2000
|
|
Gerrikagoitia Bizkaiko Bolibar
|
herrian
jaio zen 1909 urtean. Sorlekuari jarraiki, lana bizkaieraz dago idatzia.
|
2001
|
|
Kalifornia iparraldean, Alturas
|
herrian
jaio zen Robert Laxalt 1923an. Arrantxorik arrantxo zebilen artzain lanean aita eta, arrantxo horiexetan sukaldari, ama.
|
|
1.Lagin orokorraren %61.4 emakumezkoak dira, %75ek 30 urte baino gutxiago dituzte, euskaldunen presentzia oso txikia den
|
herrietan
jaio eta bizidira, ia hiru laurdenak bi gurasoak edo bietako bat Euskal Herrian jaioakditu, unibertsitarioak dira ia erdiak, laurdena langabezian dago, %20 ikasleak dira eta beste %21 langileak, gehiengo handi batek gurasoak erdaldunak ditu, beren lehen hizkuntza gaztelania izan da %85ean, %90 bainogehiagok ez du euskararik ikasi eskolan, eta batez beste zazpigarren urratsadute.
|
|
Euskararen erabilera orokorrean aldagai ezberdinek duten eragina ikusita, euskara erabilera altua dutenen perfil soziodemografikoa, soziolinguistikoazein psikosoziala egin da. Subjektu horiek Gipuzkoan eta euskaldunen proportzioa%40 baino gehiagokoa den
|
herrietan
jaio eta bizi dira; euskara dute lehen hizkuntza beren gurasoek ere, edo gutxienez horietako batek; gurasoak Euskal Herrian jaioak dituzte; euskararen erabilera altua dutenen artean, emakumezko gehiago daude gizonezkoak baino; subjektu horiek euskararen ezagutza maila altua dute, baita beren inguruko pertsonek ere (gertuko eta urrutiko sarea); euskararekikoeta euskaldunekiko jarrera positiboa era...
|
|
John Pashagameskum Cree natibo amerikar nazioko kidea da. 28 urte ditu eta James badian kokaturik dagoen Moosonee (Ontario, Kanada)
|
herrian
jaio zen. Bi hizkuntzaz mintzatzen da:
|
2002
|
|
Bizkaiko Ea
|
herrian
jaio zen 1952an. Bilbon bizi da.
|
|
Parlamentu honetarako, Balmasedako Esbarruan EAJ ren zerrenda-buru naizen hau Muskizko
|
herrian
jaio nintzan Lope Garcia de Salazar nire herrikidearen Dorre-Etxetik hurre, halako jatorri matxinada odoltsuetako aldekoi eta kronikari ospatsu, Somorrostro Ibarreko bihotzean, nungo burdina meaek itsasontzi bizkaitarrek eroandakoek bost legorretan Bizkaiaren izena entzutetsu egin eben.
|
2003
|
|
Bere eskuek zertarako balio zuten ez zekien. Hirian zegoela,
|
herrian
jaio eta hazitakoa zela. Horiek guztiak detaile ñimiñoak ziren bere bizitzan.
|
2004
|
|
Neftalí Reyes Basualto, hori zen bere benetako izena, Txileko Parral
|
herrian
jaio zen 1904ko uztailaren 12an. Handik hilabete batera hil zitzaion ama tuberkulosiak jota.
|
2005
|
|
Fermin Herran Tejada() Arabako Gesaltza
|
herrian
jaio zen familia dirudun baten baitan. Bere aita legegizona, Arabako diputazioak probintziako kontsultore izendatzean (1858), familia osoa Gasteizen ezarri zen.
|
|
Herria hitza gizarte osoaren zatitzat hartzen da eta ez bere osotasunean.Horrela, bada, komunitate jakin batek esklusiboki gizartearen definizioa hartzen dubere burua definitzeko eta gainerakoak herritik at gelditzen dira; taldeko ezaugarriak kritikatzen dituena ez da herrikoa, nahiz eta
|
herrian
jaio eta bizi. Hauxe dahain zuzen ere, Bidasoan gertatzen ari dena:
|
2006
|
|
Juan Ignacio Cirac Sasturain fisikari espainiarrak, Alemaniako Max Planck Institutuko Optika Kuantikoaren saileko zuzendariak, 2006ko Ikerketa Zientifiko eta Teknikoaren Asturiasko Printzearen Saria jaso du gaur. Bartzelonako Manresa
|
herrian
jaio zen Cirac Sasturain 1965ean. Sari hori irabazi duen zientzialaririk gazteena da, eta Ginés Morata eta Peter Lawrence biologoen eta Avelino Corma eta James Fraser Stoddar kimikarien hautagai zerrendak irabazi ditu.
|
|
Jose Mª Aldekoak 2007ko uztailaren 1ean Jesus Catania ordezkatuko du karguan, Cataniak erretirorako adinera iritsi eta orduan amaituko baitu MCCko Kontseilu Orokorra gidatzeko aroa. 2007ko lehen seihilekoan biek lankidetza sendoan jardungo dute Lehendakaritzari dagozkion eginkizun guztietan, eta José Mª Aldekoa batera arituko da zeregin horretan eta gaur egun MCCko Automozio Dibisioan duen lehendakariorde karguan.José Mª Aldekoa Bizkaiko Zaldibar
|
herrian
jaio zen, 1947an, eta Ingeniaritza Tekniko Elektronikoa ikasi zuen Mondragon Unibertsitatekoa den Arrasateko Eskola Politeknikoan. Enpresa Zuzendaritzako master bat ere egin zuen.1973an etxetresna elektrikoetako osagaiak ekoizten dituen Copreci Kooperatiban hasi zen beharrean, Ingeniaritzako teknikari lanetan, eta ondoren Kalitate Kontroleko arduraduna izan zen (1974) eta Giza Baliabideetako zuzendaria (1976).
|
|
Pierre Olivier Malherbe() Bretainiako Vitré
|
herrian
jaio zen eta aski gazterik hasi zen merkataritzako lanetan. 1581ean, hamabi urte bete berriak zituela, Sanlúcar de Barramedara joan zen osaba baten enkarguz, han salerosketako ofizioan eskarmentua har zezan.
|
2008
|
|
Hala ere, oso ondo baloratutako, kontsumitutako eta segurtasun baldintza zorrotzekin egindako produktua da. Gazta mota hau ustekabean izena daraman
|
herrian
jaio zen. Tokiko tenperaturari eta ingurumen egoerari esker egin ahal izan zen; izan ere, Roquefort herrian haitzulo natural batzuk daude, eta aireztapen eta hezetasun ezin hobeak dituzte gaztak heltzeko.
|
|
Bera baita momentu honetan Udalean aktibo dagoen pertsona. Herriarengatik dudan interesa inork baino handiagoa dela baieztatzen dizuet,
|
herrian
jaio, hazi eta bizi naizelako.
|
|
«Herri txiki batean jaio da euskal haurra, eta estatu handi batean bizitzea ez da gauza bera. Hizkuntza bat era harrigarrian mantendu duen
|
herrian
jaio da; azken gerra guztiak galdu dituen herrian; helburu handikiak ez, neurrikoagoak izango ditu... Horri lotuta egin behar dira gauzak, herritik haur horrek gero munduari soluzioak emateko».
|
|
Baina Niko Etxarten ibilbidea luzeagoa da musika munduan. Altzürükü (Zuberoa)
|
herrian
jaiotako musikariak haurtzaroa Parisen eman zuen, eta han, 1968tik 1972ra rock talde batean aritu zen. Bi urte geroago Zuberora bueltatu zen, eta Tinka taldea osatu zuen, beste bi musikarirekin.
|
|
Galileako Al Birwa
|
herrian
jaio zen Mahmud Darwish, 1941ean, eta zazpi urte baino ez zituela, 1948an, bere familia osoa etxea utzi eta Libanora ihes egitera behartu zuten, Israelgo estatu sortu berriak ordura artean Palestinarenak ziren lurrak bereganatzeko borrokan Al Birwa, beste herri asko bezala, suntsituta utzi baitzuen.
|
|
Ferracuti irakurrita, berehala etortzen da gogora Francesc Seres idazle katalana (tira, katalana ere ez da, katalanez mintzo den Aragoiko Saidi
|
herrian
jaio arren, 1972an). Eta, zehatzago, haren La matèria primera («Lehengaia»).
|
2009
|
|
Kotani Tadasuke japoniarra Taisho Ku
|
herrian
jaio zen. Bertan, biztanleen% 30a Okinawakoa da.
|
|
–algunos amigos nabarros míos ycieron de tener en México la Pasqua de Nabidad para decirle un nobenario de misas, que como era el difunto gran músico tenía muchos amigos?. Garbi dago Gomezek Hiterorekin harremana zuela bereziki biak nafarrak zirelako eta gainera inguruko bi
|
herritan
jaioak, alegia, Lerinen eta Peraltan. Are gehiago,, por conozerle tubo en su casa a un sobrino?.
|
|
Fidel Bueno de Francisco, Guadalajarako Baides
|
herrian
jaio zen. «Herri txikia zen.
|
|
Kooperatiba berekoa.Noiz eta nola sartu zen Reggio Emiliako hezkuntza sistema berezi hau. Gerra ondoren Loris Malaguzzik bultzatutako metodologia da hau. Loris Malaguzzi Italiako Corregio
|
herrian
jaio zen 1920an. Hezkuntzan lizentziatu ondoren, Reggio Emilian bizi izan zen eta han ikertu, esperimentatu eta burutu zituen haurrekin, gurasoekin eta hezitzaileekin lehen esperientziak.
|
|
haren armetan (kobrezko aizkora eta arkua zein geziak) berarekin borrokatu ziren lau pertsonaren odola zegoen. Horrez gain, egungo Tirolgo Feldthurns
|
herrian
jaio zela ere zehaztu dute, eta bizitza osoan ez zela handik 60 kilometro baino gehiago urrundu. Are gehiago, zientzialariek badakite ez duela ondorengorik gaur egun. Haren talde genetikoaren ordezkaririk ez da geratzen, eta, baldin badago, zientziak ez du ezagutzen, hain da txikia demografikoki.
|
2010
|
|
Hogeita bost urte zituela Isabel Generosa Ortizegaz ezkondu, eta bost seme alaba izan zituzten. Seme nagusia, Jose, Arratiako bertako Igorre
|
herrian
jaio zen, baina handik denbora laburrera Bermeora aldatu zirenez, garaitekoak (Miren, Julen, Lourdes eta Elisabete) kostaldeko herri horretan jaio ziren: –Gazterik joan zen Ma, ura ikazkin eta harez gero, Bermeon emango zuen bere bizialdia hargin eta udaleko enplegatu bezala? 45 Kartzela frankistetan osasuna galduta, bere lanbideak, hargintzak, eragindako gaixotasun batek jota, Bermeon bertan hil zen, 1947 urtean46.
|
|
Bestetik, atzerrian osatu du emigranteak bizitza, eta bertan ditu seme alabaketa bilobak. Eta azken hauek ez dira jatorrizko
|
herrian
jaioak, hortaz, ez dute gurasoek Euskal Herrira itzultzeko gogoa eta aingura moduan emigrantea atzerrianmantenduko du gehienetan horrek.
|
|
Nolabait, talde edo komunitatearen parte diren kontzientzia lortzea litzateke. Zeremonia zibil polita egin daiteke
|
herrian
jaio diren haurrekin ere.
|
|
jaio zaren
|
herrian
jaio zarela ere,
|
|
Manresatik gertu dagoen St. Fruitós de Bages
|
herrian
jaio zen, 1932 urtean. Jesuita ikasketak amaitu ondoren, Italiako Bergamora joan zen 1964an.
|
|
Herri Eskola deitzen zaio gaur egun eta Eusko Jaurlaritzaren sare publikoan dago, nahiz dirudienez
|
herrian
jaiotako inor ez joan bertara. Zehatzago esanda, Espainiatik kanpoko etorkinen seme alabak besterik ez omen doaz Herri Eskolara.
|
|
eta hartu zintuen
|
herrian
jaio nintzen ni.
|
|
Atzo ehun urte! Kalkutako Ama Teresa Skopje
|
herrian
jaio eta Gonxha Agnes izenarekin bataiatu zuten.
|
2011
|
|
Lo egiteko erabiltzen nuen
|
herrian
jaio eta hazi zen Jasone. Bere ikasketa bitxiak bukatu eta gero, lanbidea lortu zuen institutu batean eta garai hartako bere mutil lagunaz alde egin zuen herritik.
|
2012
|
|
ahulagoek ez zuten haiekin topo egin nahi eta indartsuagoek ihes egiten zieten; beraz, guk adimenaren dohaina dugula kontu eginda ere, ezin zuen ulertu nota erremedia zitekeen izaki orok gure aurka agertzen zuen berezko ezinikusi hori; ezta ere, beraz, nola otzan genitzakeen eta gure zerbitzari bihurtu. Halere, esan zuenez, ez zuen arazo honetaz luzaroago eztabaidatuko, irrika handiagoa baitzuen neure istorioa entzuteko, zein
|
herritan
jaioa nintzen eta hara iritsi aurretik nire bizitzan egindako eta gertatutakoak.
|
|
Europar estatu gehienak erromatar zibilizazioak «barbaro»tzat jotako
|
herrietatik
jaio ziren: frankoak, godoak, britainiarrak, normandiarrak eta beste.
|
|
Laguntza hori jasotzeko, amak edo aitak Espainian bizi behar dute, espainiarra edo atzerritarra izan. Haurra
|
herritik kanpo
jaio bada, baina berehala Espainian bizi bada familiarekin, aitak ere har dezake prestazioa. Diru-laguntza hau bateragarria da erditze edo adopzio anitzetarako laguntzarekin eta adingabeko edo etxean hartutako seme edo alaba bakoitzeko esleipen ekonomikoarekin, erditze anizkoitzagatiko amatasun laguntza bereziarekin eta toki eta autonomia erkidegoetako administrazioek emandako antzeko beste laguntza batzuekin.
|
|
Gasteizen ez ditugu bakarrik euskaldunak, txoko guztietako ikasleak EHUan ikasketak egitera etortzen direlako. Hauen artean, María del Corral eredu ona da, Cáceres probintzian dagoen Arroyo de la Luz
|
herrian
jaioa, Sevillan burutu ditu ikasketak eta kurtso honetan etorri da ‘Elikadura kalitatea eta segurtasuna masterra’ egitera, bere den Elena Romerorekin. Maríak hiria gogoko du baina, hegoaldekoa izanda, hotzaren zain dago:
|
|
Segoviako Melque de Cercos
|
herrian
jaio zen Mari Carmen Lopez, baina gaztetan Arrasatera etorri zen bizi izatera. Recuperar mi juventud da lehiaketara aurkeztutako idatziari ipini dion izenburua, eta, hain justu, horixe da egiten duena, bere gaztetako oroitzapenak eta bizipenak berreskuratu:
|
2013
|
|
Eta Idahon bizi izan ziren gero, Boisen. Eta Kalifornian, Chino izeneko
|
herrian
jaio zen Teresa eta Juanitoren seme bakarra, Joseba, Amaia eta Nikoren aita.
|
|
Verdi Roncole
|
herrian
jaio zen, eta egun Roncole Verdi bezala ere ezagutzen da herria: Parma herrialdean dago.
|
|
Mo Yan (benetako izenez Guan Moye) Shandong probintziako Gaomi Dongbei
|
herrian
jaio zen 1955ean, nekazari familia batean. Haurtzaro pobrea izan zuen, gosea ezagutu zuen, eta ez zuen eskola handirik izan, Kultura Iraultzaren garaian, artean haurra zela, petrolio fabrika batean hasi baitzen lanean.
|
|
Apirilaren 5ean irakurri nuen lehen albistea Reno Gazette Journalen. Timothy Smith izeneko sarjentua, South Lake Tahoe
|
herrian
jaiotako 26 urteko gaztea, eroria zen Iraken. Ezinbestean, Truckee ibaiaren bestaldeko Gerra Memoriala etorri zitzaidan gogora, hildako soldaduen izen zerrenda zizelkatua zeukan monolitoa.
|
|
*" Juanes de Arechuletaren semea," Ybar"
|
herrian
jaioa, estatura ertaina, bizar beltza, orbain txiki bat kopetan, hogeita sei urte". Anna Perez Bustillorekin ezkonduta, Nuevo Mexicoko lehenengo familia kolonizatzaileetako bat osatu zuten, bertan geratutako bakarretakoak izan baitziren (Hammond eta Rey, op.). ez zegoelako batere; eta hurrengo egunean koronela herrira igo zela aipatutako indioei irina eta artoa eskatzera, aurrera jarraitu ahal izateko, baina batere gabe itzuli zela zeren eta, agidanean, indioek eho gabe zeukatela esan zuten, ehoko zutela eta itzultzeko beste egun batean haren bila.
|
2014
|
|
4 Amaitzeko,
|
herritik kanpo
jaio eta zuen herrian edo eskualdean bizi direnen erakundeak ezagutuko ditugu. Horretarako, irakurri honako testu hauek eta erantzun galderei:
|
|
Ildo beretik, zortzi aldagai baztertu egiten dira eskola errendimenduan: aitaren presentzia familia unitatean, etxean liburu kopurua, ordenagailua baldin badago, matematikan nota onak izatea,
|
herrian
jaioa izatea, amaren hezkuntza, aitaren hezkuntza eta adina. Hala ere, txostenak azpimarratzen du datu horiek guztiak ez direla letraren oinean hartu behar; izan ere, Espainian, adibidez, enplegatuen gehiegizko kualifikazioa erregistratzen da, lan merkatuak ez baitu beti bereganatzen, eta, beraz, langabeak edo bere prestakuntzari legokiokeenak baino beheragoko kategoriako lanpostuak betetzen ditu.
|
|
Sosak. Egunkaria
|
herritik
jaio zen, eta baita haren ordezkoa, Berria, ere. Crowdfundinga asmatzerako ondo genekien zer zen auzolana, elkartasuna eta musu truk lan egitea.
|
|
Ibilbide luzea du musikaren munduan. Altzürükü
|
herrian
jaiotako musikariak haurtzaroa Parisen eman zuen, eta han, 1968tik 1972ra rock talde batean aritu zen. Bi urte geroago bere sorterrira, Zuberoara, bueltatu zen eta Tinka taldea osatu zuen beste bi musikarirekin.
|
2015
|
|
Marokoko Souk el Arbaa Du Charb
|
herrian
jaioa, duela bi hamarkada baino gehiago utzi zuen bere herrialdea. " Nire familia oso irekia da.
|
|
Zuera
|
herrian
jaio zen 1863an. Ikasle bikaina izaki, familiaren esfortzuari eta Zuerako udalak emandako laguntzari esker egin ahal izan zituen batxilergoa, Zaragozan, eta Natura Zientziak karrera, Madrilen.
|
|
Hadley estatubatuarra zen, Missouriko estatuan St. Louisen jaioa, eta kazetari baten emaztea zen, hau ere estatubatuarra, Illinoisko estatuan Oak Park
|
herrian
jaioa, idazle izan nahi zuena eta Ernest Hemingway deitzen zena.
|
2016
|
|
Nekez ekar liteke zeru txatal ederragorik mundura. Uda hondarretan antzezlanak eskainiko diren aretoan daude, beraz, herriko bi zaindariak, San Roke eta Andre Maria, margo eginak; Gipuzkoako patroi handia, San Inazio Loiolakoa; eta laukotea osatzeko, Vatikanoak berak
|
herrian
jaio dela dioen Martin Agirre dohatsua, Nagasakin gurutziltzatu eta lantzaz sastakaturiko bergararra.
|
2017
|
|
" nik uste dot hizkuntza da bereizten gaituena" (H1) gogoeta sustatzeko intentzioarekin, moderatzaileak gaian sakontzeko euskal
|
herrian
jaiotako musikarien adibideak eman dizkie" berri txarrak"," la oreja de Van gogh" eta" la polla records". lehengoek euskaraz egiten dute eta gainontzeko biek gazteleraz. lekunberrikoen kasuan dudarik ez dago eta euskal kulturaren parte direla baieztatu dute. bigarrengoen kasuan ez dago adostasunik, eaen jaiotakoak badira ere, ez dutelako euskaraz egiten. eta hirugarr...
|
|
Hori baitu bereizgarri Contek, aragoieraz idazten duela. Alcolea de Cinca
|
herrian
jaioa, 1942an; aragoieraren aztarnak aurki zitezkeen gaztelaniaren lexikoan, forma sintaktikoetan, aditzen konjugazioan. 1880 aldera sortutako aitonak, zahartzean, burua galtzean, aragoiera berreskuratu zuen:
|
|
Munduko armadarik indartsuenak aurrean izan arren, Estatu Islamikoaren ideiak ez dira desagertuko hola edo hala. Al Qaedatik banandu zenean bezala, kezkagarriena zera da, kalifa
|
herria
jaio zen lurra galdu ondoren taldeak nolako aurpegia erakutsiko duen. Atzean, txikizioa eta heriotza utzi ditu.
|
|
Marguerite Oxoby (1850), Arruta Sarrikota
|
herrian
jaioa, Madeleine Oxobyren alaba. Jaiotze agirian agertzen da Bastidako Asconaguerre (sic) jaunak ezagutua izan zela 1857ko apirilaren 10ean.
|
|
Gurekin Jaiek, beti izan du helburutzat aske sentitzera hurbilduko gaituen gunea eraikitzea, sinisten dugun balore parte hartzaile, euskaldun eta feminista ipar orratz, norbanako, eragile, kolektibo edo herri bezala bizi ditugun borrokak eta festa uztartzea eta hainbat aldarrikapenei oihartzuna ematea, finean, herriari begira,
|
herritik
jaiotako festak sortzeko, etxetik urruti ditugunak beti gogoan izanez. Gure ametsa gorpuzten urteak eman ditugu, eta gure ibilian haien eskua (beso, hanka, bizkar eta buru...) luzatu diguten herritarrez inguratuta egon gara.
|
|
Cuencako Horcajo de Santiago
|
herrian
jaioa, Alcalako unibertsitatean ikasi zuen. Jesuita izaki, Italian bizi izan zen luzaroan, Konpainia Espainiatik egotzita egon zen denboran, eta han idatzi zituen, italieraz, bere liburuetarik asko.
|
2018
|
|
Bestalde, Ondarroan,
|
herritik kanpo
jaiotakoekin ere joera orokorra euskarari eustea dela esan dezakegu, lehenengo hitza euskaraz egiten dutela baitio %77, 7k. Kasu honetan ere, Bermeoko datua —%58— baxuagoa da, erditik gora badago ere.
|
|
Galdetegiko laginera jotzen badugu, bermeotarren %76, 3k erantzun du herrian bertan jaioak direla, eta %12k Bilbon sortu zirela; gero, neurri txikiagoan Gernika, Barakaldo, Irun, Mundaka, Ondarroa eta Mutriku aipatu dituzte. Ondarroarren kasuan, %82, 7k erantzun du
|
herrian
jaiotakoa dela, eta beste batzuek Durangon, Bermeon, Mutrikun, Donostian, Azkoitian edo Usurbilen. Datu horien arabera, esan dezakegu Bermeora eremu erdaldunagoko herritarrak joan direla bizitzera, eta Ondarroara eremu euskaldunagokoak.
|
|
91 urte ditu Crecenciok, eta Arroyo de la Luz (Caceres)
|
herrian
jaiotakoa da. Erretiroa hartu zuenetik urtea jaioterrian eta Andoainen partekatzen du.
|
|
Beraz, ez dut hain argi kanpotarra izan arren, iruindarra ere ezin izan ote daitekeen. Izan ere, azken urte hauetako literaturaren arloan, Nafarroan izan diren egile gehienek, edozein
|
herritan
jaioak izan arren, iruindar kutsu bat izan dute neurri handiagoan edo txikiagoan.
|
|
Barañainen adibidea esanguratsua da. Iruñerriko herri hau 1970eko hamarkadan urbanizatu zen, eta
|
herrian
jaiotako gazteen belaunaldi garrantzitsu bat zeukan 1990eko hamarkadan. Herriko bizimoduan integraturik egon arren eta herriarekiko atxikimendu handia izanagatik ere, belaunaldi oso horrek kanpora egin behar izan zuen alde, 1990eko eta 2000ko hamarkadetan, herriko etxebizitza hutsen prezioak puztuta zeudelako.
|
|
Ohituraren arabera, erditu berria den amari egiten zaion bisita da atsolorra, eta haur jaioberria gizarteari aurkezteko ere balio du. Beste askoren artean, Oiartzungo udalak ohitura hori berreskuratu du, eta modu ofizialean egiten die ongietorria
|
herrian
jaio diren haurrei.13 Ongietorri hori ez da festa soila, eta balio behar du ekitaldi solemne batean udalak haurraren ongizatea zainduko duela hitz eman dezan. Gizartea, udalaren bitartez, konprometitu egiten da haur horren etorkizunarekin, eta ziurtatu egin behar dio kalitatezko hezkuntzarako aukera.
|
|
Horrela, eta behin Mendigatxaren jaioterria aukeratuta Erronkaribarko euskalkia ikertzeko, Prudencio Hualde erretorea laguntzaile aukeratu izana logikoa dirudi, bere kargua zela-eta herriko gehiengoak baino kultur maila handiago zuelako, alde batetik, eta, bestetik, bertakoa zelako,
|
herrian
jaioa, eta, horren ondorioz, bere sorterriko hizkera menderatzen zuelako. Bonapartek maiz aukeratu zituen apaizak laguntzaile, haien prestakuntzarengatik eta baita euskalki ezberdinak alderatzeko testu erlijiosoak erabiltzen zituelako ere.
|
2019
|
|
Arrazakeriaren eta xenofobiaren aurkako eguna izan zen atzokoa; bihar manifestazioa eginen dute SOS Arrazakeria, Paperak Denontzat eta Afrikako Lorea erakundeek, bertze eragile anitzen babesarekin. Nafarroako gizartea hamaika
|
herritan
jaiotakoek osatzen dutela aldarrikatu dute.
|
|
" pasa den urteko argitalpenen gehiengoa erdalduna da, eta euskara bigarren mailan geratu da" (esnaola 2011, 2). hurrengo urteetako zerrendetan gorabeherak izan ziren, urte batzuetan euskarazko ekoizpenak gailenduz, eta besteetan gaztelerazkoak. dena dela, kezka bat bai sumatzen da mende berriko bigarren hamarkada hasieran. 1990eko hamarkadan euskaraz erruz kantatu bazen, hautu hori aldatzen hasi zen hogei urte beranduago. del Amoren arabera, belaunaldi berriarentzako euskalduntasuna euskal
|
herrian
jaiotze hutsagatik emana dagoen zerbait litzateke, euskaraz hitz egin ala ez (2016, 164). Belaunaldi berrien artean" kultura konpromisoa ez da premiazko zerbait bezala bizitzen. eta ildo horretan ulertu behar da ingelesez kantatzen duten musika taldeen gorakada" (ibid, 164).
|
|
Harrezkero Kunderak aipatzen duen norabide intelektuala sendotu baino ez dela egin esango nuke, eremu guztiak hartu dituela, eta gaur irizpide estetikoak traba direla gehiago, beste ezer baino.Eta amaitzen du: «Batek bere
|
herritik kanpo
jaiotako liburuak balioengatik (estetikoak, filosofikoak) maite ditu. Eta balio hauek testuinguru txikiaren ikuspuntutik ez dira ondo jasotzen, nazio handi baten testuinguru txiki harroa izan arren».Zuloagaren erakusketa iragarri dute udarako Bilboko Arte Ederren museoan.
|
|
José Saramago() Portugaleko Azinhaga
|
herrian
jaio zen. Gazterik hasi zen bere obra literarioa idazten, urratsez urrats, adreiluz adreilu eraikitzen den etxea balitz bezala, bizimodua aurrera ateratzeko hainbat lanetan ziharduenarekin batera; 1998 urtean bere ibilbide literario luze eta oparoa saritu zuten, urte hartan Nobel saria irabazi zuelako.
|
|
Eta Herrira rena.
|
Herrira
jaio zen kaleak bete eta kartzelak husteko. Hori izan zen gure lelo nagusia.
|
|
Ez da Usurbilgo kasua soilik izan, fenomeno orokorra izan da Euskal Herrian, baina horri ekarpena egin nahi dio Usurbilgo Udalak”. Bi komunitateak aztertuko ditu,
|
herrian
jaiotakoak nahiz herritik kanpo jaio baina hemen bizi direnak, lekukotzak bildu, “etorkizunean herrira etorriko direnei harrera hobea egiteko eta herrian integratzeko gako direla” ulertzen baitu Udalak.Aniztasuna, elkarbizitzaren eta eskubideen pertzepzioa, identitateak, euskal kultura, euskara, jatorriz Usurbilekoak ez diren kulturak, migrazioen nolakotasuna, integrazio bideak eta harr... “Zein da komunitate desberdinek sumatzen duten aitortza egoera herrian?
|
|
Ez da Usurbilgo kasua soilik izan, fenomeno orokorra izan da Euskal Herrian, baina horri ekarpena egin nahi dio Usurbilgo Udalak”. Bi komunitateak aztertuko ditu, herrian jaiotakoak nahiz
|
herritik kanpo
jaio baina hemen bizi direnak, lekukotzak bildu, “etorkizunean herrira etorriko direnei harrera hobea egiteko eta herrian integratzeko gako direla” ulertzen baitu Udalak.Aniztasuna, elkarbizitzaren eta eskubideen pertzepzioa, identitateak, euskal kultura, euskara, jatorriz Usurbilekoak ez diren kulturak, migrazioen nolakotasuna, integrazio bideak eta harrera aztergai izango ditu ikerlan... “Zein da komunitate desberdinek sumatzen duten aitortza egoera herrian?
|
|
Ez da Usurbilgo kasua soilik izan, fenomeno orokorra izan da Euskal Herrian, baina horri ekarpena egin nahi dio Usurbilgo Udalak”. Bi komunitateak aztertuko ditu,
|
herrian
jaiotakoak nahiz herritik kanpo jaio baina hemen bizi direnak, lekukotzak bildu, “etorkizunean herrira etorriko direnei harrera hobea egiteko eta herrian integratzeko gako direla” ulertzen baitu Udalak.Aniztasuna, elkarbizitzaren eta eskubideen pertzepzioa, identitateak, euskal kultura, euskara, jatorriz Usurbilekoak ez diren kulturak, migrazioen nolakotasuna, integrazio bideak eta harr... “Zein da komunitate desberdinek sumatzen duten aitortza egoera herrian?
|
|
Ez da Usurbilgo kasua soilik izan, fenomeno orokorra izan da Euskal Herrian, baina horri ekarpena egin nahi dio Usurbilgo Udalak”. Bi komunitateak aztertuko ditu, herrian jaiotakoak nahiz
|
herritik kanpo
jaio baina hemen bizi direnak, lekukotzak bildu, “etorkizunean herrira etorriko direnei harrera hobea egiteko eta herrian integratzeko gako direla” ulertzen baitu Udalak.Aniztasuna, elkarbizitzaren eta eskubideen pertzepzioa, identitateak, euskal kultura, euskara, jatorriz Usurbilekoak ez diren kulturak, migrazioen nolakotasuna, integrazio bideak eta harrera aztergai izango ditu ikerlan... “Zein da komunitate desberdinek sumatzen duten aitortza egoera herrian?
|
|
Florencio Josepf de Lamot eta Gondesoone 1701, Baillerbi (Flandria)
|
herrian
jaio zen, 1701 urtean. Euskal Herrira etorrita, Erret Lantegien ordezko kontadorea izan zen.
|
|
Florencio Josepf de Lamot Gondesoone Baillerbi (Flandria)
|
herrian
jaio zen, 1701 urtean. 1736an Euskal Herrira etorrita, Soraluzeko eta Tolosako Errege Arma Lantegien izan zen, eta gerora, ikuskatzailea.
|
|
32 urte daramatza Gipuzkoan bizitzen; egun, Zarautzen bizi da, eta ingeleseko irakasle izan da hamabost urtez. Eskozia iparraldeko Portgordon
|
herrian
jaio zen; 39 urte zituela iritsi zen Euskal Herrira, senarrarekin.
|
|
Gizon transexuala da Carcamo, eta Honduraseko Comayagua
|
herrian
jaio zen. 2018 urteko otsailean mugitu zen Euskal Herrira, eta bertan bizi da egun. Hondurasen egunerokotasunean pairatzen zituen" pertsekuzioa, jazarpena eta mehatxuak", eta" kaleko egoera eutsiezina" zela azaldu du.
|
2020
|
|
Zeles Goñi zumarragarra ere liburuaren aurkezpenera joatekoa zen, baina istripu batek eragotzi zion; hala ere, bere aitaren berri eman du. Juan Jose Goñi Nafarroako Arruazu
|
herrian
jaio zen, eta Zumarragako mikelete postuan lan egin zuen. Gerra garaian atxilotu, eta preso eduki zuten Larrinagako kartzelan eta Ezkabako gotorlekuan.
|
2021
|
|
ten digu ‘Sous inspecteur des douannes, à Sierck’ dela Boucher, alegia, aduanetako ikuskariorde gisa lan egiten duela Siercken (Alemaniarekin eta Luxenburgorekin muga egiten duen Frantziako herrixka, Lorenako eskualdean). Hari horri tiraka jaso ahal izan da Rethel
|
herrian
jaio zela 1791n Frantziako Ardenetan, Jules Armand Guillaume Boucher de Crèvecœur eta Etienne Jeanne Marie de Perthes izan zirela haren gurasoak, aita ere aduanetako ofiziala izan zela, eta botanikari gisa testuren bat argitaratu zuela azken horrek. Etienneren beste testurik ez da ezagutzen, baina bai haren heriotza urtea, 1871 Anaia Jacquesek, aduanetako ofiziala baita, arrasto gehiago utzi zuen, arkeologo gisa Sommeko haranean topatu zituen silexezko erremintek famatu egin baitzuten.
|
|
Bertsolaritzaz prentsan topatu den aipamenik zaharrenak Souvenirs du pays Basque et des Pyrénées en 1819 et 1820 darama izenburutzat. Ètienne Boucher de Crèvecoeurrek sinatzen du, zeina 1791n Rethel
|
herrian
jaio baitzen, Frantziako Ardenetan, eta ogibidez aduanetako ikuskariordea izan zen Siercken (Alemania eta Luxenburgorekin muga egiten duen frantziar herrixka, Lorenako eskualdean). Behobian sinatu zuen testua eta euskal lurretan zehar egindako bidaia luze baten kontakizunean jaso zituen bertsolaritzaren inguruko pasarteak.
|
|
Hain zuzen ere, testuak gordin mintzo dira idazleak bertatik bertara ezagututako arrazakeriaz, poliziaren jazarpenaz, matxinadez eta klase gatazkaz. Berez, Chapleton
|
herrian
jaio zen Johnson, Jamaikan, 1952an, baina Londresko Brixtonen hazi eta hezi da nagusiki. 1979an eman zuen argitara bere lehen diskoa, eta Dub Poetry deitutako mugimenduaren figurarik esanguratsuenetako bat ere bada.
|
|
Zabal bideak leloarekin adierazi nahi dugu ikastola
|
herritik
jaio zela, eta herriarentzat izan behar dela. Berreskuratu nahi dugu ikastola ireki hori; bai herriko elkarteei zein hezkuntza berritzaileei, inklusibitateari.
|
|
Smilyvisten jaioa zen Kingsley, bai, baina Malthusek uste baino beldur handiagoa zien besteen iritziei, eta ez zuen inoiz kontatzen ez zela
|
herrian
jaio, gehienak legez, bere gurasoen etxean baino. Alegia, familia antisozial horietako baten emaitza zela bera, ez zutela herriko gainerako haurrekin hazi eta hezi, gurasoek herrigunetik kilometro pare batera zeukaten etxandian baino.
|
|
Salamancako Cantalapiedra
|
herrian
jaio zen 1934 urtean. Neskame lanak egin zituen gaztetatik, 12 urte zituela hango lanean hasi zenetik.
|
2022
|
|
batetik, atzerriko migrazioa, urtez urte presentzia areagotu duena, betiere Euskal Herriko datu orokorretatik behera; bestetik, 2012 aldera arte, Euskal Herriko beste herri batzuetako migrazioa, batez ere arnasguneetan sumatu dena. Horrek ekarri du udalerri euskaldunetan gero eta txikiagoa izatea herrian bertan jaiotakoen ehunekoa, nahiz eta migratzaileen seme alabak
|
herrian
jaio diren kasu askotan; arnasguneetan izan da aldaketa handiena, herrian jaiotakoak% 59tik% 50era jaitsita.
|
|
batetik, atzerriko migrazioa, urtez urte presentzia areagotu duena, betiere Euskal Herriko datu orokorretatik behera; bestetik, 2012 aldera arte, Euskal Herriko beste herri batzuetako migrazioa, batez ere arnasguneetan sumatu dena. Horrek ekarri du udalerri euskaldunetan gero eta txikiagoa izatea herrian bertan jaiotakoen ehunekoa, nahiz eta migratzaileen seme alabak herrian jaio diren kasu askotan; arnasguneetan izan da aldaketa handiena,
|
herrian
jaiotakoak% 59tik% 50era jaitsita.
|
|
Azenari, Uharte
|
herrian
jaio zen, Iruñeko erresumako familia nagusi batean sortua. Bera zen hango jaunaren eta leinuko buruaren seme nagusia.
|
|
Fernando de Rojas, La Puebla de Montalán
|
herrian
jaio zen, Toledon, 1470 urte inguruan judu kristautuen familia batean. Inkisizioaren jazarpena jasan zuen, ezkutuka judaismoa praktikatzen zuelako salakuntzaren pean, eta dokumentu horietako batean esaten da, hain zuzen, Melibearen autorea dela.
|
|
Edna O' Brien Irlandako Tuamgraney
|
herrian
jaio zen, landa aldean, 1930ean, eta haurtzaro gogorra izan zuen: aita alkoholikoa eta jokozalea zuen, eta ama, berriz, erlijiozalea eta zorrotza.
|
|
Tres Corações
|
herrian
jaio zen 1940 urtean, Minas Gerais estatuan. 16 urte eskasekin egin zuen debuta Brasilgo selekzioarekin, eta 17rekin irabazi zuen lehen aldiz Munduko Kopa, Suedian, 1958an.
|
|
Manuel Correas Diaz Ezker Batuko zinegotzia izan zen Andoainen, legealdian. Sacedon (Guadalajara)
|
herrian
jaio zen, 1950eko azaroaren 19an. 72 urte zituela zendu da.
|
|
Milaka lagunen elkartasunari esker 2013tik Nafarroa hegoaldean eta erdialdean euskaldunak sortzeko
|
herritik
jaiotako egitasmoak sustengatzera bideratu ditugu 1.600.000 euro baino gehiago. Eta, aldi berean, diru ekarpen hori sortzeko bidea elikadura burujabetzara pausuak emateko baliatu dugu.Urteotako diru ekarpena ezinbestekoa izan da bertako ikastolek eta AEK k herritarrak euskalduntzen jarrai dezaten eta sare publikoan gero eta guraso gehiagok ereduaren aldeko hautua egitea helburu duten Sortzenen kanpainak laguntzeko.
|
|
Adibidez, Julian Olabarria Sautuk haranaren historia egin zuen. Baina ikertzaile gehienak
|
herrian
jaiotakoak izan dira. Txikitatik inguru honen eragina izan dute, eta ez dira konturatu haran honek dituen berezitasunez.
|
|
Mykhaylo Strubitskyy (Ukraina, 1976) Kiev hiriburutik 800 bat kilometro mendebaldera dagoen Bedrykivtsi
|
herrian
jaiotakoa da. Ama, neba arrebak, ilobak eta lagunak han dauzka, bere sorterrian, oraingoz han ez dago borrokarik eta.
|
2023
|
|
Alexi zentrala zerutik erorita bezala etorri zitzaiola jakin nuen, adibidez. Bertakoa ez zirudien arren,
|
herrian
jaiotakoa zela aipatu dut. Zergatik ez zirudien herrikoa?
|
|
Ezin zen hori izan ez hori soilik, behintzat, beste zerbait edo zerbait gehiago egon behar zen. Zer zen Alex
|
herrian
jaiotako gainerako lankideetatik bereizten zuena. Ezin ziren ikasketak izan, hau da, Alex herriko ingeniari bakarra izatea.
|
|
Emakume ezkongabe ezezagun batek ezin du ezer onik ekarri hau bezalako herri batera. Orain arte herrian ezagutu dugun emakume ezkongabe bakarra, urtetan, apaizaren maitalea izan da,
|
herrian
jaiotakoa eta dagoeneko soberan onartua daukaguna, inora ihes egiteko beharrik izan ez duena. Hortaz, zu bezalako beste emakume gazte ezkongabe eta ezezagun batek, honaino ihesean etorri behar izateko, apaiz maitale bat baino zerbait askoz gogorragoa ezkutatu behar du.
|
|
Euskal Herriari dagokionez, honako hauek izan dira 2022ko esanguratsuenak: Euskal
|
Herriko
jaiotze tasen ingurukoa, gasolindegi bakoitzak duen erregai prezioari buruzkoa, eta 43 parke eoliko egiteko eskariak erakusten dituena. Mundu mailako ikuspegiari dagokionez, abortatzeko eskubidearen egoera herrialde bakoitzean azaltzen du mapa honek.
|
|
Nafarroako Miranda Arga
|
herrian
jaio zen Pato Mikeleiz. Mundua ezagutzeko grina izan du beti, eta, furgonetaren laguntzaz, asko dira bisitatu dituen herrialdeak.
|