|
2019
|
|
|
Iaz, gatazken konpontzeak landu zituen Baigorriko udako unibertsitateak. Aurten,
|
herri
autoktonoen eskubideak trantsizio justiziaren ikuspegitik. Tuaregak, Uigurrak, Kanadako lehen nazioak, Herero Namasak, Guyanako herriak aztertuko dituzte ikasleekin.
|
|
|
Autoktonotasuna ez da label bat. Bada
|
herri
autoktonoen eskubideen adierazpena, NBEek onartu zuena, Frantziak berretsi duena erresalbu klasiko bat jarriz, erranez bere lurraldean badirela biztanle autoktono batzuk, baina Frantziako lurraldean ez dela herri autoktonorik; juridikoki, herri bat eta bakarra delakoan: " Frantziako populua".
|
|
2022
|
|
|
Hizkuntza eta Kultura Autoktonoei buruzko Lantaldeak estrategia bat prestatzeko agindua jaso zuen Kanadako Lehen Nazioen, Metis herriaren eta Inuiten hizkuntzak eta kulturak mantentzeko, biziberritzeko eta sustatzeko (WGALC 2005). 2007an,
|
Herri
autoktonoen eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpena (2007) sinatu zuen Kanadak, eta Egiaren eta adiskidetzearen batzordea (2007 2015) jarri zuen abian, autoktonoen barnetegietako eskolatzearen ondorioak argitzeko eta jatorrizko herriekin gomendioak adosteko. Quebecen Herri Autoktonoen eta zenbait zerbitzu publikoren arteko harremanei buruzko ikerketa Batzordea:
|
|
|
Ondoren, 1989an Europako Segurtasunerako eta Lankidetzarako Antolakundea sortu zenetik 2012an Dibertsitateak markatutako Gizarteetako Integrazioari buruzko Ljubljanako Gidalerroak onetsi ziren arteko aldian zentratuko naiz. Azkenik,
|
Herri
Autoktonoen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpena komentatuko dut, 2007an onartua, etorkizun handiko bidea baita nazioarteko erakundeen barneko eztabaidetan aurrera egiteko eta herrien arteko harreman berdinzaleagoak sustatzeko.
|
|
|
Nazioartean, 1970eko hamarkada garrantzitsua izan zen gutxiengo nazionalen nahiz
|
herri
autoktonoen eskubideen aitortzari dagokionez. Halaber, talde kultural gutxituen eskubideetan aurrera egiteko aldi egokia izan zen.
|
|
|
Modu aktiboan hartu zuen parte Diskriminazioaren Prebentziorako eta Gutxiengoen Babeserako Azpibatzordearen lanetan. Hari zor diogu, besteak beste, 1982 eta 1983 urteetan
|
herri
autoktonoen eskubideei buruzko lantalde baten sorrera proposatu eta zuzendari aritu izana. Gertakari politiko ugariko garai baten hasiera izan zen hura:
|
|
|
Jatorrizko herrien eskubideak aitortzeko borondaterik sendoenean oinarrituta, Nazio Batuen Batzar Nagusiak, Giza Eskubideen Kontseiluaren gomendio batez baliatuz,
|
Herri
Autoktonoen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpenaren (HAENBA) 147 aldeko iritzia eman zuen 2007ko irailaren 13an. Adierazpen hori ez da denerako konponbidea, jakina, baina estatu subiranoei aukera ematen die egindako okerrak zuzentzeko bai aitortza politikak, bai konpentsazio neurriak eta bai era askotako laguntza programak onartuz, komunitate horiei erabat emantzipatzen eta konfiskatu zaizkien lurraldeak berreskuratzen laguntzeko.
|
|
|
|
Herri
Autoktonoen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpena onartu eta hamalau urte geroago, Kanadako Gobernuak oraindik ez du hura baietsi, nahiz eta bertako agintari politikoek behin eta berriz errepikatu asmo on baino hobeak dituztela.148 Michael Hudson Ottawako Justizia Departamentuko goi funtzionario ohiaren arabera, adierazpen hori formalki asumitzea lagungarria izango litzateke Kanadako jatorr...
|
|
|
149 Hala ere, badirudi estatu kideak proaktiboagoak direla jatorrizko herrien eskubideak aitortzeari dagokionez, arestiko zenbait ekimenek erakusten dutenez. Adibidez, Columbia Britainiarreko Gobernuak ingurumen ebaluazioei buruzko legea aldatu zuen autoktonoen eskakizunak kontuan hartzeko, zuzenean
|
Herri
Autoktonoen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpenari lotuz (HAENBA). Gaur egun, badirudi Ottawak jarrera hobea duela adibide horri jarraitzeko (Hudson, 2020).
|
|
|
Tradizio paktistak exijitzen du bazkide politikoek bat egitea komunitateen arteko harremanen oinarrian bertan dagoen dibertsitate nazionala aitortzeko eta baloratzeko gai izango den kultura federal batekin (Burgess, 2013, 2015a). Tradizio horrek, adibidez, jatorrizko herrien kasuan, betekizun zorrotzak planteatzen ditu haien adostasun librea, aldez aurrekoa eta funtsatua lortzeko,
|
Herri
Autoktonoen Eskubideei buruzko Nazio Batuen Adierazpenean formulatzen den bezala (Webber eta Macleod, 2011).
|
|
|
Babestu egiten du Gobernuak
|
herri
autoktonoen eskubideak aitortzeko eta hobeki zehazteko abiarazi duen prozesua, zeinak oinarri hartzen baititu bai legitimitate historikoa, bai herri autoktonoekin eskubideekiko errespetuan eta elkarrekiko konfiantzan funtsatutako harreman harmoniatsuak ezartzeak Quebeceko gizartearentzat duen garrantzia;
|
|
|
Babestu egiten du Gobernuak herri autoktonoen eskubideak aitortzeko eta hobeki zehazteko abiarazi duen prozesua, zeinak oinarri hartzen baititu bai legitimitate historikoa, bai
|
herri
autoktonoekin eskubideekiko errespetuan eta elkarrekiko konfiantzan funtsatutako harreman harmoniatsuak ezartzeak Quebeceko gizartearentzat duen garrantzia;
|