|
2000
|
|
|
HAUR tipia nintzelarik, jauregia zaintzen eta begiratzen geratu behar izaiten zutèn sehiak salbu,
|
herrirat
jaisten ginen igande goizetan gainerako bizilagunok, meza entzuterat, baina gero, noiz eta amaren eraginagatik aitak jauregian kapera egin baitzuen eta aita jesuita jauregirat ekartzea erdietsi —erran behar dizut, arestian aipatuaren alderakotzat, ezen, gauzak hala gerta zitezen, erabakigarria izan zela, nik uste, aitak hartu zuen deliberamendua, karitatezko obrei esleiturik zizkièn ondasun...
|
|
|
Eta joan nintzen aitaren langelarat, baina ez nuen ediren; eta baterat eta bertzerat joan nintzen, eta hura nehon ez... Harik eta jakin nuen arte ezen
|
herrirat
jaitsi zela, ez dakit zeren egiterat. Sua bat batean iraungi balitzait bezala sentitu nuen, zeren iragan baitzitzaizkidan trenpea eta orena, denbora eta sasoina, eta ez zegoen iragan denbora atrapatzerik...
|
|
2005
|
|
|
Eta
|
herrira
jaitsi naiz, Labakaeneko bi zakurrak errabiaraziz; eta segidan Labarganeko Farola eskuinean utzi, eta atzetik, Dorreoste kalexka meharretik, Plaza Barrira. Eta etxera.
|
|
|
Neuk emongotsat hire barri aittari.
|
Herrira
jaitsi dok gabera arte.
|
|
|
–Semea
|
herrira
jaitsi da larunbatetako azokara. Erraina, berriz, hemen nonbait.
|
|
|
Normalean, eta eguraldia oso eskasa ez badago,
|
herrira
jaisten naiz. Eta okindegi, harategi eta arraindegi koxkorrak bisitatzen ditut; baita prentsa saltzen duen papertegia ere.
|
|
|
Ni egongelan egongo naiz familia zaintzen; bitartean, beste biak gurasoen gelara igoko dira eta armairuan dagoen bitxi kutxatik hartuko dute zer hori, urrea eta gainontzekoa. Gero
|
herrira
jaitsi eta, handik aurrera, Kixmi eta biok arduratuko gara guztiaz. Bitxiak saldu eta taxi bat hartuko dugu Baionara.
|
|
|
Amak ulertuko ninduen akaso, hura
|
herrira
jaitsi ohi zen behintzat, barazkiak eta fruta saltzera, humano jendearekin kontaktu xume bat izaten zuen hortaz; gainera, amak graziaz kontatzen zituen txisteak eta xelebrekeriak, malgua zen. Aitak, aldiz, begiak sorotik ez altxatzeagatik edo, lur koloreko aurpegia zuen, eta lurrezkoa zuen nortasuna ere, osaba Pellok kontatu arren parrandero gaitza izana zela sasoi batean.
|
|
2006
|
|
|
–Duhalde jauna ez zen oso gizon jendartekoa –azaldu zion Loperenak– Sekula ez zen
|
herrira
jaisten. Ez zuen postarik jasotzen eta inork ez zekien non egiten zituen erosketak.
|
|
|
Ahoko zapore hila, Miarritzeko karrika ilun batean motor bat lapurtu bitartean. Gau hartan bertan eraman zuen motorra Larraineko mendateko bihurgunera BMWaren maletategian, eta
|
herrira
jaisten zen mendi bide baten ondoan ezkutatu. Esna irauteko hartu zituen anfetaminek bihotza leherraraziko ote zioten beldur zen, baina aurrera jarraitu behar zuen.
|
|
2008
|
|
|
Harkaitzetan behera jo dugu, lautadatik aurrera txangoari ekiteko. Hemen, failan, suge eta eskorpioi asko dago eta, apirileko sargorian batez ere,
|
herrira
jaisten dira freskoago dagoelako.
|
|
|
|
Herrira
jaitsita Songho ko eskolara joan gara. Ume batzuk daude inguruan eta frantsesezko mapa berria dago arbelean.
|
|
2009
|
|
|
Ez zuen ezer agerian, ez urraturik ezta gorriturik ere, baina baietz egin nuen buruarekin. Besoetan hartu eta
|
herriraino
jaitsi nuen. Herriko iturri ondoan utzi eta arropetako lurra astindu nion.
|
|
2011
|
|
|
Baina Domenike Santa Grazikoa bai, Ahuzki altean artzain egoiten duzu. Jai egunetan
|
herrira
jaisten duzu koblaka aritzeko.
|
|
|
Egun osoa igaro arren, haren haziaren beroa gordetzen duela ahoan. Eta
|
herrira
jaisteko, arren.
|
|
2012
|
|
|
... neguan izugarria izaten zen. Zeren neguan ere
|
herrira
jaitsi behar izaten genuen, ez pentsa hotza egiten zuelako etxean geratzeko esaten zigutenik. Egunero egunero, ez genuen egun bat ere libratzen.
|
|
|
|
Herrira
jaisteko autoa hartu genuen. Ez zitzaidan gogor egingo toki hartara itzultzea, pentsatu nuen, ikaragarri baitzen ederra.
|
|
|
–Arropa ekarri dizut
|
herrira
jaisteko, xuxurlatu nion belarrira.
|
|
2013
|
|
|
|
Herrira
jaitsi ginen lehenengo, eta handik autobusez joan ginen Santurtziko portura. Bidean, jende asko zihoan oinez, denak haurrak alboan zituztela, eta autobusa martxan zihoala ere igotzen ziren.
|
|
|
Ni bakarrik joaten nintzen aitarekin portura, ni baino hiru urte zaharragoa zen anaia gehienetan etxean amari laguntzen gelditzen zen. Oinez joaten ginen,
|
herrira
jaisten ginen lehenengo, ni korrika batean behaztopa eginez bideko harriekin eta erraz altxatzen zen lurrarekin, aita atzetik oihuka nuen bitartean astiro joateko, erori egingo nintzela bestela. Portura iritsi aurretik, okindegian opil bat ematen zidan beti Pantxikak; aita oraindik atzetik etortzen zenez, atean kolpe bat jo eta, inor kanpora ateratzeko denborarik gabe, zuzenean sartzen nintzen ukuilu eta labeetatik zetorren ogi egin berriaren usainak nahasten ziren leku hartan.
|
|
|
Asteazkenetan joaten gara Bilboko merkatura; herrian baino jende gehiago ibiltzen denez, amak normalean gauza gehiago saldu ahal izaten ditu. Gaur goizean amak azkar prestatzeko esan digu, baina
|
herrira
jaitsi garenean konturatu naiz besteetan baino goizago zela, Pantxikak oraindik okindegia ireki gabe zeukan eta. Handik Bilbora berrogeita bost minutuz oinez joan gara.
|
|
|
«Zalaparta zegoen lekuan egoten ziren. Guardia Zibila
|
herrira
jaisten bazen, bagenekien anaia han ibiliko zela».
|
|
2015
|
|
|
Denak minimalak, denak tximeleta azalaren lodierakoak eta gorputz osoko ezer ez, noski.
|
Herriraino
jaitsi behar izan zuen mozorroa erostera.
|
|
|
Eskolapioetan ikasten genuenean bazkaldu ere bertan egiten genuen kanpotarrak ginenok, eta bazkalondoan, ordubete edo gehixeago izaten genuenez arratsaldeko klaseak hasi bitartean, Tolosara jaisten ginen koadrila bat; ez denak, gehienek nahiago izaten baitzuten han goian gelditu, futbolean jolasten edo. Ni artean ez nintzen gaur bezalako ezkirola, baina eguerdian
|
herrira
jaisteak bazuen halako lotura bat norberaren buru osasunarekin, bestela ere nahiko ordu pasatzen baikenuen apaizen eskuetan, libre geneukan aukera bakarrean ere ikastetxe barruan gelditzeko, kirol zelaietan izanda ere. Beste hiru lagun eta laurok jaitsi ohi ginen kalera, oso eguraldi txarra edo azterketa garaia ez bazen behintzat.
|
|
|
Hala eta guzti, mahaitik jaikitzear zegoela, batek komentatu zion beharbada herrian egin zezakeela proba. Gaixoak askotan
|
herrira
jaisten ziren, eta normalean kafetegi batean biltzen ziren, Kenia izenekoan. Hango jabeak tratu ona omen zuen haiekin, eta noiz edo noiz antolatu izan zituen erakustaldiak baten edo besteren margoekin.
|
|
|
Alarma ipini zieten ate guztiei, eta etxeko ate nagusia eta harresikoa irekitzeko, berriz, lau zifrako kode bat sakatu behar zen. Atarian erizain edo medikuren bat paseatzen zen beti, jatorduak hastean eta amaitzean zenbatu egiten zituzten gaixo guztiak, eta
|
herrira
jaitsi aurretik taxiaren maletategia irekiarazten zuten, bai eta ospitalea hornitzen zuen edozein furgonetarena. Asteburuetako baimenak ez ziren urritu; ordea, irten behar zuten gaixoek paper bat sinatu behar izaten zuten atea zeharkatu baino lehen.
|
|
|
Baina hori ez da egia osoa. Lehenago ere Jexuxi entzuna nion, Amarekin
|
herrira
jaisten zenean, Amuña zaharrarekin topo egiten zuela tarteka. Dantzari porrokatua, Arin arina edo Agurra entzun nahi izaten zituen Jexuxen soinutik.
|
|
|
Astean behin izan ezik. Barrakoia utzi eta
|
herrira
jaisten zen Mas adiskide senegaldarrarekin eta beste hainbat lankiderekin, herriko tabernan futbol partida ikustera. Huraxe izaten zen aste osoko unerik onena.
|
|
2016
|
|
|
Siestan zen amari ohar bat idatzi zion Nestorrek:
|
herrira
jaitsiko zen, zapatilak eta ekarri nahi zituen. Biharamunean itzuliko zen.
|
|
|
Gosaltzeko betarik gabe, joan egin zen Nestor.
|
Herrira
jaitsi, arropak eta gauzak hartu eta, Berta etortzerako, baserrira itzuli nahi zuen. Ama sukaldean martxan ari zen bueltatu zenean.
|
|
2017
|
|
|
Sifakas duk, artzaina. Urte osoa bortuan ematen dik kabalekin, eta Aste Santuan
|
herrira
jaisten duk, gizartera eta dantzara.
|
|
|
Denbora guztian niri begira ikusten nituen aztoreak bezala, aukera aproposaren zain zera esateko Ba begira ez naiz batere harritzen aspalditik nuen susmoa familia osoa erotuta dago. Lurra saldu hura Harvardera bidaltzeko eta zergak ordaindu nik bi aldiz bakarrik beisbol partiduetan ikusi dudan estatuko Unibertsitateari laguntzeko eta etxean alabaren izena aipatzen utzi ez harik eta denboraldi baten ondoren Aitak
|
herrira
jaisteko gogoa ere galdu zuen arte nahiago zuen egun osoa hantxe eserita pasa bere botilarekin nik bere kamisoi barrena ikusten nuen eta bere zango biluziak eta botilaren kinkatekoak aditzen nituen eta azkenean T.P. k zerbitzatu behar izaten zion eta berak esaten du Errespeturik ez diozu zure Aitaren memoriari eta nik esaten dut ez dakit zergatik seguru ondo gordea dagoela luzaro irauteko baina n...
|
|
|
Han ibili gintuan konponketa egiten, istorioa nola kontatu asmatzen, eta gauzak konpondu genituela uste genuenean, bidera irten, eta hi autoarekin;
|
herrira
jaitsi Demetriorekin, eta... hi berriz ere!
|
|
|
Igandean familia osoa
|
herrira
jaitsi ginen mezetara, eta hantxe egokitu zitzaigun Simon harakina ere.
|
|
2018
|
|
|
Ford eraino jaitsi, eta maleta bat atondu dut, oinarrizko gauza batzuk hartuta. Halaxe, bristada ikaragarri sendoko bizikleta argi bat eskuan, bidezidor baten bila abiatu naiz,
|
herrira
jaisteko. Bidezidorrik izan ez, ordea, muinotik gora egin dudan arren, nire atakatik urrutixko.
|
|
|
Handik laster,
|
herriraino
jaisten zen asfaltozko bide batekin topatu naiz buruz buru, eta, behera nindoala, Taylor jaunarekin egin dut topo, gaur gaueko nire anfitrioi adeitsuarekin. Bihurgune batetik agertu da, nigandik metro batzuetara, eta gizalegez itxaron dit beraren ondora iritsi naizen arte.
|
|
2019
|
|
|
Bueno, egia esan, furgoneta bat eduki zuen aititak, oroitzen naiz txikitan han ibili izana, baina aitita hiltzearekin erretiratuko zuten katxarro zahar hura, eta amamak karnetik ez zeukanez? Bizikleta handi eta baldar bat da atearen ondoko hau, auskalo zenbat urte dituena, baina amama ondo moldatu izan da orain arte
|
herrira
jaisteko, baita bueltan etortzeko ere, baserrira bideak aldapatxoa duen arren. –Orain ezin ordea?, bota du berak, etsipen keinu batez.
|
|
|
–Ertzainak adi adi begiratzen zion?.
|
Herrira
jaitsi behar zenuke bizitzera.
|
|
|
Bezperan San Pedron izan zuen harrera desatseginaz geroztik, bizilagun gehiagorekin ez gurutzatzen saiatu zen. Goiz hartan, ez zuen nahikoa indar bildu berriro
|
herrira
jaitsi eta eguneroko erosketak egiteko. Arratsaldean, neke handiz hartu zuen entrenamendura joateko erabakia, baina orain, Txominen hitzei esker, seguruago sentitzen zen arraun taldeko lagunekin izango zuen enkontruaren aurrean.
|
|
2020
|
|
|
Amatxik hala eskatu baitzion, patata ateratzen hastera joan da Marie, aitzurra eskutan. Amatxi hasia da jada,
|
herrira
jaitsi baino lehen eta Marie artean lo zegoela utzi baititu lan guziak eginak, eta eredu gisa lehen patata errelduak aterata. Lorratzari segika hasi da neska, ez denez langintza bereziki zaila.
|
|
|
Unibertsitateko hitzaldiarena kontatu nion taxian
|
herrira
jaisten ari ginela. Kostatu zitzaidan egia zela konbentzitzea.
|
|
|
Etxetik bertatik mendizaleen oinek belargabetutako bi bidexka ateratzen ziren, baina aitak nahiago izaten zuen, gehienetan, beste edozein norabide hartu. Edozein,
|
herrira
jaisteko basabidea izan ezik, noski. Horixe zen nire kontsolamendu bakarra, herritik mendira igotzen zirenen bide erdia behintzat egina neukala etxeko atetik atera orduko.
|
|
|
Ez nuen han goian bakarrik geratu nahi, teila eta harri haien guztien barruan. Egia esan,
|
herrira
jaistea zen nik nahi nuen gauza bakarra, gainerako umeekin eskolara joateko.
|
|
2021
|
|
|
Bogotan ere jaso zuen zibilizazioaren zigorra, eta barrenak ez zion uzten
|
herrira
jaitsi eta itsu bat hiltzen. Jakina, hala eginez gero aukera izango zuen baldintzak ezartzeko, guztiak erailtzeko mehatxuaren pean.
|
|
|
Suteak giroa gorritu du. Basorantz igoko gara eta hortik
|
herrirantz
jaisten den bidea hartu. Ez dugu atzerantz begiratzeko astirik, eta, hala ere, atzerantz begiratzeko gelditu gara hirurak.
|
|
2022
|
|
|
Behien gibeletik ibili beharra zegoen, ez zegoen bertzerik. Behiek badakite noiz itzuli behar duten bordara, eta behin barrenera sartutakoan, atea itxi, eta
|
herrira
jaisten ginen". Negua, aldiz, latzagoa zen.
|
|
|
Horixe zela! Ordura arte bizi izandako baserria utzi, eta
|
herrirat
jaitsi ziren Pakitaren gurasoak. Aita baserri eta etxeetan lan txikiak egiten aritzen zen" sos batzuen truke".
|
|
|
Beti elkarrekin zebiltzan. Etxeko lanak egiten,
|
herrira
jaisten, jolasean zein muturtuta zeudenean. Elkarren antza zuten:
|
|
|
Batzuetan,
|
herrira
jaisten zirenean anaia nolako poztasunez hartzen zuten ikusita, aitona hura bezalakoa izaten ahalegintzen zen. Dantza zegoenean jaisten ziren eta apaizak umetan kontatzen ziena zetorkion aitonari burura:
|
|
|
Nahiz eta baserriko semea izan, sekula ez zioten harrik piztu ukuiluak nahiz baratzeak. Amona eskaileretan behera erori aurretik, behin eta berriz errepikatzen zion baserria utzi eta
|
herrira
jaisteko, ez zuela adinik halako lanetan ibiltzeko. Nork esan behar zuen, azkenean, berak amaituko zuela bertako lanekin gehien gozatzen.
|
|
2023
|
|
|
Goizetan etxe aitzinera ateratzen zen, doi doia itsasoari begira aire freskoa arnastera eta gutun-ontzian uzten zioten Le Figaro hartzera, gero burutik buru irakurtzeko. Lehenago, ibilalditxo bat egiten zuen bere lursailean gaindi, eta are lehenago,
|
herrira
jaisten zen egunero, bere Jaguar beltzean.
|