|
2001
|
|
|
Hemen alde honetan badakizue zer gertatu zen, behin batean Arrasaten agertu zela Acto para la Nochebuena Barrutiarena, baina dagoen dagoenean hori bakarrik ageri da. Nik ez dut uste Barrutiari edo dena denari zeruko argia hartu eta tximistak jota bezala gogoratu zitzaionik inongo eraginik gabe, Euskal
|
Herriko
bertako eraginik gabe esan nahi dut, obra hori egitea. Bistan da obra hori beste askoren aldamenean agertua dela, baina beste asko horien aztarrenak zeharo galdu dira.
|
|
2003
|
|
|
Emakumeak ateetan ikusten ziren, multzoka edo binaka, gerran ziren familiakoez mintzatzen. Gern ikakoaren asmoa jakina zen aurretik
|
herrian
bertako soldaduburu batek etxera gaztigatuta.
|
|
2004
|
|
|
Hartu eman kulturalaz gain, Leioako Umore Azoka zirko, antzerki eta dantza ikuskizunen elkartrukerako gunea da. Beraz, Azokak
|
herria
bertako eta kanpoko profesionalen eta ikuslegoaren elkargunea da.
|
|
2005
|
|
|
Herriak bizirik manten daitezen, familia hauen integrazioa ezinbestekoa da, bizilagunen araberakoak izaten baitira gehienetan herrian dauden zerbitzuak. Herritarrak herriko tabernan elkartzen badira, eta erosketak
|
herriko
bertako dendetan egiten badituzte eta herriko eskolan eskolatzen badituzte haurrak, orduan soilik da posible zerbitzu hauek guztiak mantentzea. " Herrian zerbitzuak nahi baditugu, erabili egin behar dira.
|
|
|
Okerren zebilen zerbitzua Euskal
|
Herri
bertakoa zen. Gasteizko etapan, gorago aipatu ditugun gutunez gain ez zen euskal probintzietako kronika gehiagorik agertu, Academia Cervántica ren jarduera bat ez badugu behintzat hemen kontatzen.
|
|
2006
|
|
|
Ohikoa da hemen goitik putreak ikustea.
|
Herri
bertako zelaietan egoten dira, ganaduaren alboan, zelatan. Bildots sortu berriak edo umatzen ari diren behiak urrutitik usaintzen dituzte.
|
|
|
Lotsagarria da, gaur egun oraindik bakoitzak bere
|
herrian
bertako hizkuntzan bizitzea aldarrikatzeagatik jendea zigortzea. Herritarren oinarrizko eskubideak urratzeaz gain, euskararen normalizazio prozesua galgatzen ari dira gisa honetako jarreren bitartez.
|
|
2007
|
|
|
Batetik, aste tartekoak eta bertzetik, asteburutakoak. Aste tartean
|
herri
bertakoak joaten dira, eta kasu horietan kuadrila osoak izaten dira bertaratzen direnak. Garai batean soilik gizonak izaten ziren, baina gaur egun, eta zorionez, emakumeek ere bere tokia bete dute.
|
|
2008
|
|
|
1) Euskal Herrian unibertsitatea sortzearena. 2) euskara (eta euskal ikasketak) unibertsitate mailan ikergai gisa lantzea, ez derrigor euskaraz (halaber hau Euskal
|
Herri
bertako unibertsitate batean zein handik kanpo egin zitekeen, katedra bidez etab.). 3) Euskara Euskal Herriko unibertsitate batean erabiltzea, dela euskal gaiak lantzeko zein bestelakoetarako. 4) Euskara maila unibertsitarioan erabiltzea, nahiz halabeharrez ez izan unibertsitatean (adibidez hitzaldi zientifikoetan, artikulu espezializatuetan, etab).
|
|
|
Harreman sareakx Herrikideekin Beren
|
herriarekin
Bertakoekin*
|
|
|
EHEk beti azaldu du Vascuencearen legeak euskaldunon hizkuntza eskubideak urratzen dituela. Vascuencearen legea da, egun, administrazio ezberdinetan euskara ez erabiltzearen erruduna, euskaraz ezin ikasi ahal izateko erruduna, gure
|
herrian
bertako hizkuntzan ezin hitz egin eta ezin bizi ahal izateko erruduna.
|
|
|
Espainiako eta Frantziako Estatuetatik Euskal Herrira etorritako migratzaile kolektiboen taldeek, testuinguruagatik zein haien ezaugarriengatik, inpaktu ekonomiko, politiko eta kulturala eragin zuten, eta beste zenbait prozesurekin batera, euskal gizartearen ordura arteko egitura erabat aldatu zuten. Immigrazio horrek elementu positiboak ekarri zituen; esate baterako, indar abertzaleetan" gai soziala eta gizarteari buruzko gaia" sendotu egin ziren18 Baina, bestalde, euskaldunen kultura eta hizkuntza minorizatzea eragin zuten, bai hirietan, bai landa eremuko, baserrietako milaka eta milaka emigranteengan19, Euskal
|
Herriko
bertako hiri industrialetara emigratu zutenengan, alegia. Migrazio horiek, halaber, industria indartzea eragin zuten, bai XIX. mendean, bai XX. mendean20.
|
|
2009
|
|
|
pertsona arraroak izaten ziren beti ekintza arraroen erantzuleak. Eta etorkinen faltan, eskura eduki behar ziren badaezpada ere
|
herrian
bertako pitzatuak.
|
|
|
Errealitate hori ikusirik, gure galderak honako hauek dira: Zergatik Euskal
|
Herriko
bertako familien eta, nahiz eta kanpotik etorri (estatu espainoleko herri eta lurraldeetatik, batez ere), hemen urte gehiago daramaten eta, ondorioz, bertako errealitatea hobeto ezagutzen duten familien seme alabentzat ona dena ez da hain ona, ordea, kanpotik datozen gainerako familientzat. Zer nolako informazio mota, eta nork helarazita, jasotzen dute familia horiek, gehiengo nabari batek A eta G ereduen alde egin dezaten?
|
|
|
Maria Pilar izeneko emakumeak nabarmendu du zaintza handia izan arren azkenean ez duela ezertarako balio, atentatuaren egileek noiz egin behar den badakitelako. Sumina agertu du euskalduna delako, Lazkao
|
herrikoa
bertakoa, eurak bezala.
|
|
2010
|
|
|
Agirre Asteasukoa 23 urte zeuzkala apaiztu zen anaia Jose Antoniorekin batera. Bost urte geroago Asteasuko benefiziadu bilakatu zen (Asteasuko parrokian XVIII XIX. mendeetan bost apaiz zeuden, denak
|
herrikoak
bertakoak). Handik gutxira Gipuzkoako Artzapezgo Nagusian Herniobea> Korriedoko diputatu hautatu zuten eta hamabost urtean jardun zuen().
|
|
|
Nik esaten dut, Zubieta asko badirela, baina Goizubieta bakarra. Halaxe baitzuen bere izen zaharra Goizuetak,
|
herrian
bertako Zubiaundi ederrak eta inguruko beste zubi eder askok emana. Dokumentu zaharretan (829) hala ageri da behintzat [3]:
|
|
2011
|
|
|
Eta San Bartolomen patroiaren egunez egiten da jaia; agorrilaren hogeta lauean.
|
Herriko
bertako jaiez ganera, Bermeoko jaiek beti izan dabe indar handia Busturian, goittarren artean batez be, baina gure arloa herriko mugen barruko jaietara mugatzea da.
|
|
|
Gurdia egiteko haretxaren zura erabilten zan, eta uretan ibili beharreko ontzi edo tresnak egiteko, leizarra. Edozelan be,
|
herriko
bertakoa barik, kanpotik ekarritako egurra erabilten eben beharrerako. Arotz batzuek itsasontzietan eukiten eben beharra; beste batzuek, trenetan.
|
|
|
Garai batean liskar gogorrak izaten ziren Aulestiako
|
herrian
bertako bizilagunen artean, beste leku askotan bezala, eta bi taldetan banaturik borrokatzen ziren. Bando horietako batean buru egiten Hermengoa izeneko kapitaina izan zen.
|
|
2012
|
|
|
Ekimen horren baitan, hiru egunetarako emanaldiak antolatu dituzte –apirilak 19, 20 eta 21– Euskal Herriko zazpi herritan. Haiti, Kolonbia, Kuba, Frantzia eta Euskal
|
Herri
bertako artistek egingo dituzte saioak. Debagoienari dagokionean, geldialdi bakarra egingo dute:
|
|
2013
|
|
|
Beste batzuek berriz, eraikina baliatu dute ekintza zehatzetarako. Kideen arabera, garrantzitsua da
|
herrian
bertako eragileen arteko elkarlana bultzatzea. Azaldu dute auzolanerako kontzientzia pixkanaka sustatzen ari dela, krisiak behartuta bada ere.
|
|
|
Jose Francisco internatu aurreko astean, ekainaren 24an, San Juan ermitako jaia ospatu zen, eta izebak, urteroko ohituraren arabera, bazkaria eman zuen familia guztiarentzat. Eguerdirako, han geunden denok, hogeita bosten bat lagun,
|
herrikoak
bertakoak eta kanpoan bizi zirenak: gizonezkoak, ardo zuri kopak eskuan zituztela eta irratiaren inguruan zutik jarrita, egun hartan jokatzen baitzen Azkarateren eta Atano X.aren arteko pilota finala; emakumeak, dena lorez apaindua zegoen ermitaren inguruan; umeak eta gazteak, ez baitziguten telebista ikusten utzi partiduaren irrati erretransmisioa ez galarazteko, jatetxea baino gorago zegoen botanaren ertzean eserita, Didi gure lehengusu" frantsesak" Hendaian bizi zen— ekarritako abeslari modernoen postalak ikusten.
|
|
|
Bi ekitaldi motarekin betetzen dira aretoak: izar handiekin, edo bestela
|
herriko
bertako artistekin. Joera hori tamalgarria irudituko zaio zenbaiti, eta izan dezake kexatzeko motiborik, baina merezi du horren atzean dauden bulkadak eta ahalbideak miatzea.
|
|
2014
|
|
|
Izen horiek guztiak etorri zitzaizkion gogora telefonoa hartzeko mugimendu labur horretan. Gehiago ere bai, jakina, nola ez, Irlandakoak, euskal
|
herrietakoak
bertakoak, ez zituen guztiak gogoan, ez zituen guztiak ezagutzen.
|
|
2015
|
|
|
Azken urteetako joerari eutsiz, Madrildik eta Kataluniatik etortzen dira bisitari gehienak Gipuzkoara. Hala ere, ugaritzen doaz Euskal
|
Herri
bertakoak ere. Donostiako turismo bulegoak ez du Aste Santuko okupazio daturik bildu, baina Gipuzkoako Hotelak elkarteak %85 inguru betetzea espero du.
|
|
|
Hala, pixkanaka Euskal
|
Herriko
bertako aseguru etxeekin hasi behar izan zuten tratuak egiten armadoreek, bereziki Bilbo aldekoekin. Kasu honetan ere, Bilboko aseguru etxe batean bermatu ditu bi itsasontziak Etxezarretak:
|
|
|
Meatzeak zerbait arrotza iruditu izan zaizkigu euskaldun gehienoi. Kanpoko gauza, gehienetan, eta Euskal
|
Herri
bertakoak direnetan ere erdalerri bihurtuak edo. Horren erakusgarri ezin fidelagoa da Agirre nire mendeurrentarra, Garoa ko XI. atal. Eguberri txarrak?
|
|
|
Ahizpa horretaz idatzi nuenean, ez zidaten eman beste honetaz hitz egiten zuen gutuna. Berorren agurgarritasuna ez bedi horretaz arduratu, han aurkituko baitute etxerako hobeki etor daitekeena, eta hobe da
|
herrikoa
bertakoa.
|
|
|
Ekintza ugari antolatu genituen ikastolok hainbat herritan; tartean, Aretxabaletan eta Eskoriatzan tonbola berezia.
|
Herriko
bertako eta Euskal Herriko eragileen ekarpen eskuzabalari esker izan zen posible tonbola hauek antolatzea.
|
|
2017
|
|
|
Bestalde, Baserriko Txerria aipatu behar da, Euskal
|
Herriko
bertako txerri arraza bat. Badirudi Bearnon eta Nafarroa Garaiko iparraldean aspaldi zabaldu zela, baina azken urteetan Hego Euskal Herriko hainbat eskualdetan hedatu da, Eusko Jaurlaritzak bultzatutako ekimenari esker.
|
|
|
«Urtemuga honetan ekintza hau burutzeko arrazoiak giza ikuspegitik izan zituen ondorioak, pasatu ginen
|
herrietan
bertako bizilagunengatik jaso genuen adiskidetasun, eta zuzenean parte hartu genuenean izan genituen bizipenak» azaldu dituztela aipatu du Batti Eskuderok. Bere erranetan, «borroka eta garai bakoitzak bere testuingurua dauka, bainan aldi berean, garbo dago lehen eta orain ere, botere eta harreman sozialak aldatzeko eta etorkizuna izateko, borroka egin behar dela, beraz, martxak jarraitu behar du».
|
|
|
Erri guztietan gañera, ez beren aideai bakarrik: baizik kanpotik sartzen zaizkie kantei ere, erriko izkuntza ezartzen die, onela,
|
erriak
bertako izkuntzan kanta ditzan. ,; Guk zergatik ez degu beste ainbeste egin bear?
|
|
|
Aurreneko biei ezetza eman zien udal batzak, horretarako dirurik ez omen zelako aurrekontuetan, baina toreatzaileari baietz. Behar bada,
|
herrian
bertako botikario ere bazelako?... Ez zait iruditzen pertsona bera zirenik, botikarioa eta toreatzailea, baina auskalo?...
|
|
2018
|
|
|
Don Josek utzitako oroitza eskizofrenia eredu da. Musika banda sortu zuen
|
herrian
bertako gazteekin: tronpeta, bortz klarinete —Zerrajero, Herrero, Minondo (Matias), Irotx (Jose), eta
|
|
2020
|
|
|
Euskal Herrian ez ote dago horien ideologia defendatzeaz gain, bertako errealitatea ezagutuko duenik, de Andresek bezala? Satelite horiek honako tertulia hauetara ekarrita, baldintzatu egiten dute ezbaien gai zerrenda; eta horrela, Euskal
|
Herrikoak
bertakoak eta berezkoak diren makina bat gai (euskara, euskal kultura, sindikalismoa, gizarte dinamika eta mugimenduak…) alboratuta geratzen dira, Espainiak markatzen duen gai agendaren mesedetan.
|
|
2021
|
|
|
Arrisku kapitaleko funtsak, berriz, gero eta gehiago izan arren, gutxi dira Euskal
|
Herrikoak
bertakoak, eta atzerriko funts espezializatuen presentzia ere txikia da. Horiek erakartzea eta inbertsio publiko pribatuari bultzada emango liokeen funtsen funts bat sortzea proposatu izan du LKSNexteko Jon Erdoziak.
|
|
|
Bego Atxa eta Joseba Azkarraga Sareren bozeramaileek ekitaldiaren inguruko datuak eman zituzten; sarearen bidez izena emateko sistema bat abian jarri zuten, eta herriz
|
herri
bertako mendietara joateko deiak zabaldu. Guztira 300 herritan antolatu dituzte martxak larunbaterako, eta 1.500 pertsonak eman dute izena sarean, bestelako mendietara igotzeko asmoa adieraziz.
|
|
|
Sustatzaileen esanetan, ikasturtez ikasturte, proiektua" zabaltzen, egonkortzen eta hobetzen" saiatzen dira, eta horretarako erronkak zehazten dituzte. " Herritarren bilgune izateko bidean, uste dugu herriko eragileen inplikazioa eta saretzea ezinbesteko dela; hala, Auzoko dagoen
|
herrietan
bertako eragileen artean aliantzak sortzea da aurtengo erronka", zehaztu dute. Modu horretan, eragileen elkarrengandik ikasteko aukera indartu nahi da aurten.
|
|
2022
|
|
|
Hona hemen, lehenik, Euskal
|
Herriko
bertako agintariek duela hiru mende nola jokatzen zuten salatzen duen lekukotasuna. Beasaingo Udalak Domingo Artieda maisuarekin 1730eko ekainaren 9an egindako kontratuan, besteak beste, honako agindu hau ematen zen:
|
|
|
Ez genion garrantzia handirik ematen, baina min ematen zigun, balioa kentzen zielako gure garaipenei. Azken batean, hemengo taldeetan ere, arraunlari guztiak ez ziren
|
herrietakoak
bertakoak.
|
|
2023
|
|
|
Gure eskuineko guraso jendea ere,
|
herrikoa
bertakoa, aldarte onean ari zen kontu kontari, espainiera hutsean haiek. Partida hastera zihoan unean, harmailetara jaistea erabaki genuen, nork bere taldea hurbiletik babestera.
|