|
2000
|
|
|
Espainol askok eta beste muturrean ezker abertzalean, baina ez denak ari diren askok hori desio dutela dirudi: " Espainolak jarriko dira gobernuan eta
|
herriaren
altxamendua etorriko da. Hori da hoberena".
|
|
2001
|
|
|
Talde hauek ikusi zuten gobernuek beren diskurtsoa bereganatu eta erabiltzen zutela, jazartuak zirela, boterearen banaketatik at utzi zituztela,
|
herri
altxamenduaren bidetik ezin zutela boterea hartu, herritarren sostengua galtzen ari zirela, geroago jadanik ez zutela sobietar etsaiaren aurka borrokatzerik... Hori guztia eta gehiago gertatu izanaren ondorioz, islamaren ikuspegi politiko bat duten mugimenduen degenerazioa ematen da, talde hauek bide ekonomikotik gizartea eraldatzeko ikuspegi hori galdu egiten dute eta moral hertsia eta islamaren printzipioen muturreko irakurketa kontserbadorea lehenesten dute; Anaia Musulmanen sortzaile izan zen Judaydi berak ere aitortu du hori, eta Marokoko.Justizia eta Izpiritualiatea taldea gidatzen duen Syassin jekearen alaba Nadi Syassinek ere taldeko bozeramailea bera aipatu izan du Bin Laden eta halakoak talde erreformatzaileen degenerazioak direla.
|
|
2006
|
|
|
Alta, aitortu beharrekoa ematen du: hasteko, inbasorerik ez zegoela; gero,
|
herriaren
altxamendu espontaneoa, elizak eta nobleziak xaxatu eta antolatua izan dela85; eta, amaitzeko, gerra krudel hori, independentzia gerrarik edo baino, gurutzada erlijioso bat izan dela, Errege Katoliko eta Filipe II.aren tradizio espainolik hoberenean, zer eta" impíos, incrédulos, deístas, ateístas, herejes, apóstatas de la Francia y de la Europa toda", hots, pentsamendu ilustratu ja...
|
|
2008
|
|
|
Iturri guztiak bat datoz aipatzean emakumeek jokatu zuten papera oso garrantzitsua izan zela
|
herri
altxamenduaren lehen une hauetan. Eguneroko erosketen arduradunak izanda, haiek ziren ogiaren kalitatearen eskastea edo pisuaren gutxitzeasioaren arduradunetariko batek. Larizek?
|
|
2010
|
|
|
Sultanaren aurkako
|
herri
altxamenduak izan ziren Fez aldean, baina Hubert Lyautey jeneralak gogor erreprimitu zituen. Mulei Hafidek 1912ko uztailaren 17an abdikatuko zuen.
|
|
2012
|
|
|
Atentatu horiek egiten baitira hain zuzen populazioaren kontra eta ez erantzuleen kontra. Erantzuleen babes ingurua hainbeste sofistikatu da, non azkenean erantzuleak botatzeko gelditzen den bide bakarra bide demokratikoa baita, edo bestela egun batean borroka armatuak beste forma bat hartu du,
|
herri
altxamenduarekin lotu dena eta ez hainbeste talde tekniko batek egindako borrokarekin.
|
|
|
Nazionalismo iraultzailearen modeloa,
|
herri
altxamenduarekin lotuta, ahitua da ETArentzat ere. Ez dugu beraz diskutituko, nostalgia elikatzeko ez bada.
|
|
2013
|
|
|
Gerogarrenean erregeek euren botere sakratua galdu zutenean, aristokraten talde txikiek hartu zuten haien lekua. Aristokratek inork baino hobeto ezagutzen zituzten tradiziozko ohiturak, baina euren interpretazio ahalmenez abusatu zutenez gero,
|
herri
altxamenduak gertatu ziren ohiturak biltzerakoan; Mainek «antzinako kode» izena jarri zien bilduma horiei. Lehen kolpean ikus daiteke eskema hori erromatarra dela, baina beste gizarte batzuetan nekez identifika daiteke halakoa, batez ere Ingalaterran.
|
|
2014
|
|
|
Baimenik gabe egindako eraikuntzak etxe osoaren eraisketarekin zigortzen ditu Israelek, eta egun 10.000 etxeren aurkako prozesuak abiatuta dauzka. Halere, urtean 50 bat eraisten dituela kalkulatuta dauka Zoharrek, nahikoa kinkan dauden familiak beldurtuta izateko, baina kopuru txikia beste
|
herri
altxamendu bat probokatzeko. Eraisketak, beti, egun argiz egiten dituzte.
|
|
|
Gatza ezinbesteko kontserbatzailea zen orduan, arraina eta okela gorde ahal izateko, eta beraz, herriko jendearen elikadurarako.
|
Herri
altxamenduak gertatu ziren, bai nekaza rien artean baita hirietako biztanleen artean; Bizkaiko jauntxoek horretaz baliatuz, Batzar nagusien kontrola eskuratu nahi izan zuten, bertako partaideei gaztelera irakurri eta idazteko gauza izatea erreklamatuz, besteak beste. Herritarrak Gernikako Batzar nagusien aurrean manifestatu ziren 1631ko irailaren 24an, baita aretoa okupatu ere.
|
|
2015
|
|
|
Egitasmo horren aurkako lehenengo herri matxinada Venezuelan gertatu zen 1989an, hain zuzen ere, Berlingo harresia erori zen garai berean eta kapitalismo neoliberalaren garaipena aldarrikatzen zen unean. Urte hartako otsailaren bukaeran «Caracazo» izeneko
|
herri
altxamendua gertatu zen, Carlos Andrés Pérez presidentearen murrizketa sozialen aurka (Viciano eta Martínez Dalmau, 2001: 72; Sonntag, 1992:
|
|
|
Herri mugimenduek pribatazio prozesua atzera botatzea lortu zuten eta ireki zuten aipatu ziklo matxinoa. 2001 eta 2003 bitartean Aimara
|
herriaren
altxamenduak gertatu ziren goi lautadan. Matxinada horietan herri indigenek Estatuaren instituzio nagusien (judizialak, polizialak, politikoak) ordezkariak kanporatu zituzten eta beren botere propioak (komunitarioak) ezarri zituzten, Estatu paraleloa irudikatuz.
|
|
2016
|
|
|
Historialariek 1766ko matxinada lotu izan dute Madrilen Esquilache markesaren aginduen kontra martxoan hasi eta Espainiako erreinu osora hedatutako
|
herri
altxamenduarekin. Baina burdin-biderik ere ez zegoen garaian zentzuzkoagoa da pentsatzea gure herri eta auzoetako penak eta ezinak izan zirela suminduraren haztegia.
|
|
2017
|
|
|
segurtasun indarren aurkako kale borroka, barrikadak... 30 urteren ondoren, sistema islamikoaren aurkako
|
herri
altxamendua zirudien.
|
|
2019
|
|
|
Kaleko mobilizazioak galaraziz, gobernuak normaltasun itxura eman nahi du. Beren diskurtsoa da
|
herriaren
altxamendua kanpotik antolatutako estatu kolpe saiakera izan dela, AEBek eta indar inperialistek finantzatutakoa. Estatu kolpea desarmatu dutela eta dagoeneko normaltasuna dela nagusi diote.
|
|
2020
|
|
|
" aitortu beharrekoa ematen du: hasteko, inbasorerik ez zegoela; gero,
|
herriaren
altxamendu espontaneoa, elizak eta nobleziak xaxatu eta antolatua izan dela; eta, amaitzeko, gerra krudel hori, independentzia gerrarik edo baino, gurutzada erlijioso bat izan dela, Errege Katoliko eta Filipe II.aren tradizio espainolik hoberenean, zer eta" impíos, incrédulos, deístas, ateístas, herejes, apóstatas de la Francia y de la Europa toda", hots, pentsamendu ilustratu jako... Horixe dago, bada, estatu nazio espainolaren eraikuntzaren hasmentan.
|
|
|
Agirre lehendakariaren heriotza ere ordukoa da (1960). Horrekin, berriro diot, gerran ibilitako belaunaldiaren gainbehera hasi zen eta, alderantziz,
|
herri
altxamendu berrirako ETA 1960aren inguruan8 sortu zen.
|
|
|
... aitortu beharrekoa ematen du: hasteko, inbasorerik ez zegoela; gero,
|
herriaren
altxamendu espontaneoa, elizak eta nobleziak xaxatu eta antolatua izan dela; eta, amaitzeko, gerra krudel hori, independentzia gerrarik edo baino, gurutzada erlijioso bat izan dela, Errege Katoliko eta Filipe Il.aren tradizio espainolik hoberenean, zer eta" impos, incredulos, destas, atestas, herejes, apostatas de la Francia y de la Europa toda", hots, pentsamendu ilustratu jakobino mod... (Ibid.:
|
|
2021
|
|
|
Nafarroako hainbat kide bildu dira Iruñeko Ziudadelan, Nafarroa Berriz Altxa ekinbidea aurkezteko. 1521eko
|
herri
altxamenduen eta Noaingo eta Amaiurko (Nafarroa) guduen 500 urtemuga gogoan hartuta, aldarrikatu dute Nafarroak burujabetza berreskuratzeko beharra duela, erabakiak bertan hartu ahal izateko. Mugimenduaren sustatzaileek manifestu bat adostu dute, eta hainbat arlotan aritzen diren 73 pertsonak sinatu dute.
|
|
|
1521eko
|
herri
altxamenduen historiari argia emateko eskatu du Nafarroa Berriz Altxa k
|
|
|
Nafarroa Berriz Altxa mugimenduak mozio bat erregistratu du Iruñeko Udalean, 1521ean izandako
|
herri
altxamenduen historia berreskura dezan, eta horietan parte hartu zuten nafarrak omentzeko elkarretaratze batera deitu du, maiatzaren 22rako.
|
|
|
Nafarroa Berriz Altxa herri ekinbidea apirilean aurkeztu zuten, 1521eko
|
herri
altxamenduen eta Noaingo eta Amaiurko guduen 500 urtemuga amutzat hartuta, Nafarroak" burujabetza berreskuratzeko beharra" duela aldarrikatzeko. Egitasmo nagusien artean, ekainaren 19an manifestazioa egingo dute, Iruñean.
|
|
|
Hasteko, Euskadiko gerraren ikuskera oro Insurrekzio Armatuaren moduan planteatzea gaitzesten dugu; gertatzekotan,
|
herriaren
altxamendu armatua mauka bat izango litzateke armada burgesarentzat, eta berehala menderatuko luke euskal populuaren matxinada hura, sarraskia bihurturik.
|
|
2022
|
|
|
Helburu nagusia, herritarrak erlijioaren bidetik eramatea da, eta, beraz, herrialdeak dituen benetako arazoak ez dituzte aintzat hartzen, hala nola osasungintza, enplegua, industria eta nekazaritza, beste askoren artean. Orduan, zure galderari erantzunez, bi herrialdeetan gertatzen ari den
|
herri
altxamendua jazoera askoren ondorio da eta Mahsa Amini gaztearen hilketa lehergailua eztandarazi duen txinparta izan da. Egoera larri guzti horrek guztiak herritar kualifikatuen emigrazioa bultzatzen ari da, herrialdearen kalterako.
|
|
2023
|
|
|
Mugarri bat da: 1631n, gatzaren prezioaren igoerak akuilatuta eta 1607ko matxinadaren arrastoak hauspotuta,
|
herri
altxamendu bat gertatu zen Bizkaian. Hiru urteren ondotik, hainbat matxinatu exekutatuta bukatu zen gatazka.
|
|
|
Matxinada bat
|
herri
altxamendu espontaneoa da, antolatu gabekoa, Robert hiztegiaren arabera. Hor ditugu, Antzinako Erregimeneko emozio handiak edo gosearen matxinadak adibidez.
|
|
|
Bai, beldurraz haratago, izua ere eragiten du inperioak eta, horregatik, ezabatuak bezain birrinduak izan dira historian
|
herri
altxamenduak, Nicolas II.ak San Petersburgon 1905ean manifestari baketsuekin egindako sarraskia bezalakoak edo herriak irabazitako gobernuak, Espainiako Errepublikarena edota Txilen Allendek bideraturiko erregimen aldaketarena modukoak.
|
|
|
21, 27) eta Mikelarenak (Mikelarena, 2015: 23) frogatu duten bezala2 Nafarroan, estatu kolpeari karlistak nagusi zituen
|
herri
altxamendu batek jarraitu zion, probintzian nagusibaitziren. Erresistentzia ezinezkoa izan zen.
|