|
2009
|
|
|
Bestalde, gogor salatu nahi dugu Aristi alkateak euskararen gaiarekin egiten duen aldebiko erabilera miserablea: duela gutxi Korrika pasa zen Getariatik, EAJk ez du zentimo bat ere gastatu ekimeneko kilometrorik erosten,
|
herriko
beste alderdi guztiek gutxienez zatiren bat erosi zuten arren. Baina herritar denon dirua erabiliz hor ikusi genuen gustura lekukoa eramanez herritarren aurrean bere irudia saldu nahian, benetan lotsagarria!
|
|
2011
|
|
|
...a abertzaleen artean zegoen harreman onaren erakusle ere bada 1931ko ekainaren 28an egin ziren Errepublikaren Gorte Konstituziogileak aukeratzeko hauteskundeetan, EAJ eta Comunion Tradicionalista elkarrekin joan zirela Estatutuaren Defentsarako Euskal Hautagaitza Candidatura Vasca Defensora del Estatuto (CVDE) izeneko koalizioan, eta, biek batera, 15 ezarleku lortu zituztela Gorteetan; Hego Euskal
|
Herriko
beste alderdiek baino gehiago. Koalizio honen helburua zen Euskal Herriko udalik gehienek Lizarran 1936ko ekainaren 14an onetsi zuten Autonomi Estatutuaren egitasmoa Errepublikako Gorteetan aldeztea (Rodriguez, 1996:
|
|
|
Badaiteke, adibidez, Txarinborda ren partez egotea, hots, Txarineko borda ren ordez, baina Coroa hori koroa izan liteke, menturaz. Honek, Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan, ‘mendi biribila’ adiera ohi du. Cf. Iruñeko Goroabe (Jimeno & Salaberri, 2006:
|
|
2015
|
|
|
Oharrez, txostenez, hitzorduz betetako libreta bat harrapatu dizute, eta horrekin zaude batez ere kezkatuta. Batzuek zure ezizena daramate, hau da, Mentxaka, eta arrisku handian jartzen zaituzte; izan ere, Bizkaian ez ezik, Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan egokitu zaizkizun zenbait ardura eta jarduera uzten dituzte agerian. Ez da kezka bakarra, zeren mahaikideek ere badute zure berri; beraz, bakoitzak zuri buruz jakin dezakeena saiatu zara laburbiltzen.
|
|
|
XVIII. mendeaz gero, dena dela, Gipuzkoa izan da euskararen bihotza, eta hango hizkera gertatu da idazleen eta euskara lanabes zutenen eredua. Berehala zabaldu zen Hego Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetara. Erdaldunduta zeuden orduko Gasteiz eta Iruñea, eta euskararen aldeko ahaleginak ez zuen oihartzun handirik izan Nafarroako ekialdeko ibarretan eta Arabako herri txikietan.
|
|
|
Langileen arteko batasuna ere sendotu egin zen, eta oihartzun eta indar handiko grebak antolatu ziren. Sasoi hartan sortu ziren langile kooperatibak ere Arrasate inguruan, eta Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetara zabaldu ziren ondorengo urteetan. Ipar Euskal Herrian, era berean, Enbata agertu zen 1963an, alde hartako lehenbiziko erakunde abertzalea.
|
|
|
Araban, herri txikiak? izendatzeko erabiltzen zela esan zuen, baina, izatekotan, esanahia da berezia; hitza bera Euskal
|
Herriko
beste alderdi askotan ere ezaguna da.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan bezala, Araban ere ezaguna izan da aditzari artikulua eranstea moduzko perpausetan. Lazarragaren eta Betolatzaren izkribuetan daukagu horren lekukotasuna.
|
|
|
Araban, Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan bezala, luzaroan iraun zuen zu morfema zaharrak pluraleko balioarekin. Jakina, Lazarragaren izkribuetan ohikoa da, XVI. mendean.
|
|
|
Badirudi hasperenak Hego Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan baino luzaroago iraun zuela Araban. Donemiliagako monasterioari zergak ordaintzen zizkioten herrien zerrendan (1025), esate baterako, ugaria da.
|
|
|
Izenordainetan, era berean, neuk, heuk, zeuk gisakoak erabili ohi dira. Esan dezadan Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan ere badela joera hori. Urdiainen, esate baterako, arek/ arrek, hark?, arretati (eta artati), hartatik?, nok, nork?, zek, zerk?, zetaz, zertaz??
|
|
2017
|
|
|
Bergaran ere ezaguna da etzan, baina etzin da ohikoagoa. Landucci eta Lazarraga arabarren izkribuetan etzin agertzen da; baita Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan ere. Bizkaiko sartaldean eta Busturialdean hitz hasieran i daukaten aldaerak (itxun, itxundu) erabiltzen dira.
|
|
|
Debagoienean, Elgetan eta Bergarako Angiozar eta Ubera auzoetan erabiltzen da. Hego Euskal
|
Herriko
beste alderdi askotan ere bada: Hondarribian, Sakanan, Aezkoan, Zaraitzun.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan bezala, partizipioetako i bokala galtzeko joera dago Bizkaiko sartalde gehienean: Uribe Kostan, Mungialdean, Txorierrin, Nerbioi ibarrean, Galdakaon eta Busturialdean.
|
|
|
Aurkezten ditudan batzuk mendebal osokoak edo gehienekoak dira; mendebaleko euskalkiaren ohiko muga gainditu eta Urolaldean, Goierrin eta Burundan erabiltzen dira beste batzuk; mendebaleko azpieuskalkietakoak ere badira; baita hizkera jakin batekoak direnak ere. Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan ezagunak direnak ere aipatu ditut, inguruko hizkeretan galdu eta mendebalean gorde direlako, edo mendebalean beste adiera bat hartu dutelako.
|
|
|
Amaitzeko, kurutza/ kurtze, parkatu, pekatu eta torre ez dira mendebaleko euskararen bereizgarri; Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan ere badira. Dena dela, Deba ibarreko hizkera batzuetan barkatu esaten da.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
beste alderdi batzuetan bezala, ti aldaera zaharra gorde da mendebaleko zenbait hizkeratan. Bizkaiko sartaldean da ohikoena, baina Debagoienean ere ezaguna da; Aramaion, esate baterako (Ormaetxea 2006:
|