei eta kontrahegemonikoei nola erantzuten dieten ikusiz, eta Euskal
|
Herriko
testuinguruko identitatearen eta memoria kolektiboaren arteko harremana nolakoa den ulertuz. Hein berean, adierazpen kultural horiek mikropolitikarako adierazpen gisa ulerturik, sortzaileek erabiltzen dituzten estrategia estetiko politikoak eta mugimendu berrietatik barne hartzen dituzten ezaugarriak ezagutu nahi izan dira, zuzentzen diren audientziak identifikatu; eta, forma tradizionalekin alderatuz, hartu emaneko harremanetan eta gertuko espazioetan sortzen diren aspektuak ezagutu nahi izan dira.
|
|
2022
|
|
|
" Itsutasunak eta Euskal
|
Herriko
testuinguruaren bilakaera positiboa kontuan hartzeari uko egiteak, ondorioen ikuspegi sektarioa eta arduragabea hartzera bultzatzen gaitu. Epe laburrera askatzeko aukera guziak baztertzeko borondate horrek justiziatik biziki urrun diren motibaOndotik Pantxika Maitiak, bost hedabideen izenean hitza hartu du.
|
|
|
lehen pistak Ipar Euskal Herriko ikastoletan" lana presentatu du. Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguru nahi ala ez erdaldunean eraman lanketa kolektibo baten azalpena da.
|
|
|
Bereizketa interesgarria da Euskal
|
Herriko
testuinguru politikoari begiratzeko, eztabaida beste parametro batzuetan ematen bada ere. Ipar Euskal Herrian autogobernuari buruzko eztabaida Euskal Elkargoaren eskumenetan zentratuta egonda eta Nafarroan Foru Hobekuntzaren berrikusketa oraindik mahai gainean jartzeko dagoelarik, euskal estatu baten sorrerari bide emango liokeen erreferendum baten aldeko aldarrikapena Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan jokatzen ari da nagusiki.
|
|
|
«Itzuli genuenean Hilda dago poesia?, Etxeparek itzulpenik onenaren saria eman zigun, eta Josebak testu bat bidali zuen, kontra eginez itzulpena traizioarekin lotzen duen ideiari. Defendatzen du, gure
|
herrien
testuinguruan, itzultzea elkartasun ekintza bat dela».
|
|
|
Haiek ere ikus dezatela hemen euskaldunak badirela eta badagoela herri gogo bat euskararen erabilera benetan bultzatzeko. Horri ere erreparatu behar zaio, batez ere Euskal
|
Herriko
testuinguru soziolinguistiko erdaldunagoetan. Esate baterako, hiriburuak.
|
|
|
Egoerak hartu duen larritasun bereziak garamatza adierazpen hau publiko egitera. Izan ere, gertakari hauetako batzuk berriak ez izan arren, festen itzulerarekin eta Euskal
|
Herriko
testuinguru politikoaren eraginez modu nabarian intentsifikatzen ari dira. Gutariko askorentzat egoera jasangaitza bilakatu den honetan, gure buruak babesteko eta botariko akusazio eta gezurrak publikoki ezeztatzeko modu bakarra dugu ohar hau plazaratzea.
|
|
|
Geure zuritasuna eta geure arrazakeria birpentsatzeko prozesu honetan teoria dekolonialak izan dira geure itsasargi nagusiak. Teoria dekolonialetara eta pentsamendu dekolonialetara hurbildu bagara ere, oraindik epistemologia dekolonialaren itsasoan sakonago igeri egin behar dugu, ekarpen horiek guztiak xeheago ezagutu ahal izateko, eta beste testuinguru batzuetan gorpuzturiko teoria horiek Euskal
|
Herriko
testuingurura zer nola ekar ditzakegun pentsatzeko. Izan ere, zailtasun handiak ditugu teoria dekolonial horiek Euskal Herriko testuinguruan birkokatzeko eta birformulatzeko, are gehiago, teoria horiek praktika feminista eraginkor bihurtzeko Euskal Herrian geure posizio zuritik.
|
|
|
Teoria dekolonialetara eta pentsamendu dekolonialetara hurbildu bagara ere, oraindik epistemologia dekolonialaren itsasoan sakonago igeri egin behar dugu, ekarpen horiek guztiak xeheago ezagutu ahal izateko, eta beste testuinguru batzuetan gorpuzturiko teoria horiek Euskal Herriko testuingurura zer nola ekar ditzakegun pentsatzeko. Izan ere, zailtasun handiak ditugu teoria dekolonial horiek Euskal
|
Herriko
testuinguruan birkokatzeko eta birformulatzeko, are gehiago, teoria horiek praktika feminista eraginkor bihurtzeko Euskal Herrian geure posizio zuritik.
|
|
|
nola indartu dezake daukagun unibertsitate sistema konplexuak Euskal Herria? Galdera konkretuago hori da nire galdera, Euskal
|
Herriko
testuinguruan kokatzen dudalako.
|
|
|
Guardia zibilaren semeak bere aitaren munduarekin haustura bat dakarren bizimodua garatzen du, baina maskulinitateari dagokionez Pacok irudikatzen duen haustura konplexuagoa da. Evaristoren semea ez dago bere aitaren gizontasun eredua osatzen duten elementuetatik guztiz aldenduta eta komandantearen maskulinitatearen kode batzuei jarraipena ematen die, horiek laurogeiko hamarkadako Euskal
|
Herriko
testuingurura moldatuz. Pacok gauzatzen dituen gizontasunaren hausturetan Mikel Orbeak jokatzen duen papera nabarmendu behar da.
|
|
2023
|
|
|
Eneko Gorri, Plazara kooperatibako kideak eman zuen lehen hitzaldia, Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguru soziologikoa ezagutarazteko. Ondotik, Soziolinguistika Klusterreko Maialen Iñarra eta Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea den Miren Artetxeren aldi izan zen.
|
|
|
Lehen pistak Ipar Euskal Herriko ikastoletan" lanagatik. Ipar Euskal
|
Herriko
testuinguru erdaldunean elkarrekintzak haurren artean euskararen erabilera ez formala eta espontaneoa areagotzeko duen baliagarritasuna aztertu du. Uztaritzeko ikastolan elkarrekintza erdigunean duen metodologia aplikatuz emandako urratsak deskribatu ditu eta, hortik abiatuta, pista orokorrak ateratzen saiatu da.
|
|
|
Eta, hara, mundu ziurgabe horretan ez da ez hizkuntza, ez kultura aipatzen. Edozein agenda europarretan aipatzen dira, jasangarritasuna aipatzen denean, eta hara non, Euskal
|
Herriko
testuinguruan, zeinetan hizkuntza eta kultura gutxituak ditugun, ez da aipatzen. Dakigunean, gainera, kezka sozial bat dagoela horren gainean».
|
|
|
Sukalde Garbien Programak kulturan arakatzea eragotzi zuen; geroagoko garapen feministarako programek, berriz, etengabe deabrutu zuten kultura, emakumeen atzerapenaren eta zoritxarren eragile zelakoan, eta, hala, arreta desbideratuta, politikari buruz mintzatzea galarazi zuten. Esate baterako, Pakistango ohore hilketen aurkako programa batean, hilketak eragiten zituzten herri sinesmenak gaitzesten ziren, baina ez zen inongo baliabiderik ematen hezkuntzaren bidez inongo gaitasunik eraikitzeko eta
|
herri
testuinguruetan eztabaida politikoari heltzeko eta horrenbestez emakumeei aukera bat emateko hilketa haien azpian zetzan maskulinitate toxikoaren ideiei aurre egin eta ideiok alda zitzaten. Programa haren epe luzeko finantzaketaren ondorioz, ohore hilketen aurkako lege neurriak onartu ziren, baina hilketen kopurua ez zen batere jaitsi hurrengo urteetan.53 Legeak liburuetan existitzen ziren, baina Senek irudikatzen zuen eraldaketa sozial eta kulturala ez erdiesteak krimena betikotzea zekarren.
|
|
|
Zein izango zen mostra konposatzen zuten hainbat eta hainbat artistaren lanen etorkizuna? Eraginik izango zuen Euskal
|
Herriko
testuinguru artistikoan. Aipatutzat hartuko zuten beren burua mekanismo baztertzaileak bideratzen zituztenek?
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
testuinguruan, TERFak ez dira inoiz antolatuta egon, eta diskurtso transfoboa ez da sekula Mugimendu Feminista Autonomoaren parte izan; transfeminismoaren 1999ko pizkundetik, pertsona transak eta sexu langileak presente egon dira komunikatu gehienetan. Ikuspegi orokorra ez den arren, eta beste subjektu batzuei ikusgarritasuna eman zaien arren, gaur egungo eztabaidak lekua kendu die bi subjektu horiei Mugimendu Feministaren parte diren zenbait sare eta taldetan, aipatuak ez izateraino.
|