|
2002
|
|
|
Horrez gain, Antzinako Erregimenean Koroaren erakundeekez zituzten haiek errazten, gehiago babestu nahi baitzituzten juridikoki pribilegiatuta zeudenen soberakin ekonomikoa eta ohore eta duintasun pertsonalaren balioak; alegia, lanean saiatzea eta etekinak lortzea baino gehiago. Egia da ezen, Euskal
|
Herriko
eremu zabaletan bost mende lehenago kaparetasun kolektiboa orokortu izanak eta auzo egiturak indartu izanak balio horiek lausoago egin zituztela, Gaztelan edo Frantzian gertatzen zenarekin alderatuz; egia da, bestalde, indartxikiagoarekin bada ere, XIX. mendera arte haiek izan zirela balio nagusiak.
|
|
2015
|
|
|
orpo. Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabalean erabili izan da. Landucciren hiztegian agertzen da eta Arabako toponimian ere bada.
|
|
|
bidaldu, igorri?. Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabaleko hitza. Landuccik, Lazarragak eta Gamizek (biraldu) erabili zuten.
|
|
|
eskerrik asko. Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabalean erabiltzen da; ekialdean esker mila/ mila esker/ eskerrik hanitx dira ordezkoak. Lazarragaren eta Martinez Otsoaren izkribuetan agertzen da.
|
|
|
Mendebaleko aldaera. Hitza bera Euskal
|
Herriko
eremu zabalekoa da, baina ekialdean ukarai baliatzen da. Landucciren hiztegian agertzen da.
|
|
|
eutsi. Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabalean erabili ohi da. Landucciren eta Lazarragaren izkribuetan agertzen da.
|
|
|
Gaur egun ere harik eta+ aditza+ arte egitura ezaguna da Euskal
|
Herriko
eremu zabalean. Ablatiboko rik morfemaren ordez, mendebaleko rean erabiltzea da Lazarragaren izkribuko bereizgarria.
|
|
|
ergunedi, erbinude?. Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabaleko hitza, baina arrotza da Bizkai aldean. Landucciren hiztegian agertzen da, mendebaleko ogitagaztai lehiakide duela.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabalean erabiltzen da egitura hori zehaztugabeko kopuruak adierazteko. Araban ere bazen.
|
|
2017
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
eremu zabalean bezala, i eta u bokalen ondoren, a > e egiten da mendebal gehienean, baina indartsuagoa da sartaldeko azpieuskalkian. Hona hemen, Getxoko hizkera eredu hartuta, arau horrek sartaldean daukan indarraren zenbait adibide.
|
|
2019
|
|
|
XX. mendeko azken erdialdean euskal mitoak bizirik irauten zuen Euskal
|
Herriko
eremu zabaletan, batez ere, laborari eta artzain munduari loturik. Hortxe bildu zituen Joxemiel Barandiaran antropologo eta etnografo handiak gaur egun horren ezagun egiten zaizkigun mito eta pertsonaiak:
|
|
|
Hala eta guztiz ere, hau ez zen egun batetik bestera gertatu, eta lurralde ainitzetan, Euskal
|
Herriko
eremu zabaletan adibidez, aitzineko erritoak eta pentsamoldeak zituzten gogoan. Orduan elizgizonak errito horiek deabruarekin eta sorginekin lotuak zirela hasi ziren zabaltzen.
|