|
2002
|
|
|
Zokoak benetako azoka izaten jarraitzen du eta era guztietako jendea biltzen du: damaskoarrak eta beste
|
herri
arabiar batzuetako erromesak, kotoizko burusi eta oihalen bila; eta turistak, kobrezko eta latorrizko eskulanak, zetazko gaiak eta alfonbrak erosi nahian. Dendak, elkarren ondoan, galeriaren alde bietan.
|
|
|
Era berean, Euskal Herrian bizi direnek, bestela gura baldin badute, ez dute zertan euskarazko kultura kontsumitu Euskal Herrian bizitzeko (ez bakarrik gazte lania eta frantsesa hor daudelako, ezpada arabieraz ere bizi daitezkeelako Euskal Herrian bertan,
|
Herri
Arabiarretako hedabide erraldoien jaurtipen kulturalei esker, eta, horrela, beste kolektibo batzuk ingelesez, errusieraz, nahiz italieraz bizi daitezke, hizkuntza horiek ofizialtzat dituzten estatuetan fisikoki bizi gabe?).
|
|
2004
|
|
|
Turroia: jatorria Ez dago turroiaren jatorriari buruzko behin betiko historiarik, nahiz eta hipotesi gehienak ados egon
|
herri
arabiarrak sartu zuenarekin. Autore batzuen aburuz, juduek fruitu lehorrekin egiten zuten ore batetik dator Jijonako turroia.
|
|
2007
|
|
|
Arima izan, benetan, indar kreatzailea?, kulturarena bakarrik da, eta herriak kulturaren produktuak dira941, berak eratzen ditu herrien, arrazen, hizkuntzen, nazioen arimak942 Kultura arabiar edo magikoaren historian herri diferente pila batek dihardu, baina egiaz diharduena kulturaren arima da, herri haien guztien arimak bere momentuaren arabera taxutzen dituela: ez dute
|
herri
arabiarrek kultura arabiarra sortu, baizik eta kultura magikoak sortu ditu herri arabiarrak943 Kultura antzinatarraren arima da, bere garapideko fase batean herri grekoaren arima zolia taxutu duena, eta beste fase batean herri erromatarraren arimagabezia, izpiritu hilotza. Ziklo antzinatarreko herri erromatarra, prusiarra da Spengler entzat kultura mendebaldarraren azken fase honetan, gainbeheraren kontsumatzailea.
|
|
2009
|
|
|
Marwan Barghoutik oroitarazi duenez, Hegoafrikaren aurkako blokeoak ondorio zuzenak ekarri zituen. Baina ez dirudi errusiarrek, asiarrek, europarrek, afrikarrek, hainbat
|
herri
arabiar barne, Israelekin antzeko zerbait errepikatzeko asmoa dutenik.
|
|
2010
|
|
|
Ez, ez nago ados. Adibidez, Israelen, historialari errebisionista batek erakutsi du nola Israelek 1948 gerran zenbait
|
herri
arabiar erre zituen eta beste hainbat izugarrikeria egin. Baina horren eragina ez zen" ai ama, orain egia ezagutzen dugu!".
|
|
|
Alboka Europan, Afrikan eta Asian barrena zabalduta dago. Euskal
|
Herrira
arabiarren bidez heldu zela dirudi; izenaren jatorriak, behintzat, horrela adierazten du ezbairik gabe:
|
|
2011
|
|
|
|
Herri
arabiarrak, Magrebetik hasi eta Afganistan arte, aurreko kulturetatik asko edan duten eta asko aberastu diren herriak dira. Greziarrengantik, turkiarrengantik, desertuko nomadengandik, Damaskoko eta Bagdageko kulturetatik edan dute.
|
|
|
Artikulu hartan, herrialde edo hizkuntza batzuen benetako egoera soziolinguistikoa aztertu zuen eta diglosiaren definizioa eman. Artikuluan Greziaren egoera,
|
herri
arabiar batzuen egoera, Suitza alemanarena eta Haitiko kreolera aztertu zituen.
|
|
|
A barietatea eta b barietatea (Altua eta baxua). Arabieraren kasuan, adibidez, A arabiera klasikoa izango litzateke eta b arabieraren eguneroko erabilera multzoa,
|
herri
arabiar batetik bestera aldatzen dena. Hizkuntza komunitatean, banaketa funtzional bat egiten da A eta b artean:
|
|
2012
|
|
|
Edonola ere, inguruko herrialde arabiarrak armaz josita daudela diote orain? Badakigu Al Assadek armak eman dizkiela bertako
|
herri
arabiarrei. Erasorik jasaten ez badugu, gu ez gara borrokatuko.
|
|
|
Gazako kaleetan barrena doan buruzagi palestinarraren autoa misil bidez lehertzeko gauza baldin bada Israelgo Armada, edo egun gutxian hainbeste aire eraso egiteko gaitasuna badu, neurri handi batean AEBen laguntza ekonomiko, teknologiko eta militarrari esker du. Inguratzen duten
|
herri
arabiarretako armada guztiak batera baino ahaltsuagoa omen da Israelgoa. Ez du alferrik 3.000 milioi dolarreko laguntza militarra jasotzen urtero AEBengandik.
|
|
|
Horixe zen Libanoko gerra zibilak() ekarritako emaitza tristea. Libano
|
herri
arabiarra da, erlijio bat baino gehiago duena. Musulmana da batez ere(% 60 edo) eta kristaua(% 40 edo).
|
|
2014
|
|
|
Okzidenteko jendea ohartzen hasi da zerbait egin behar zuela. Obamak muntatu du koalizio bat 40 bat herri biltzen dituena, hoietan 10
|
herri
arabiar. Obamak ez ditu Amerikar Estadu Batuak beste lurreko gerla batean sarrarazi nahi.
|
|
2015
|
|
|
Azpimarratzeko beste auzi bat ere etniarena izan daiteke. Iraketik Magrebera bitarte, Arabiako penintsulatik igarota,
|
herri
arabiarra da etnia nagusia. Hala ere, badira beste errealitate etniko batzuk Ekialdean, eskualdearen ezaugarritzean pisu nabaria dutenak.
|
|
|
1967 eta 1973an Israeli aurre egingo dioten estatu eta
|
herri
arabiarren gerrek eragin zuzena izango dute eskualdearen osaketan. Hala, hedapen sionistak, Mendebaldearen babesaz oharturik, 1967ko gerra eragingo du, Egiptoren hegemoniaren eta horren inguruan sortutako ordenaren gainbehera ekarriko duena.
|
|
2017
|
|
|
Hantxe izan ziren 2011ko gerrako azken borrokak, eta tentsioa berpiztu zen 2012an, Zuwara kolonoen herrietatik bonbardatu zutenean. Gaur, Zuwara inguruko
|
herri
arabiarrak Tobrukekin lerratuta daude; beraz, Nafusa eta Zuwara arteko zirkulazioa itxita dago. Xokrik autoa hartu behar izan zuen Zuwaratik 60 kilometrora joateko Tunisiako muga postura.
|
|
|
Zaila bezain ezinbestekoa zen 60 urteko kurdu haren betekizuna: Estatu Islamikoa kanporatu heinean, bera zen askatutako
|
herrietako
arabiarrekin aliantzak josten zituen gizona.
|
|
2021
|
|
|
Afrikako herrialde gehiago ezagutzea gustatuko litzaidake, baita
|
herri
arabiarrak ere. Azken 30 urteetan urtero joan naiz Jordaniara edo Marokora, baina, esaterako, Libiako desertura joatearekin amesten dut.
|
|
2022
|
|
|
Jarraian datu guztien artean zenbat den portzentajea herri guztiak alderatuta. Kasu honetan 208 herritik 18
|
herrietan
arabiar biztanleriaren beherakada dago.
|
|
|
Lehen kasuan guztira 30 herrialde daude, non judutar eta arabiar biztanleak bizi diren, horietako 15etan arabiar populazioak beherakada demografikoa erakusten du. Bigarren kasuan, arabiarrak bakarrik bizi diren herriak aztertzen ditu, 178 herrietatik hiru
|
herritan
arabiar biztanleriak beherakada demografikoa erakusten du. Horiek dira aztergai ditugun emaitzak, hurrengo atalean hauen analisia burutuko delarik.
|
|
|
Tauletan ageri diren datuak aztertuta, azaldutako bilakaera ez da guztiz betetzen. Lehenik eta behin ikusten da arabiarrak bizi diren herrietan, guztira 208 izanik, horietako 18
|
herritan
arabiarrek hazkuntza negatiboa erakusten dutela. Datu hori aurretik azaldutako arrazoiek argitu lukete modu sinple batean inolako eztabaida gabe, baina artikulu honen zeregina ez da arrazoi inguruan sakontzea beste metodologia bat baitzuen.
|
|
2023
|
|
|
Israeli babesa, baina
|
herri
arabiarrak gaitzitu gabe
|
|
|
Urratsez urrats, Frantziak erabat galdu du aitzineko hamarkadetan berreskuratzea lortu zuen
|
herri
arabiarren sinpatia. Charles De Gaulle izan zen hartu emanak lasaitzea lortu zuen Frantziako presidentea.
|
|
|
Azkenik, ez dezagun ahantzi oinarria, Frantziak eta Erresuma Batuak 1916ko maiatzaren 16an sekretupean izenpetu Sykes Picot hitzarmena: Ekialde Hurbilaren banaketa koloniala adostu zuten,
|
herri
arabiarrei egindako independentzia promesaren gainetik pasaz.
|