|
2000
|
|
|
Euskal
|
Herriaz
beherako mailetara joanik, Hegoaldea ere erreferentzia eremugarrantzitsu modura agertzen da politikaren alorrean. Hots, Hegoaldea, beste ezerbaino lehenago, egitate politikoa da, gai honi buruzko albisteen %36 hartzen baititu, batez beste %14ko presentzia duen bitartean.
|
|
2001
|
|
|
Bagoien gurpilak utzita" estazioko balkoia" deitutakora joaten zen. Handik ikusten zuen
|
herriko
beheko parte osoa eta herri amaierako zuhaitzak eta mendia eta baso txikia. Baina zuhaitzen inguruan, mendian, baso txikian, herriko sargoria barik, behe lainoa zegoen, fresko eta berde.
|
|
2004
|
|
|
politika askatasuna ez dela hizkuntza pizkundearen ama, hizkuntza pizkundearen alaba baizik. Hau garbi agertzen da, itzuletara,
|
herrien
beherakoan: lehenago galtzen da askatasuna hizkuntza baino.
|
|
2007
|
|
|
1512an Fernando Katolikoak bertako defentsak eraitsi zituen, Nafarroa osoa konkistatzeari ekin zionean. Hain zuzen, Pololoko Santa Mariaren eliz atarian
|
herriaren
behe aldean antzinako harresiaren zati bat ikus daiteke oraindik. «Parrokiarako igoera» izeneko harrizko kalean gora egin eta San Martin Tours eliza parez pare topatu dugu.
|
|
2008
|
|
|
Nolanahi ere, badirudi Euskal
|
Herriko
beheko partearen jendea, erdi hegoalde koa, alegia, erromatarrekin bat egin zela. Goiko partea, ordea, baliteke bat ez egitea, baina erromatarrekin harreman anitz izan zutela ez da, nire ustez, zalantzan jarri behar den kontua, eta harreman estuetan egongo zirela gainera.
|
|
2009
|
|
|
Diktadura egonkortu zenean abertzaletasun modernoa sortzeko gai izan ziren, 1968ko haize iraultzaileetan egokitzen asmatu zuten. Militarrek beren neurrira baimendutako trantsizioan ere eta are gerra zikineko urteetan oldar armatua auzo eta
|
herrietako
behetik gorako lanarekiko modu paraleloan garatu zen. Estatua eratzeko zutabe sendo horiek kale egin zuten, horratik.
|
|
|
politika askatasuna ez dela hizkuntza pizkundearen ama, hizkuntza pizkundearen alaba baizik. Hau garbi agertzen da, itzuletara,
|
herrien
beherakoan: lehenago galtzen da askatasuna hizkuntza baino.
|
|
|
Eliza zaharraren gainean, honako kontakizun hau entzun dugu Jatabeko herritarren ahotik. Eliza egin orduan biztanle batzuek
|
herriaren
beheko aldean eraiki gura zuten, eta beste batzuek, ostera, goiko aldean. Herriaren beheko partean egiten hasi ziren baina, euren esanaren arabera, Ama Birjinak berak mugituta, harriak goian agertu ziren.
|
|
|
Donejakue bidea sarritan egindakoa da Alejandro: frantsesa, ruta de la plata, kostakoa etab. Duela urte batzuk, zaharra (primitivo) egiten ari omen zen Salas
|
herria
beheko zuloan utzi eta Bodenayako sarrera sarreran salgai ikusi omen zituen etxea eta bere garaia. Aldi hartan, taxista lanetan zebilen Madrilen.
|
|
|
Axinxionea etxearen okupazioa ez zen bat bateko kontua izan.
|
Herriko
beheko gunean, laguntalde handiak biltzen ziren Banco Gipuzcoanoko koskan, Julian taberna zaharrean edo Kale Nagusia eta Zumea Kalearen artean dagoen karkaban. Beste tokirik ez eta horrela bildu beharra zegoen.
|
|
|
Bigarren zatian, auzo eta
|
herriak
behean utzi eta mendirantz joko dugu. Harrapatuko dugun lehen tontorra, Atxarre
|
|
2011
|
|
|
–Demokraziaren kontzeptuak herri guztien duintasun berdintasuna inplikatzen du a priori. Jakina, goi mailako
|
herriek
behe mailakoak mendean hartu behar dituztela onartuko duen demokratarik ez dago. Dena dela, historikoki errotua dagoen ideia hori ez da faktum politikoa.
|
|
|
Oharra: Beheko denda deitzen zitzaion garai batean eta oraindik ere hola deitzen zaio,
|
herriaren
beheko aldean dagoen denda delako. Lehengo Eskuderozar eta Eskuderoberri bat eginik sortutako etxea da.
|
|
2012
|
|
|
politika askatasuna ez dela hizkuntza pizkundearen ama, hizkuntza pizkundearen alaba baizik. Hau garbi agertzen da, itzuletara,
|
herrien
beherakoan: lehenago galtzen da askatasuna hizkuntza baino.
|
|
2013
|
|
|
AKEk, berriz, bi:
|
herriko
beheko partean bata, geltoki aldean bigarrena. Etorkizunari begira, euren helburua herriko kolonia guztiak identifikatu eta kontrolatzea da, horien bizi kalitatea hobetzea, katu guztiak zikiratu nahiz antzutzea, eta azken batean, bizilagunen eta katuen arteko bizikidetza ziurtatzea.
|
|
|
Urrutira ikusten zen baso zarbatsua bakandu egiten zen herriaren inguruan, eta malda batzuetan zuhaitz kaskarra baizik ez zegoen, eta sastraka. Etxeak, berriz,
|
herriaren
beheko aldean bakarrik ziren polit, Erdi Arokoa zirudien auzo zaharrean. Teilatu asko gris ilunak ziren, arbelezkoak.
|
|
2014
|
|
|
Orain arte Getariako portuko Itsas etxe eraikineko hirugarren solairuan izan da eguneko zentroa. " Eraikina
|
herriaren
beheko aldean dago eta bertara iristeko aldapa handia dagoenez, erabiltzaileek bertara iristeko zailtasun handiak izaten dituzte" azaldu dute. Horren aurrean Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Getariako Udalak ahalegin berezia egin dute eguneko zentro berria abiatzeko.
|
|
|
Beharbada purismo amorratu baten kontrako erreakzioa ere bazen joera hori. Guk ‘herria’ esaten genuenean,
|
herriko
behe mailako jendea izaten genuen batez ere gogoan, eta hura hartzen genuen eredutzat.
|
|
2015
|
|
|
Egun batean, uda aldera, izugarrizkosustoa hartu zuen LHk.
|
Herriko
behe parterainoaleman nazi batzuk iritsi ziren. Autoa bertan utzi etaoinez abiatu ziren goiko alderantz.
|
|
|
Hurrengo egunetan
|
herriaren
beheko aldean ibili nintzen, Kale Nagusiko tabernetan edo plaza inguruetan, eta nire zundak 1994 urtea markatzen jarraitu zuen. Igande arratsaldean, ordea, eliza dagoen auzora joatea erabaki nuen, Elizmendira, eta hantxe gertatu zen ustekabea.
|
|
2016
|
|
|
Salaberri) abestuko dute). Ondotik, Berako Abesbatzarekin batera
|
Herri
behera (Benito Lertxundi) eta Mendi aldera (Isidro Ansorena eta Jokin Iruretagoiena) kantatuko dute.
|
|
2017
|
|
|
Europa barrualdean, gune jakin batzuetan baino ez da topatu. Euskal
|
Herritik
behera eginda, egoera ez da askoz hobea.
|
|
2019
|
|
|
Put... Gogoratzen al haiz,
|
herrian
behean eman nian egurra. Ba... hago, hago, emango diat beste bat ere, harrapatzen ba haut...
|
|
|
Aitak ez zuen motorra piztu harik eta
|
herriko
beheko aldean egon ginen arte. Aldapan behera irristatu ginen iluntasunean.
|
|
|
Egun batean, uda partean izan zen, susto izugarria hartu nuen. Zera gertatu zen,
|
herriko
beheko aldera militar aleman batzuk, nazi batzuk iritsi zirela, autoz. Segituan, herriko goiko aldera hasi ziren oinez igotzen.
|
|
|
Gero ikusiko dugu, bestalde, Elbarren izena ere badela gaur egun
|
herriaren
beheko muturrean, gaurko autobideko zubiaren aldean. Ez dugu, ordea, horren aurkako* Elgoien.
|
|
|
Hara nola eguneratu ziren liburu berriaren hasieran 1724 urteaz aurreko kofradekide guzien kontuak, etxerik etxe,
|
herriaren
beheko muturretik hasita, edo hobeki esan, herri barrendik, elbarrendik; eta horrexegatik hain juxtu Barrenenea aurreneko etxearen sortzetiko izena ere:
|
|
|
Kubaren autodeterminazioaren defentsa pimargallianoa kubatarren borroka nekaezinaren errekonozimendua zen, baina antolaketa politiko errrepublikano federalaren ideian oinarritzen zen. Pertsonen eta
|
herrien
behetik gorako erabakimenean.
|
|
2021
|
|
|
Azken orduetan egindako proben emaitzak kontuan hartuta, Urola Kostako hainbat
|
herritan
behera egin du intzidentzia tasak: 100,76tik 50,38ra jaitsi da Aian, 390,12tik 260,08ra Aizarnazabalen, 283,74tik 258,7ra Azkoitian, 333,85etik 256,81era Zestoan eta 193,34tik 183,17ra Zumaian.
|
|
2022
|
|
|
Deba
|
herriaren
beheko aldean, portua deituan, gutxienez berrehun biztanle bizi ziren, gehienak familia arrantzaleak. Handik hurbil, ia milia batera, Deba goian beste hirurehun biztanle, nekazari eta abeltzainak bizi ziren eta gainan jaunaren dorrea zegoen ingurua zaintzen.
|
|
2023
|
|
|
Egun hartan beste bietara joan nintzen ni. Hirugarrenera joan eta hantxe Laskun
|
herria
behean ikusten nuela, hamar bat minutu egon nintzen eserita, erabat beteta. Ez nuke asmatuko deskribatzen une hartako sentimendua, baina pentsatu nuen:
|
|
|
Proiektua nola gauzatu argi dute:
|
herriaren
beheko aldean ur depositu bat dago, menditik iristen den urarekin elikatzen dena, eta herriaren behealde horretan dauden etxeek hortik hartzen dute ura. Beste depositua herriaren goiko aldean dago.
|