|
2000
|
|
|
Gaur egun pittinka pittinka beraien kontzientzia ari dira hartzen, hor dabiltza departamendua behar dutela: ofizialki ez dago Euskal
|
Herririk
Frantziako errepublikan, ez dute izaerarik, ez dira ezer. Egoera penagarria da, tragikoa.
|
|
2007
|
|
|
Madrilgo
|
herria
Frantziako tropen aurka altxatu zen 1808ko maiatzaren 2an, eta mugimendu hori Espainia osora zabaldu zen. Bat batean, handik hortik hemendik mota guztietako Batzarrak sortu ziren, tokian tokikoak eta probintziakoak, herritik sortuak.
|
|
2009
|
|
|
Harri eta zur gelditu nintzen Teresaren aitak
|
herritik
Frantziako emakume batekin ihes egin zuela entzun nuenean. Aulkitxoaren gainera igo, eta ia esan nien txutxu mutxuka ari ziren bi emakumeei oso oker zebiltzala, Teresaren aita gizon gizona zela herrian gizonik bazen, eta Ternuara joana zela bakailaotara.
|
|
2010
|
|
|
1486an
|
herria
Frantziari lotu zitzion.
|
|
|
Erregeak plan" sataniko" bikoitza bultzatzen zuen, Mohamed ben Abdelkrimen ustez: Alal el Fassi traidorea sostengatu eta, jendea miserian loturik,
|
herria
Frantziaren eskuetan utzi. Iraultzari eutsi behar zitzaiola proklamatu zuen, Marokotik Frantzia botatzeko, errege eta guzi.
|
|
|
Orain lau urte Cardiffen (Gales) jokatu zuen finala, Munster igandeko aurkariaren kontra. Aldi honetan Euskal
|
Herritik
Frantziara joanen da Miarritze, Parisko Stade de France estadiora.
|
|
2012
|
|
|
La Défense, zein urrun turista literario gisa Handkeri esker ezagutu huen lehen aldi hura, etorkizunaren txantiloitzat hartutako auzuneko eraikinen ezaugarrien aditu bihurtua hintzen, ibilgailurik gabeko Venezia lurtarra, multinazionalen abaraska, aldiri txiroen mugan langileen eta zizelkarien erdeinurako eraikitako etxe orratzak, l’Arc du Triomphe lerro zuzena, La Bastille, Place des Vosges, Victor Hugoren etxea hor, ez, ez, oraindik ez naiz sartu ikustera, Buttes Chaumonteko parkea, Butte aux Cailles, Le temps des cerises jatetxea, Les Halles, Rue Saint Deniseko prostituten ikustera, begira hementxe kalearen muturrean, esanguratsua ote, Nafarroako Enrike III.a Henri IV de France Parismezabatentruke et de Navarre, begira Nafarroako armarria ere harlauza honetan, Frantziakoaren erdia, Espainiakoaren laurdena, Euskal Herrikoaren seirena. Lapurren
|
herria
Frantzia, Obeliskoa, Tuillerieseko garaitza arku horren gainean dauden zaldi horien jatorrizkoak Veneziara itzuli behar izan zituzten, ikusiak ditut nik Piazza San Marcon gauzak nolakoak diren, Louvre Ali Babaren harpea, hor piramide bat eraikitzen ari dira, Mona Lisa. Moulin Rouge, hara Montmartreko kale estuetan turistentzat propio jarritako Toulouse Lautrec hori, Sacré Cœur eko basilika, Urgulleko Jesusen Bihotzaren anaia handia, barrikadetan eta Père Lachaiseko hormaren kontra akabatu zituzten erreboltarien, Kaledonia Berrira, kanaken artera desterratu zituzten Louise Michel eta enparauen laidogarri, herritar sinestunen diru biltzeari esker eraikia, jainkoa lagun iraultza ez zedin inoiz gehiago Parisko jabetu.
|
|
2013
|
|
|
Egia da 1914ko mobilizazioa izan zelarik Euskal Herrian gelditu zela, baina orain arte Oxobi-ren biografiak idatzi dituztenek ziotenaren kontra, 1917an Oxobi-ren lumatik gerlako tokietatik idatzi artikuluek aditzera ematen dute garai batez Euskal
|
Herritik
Frantzia iparraldera joan zela, eta gerlaren berri eman zuela. Eskualduna astekariko gerla garaiko zenbaki guztiak irakurriz ohartu gara maiz idatzi zuela gerla tokitik.
|
|
|
Pérèsen ondorioetan biziki ongi islatzen da Eskualduna ko idazleek erakutsi zutena, izan Zerbitzari k Azkaine herriari buruz idatzi zuena edo Adémak oro har Euskal Herriari buruz. Bakoitzak bere
|
herriak
Frantziaren alde egin zuena azpimarratu eta goraipatu nahi zuen. Euskal Herriaren aipuarekin, euskal komunitate bat bazela ageri zen, baina komunitate hori, beste edozein herriren antzera, Pérèsek aipatzen zuen logika horren baitan kokatzen zuten:
|
|
|
Harri eta zur gelditu nintzen Teresaren aitak
|
herritik
Frantziako emakume batekin ihes egin zuela entzun nuenean. Aulkitxoaren gainera igo, eta ia esan nien txutxu mutxuka ari ziren bi emakumeei oso oker zebiltzala, Teresaren aita gizon gizona zela herrian gizonik bazen, eta Ternuara joana zela bakailaotara.
|
|
2014
|
|
|
Jean Luis Larre, Popo, Iparretarrak (IK) talde armatuko kidea zen eta 1983ko abuztuaren 7an Landetako Leon
|
herrian
Frantziako poliziarekin izandako tiroketa baten ostean desagertu zen. IKren ustez, poliziak atxilotu, hil eta desagerrarazi zuen.
|
|
2015
|
|
|
Maiatzaren 23an," El vasco de la carretilla" filma da zabalduko Uztaritzen, Guillermo Isidoro Larregui Ugarte() nafartarraren omenez (22.300 km egin zituen oinez Argentina, Bolivia eta Txilen gaindi). Irailan, Tarbe aldeko Semeac
|
herrian
Frantzian gaindiko Argentinarekiko elkarteen egunak. Eta azaroaren 16tik 22ra, Argentinarateko pidaia, aldi hortan Pampako Macachin herrirat.
|
|
2016
|
|
|
36ko gerra hasi zenean, eta gero Bigarren Mundu Gerra piztu zenean, asko eta asko joan ziren ihesi Euskal
|
Herritik
Frantziara. Handik, munduko hainbat herrialdetara jo zuten euskaldunek; Argentinara, AEBetara eta Venezuelara, beste herri batzuen artean.
|
|
|
»Eta horren egarriak, gaineratu nuen adituaren bularra puzten duen egarria bezain artega? ekarri nau nire
|
herritik
Frantziaraino, eta Frantziatik Italian barrena ere gidatuko nau. Bihotzak naturaren atzetik egiten duen bidaia lasai bat da, hala nola naturatik sortzen diren samurtasunezko sentimenen atzetik, zeinek elkar maitatzera bultzatzen baikaituzte, eta mundua maitatzera orain maite dugun baino hobeto.
|
|
|
Gerla ondoko giroa Larzabalen garaia da. Antzerkiak ezagutu dituen proposamen eta esperientzia berrien garaia bai Euskal Herrian bai kanpoan eta bereziki interesatzen zaizkigun ondoko
|
herrietan
Frantzian eta Espainian alegia. Ikusi dugu euskal antzerkiak ezaugarri batzuk bazituela dagoeneko.
|
|
2017
|
|
|
Hizkuntza politikaren eskumena partekatua izateak Iparraldeko jardun publikoaren maila guztiei dei egiten die,
|
herrietatik
Frantziako Estaturaino, kontsentsu instituzional, politiko eta soziala mantentzera, horrela kausituko baita hizkuntza politikaren egituraketa, artikulazioa eta diru zein teknika baliabideen emendatzea, bai EEPren baitan, baita bakoitzaren eskumen alorretan.
|
|
2018
|
|
|
Lapurdi, Nabarpe’ta Zibero, Eskual
|
herriak
Frantzian;
|
|
2019
|
|
|
Pentsa genezake herri autoktonoek bizi molde biziki zaharra dakartela; izendatzeko irizpideetarik bat da herri horien antzinatasuna. Deitzen dira lehen
|
herriak
Frantzian, lehen nazioak Kanadan. Ezagutzen diren lurralde bateko lehen biztanleak dira.
|
|
2020
|
|
|
Pertsonaia nagusiak Begoña Iragorri eta Goñi Araneta dira, hauen aita amak eta Begoñaren ahizpa bat. Aipagai nagusia Euskal
|
Herritik
Frantziara lanera joandako eta herrira itzuli ez diren emazte gazteen izatea da.77 1965eko azaroaren 15ean, Goñik eta Begoñak maitasun hitza eman diote elkarri. 1966ko azaroaren 11n, berriz, bikotea galdurik, errautsirik, Goñi bakarrik doa Kaliforniara:
|
|
2021
|
|
|
Ibrahima Almeriatik sartu zen Europara, hilabete batean Cadizera eraman zuten eta handik autobus batean Bilbora. Euskal
|
Herritik
Frantziara zeharkatu nahi zuen. " Ez Ibrahimak bazekielako nora joan nahi zuen, gehienek badakite, baina batzuk noraezean iristen dira eta inertziari jarraituz eta bidean egindako lagunen norabidea jarraituz joaten dira".
|
|
2022
|
|
|
Jardunaldi horiez gain, Emagin elkarteak Buruntzaldean, Oñatin nahiz Ataunen eginiko zaintza lanen ikerketek ere zer pentsatua ekarri digute. Zaintzen krisiak gaur egun eragiten dituen kate globaletan eta migrazio prozesuetan gure iraganaren zantzuak ere aurkitu ditugu, asko izan baitziren Euskal
|
Herritik
Frantziara neskame joandako adin txikiko neskatoak ere.
|
|
2023
|
|
|
Parisa itzultzean, Frantzisko I.ak agintea berreskuratu zuen eta ondoan Henrike II.a Albretekoa zeukan. Pavia
|
herrian
Frantziako erregearekin batera atxilotu zuten nafarra. Gerlariak fama handia zeukan erresuma osoan, erregeak ez bezala, ihes egitea lortu zuelako.
|
|
|
Pavia
|
herrian
Frantziako erregea atxilotu zuten urtarrilaren 24an, eraso sorpresa batean. (LE GALI 2015:
|
|
|
Paoli Korsikako azken heroiak ahal guzia egin zuen bere
|
herria
Frantziaren aztaparretan ez dadin eror; oroitarria badu Florentziako eliza batean; Frantzian ez da horretaz asko mintzatzen. Korsika da errogabeziaren kutsaduraren etsenplu bat; ugarte horretako jendea konkistatu, kolonizatu eta usteldu ondoren, guhaurk jende bera pairatu behar izan dugu polizia, prefeta, armadako axuant, lizeoko zaindari edo antzeko funtzioetan zeinei esker bere txandan frantsesak populazio guti edo aski konkistatu bat bezala tratatzen zituen; neurri handi batean Korsikako jende klase horren falta da bortizkeria eta krudeltasun fama emana izan bazaio Frantziari kolonietako indigenen artean.102
|
|
|
Guk bizitzen ditugun garai hauetan kontzepzio hori Arabiarrengan aurkitzen da, eta T.E. Lawrencek ikusi izan zuen oraindik; Espainian ere, herri dohakabeak Louis XIV. aren semea pairatu behar izan zuen arte, eta horrela bere arima galdu arte; Loire ibaiaren behereko
|
herrietan
Frantziak konkistatu arte eta geroago ere, zeren senti baita oraindik Teophile de Viauren baitan. Frantziar erregeak luzaz zalantzan egon ziren kontzepzio horren eta kontzepzio erromatarraren artean, baina bigarrena, erromatarra, hautatu zuten, eta horregatik ezin da orain Frantzian erregea berrezarri; sobera zoriontsu izanen ginateke, erreinu zinez legitimo baten aukera izango balitz guretzat.246
|