|
2001
|
|
|
U (emozionaturik): Ai, zein hunkigarria zaidan
|
herri
folklorea, gure arbasoen ohituren garbitasuna, kantu aspaldikoen xalotasun imitagaitza...
|
|
2008
|
|
|
Esan denez Azkueren gazte denboran erromantizismo foruzale «ingenuoa» zen nagusi:
|
herri
folklorea eta literatur fantasia ordena handirik gabe nahasten zituena. Azkue ere erromantizismo horretatik abiatu zen, baina bilakaera bat izan zuen.
|
|
|
Izan ere, herri tradizioetan oinarrituz literatura egiteaz gain herri ondare hori literatoek baino zehaztasun handiagoz jasotzeko asmoa ere agertu zuen 1893ko urte hartan bertan. Izan ere, Bizkaiko Diputazioari
|
herri
folklorea biltzeko proiektu interesgarri bat aurkeztu zion:
|
|
|
Puntu honetan interesgarria da Azkueren perspektiba lehenago ere aipaturiko Menéndez Pidalenarekin alderatzea. Espainiar hizkuntzalari honek Azkuek bezalaxe,
|
herri
folklorea aztertu zuen, sarritan europar paralelismoak aipatuz, nahiz gero Azkue baino urrunago iristen zen ondorioetan. Menéndez Pidalen obra ikertu duen Pruden Gartziaren tesitik bi pasarte hartu ditut, espainiar filologoak Asturiasko folklorearen inguruan 1891n eta 1930ean idatzi zituen artikulu banaren iruzkinak, haietan argi islatzen baita bere ikuspegia.
|
|
|
Aldiz baiezta dezaket Akademia bat sortzeko ez bazen ere, beste proiektu batzuk babesteko plataforma gisa bai baliatu nahi izan zuela Azkuek. Hola, katedrako karguak Diputazioaren aurrean eskaintzen zion harreman pribilegitua medio, 1893an eszedentzia bat eskatu zuen (lortu gabe) euskara ez ezik Euskal
|
Herriko
folklorea, hiztegia eta hainbat tradizio ikertzeko19 Arrakasta handiagoa izan zuen katedraren babespean zenbait libururen edizioa argitaratzeko orduan. Hola, adibidez, Bein, da, betiko legendaren kasuan, katedran erabiltzeko zenez, Diputazioak ordaindu zion edizioaren zati on bat.
|
|
2009
|
|
|
Egun gogorrak izan direla adierazi du Oinkariko arduradunak eta dantzari nahiz haien gurasoei gaiaren inguruko euren ezjakintasuna adierazi nahi izan die, sortutako eragozpenak barkatzeko eskatzearekin batera. Une honetan 3 urtetik 32 urtera bitarteko 241 dantzarik osatzen du taldea.Jumillako folklore jaialdiraDatorren udan Murtziako Jumilla
|
herriko
folklore jaialdian parte hartzeko deia jaso dute egunotan Oinkariko kideek. “Jaialdia abuztuaren 15etik 18ra izango da eta Oinkariko helduen taldeak hartuko du parte”.
|
|
|
Hartza Arizkungo inauterietako pertsonaia da, eta negu gorriaren ondoren esnatzen den natura irudikatzen du. Euskal
|
Herriko
folklorean zaindaritzat jotzen da. Negua lotan ematen duen animalia izaki, San Blas egunez (otsailaren 3a) ezkutalekutik atera ohi da.
|
|
|
Argia taldea 1960ko hamarkadan sortu zuten, eta hasieratik lan egin du Euskal
|
Herriko
folkloreko piezak berreskuratu eta gaurkotzeko. Jorge Oteizaren Arte Garaikideko Euskal Eskolaren partaide izan zen taldea.
|
|
|
Honako terminoak ere erabiltzen dira: ohiko ezagutza, ezagutza indigena,
|
herri
folklorea. Zientzi ezagutzak jatorrizko kulturatik bereizi nahi du bere burua (unibertsala izan); tokiko ezagutza, aldiz, berori ekoizten duen kultura espezifikoari guztiz lotua dago (eta testuinguru horretan interpretatua).
|
|
2010
|
|
|
Taldea sortzerako orduan bi asmo bete nahi izan zituzten: Euskal
|
Herriko
folklorearen ondarearen ezagutzan sakondu eta Galdakaoko biztanleen artean euskal kultura suspertu.
|
|
2012
|
|
|
Bazterketa baten kronika egiten du Koldo Izagirre idazleak Jazinto Rivas Elgeta trikitilariari buruz idatzitako liburuan, Elgeta, Sasiaren sustraiak lanean. XX. mendeko
|
herri
folklorearen funtsezko osagaia izan zen trikitia, gurera langile italiarrek ekarritako musika tresna, baina garai hartako eragile kontserbadore zein ezkertiarrek ez zuten berehalakoan onartu. Tresna izendatzeko erabilitako bost izen aipatzen ditu horren frogatzat Izagirrek:
|
|
2015
|
|
|
Dantza taldeko kideentzat antolatu zen ikastaro batean izan nintzen orain urte batzuk. Folklorearen gainean jardun genuen eta, saioei bukaera emateko, bakoitzak bere
|
herriko
folklorearen azterketa xumea egitea agindu ziguten. Gogoz hartu nuen lana artxiboetan dokumentatzen, jende nagusiarekin elkarrizketak egiten eta han hemenka datuak biltzen.
|
|
|
Extremadurako eta Euskal
|
Herriko
folklorearen uztarketa igande honetan Basteron
|
|
|
Halaber, gure hiriko plazetan eta kaleetan ospatuko diren erromeria herrikoien, dantzaldien eta kalejiren bitartez Euskal
|
Herriko
folklore herrikoia bultzatzeko helburu nagusia duen Dantza Plazetan programak, gure Hirian tradizio gehien duenetakoak, erromeriaz, dantza erakustaldiz eta kalejiraz osatutako programazioarekin jarraituko du hilabete hauetan.
|
|
|
Behin Mies van der Rohe arkitektuak Guernicaren kromoa erabili zuen bere ereduen zirriborroak girotzeko. Guk uste genuen Guernica
|
herri
folkloretik zetorrela, aldarrikapen ikur bat besterik ez zela etxeko sarreran dekorazio bihurtua. Kaleko hormetan ere margotzen zen, esloganen ondoan.
|
|
2018
|
|
|
Aitor Furundarenak eta Garikoitz Mendizabalek haien instrumentuen arteko sinbiosiaren bitartez espazio berri bat osatzen dute, non obra ezagunak zein konposizio orijinalak topatzen baitira. Erdi Aroko musika, musika barrokoa, hainbat
|
herritako
folklorea, dantzak, Sarasate, Vivaldi, Guridi... Musikaren arloan instrumentuak baino interpreteak jartzen ditu mugak.
|
|
2019
|
|
|
|
Herri
folklorea du ardatz gaur hasi eta igandera arte iraungo duen jaialdiak. Hala ere, aurten, arreta berezia eskainiko diete dantzei.
|
|
|
Jaialdian ohi duten moduan, etxeko taldea igo zen aurrera oholtzara. Haritz Euskal Dantzari Taldea Euskal
|
Herriko
folklore aberatsa ezagutarazten saiatzen da urtero, eta aurten Gipuzkoako eta Bizkaiko dantzen txanda izan zen. Lehen zatian Igartzako ezpata dantza dantzatu zuten.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
folkloretik Sri Lankakora igaro zen jaialdia, Sama Ballet taldea igo baitzen oholtzara zuzeneko musikaz lagunduta. 1985ean sortu zuten taldea, eta Sri Lankako Kultura Gaietako Sailak onartutako erakundea da.
|
|
2021
|
|
|
Estetika indartsuari eutsiz, filmeko euskal dantzak ikusleek geografikoki inon ez koka zitzaten nahi izan zutela aitortu du Jauregik: “Euskal
|
Herriko
folklorearen berri ez daukan Azerbaijan edo Frantziako herritar soil batek, gustura ikus zezala, horixe izan zen gure asmoa, alegia. Eta eginkizun horrekin asmatu genuela uste dut”.
|
|
|
Aita Donostiak, fenomeno honi," La ley de la influencia mutua" deitzen zion:
|
herrietako
folkloreek munduan barrena bidaiatzen dutela, alegia.
|
|
2022
|
|
|
Hamaika opera, kontzertu eta sinfonia sortu, Herriaren Artista saria aitortu zion haiengatik Sobietar Batasunak 1938an, eta hiru Stalin sari ere jaso zituen bizialdian. Interes berezia azaldu zuen beti herriz
|
herriko
folklorearekiko eta bertako hizkuntzekiko, eta 1934an, Bakun, azerbaijaneraz estreinatu zuen opera da horren erakusgarri. Bada, zehazki, haren Bigarren Sinfonia hautatu du Bilboko Orkestra Sinfonikoak 2022 denboraldia hasteko, eta, bide batez, baita ukrainar herritarrak omentzeko ere.
|