2006
|
|
Nolanahi ere, gaurkoan ekitearen aldeko jarrera euskal arazoaren esparruanzedarriturik ulertuko dugu. Laburbilduz, Sarrionandia gure herri arazoa konpontzeko eta nazioa eraikitzeko ahalegina egitearen alde agertzen dela esan genezake; zergatik eta eskubidea daukagulako gure herriaren etorkizunaz erabakitzeko.Alegia, naziorik gabeko
|
herrien
erresistentzia, berak, laugarren mundua, deitzenduen horren erresistentzia guztiz naturala iruditzen zaio9 edota, alderantziz esateko, hain arbuiagarri egiten zaio edozein inposaketa eta edozein eskubide zapalketa, ezen horrek erresistentzia jarrera du ondorio.
|
2008
|
|
Eibarko
|
herriaren
erresistentziari buruzko bertsiorik ezagunena Gregorio Mugicak idatzitakoa da238 Mugica, neurri handi batean, akta liburuak eskaintzen duen bertsio epikoan oinarritu zen deskribapen hau egiteko orduan. Haren arabera«?
|
|
Atzo [herenegun] Baionako Euskal Museoan izan ginen, eta harrituta ikusi genuen kultura berdina dela. Kantua bi
|
herriotan
erresistentzia modu bat da.
|
2009
|
|
Bera probintziako eta bulgoko haurra da. Goiko horiek Espainiaren erregenerazio eta handitasun berriaren abertzaleak badira, bera euskararen
|
herriaren
erresistentziarena izango da abertzaletxoa, etab., bere marjinazioan. Konparazio bat egin ahal izango litzateke XIX XX. mendeen bira inguruko euskal eta erdal idazleen autokontzientziaz.
|
|
Palestinar
|
herriaren
erresistentziak ekarriko du behin betiko irtenbidea
|
|
Palestina: Palestinak
|
herrion
erresistentzia, duintasuna eta bizi-nahia mailarik gorenean jartzen duelako. Palestinak behar gaituelako eta Palestina behar dugulako.
|
2011
|
|
Erantzun ezean, nekez irten ahal izango gara, argia ikustera; jomuga hobea merezi du gizateriak.Nire ustez, Barack, okerreko ibilbideari jarraitu izan diozu orain arte, eta labirinto batean galduta zaude, irtenbidea aurkitu ezinik, indarkerian eta ziurtasunik ezean gero eta hondoratuago, menderakuntza botereak irentsita, korporazio handiek eta industria konplexu militarrak herrestan eramana, eta uste duzu botere ahalguztiduna duzula eta mundu osoa AEBen oinpean dagoela, armen indarraz baliatzen direlako, eta bateko eta besteko herriak inbaditzen dituzu zigorgabetasun osoz. Errealitate mingarria da, baina hortxe dago boteretsuen aurrean amore ematen ez duten
|
herrien
erresistentzia ere.Satan haragi gorritzat hartu zuten Bin Laden, Dorre Bikien kontrako erasoaren ustezko egile ideologikoa; mundua izuarazten omen zuen, eta zure gobernuaren propagandak «gaizkiaren ardatz» jo zuen, eta hori baliatu dute nahitako gerrak deklaratzeko, industria konplexu militarrak bere heriotza produktuak koka ditzan.Badakizu, irailaren 11ko zorigaiztoaren ikertzaileek ohartarazi... atentatu hark asko omen du «autokolpetik», hala nola Pentagonoaren kontrako hegazkinak, eta dorreetako bulegoak aldez aurretik hustu izanak.
|
|
Gutxienez sei lagun hil zituen; tartean, Abu Auat Nairab Palestinako ekintzailea eta haur bat daude. Gazako larrialdi zerbitzuen arabera, Israelgo Aire Indarren hegazkinek Abu Jamil Shaat milizianoaren etxeari eraso zioten; harekin batera,
|
Herri
Erresistentzia Batzordeko hainbat kide zeuden. 2008 negutik ez dute gogoratzen halako erasorik Gazan.
|
|
Mundu osoko 1.200 erakunde baino gehiagoko 45.000 pertsona biltzen dira bertan, besteak beste, Espainiako 70 GGKE inguru, tokiko erakundeekin lankidetza estuan lan egiten dutenak. “Afrikako
|
herrien
erresistentzia eta borroka” izenburupean, hitzorduaren helburua da “sistema neoliberalaren krisi sakonak markatutako” testuinguru globalaren alternatibak eztabaidatzea, herritarren ikuspegitik. Foroan antolatutako jarduerak mahai inguruak, eztabaidak, kultura eta arte jarduerak hiru gairen inguruan antolatzen dira:
|
2012
|
|
Adiskidetzea berandu baino lehen gertatu litzateke.
|
Herri
erresistentziari dagokionez, gure eskubidea da okupazioari eustea, eta palestinar bakoitzak erresistentzia forma desberdinak babesten ditu. Nire ustez, erresistentzia baketsuaren metodorik gogorrena da gose greba.
|
|
Baina erabaki horrek Zisjordaniaren eta Gazaren arteko zatiketa agerian utzi du, beste behin. Zein iritzi duzu Palestinako
|
herri
erresistentziaren egungo egoeraren inguruan. Zisjodaniaren eta Gazaren arteko zatiketa galera handia da palestinarrentzat.
|
|
Italiako 60.000 biztanleko bailara batek 23 urte daramatza Abiadura Handiko Trenari ezezko irmoa ematen. Val di Susan, Turingo probintzian,
|
herri
erresistentziak Lyon eta Turin batu nahi dituen trenaren lanak berandutzea lortu du. Atzerapenak, baina, ez dira nahikoa herritarrentzat eta azpiegitura behin betiko gelditzeko borrokan jarraitzen dute.
|
2013
|
|
" Erdigune historikorik gabeko hiria da, arimarik ez duen etxe multzoa. Israelek gure
|
herrietako
erresistentzia espazioak suntsitu ostean, okupatzailearen gustura eraikitzen ari da Al Masri".
|
2014
|
|
Israelgo propagandak dio ez ezer egiteko, planteamendu bat dutela, baina hori ez doa inora. Alternatiba bakarra
|
herri
erresistentzia da".
|
2015
|
|
Nazio Batuen Erakundearen 42/ 195 ebazpenak dio herri guztiek dutela okupaziotik defendatzeko eskubidea eta palestinarrak horretan ari dira. Azkeneko urteetan, esaterako,
|
herri
erresistentzia egiten ari dira harresiaren aurka. Astero manifestazioak eta ekimen zuzenak egiten dituzte.
|
|
Horregatik da hain garrantzitsua herri identitatea bestelako osagaiez betetzea, gure bandera nolakoa nahi dugun marraztea. Demokrazian, eskubideetan eta justizian sakontzea da bidea, azken batean, gure iruditerian
|
herri
erresistentziaren ikur den Amaiur emakumez (eta ez gizonez), prekarioz eta euskaldunez betetzea. •
|
2016
|
|
Bide horretan funtsezkoak izango dira landuko ditugun mota ezberdinetako aliantza sozialak, politikoak, indar metaketa, Fronte Zabala eta Herritar Bloke Independentista. Ezker Abertzalea ez da anti instituzionala, baina bere borrokaren esparru nagusia, eraldaketarako motorra, instituzioetatik at kokatu behar du.Eraldaketa politiko nagusi honen bidez, nazio eraikuntza zein eraldaketa soziala gure praktika politikoaren erdigunean kokatu behar ditugu eta desobedientzia eraikitzailea,
|
herri
erresistentzia eta ekintza zuzena gure jardueraren ezaugarriak bihurtu, Ezker Abertzalearen eredu politiko eraldatzailea konpromisoz, alaitasunez eta indarrez betez. Ezker Abertzalearen politikagintza eredua bizitzaz, emozioz, bete nahi dugu.
|
|
Orain, Ipar Euskal
|
Herriko
erresistentziako kideen lekuan jarriko zara.
|
|
Urtero legez, irailaren 27an Gudari Eguna ospatuko du Ezker Abertzaleak. Data hori ondo gordeta dago Euskal Herriaren oroimen kolektiboan, Estatuen boterearen kontrako
|
herri
erresistentziaren balioa adierazten baitu.
|
2017
|
|
Elgetako Udalak eta Intxorta 1937 elkarteak antolatuta, gaurtik igandera hainbat ekitaldi egingo dituzte
|
herrian
erresistentziaren 80 urteurrenean
|
|
Orain, Ipar Euskal
|
Herriko
erresistentziako kideen lekuan jarriko zara.
|
2018
|
|
Mapan erdi ahaztuta dagoela, hainbat belaunaldiren oroimen kolektiboan ageri da, tragiko bezain ederra den oroitzapenaren gisara. Sektore batentzat
|
herriaren
erresistentziaren ikurra da; beste batentzat, berriz, ezabatzen zaila den atala da.
|
|
Herri baten suntsiketako lau fase aipatzen ditu: " Lehenengoz, menderakuntza gertatzen da; bigarrengoz, suntsiketa planifikatua; hirugarrengoz,
|
herriaren
erresistentzia; eta, laugarrengoz, auto suntsiketaren arriskua. Bere batasunaren zentzua galdu duen herria desintegratzen baitoa abiada bizian, des identifikatzen, helburuak lausotzen, baliabideak nahasten, etsaiak bistatik galtzen eta herri dinamika lokartzen".
|
2019
|
|
Ameriketako jatorrizko
|
herrien
erresistentzia kolonizazioaren garaitik dator, eta zure azken liburuaren izenburuak berak horretaz dihardu [La Resistencia, (Erresistentzia)], baina azken hamarkadetako testuinguruan kokatu nahiko nuke eta, gainera, europar baten begiradatik. XX. mendearen bigarren erdian jaiotakoek, bi baga nagusi antzeman ditugu azken hamarkadotan.
|
2020
|
|
Rojhilat lurraldeko Vijan Peiman gerrilari dengbêjak Kobanê
|
herriaren
erresistentziari buruzko abestia sortu zuen 2015ean. Urtebete gero hil zen Rojavan, Estatu Islamiarraren aurkako borrokan.
|
|
Hil aurreko bere azken artikulua prentsan, adibidez, Obamaren erretolika eta haren gobernuak eragindako ustezko aldaketak salatzeko izan zen. Baina Zinnek, halaber, AEBetan dagoen
|
herri
erresistentzia ezezagunaren berri eman izan digu beti. Haren hitzetan, bada, inperioaren indarra hark erabilitako amarruen parekoa da.
|
|
AEBek zuzentzen zuten nazioarteko koalizioarekin ikusi dugu. EIren kontrako borroka amaitzean abandonatu gaituzte, baina guk gure
|
herriaren
erresistentzian sinesten dugu, gure iraultzan sinesten dugu.
|
2021
|
|
Erresistentzia zibilaren eta desobedientziaren estrategiak garatu behar ditugu. Desobedientzia zibilaren txanda da, ekintza zuzenarena,
|
herri
erresistentziarena, kolaboraziorik ezarena... Eraikuntza nazional eta sozialaren matxinadarena.
|
|
karlistek eta liberalek, errepublikazaleek eta sozialistek, kontserbadoreek eta iraultzaileek, abertzaleek eta nabarristek... «Frankistek eta naziek Gernika suntsitu zutenean, ordura arte herriaren sinbolismoa harrotu zuen ereserkia demokraziaren, bakearen,
|
herri
erresistentziaren munduko ikur bilakatu zen, totalitarismoen aurrez aurre». Dena den, kantua «ia ia galdua» egon zela nabarmendu zuten, eta horregatik eskatu zuten hura kantatzeko eta berriz ere puri purian jartzeko.
|
|
|
Herri
erresistentziako borrokak eta borroka armatuak, une honetan, prest egon behar dute beren koherentzia eta konpromisoa agerian uzteko eraso horiei erantzuteko, langile klasearen18 eta euskal gizarte osoaren gogo demokratiko eta nazionalak defendatzeko".
|
|
Aurre egin beharreko indarren nagusiagoari dagokienez, bistan da gaur egun arerioak jauzi kualitatiboa eman duela armamentuan eta euskal
|
herriaren
erresistentzia borrokari aurka egiteko indar militarretan. Guardia Zibileko (UAR) eta Polizia Armatuko kidego bereziak (GEO), armadako ofizialen aholkularitzapean eta agindupean; lehergailuak desaktibatzen eta gerrillaren aurkako taktiketan trebatutako teknikariak; torturetan eta gerra psikologikoan adituak; iritzi publikoa intoxikatzen duten agenteak; telefono harremanak kontrolatzen adituak; arma sofistikatuak;" lur orotako" ibilgailuak, tanketa blindatuak, helikopteroak, baita gerla ontziak ere.
|
|
Egia esan, une hartan ez ginen jabetzen arrakasta abertzale horren eremurik ilunenez, bereziki ETAk mundu horretan zuen lidergo ukaezinaren ondorio negatiboez. ETAren militarismoa, bere aldebakartasun politikoa eta anbiguotasun iraultzailea kritikatzen ziren gure artean, baina" dohain ukaezinak" ikusten genituen Estatuaren gaineko presio armatuan,
|
herriaren
erresistentzia adierazteko gaitasunean, erreformismoaren gaitzespen garbian.
|
|
Esan dezakegu, hortaz, gatazka komunitate lokaletik at mantentzea komenigarria dela CIADIk egituratu duen sistemarentzat, herri mugimenduen parte hartzeak estatu inbertitzaile arbitrajearen status quoa arriskuan jartzen duelako, estatu eta atzerriko inbertitzaileentzat bakarrik erreserbatuta baitago. Beraz, nahiz eta arbitrajearen kokapen fisikoa prozesuaren neutraltasun eta inpartzialtasunarekin lotu, konturatu behar gara herriborroka izozteko nahi garbia ezkutatzen dela atzean,
|
herri
erresistentzia prozesutik kanpo utziz eta haien eskubideak hutsalduz34 Ondorio honetara helduta, baiezta dezakegu gatazka foro lokaletik at ebaztea hirugarrenen giza eskubideen bermerako kaltegarria den faktorea dela.
|
2022
|
|
Errusiaren inbasioaren aurka
|
herriaren
erresistentzia defendatzeak (Ukrainan zein Errusian) ez gaitu inozo bihurtzen Maidango matxinadatik sortutako erregimen politikoarekiko. Ukrainan, nazionalistek, faxistek barne, paper garrantzitsua izan zuten Maidango protestetan eta ondorengo Donbassko gerran.
|
|
Disidentzia politikoa kikildu eta akabatzeko estrategia. Nafarroako kasuan, konkistatutako
|
herriaren
erresistentzia eta biziraupen ahalmena ahultzeko tribunala izan zela esan daiteke, prozesatutako gehienak Nafarroako errege erregimenaren aldekoak baitziren. Bestalde, hedapen inperialaren erdian, Bidasokoa bezalako muga geoestrategikoaren gainean kontrol zorrotza ezartzeko modua ere izan zen inkisizioa, Mikel Azurmendi antropologoak Argiako erreportaje batean adierazi zuen moduan, “Muga hori eraikitzeko, frantsesez eta espainolez hitz egiten ez zuen eta mugarik ikusten ez zuen bertako biztanleria kikildu beharra zegoen” (Lopez,).
|
|
Oraindik ere mugimendu feministaren barruan geure herri azpiratze hori ikusgarri egiteko lanean aritu behar dugu, eta horrek are gehiago zailtzen digu zapalduaren diskurtsotik urruntzea eta zapaltzailearen posiziotik lan egitea. Alegia, zapalduaren kontzientzia horrek pribilegio zuriak birpentsatzean erresistentziak ekarri dizkigulakoan gaude, zapaltzaileak izan gaitezkeela onartzeak geure
|
herri
erresistentzia horri traizio txiki bat egitea ekarriko bailuen.
|
|
Mendetan zehar jazarri dituzte ijitoak, Pastora Filigranak El pueblo gitano contra el sistema mundo liburuan xehe xehe azaldu duen moduan; ijitoen kontrako arrazakeria euskal herritarron artean ere oso erroturik egon da mendetan zehar, eta oraindik ere ijitoek biolentzia arrazista pairatzen dute etengabe, egunero. Jazarpen horien kontrako erresistentzia historia luzea du ijito herriak, Filigranak ere gogorarazi bezala, eta geuk ez diogu ijito
|
herriari
erresistentzia hori aitortu izan, eta gutxitan landu dugu espresuki ijitoen kontrako zer nolako arrazakeria gorpuztu dugun, arrazakeria hori zer nola deseraiki eta desgorpuztu behar dugun jakiteko. Galdera soka luzea dugu erantzuteko, eta hari pila bat tiraka segitzeko:
|
|
Zer funtzio bete du euskal matriarkatuaren mitoak? Marmar artean jaso ditugun ikuspegi moderno eta kolonial horiek auzitan jarri behar ditugu, bestelako memoria dekolonial bat eraikitzen joateko, geure herriaren biolentzia kolonialak ere ikusgarri egiteko, eta bestelako sinbologiak berreskuratzeko edo eraikitzeko, eta epistemologia dekolonial berriak sortzen joateko, geure
|
herriaren
erresistentzia dekolonialak ere ikusgarri egiteko.
|
|
Bestela ere, euskal kulturan emakume* sortzaile askok garatu dituzte herri zapalduekiko elkartasun mezuak. Euskal Herrian ezker abertzaleak sustatu duen izaera antikolonialistarekin bat egin dute mugimendu internazionalistek, “hamaika herri, borroka bakarra” leloak laburbiltzen duenez, okupatutako herriekiko eta
|
herri
erresistentziekiko elkartasuna piztuz. Dudarik gabe, euskal feminismoak mugimendu horietatik edan du eta mugimenduok elikatu ditu.
|
2023
|
|
Erreportaje hau beste honen batera joan da: Itoiz azpiko
|
herrien
erresistentziak hogei urte bete ditu
|
|
Hori da Espainiako estatuko herri guztiei egiten diegun galdera, sekretu hori zein den argitu diezaguten. 47 urte geroago labana bera zauri berean mugitzea da, eta hori mingarria da, baina ez da ezer aldatuko; ez dio eragingo saharar
|
herriaren
erresistentziari, ezta bere helburuak lortu arte borrokan jarraitzeko borondateari ere.
|
|
Adierazpen horrengatik, Vucicek ez zituen begi onez ikusi Mendebaldekoen erreakzioak, iradoki baitzuen haien jarrerak hipokritak direla. «Gure
|
herriaren
erresistentzia geroz eta handiagoa izango da, eta politikoa», ohartarazi zuen Serbiako presidenteak.
|
|
Honela izenpetzen dute: Frantziako eta Euskal
|
Herriko
Erresistentzia Katolikoa. Idazkia salatzeko, agiri bateratua egin dute orain hainbat elkartek, sindikatuk eta alderdik, hala nola Etorkinekin federazioak, EH Baik, Frantzia Intsumisoak, LABek eta CGTk.
|
|
Hispanitate Egunean beharrean, jatorrizko
|
herrien
erresistentzian jarri dute arreta zenbait eragilek. Askapena Euskal Herriko mugimendu internazionalistak, adibidez, gogoratu dute urriaren 12a «jatorrizko herrien erresistentzia eguna» dela.
|
|
Hispanitate Egunean beharrean, jatorrizko herrien erresistentzian jarri dute arreta zenbait eragilek. Askapena Euskal Herriko mugimendu internazionalistak, adibidez, gogoratu dute urriaren 12a «jatorrizko
|
herrien
erresistentzia eguna» dela. «Maputxeak, kolonbiarrak eta greziarrak kolpatzen dituztenean, gu ere kolpatzen gaituzte; eta alderantziz.
|
|
Hurrengo mendean, Louis XV.aren saio bera errefusatu zuten herriek eta, Frantziako Iraultza garaian (1789), bertako foru, lege eta herri erakundeak jada suntsiturik, lur komunalen jabegoa deseginak ziren erakundeen baitan zetzan. Alegalitate hau Louis Philippe erregeak, 1838an, legeztatu beharra izan zuen,
|
herrien
erresistentzia ikusirik.
|