|
2000
|
|
|
Bestalde, 200.000 trakta eta afitxa ere zabaldu ditugu. Bi asteko kanpaina burutuko dugu herriz
|
herri
eta auzoz auzo. Erreferendumaren egunean, berriz, ABko begiraleak izanen dira hautes mahai guztietan", diosku Larraldek.
|
|
|
Gobernuaren politikak batez ere bizitza hiritarra erdaldundu nahi zuen, azkar etagogor (ikusi dugu testuetan erabaki hori); horregatik samurragoa zen, lehendabizi, euskarari
|
herri
eta auzoetako elizetan leku egitea. Kontrol ofiziala ere zailagoa baitzenhan, segur aski, hirietan baino.
|
|
|
|
Herri
eta auzo txikietako hilerrietan denbora luzea ematen nuen garai hartako ibilaldietan, orduak batzuetan, hilarrietako izenen jabeei buruzko asmaketa zoroetan murgilduta. Hilarrietako harrietan idatziak oso bestelakoak iruditzen zitzaizkidan pertsonen izen deiturak, ilunagoak eta tristeagoak, gaixoagoak eta ahulagoak, xahutuak, umelduak, harrokeriaren arrastorik gabeak, eskuragarriak, gertukoak guztiz.
|
|
2001
|
|
|
ALTZA
|
HERRI
ETA AUZOAREN BIZIMODU ETA JENDEAZ
|
|
|
Herrietako euskararen plan estrategikoekin, Bai Euskarari Plan Estrategikoan burututako esperientzia emankorra
|
herri
eta auzoetara eraman nahi da. 2001ean hasitakoak plan pilotuak izango dira.
|
|
|
2001ean hasitakoak plan pilotuak izango dira. Gizarte eragileen euskararen aldeko konpromisoak
|
herri
eta auzo mailan ere gauzatzen saiatzea estrategia egokia iruditzen zait. Alabaina, baditu.
|
|
2002
|
|
|
Hasteko,
|
herri
eta auzoetan berkokatu eta ekimen berriak bultzatu nahi ditugu. Garai batean sortu zen ilusioa, beharra eta gogoa berpiztea izango da gure lana.
|
|
|
Ordainetan, errusiarrek hirietatik atera eta inguruko
|
herri
eta auzoetan sarekadak burutzen dituzte. Beren kontsigna, aurrez aurreko erasoei ihes egitea da, lautadetan baina batik bat gune menditsuetan.
|
|
|
Aurrean dugun aukera, informazioa, mobilizazioa, gizarte eztabaida, kontzientziazioa eta borrokari bultzada bat ematea da. da gizartea erabakitzeko ahalmenik gabe uzten duen tankera honetako eraso bortitzak erantzunak sortuko dituela gure
|
herrietan
eta auzoetan[...] AHTren aurkako borrokak gaur egungo gizarte eta garapen eredua zalantzan jartzeko balio behar du[...] Bistakoa da proiektu horiek gauzatuz gero, ingurumenari eragindako kalte larriez gain, euskal gizartearen harreman sozialak eta balioak erabat baldintzatuko dituztela» (Mikel Albarez).
|
|
2003
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoan, linea zuzena soilik Telefonicak eta Euskaltelek eskaintzen dute. Hala ere, zuntz optikoa autonomia osoan zehar pixkanaka instalatzen ari direnez, oraindik ere ez da posible
|
herri
eta auzo guztietan Euskaltelekin linea izatea. Zerbitzu horrez gain, ordea, operadore askok zeharkako zerbitzua eskaintzen dute, hau da, Telefonica edo Euskaltelekin linea zuzena eduki eta beste operadore baten aurrezenbakia markatuz deiak beste konpainia batekin fakturatzeko aukera.
|
|
|
Nik gurean euskera hutsa entzun eta egin izan dot beti. Gure gurasoak biak ziran
|
herri
eta auzo berean jaiotakoak (Iurretako Gaztañatzan), eta euren artean ez eben euskerea baino beste berbetarik erabilten. Sekula santan ez neutsen gure gurasoei alkarri erderaz berba egiten entzun; inoizkoren baten egitekotan be, euren aurrean erdaldunen bat egoanean izango zan, erdaldunak be ulertu egien.
|
|
|
Bai Euskarari.
|
Herri
eta auzo ugaritan egin ziren Akademiaren aldeko diru bilketak, eta kanpainaren logoak (Nestor Basterretxearen usoak) Euskal Herriko hormak, bularrak eta karpetak estali zituen. Bi ekitaldi nabarmendu ziren:
|
|
2004
|
|
|
Liburutegiko langile eta liburuzainez gain guztietan egon behar luke literaturzaletasuna bultzatzeko, liburuekin eta liburuen inguruko ekintzak antolatzeko, idazle eta irakurleen artean zubi lanak egiteko,
|
herrian
eta auzoetan propaganda egiteko jendea, bertara etorriz, irakurle bihur ledin… Eta horrelako lan gutxi egiten da oraingoz biblioteketan.
|
|
|
Ezinbesteko osagaia
|
herri
eta auzo txikietako jaietan. Gorputza makalaldian sartzen hasten denerako droga naturala da, indar berritzailea aurrera jarraitzeko, etxera joan gabe.
|
|
|
Amoroto, Bera, Donostia... Azkenik, gai zehatzen inguruan azken asteotan hainbat
|
herri
eta auzotan burutu diren erreferendumak izan ditugu hizpide.
|
|
2005
|
|
|
Nik festa ospakizun modura interpretatzen dut, eta kito. Gipuzkoan bisitatzen ditudan
|
herri
eta auzo guztietan galdera hau egin dut: noiz ospatzen duzue festa?
|
|
|
Guztion esku dago!" lelopean. Egun hauen helburua hizkuntza zapalkuntza salatzea izanik, ildo horretan, zapalkuntzaren espresio ezberdinen aurrean erantzunerako ekimen andana egingo da herriz
|
herri
eta auzoz auzo, hilaren 19tik 26ra bitartean, molde ezberdinak erabiliz. Adi egon eskualdeko mobilizazioetara!
|
|
2006
|
|
|
Liburuaren sare komertzialean, bereziki
|
herri
eta auzoetako liburu dendetan, halako neurri batek egin dezakeen mina ongi baloratzekoa da, bestalde. Testuliburuak suposatzen duen diru sarrera gabe liburu denda askok ateak itxi lituzketela baieztatzen dute profesioko askok.
|
|
|
Jatorrian, Nafarroa iparraldeko eta Gipuzkoako zenbait herri txikietako pertsonaia mitiko bat da, hots, tradizio guztiz rural bat eta, hau bereziki garrantzitsua da, orain dela ehun urte ere marginala; euskaldunen artean ere rurala eta marginala. Bada, frankismorik gorrienean, herriz
|
herri
eta auzoz auzo, guraso anonimo eta militante batzuek (gutxi, zergatik engaina), bereziki ikastoletan, tradizioa jaso, moldatu, kalera atera eta euskararen sinbolo bihurtzen dute. Gabonetan, gizarteak bere burua afirmatzeko urteko ospakizun kolektibo garrantzitsuenak antolatzen dituenean, guraso anonimo hauek plazara ekartzen dute arrazoi bategatik edo bestegatik frankismoaren uztarripean pozik bizi ez ziren guztiek sinpatiaz ikus zezaketen pertsonaia baten irudia:
|
|
|
Ez nuen Markinan Aintzane ikusi. Baina hurrengo egunetan ere bizikletan inguruko eta ez hain inguruko
|
herrietara
eta auzoetara joaten jarraitu nuen, bizikletaren eskulekuari estu atxikia. Neure egin nituen Eibar, Deba, Zarautz, Andoain, Tolosa, Beasain, Arrasate eta horien inguruetako auzo eta herri txiki eta handi, mendate eta, baso eta zelai, errepide eta bazter guztiak, gaur egun ere, Markina bezalaxe, halaxe sentitzen ditudanak, barruraino neure.
|
|
2007
|
|
|
Gure eginkizun nagusia helduen euskalduntze eta alfabetatzea da. Orotara, 64 euskaltegi homologatu ari gara lanean EAEn, baina gure eragin esparrua ehunka
|
herri
eta auzotara heltzen da. 1.000tik gora irakaslek osatzen dugu Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzearen Sektorea, guztiak HABEk homologatuak.
|
|
|
Gure eginkizun nagusia helduen euskalduntze eta alfabetatzea da. Orotara, 64 euskaltegi homologatu ari gara lanean EAEn, baina gure eragin esparrua ehunka
|
herri
eta auzotara heltzen da. 1.000tik gora irakaslek osatzen dugu Helduen Euskalduntze eta Alfabetatzearen Sektorea, guztiak HABEk homologatuak.
|
|
|
Geure euskaltegiak dauden kokalekuan txertatzen da AEKkidea eta gure ustez gure berezko izaeraren oinarri izateaz gain geure egin behar garrantzizkoenetakoa da hori. Nafarroako euskaltegiak
|
herri
eta auzoetan txertatuak daude eta hala izaten jarraitzea da gure borondatea.
|
|
|
Geure euskaltegiak dauden kokalekuan txertatzen da AEK kidea eta gure ustez gure berezko izaeraren oinarri izateaz gain geure egin behar garrantzizkoenetakoa da hori. Nafarroako euskaltegiak
|
herri
eta auzoetan txertatuak daude eta hala izaten jarraitzea da gure borondatea.
|
|
|
Noski, oso sinbolikoa da surflarien sufrimendua: gazte surferoak euskal kontsumo gizartearen
|
herri
eta auzo aberatsenetan sortu dira eta azpikultura moduan garatu, baina sinbolikoa izanik sufrimendu hori erreala da; eta erreala, eta ez nolanahikoa, izan zen gazte horien erantzuna.
|
|
|
bizi zaren
|
herria
eta auzoa
|
|
2008
|
|
|
Egutegiak lehen urteak bete ondoren, 1950.etan egokiera hobeak izan zituen; gogoratzekoa da bereziki, 1951 herriz herri fraideek Basilika berrirako egin zuten eskealdia.
|
Herri
eta auzo guztietara iritsi ziren, familia eta apaizetxe orotara, harreman zuzen eta bizkorrak sortuz. Gure Herria bertatik bertara bere eguneroko bizitzan ezagutzeko aukera izan zuten:
|
|
|
«Jendearengana hurbildu behar dugu, horregatik behar dugu
|
herri
eta auzoetan sartu»
|
|
|
«Sarea osatzea, herri erakundeekin, instituzioekin, guztiok batera lan egiteko, garrantzitsua da». Maiatzean egin zuten hausnarketa
|
herri
eta auzo guztietara zabalduko dutela jakinarazi du Iragik, udazkenetik aurrera. «Gogoak ematen digun arte lanean jarraituko dugu, sustatuz, bilduz eta parte hartuz».
|
|
|
Libanoko hiri,
|
herri
eta auzoetako kaleetan ez da afixa politikorik izango. Batasun nazionalean aurrerapausoak emate aldera debeku hori ezarri dute.
|
|
|
Herri bereko kide gisa sentitzeko une aproposa Aberri Eguna izan daitekeela onartu dute denek. Herriz
|
herri
eta auzoz auzo Aberri Egunaren ospakizunak antolatzeko proposamenaren berri eman du Gorka Torre Mugerreko (Lapurdi) militanteak, ahal bezainbat jende biltzeko ospakizun horietara. Justu kontrako ekarpena ere jaso dutela argitu dio Irastortzak, hots,, ezin deladeitu modu sakabanatuan?.
|
|
|
Garai batean Bizkai osoan ia merkatu bakarra zegoen. Orain ia
|
herri
eta auzo guztiek dute bere merkatua. Kontsumo ohiturak ere aldatu dira.
|
|
|
Altsasuko Gazte Asanblada, Altsasuko Peñak, EHE eta Alde Zaharreko zenbait taldek elkarlanean egitarau zabala prestatu dute eta ekintzarik nagusienak asteburuan kokatuko dira. Antolatzaileen esanetan" euskal festa honekin euskal kultura eta kultura herrikoia bultzatu nahi dugu eta horretarako
|
herri
eta auzoari egitarau osatu bat eskaini nahi izan diogu". Egitaraua adin guztietako jendeari zuzenduta dago eta haur, gazte zein helduen gozamenerako ekitaldiak antolatu dituzte. Haurrek zirko tailerrean aritzeko aukera izan zuten asteartean eta asteburuan berriz plaza jolastoki bihurtuko da.
|
|
|
Euskararen eta euskal hiztunon eskubideen zapalkuntzari aurre egin behar diegu, hizkuntza eskubideen urraketak salatu eta eskubideen defentsa egin behar dugu, baina era berean berreuskalduntze dinamikak garatzea ezinbestekoa zaigu. Herriz
|
herri
eta auzoz auzo, egungo errealitatean oinarritutako egitasmoak eraman behar ditugu aurrera auzolanean, guztion parte hartze eta konpromisoarekin. Berebiziko garrantzia hartzen du normalizazioaren bidean aurrera atera beharreko egitasmoak auzolanean eta herritar guztion aktibaziotik sortutako parte hartzean oinarritzeak.
|
|
2009
|
|
|
Hiri,
|
herri
eta auzo bakoitza desberdina da. Kokagunea, aldagai sozio-ekonomikoak, garraio sarea, politika ofizialak, tamaina… ez da erraza erradiografia zehatza egitea.
|
|
|
Tunelean goaz eta inork ez du argirik ikusten. Gure
|
herri
eta auzoetan ordea, zera ikusten dugu: erregulazio espedienteak egin dituzten, ordainketak izozten dituzten, nominak atzeratzen dituzten, ateak ixten dituzten enpresak.
|
|
|
Euskal hiztun herriak justu kontrakoa behar du: tokiko eta eskualdeko sare sozio-ekonomikoak, bertako lantegiak,
|
herri
eta auzoetako dendak, nekazaritza, merkataritza, tokiko aisia, azokak... sustatuko dituzten politikak, boterea deskontzentratzea, autonomia eta autoerregulaziorako gaitasuna berreskuratzea.
|
|
|
Euskal hiztun herriak justu kontrakoa behar du: tokiko eta eskualdeko sare sozio-ekonomikoak, bertako lantegiak,
|
herri
eta auzoetako dendak, nekazaritza, merkataritza, tokiko aisia, azokak... sustatuko dituzten politikak, boterea deskontzentratzea, autonomia eta autoerregulaziorako gaitasuna berreskuratzea. mendu demografikoak, mestizajea etab.) hizkuntza horien hedapena bultzatzen du. Eskualde globaleko azpiegiturak ondo erakusten duten bezala, globalizazioak areagotu egiten ditu sare handien arteko komunikazioa, merkatu interakzioa eta eskualde mailako migrazioak.
|
|
|
azoka publikoa ➞ herriko denda ➞ supermerkatua. Aldaketa soziokulturalek goitik behera jaitsi dute azoka publikoaren pisua, eta orain, baita
|
herri
eta auzoetako dendena ere. Euskararen erabilerak ere behera egin du ibilbide berean, harik eta supermerkatuetan mailarik baxuenera iritsi arte.
|
|
|
Geroago hasi ei ziren San Lorentzotakoak egiten. Inguruko
|
herri
eta auzoetako jaiegunetan ere idi probak izaten ziren. Ikusleen artean beti egongo ziren jatabearrak, Andrakan, Birlen, Laukizen, Gatikan...
|
|
|
Horretarako, ahulguneak hauteman behar dira, hala nola, berankortasun maila edo une horretan dituen larrialdi ekonomikoak. Langabeziaren eraginpeko eremuak Langabeziak gehien eragiten dien
|
herri
eta auzoetan, etxebizitzaren prezioaren beherapenak handiagoak izan daitezke saltzaileek pisua desegiteko duten presagatik. Biztanleria aktiboaren %17, 9 (4.123.300 pertsona) langabezian egon zen aurtengo hirugarren hiruhilekoan, Estatistikako Institutu Nazionalak egin duen Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera.
|
|
|
Euskaldunon kontseilua, benetakoa, sortu behar dugu; euskaldunon komunitatearen ordezkari eraginkorra izan daitekeena. Baina horretarako, aurretik, herriz
|
herri
eta auzoz auzo sakabanatuta eta noragabe gabiltzan euskaldunok bildu, gorpuztu eta eratu genuke; herriz herri, auzoz auzo, komunitate horri arnasa eman, bere ahotsa eskura dezan. Gure ordezkariak ere genituzke gure ahotsa zabaltzeko.
|
|
|
AAMk deituta hainbat elkarretaratze egin dira
|
herri
eta auzoetan, tortura eguneroko ogia dela salatzeko
|
|
|
Gure eskubideen defentsan iruzurrei aurre egiteko garaia da. Euskalduntzearen bidean herritarrek elkarlanean aritu behar dugu, herriz
|
herri
eta auzoz auzo dinamikak piztuz, gure eskubideen bermea exijituz, benetan euskaldunduko duen hizkuntz eredu bat aldarrikatuz. Iruzurren aurrean erantzun behar dugu, dituzten benetako asmoak azaleratuz, gure seme alabak ereduan matrikulatuz, Nafarroako Gobernuari euskalduntzearen aldeko uholdearen indarra erakutsiz.
|
|
|
Nazio libre gisa bizi nahi duen herri baten gogoa adierazten dutenak. Hor koka ditzakegu euskararen normalizazioaren alde nazio,
|
herri
eta auzoetako euskalduntze planak, dinamikak eta indar horren guztiaren metaketarako Kontseiluaren moduko erakunde baten sorrera; hezkuntza sistema nazionala eratu ahal izateko egiten ari diren urratsak, Euskal Curriculuma eta Euskal Unibertsitatearen proiektu estrategikoak, esaterako; euskal herritarrak garela auto baieztatu eta munduaren aurrean gure naziotasuna adierazteko EHNAren gisako tresn... Hauek eta artikulu honek eskaintzen duen lekua betetzea ezinezko egiten duten beste hamaika egitasmo eta dinamika, Euskal Herria nazio gisa hezurmamitzeko ikusmiran kokatzen dira.
|
|
|
Harrera zentroak eta jantokiak leporaino dauzkagu, gainezka.
|
Herri
eta auzo askotan, bizimodu normalizatua zeramaten hainbat familia Caritasera datozkigu lehen aldiz. Beste batzuek zailtasunari etxekoen babesean aurre egiten diote.
|
|
|
Ondorioz, herriz
|
herri
eta auzoz auzo, gazte mugimendu iraultzaile eta oro har gazteriarekin batera, askapen borrokak behar izan dituen pausuak ematen joan gara.
|
|
|
Orain, gainera, askapen borroka fase berri batean sartua delarik, ezinbestekoa ikusten dugu gazteriaren ekarpena. Alde batetik, gure
|
herri
eta auzoetan independentista sentitzen garen gazteok batu eta geure ibilbidea egiten has gaitezen. Baina horrekin batera, gazte mugimendu iraultzailean parte hartuz, gazte asanbladetan lan eginez, herri aldizkarietan, bestelako jai ereduen alde, ikastetxeetan edota behar den leku guztietan independentzia egunez egun eraikitzeko konpromisoa hartzen dugu.
|
|
|
30 urteotan, gazte mugimenduak jasandako atxiloketa, inkomunikazio, tortura eta espetxeratze guztiek ere ez dute herri honen askatasunarenganako sentimendua deuseztatu, ez eta
|
herri
eta auzoetan errotua dagoen mugimendu zabala neutralizatu; ez dira oraindik konturatu gazte mugimenduak herrian duela indarra.
|
|
|
Tabernetan presoen argazkiak kentzeko agindua errepresio horren adierazle gisa ikusten du Olaizek. . Egun inoiz baino presoen argazki gehiago dago gure hiri,
|
herri
eta auzoetako kaleetan itsatsita?.
|
|
|
Estatua mugitu arte zain bagaude, jai dugu, bere jarreretan itxita jarraitzen du eta. Kurduok, baina, politikoki asko aurreratu dugu; ezagutzen ditugu gure eskubideak, eta lanean jarraitu behar dugu
|
herri
eta auzoetan, behetik gora, ez Turkiako aldean bakarrik, baita kurduak bizi diren Siria, Iran eta Irak aldean ere. Horrek, bidenabar, Ekialde Hurbilean benetako sistema demokratikoa eratzen lagunduko du.
|
|
|
Zuzendaritzak proposamena egin, eta militanteek herriz
|
herri
eta auzoz auzo eztabaidatuko dute orain ekarpena. Hasiak dira horretarako txostenak jasotzen.
|
|
|
Helburua honako hau da: herrimin metagailu horren inguruan,
|
herri
eta auzoetan euskaldunon espazio eta denbora iraunkorra sortzea. Espazio denbora iraunkorra euskaldunon etxea eraikitzeari loturik dago.
|
|
2010
|
|
|
Ildo horretatik, Maite Aristegik jakinarazi du datorren azaroaren 6an konferentzia nazionala antolatuko dela eta bertan eztabaidatuko dituztela sarearen izaera, erronka, antolaketa modua.... Horren aurretik,
|
herrietan
eta auzoetan antolatuko diren eztabaidan parte hartzera deitu dituzte herritarrak. Konferentziaren inguruko xehetasun gehiago hurrengo egunetan emateko asmoa dute.
|
|
|
Ildo horretatik, dei bat luzatu dute
|
herri
eta auzoetan burutuko diren mobilizazioetan parte hartzeko; \" bereziki ostiralean eskualdeko herri guztietan antolatzen diren azken ostiraletako kontzentrazioetan eta larunbatean, 13:00etan, Andra Maritik irtengo den eskualdeko manifestazioan\".
|
|
|
Euskal Herri osoko
|
herri
eta auzoetan antolatuta jarraituko dutela adierazi dute, eta euskal gazteriari dei egin diote bide horrekin bat egitera.
|
|
|
Euskal presoak gogoan izan zituzten Gabon bezperan Euskal Herriko
|
herri
eta auzo gehienetan. Milaka lagun batu ziren, han eta hemen, presoek Euskal Herrian behar dutela aldarrikatzeko eta haiei zein haien senitartekoei elkartasuna adierazteko.
|
|
|
Horren aurrean, ezker abertzaleak tranparik gabeko proiektua aurkezten du; Estatu mailan dagoen indarren korrelazioa aldatzeko, ezkerrekoa eta abertzalea den esparruaren artikulazioa inplementatzeko. Herriz
|
herri
eta auzoz auzo.Hori dela eta, eztabaida ireki, bateratzaile eta eraldatzaile bat bultzatzeko konpromisoa hartu dute Nafarroan aldaketa politikoa eta soziala sortzeko. Horren harira, EAk irailaren 10ean aurkeztutako dekalogoa eztabaida hori artikulatzen hasteko erreferentzia ezin hobea dela diote.Gauzak honela, ezker abertzaleak herritarrei deia luzatu die ezarritako sistemaren aurrean gizarte alternatiba eraginkorra sortzeko.
|
|
|
Hauexek izan ziren gerraren usainak berarentzat. Ez du gehitzen zein izan ziren
|
herri
eta auzo bonbardatuen usaina, zur eta altzari erreena edo animalien eta gizakien gorpu kiskaliena. Usain hauek ez ziren erreketeen zentzumenetan edo begiradan barneratzen.
|
|
|
Euskal Herrian ez dugu bertsoak egiteko makinak asmatzen ibili beharrik.
|
Herri
eta auzo guztietan aurki ditzakegu. Gaia, neurria eta testuinguruari buruzko zertzeladaren bat eman eta segundo batzuetan hasten dira bertsoak egiten.
|
|
|
Olentzero, abenduaren 24an Aiaraldeko etxeak bisitatzeko lanean. Hargatik, ikazkinen bisita jasoko dute datozen egunetan txikienek eskualdeko
|
herri
eta auzoetan.
|
|
|
Olentzero, abenduaren 24an Aiaraldeko etxeak bisitatzeko lanean. Hargatik, ikazkinen bisita jasoko dute datozen egunetan txikienek eskualdeko
|
herri
eta auzoetan.
|
|
|
Herritarrek egungo politikak zuzentzen dituzten baloreak aldatzea eskatzen dute behin eta berriz. Nire ustez, gipuzkoarron balore nagusiek bat egiten dute atez atekoarekin, zarata gutxi egin eta emaitza onak lortzen dituzten eta herrian
|
herriko
eta auzoan auzoko lan txiki ondo egindakoak maite baititugu guk.
|
|
|
Edo, hala nahi bazenu, ordubete, ongi kostatakoa, irabazi dio eguzkiak, egunak, neguko gau luze tematiari. Merezi zuelako behar bezala ospatzea, sutzar galantak pizten zituzten zelten
|
herri
eta auzoetan: ordubete horrek ematen zien arrazoi franko, Kandelario bezperatik udaberrian sarturik zirela pentsatzeko.
|
|
|
Eskola Txikiak bizirik,
|
herri
eta auzo txikiak bizirik!
|
|
|
Gipuzkoa landa eremua eta hiriguneak konbinatzen dituen lur zatia denez, erraz aurkituko ditugu zenbait
|
herri
eta auzo txiki. Leku horietan hirietako bizimodua arrotza da, eta hirietan ikusteko zailak diren hainbat fenomeno gertatzen dira:
|
|
2011
|
|
|
" Auzolanaren kultura. Iraganaren ondarea, orainaren lanabesa, etorkizunaren giltza" liburua izango da Auzolan Ekimena herriz
|
herri
eta auzoz auzo aurkezteko baliabidea eta dagoeneko salgai dago liburutegietan. Bestalde, internet zaleentzat ere hortxe dago aukera, www.auzolan.info web gunean, eta hor aurkitu daiteke ekimenari buruz beharrezko informazio guztia.Abian da Aro berria eta ilunpetan zegoen tunel umeletik ateratzen hasiak garenez, argitasuna non nahi antzematen da.
|
|
|
Akordio hori berreskuratu eta «Euskal Herriak behar duen hezkuntza eraikitzen» hasteko deia egin die eragileei. Lan hori
|
herri
eta auzoetatik abiatu behar dela dio: «Txikitik, handira».
|
|
|
Horregatik dei egin dute Bilboko manifestaziora. Era berean, jendea animatu nahi du euren
|
herri
eta auzoetatik herritarrok konponbidea ere nahi dugu mezua duten argazkiak bidaltzera www.gernikakoakordioa.net webgunera.
|
|
|
Urratsez urrats, erronka handiek eskatzen duten eran. Gainontzeko herritarrekin elkarlanean, norbere
|
herri
eta auzoetako arazo eta eginkizunetan aritu izan gara gogotsu. Gogor ekin diogu euskal herritar egiten gaituzten zutoinen alde, inurrien moduan, bakoitzaren gogo eta gaitasunak besteenarekin batuta, eztabaidaren bidez konbentzimenduak finkatu eta borrokaren ikuspegi iraultzailean sakondu dugu.
|
|
|
Orain bertan landutakoari jarraipena nola eman aztertzen ari gara. Horrez gain, liburua eta ekimena bera Euskal Herriko hainbat
|
herri
eta auzotan aurkezten jarraituko dugu, eta hori baliatuko dugu tokian tokiko eragileekin harremanetan jartzeko eta aipatu sare hori osatzeko.
|
|
|
Herri ondasunak, lur eta baliabide naturalen gozamenaz ganera,
|
herri
eta auzoen batzako bizimoduaren adierazgarri izan dira. Baliabideak beti be urriak diranez, beti gorde izan dira herri ondasun batzuk, etxe guztietakoei jatekoa eta gitxieneko baliabideak ziurtetako.
|
|
|
Beraz, Aramaioko txoko ederrenak aramaioarren begitik jasotzen ditu egutegiak. Argazki ederrez gain,
|
herriko
eta auzoetako jaiak eta hil bakoitzeko Aramaioko esaera zahar bat jasotzen da egutegian. Bada, 2011ko egutegiaren kasuan hainbat akats izan dira eta horregatik egunotan dihardute banatzen.
|
|
|
Gai horrekin loturiko beste ideia topiko samar batzuk ere apuntatu nituen garai hartan; komunikazioaren gizartearen paradoxaz idatzi nuen, baina egungo begiradak ez du ezer originalik topatu orduko lerroetan: inoiz baino komunikabide eta garraio azpiegitura hobeak genituela (bai behintzat auziari egun gailen den eraginkortasunaren ikuspegitik erreparatuz gero), baina jendea inoiz baino bakartiago sumatzen zela,
|
herri
eta auzoak inoiz baino desintegratuago, eta hori guztia gertatzen ari zen bitartean une oro, minuturo, segundo oro komunikatuta, mezu jasotzen egon beharraren histeria hedatzen ari zela bazterretan, telefono etxeen irabazi ikaragarriak haziz eta haziz zihoazen ber.
|
|
2012
|
|
|
Festa giroan murgilduta dabil eskualdea azkenaldian, uda hastearekin batera eguraldi ona eta
|
herrietako
eta auzoetako jaiak ere hasi baitira. Festarik festa ibiltzeko aukera dutenek, gainera, zorteko dira, gaurtik hasi eta datorren asteartera arte Aiako Santio auzoan eta Zestoako Arroa Goian Santio festez gozatzeko aukera izango baitute festa gosez daudenek.
|
|
|
Honengatik guzti honengatik, iraganeko formulak salatu eta euskaraz bizitzeko ezinbestekoa den hizkuntza politika burujabea aldarrikatzea dagokigu euskaldunoi. EHEk LEP honen aurrean egiten duen irakurketa konkretu eta sakona plazaratuko dugu egunotan hainbat
|
herri
eta auzotan egingo dituen[...]
|
|
|
EHEk LEP honen aurrean egiten duen irakurketa konkretu eta sakona plazaratuko dugu egunotan hainbat
|
herri
eta auzotan egingo dituen ekimenen bidez. Horietan azpimarratzekoa izango da heldu den larunbatean (ekainak 16), goizeko 10:30ean BECen bertan LAB sindikatuarekin batera egingo dugun elkarretaratzea. Hemendik, zarauztar euskaldun eta euskaltzale guztiak gonbidatu nahi ditugu aipatu ekimenetan parte hartzera.
|
|
|
Donostiako Ospitaletik, Nagore Garciak datozen egunerako mobilizazioen berri eman zuen atzo. Azaldu zuenez, era askotako protestak egingo dituzte asteburuan Euskal Herriko osoko
|
herri
eta auzoetan. Kasu gehienetan, baraualdiak egingo dituzte, larunbatean 11:00etan hasi eta igandeko 19:00ak bitarte.
|
|
|
Auzoko egitasmoa gabezia batetik sortutako egitasmoa da, hizkuntza harrera egituratu gabe dagoela alegia. euskararen berri ez dela ematen, zein egoeratan dagoen ez dela azaltzen. Gabezia hori, modu nabarmenagoan
|
herri
eta auzo euskaldunenetan azaltzen da. " Inork ez du esplikatzen herri horietan euskararik gabe zaila izango zaiela herri bizitzan beste bat gehiago izatea, muga guztiak eraistea" (uNzALu/ eLkoro 2010: 5).
|
|
|
Euskararen berri ez dela ematen, zein egoeratan dagoen ez dela azaltzen. Gabezia hori, modu nabarmenagoan
|
herri
eta auzo euskaldunenetan azaltzen da.
|
|
|
Auzoko martxan jarri den
|
herri
eta auzoei dagokionez, bi mailatan bana ditzakegu, izan ere, bizi dugun errealitate soziolinguistikoa asimetrikoa da. Batetik, biztanleen %70 baino gehiagok euskara dakitenak Bergara, Berriatua, orio eta zeanuri (denak ueMA herriak, egun zeanuri ez). eta bestetik, ezagutza maila txikiagoa dutenak donostiako Antigua eta Agurain. datu demografikoak ere garrantzitsuak dira, herriaren tamainak asko baldintzatzen baitu.
|
|
|
|
Herri
eta auzoetako plazan jartzen izan da oraintsura arte, eta baita gaur egun ere, bai egunari bai lekuari dagokienez hainbat aldaketa egin bada ere. Mayo zuhaitzak eta abarrak ateetan jartzeko ohitura erromatarren garaitik dator, Flora udaberriaren jainkosaren ohoretan.
|
|
|
Udaberri udan ospatzen dira gaur egun
|
herri
eta auzo gehienetan urteko jai nagusiak. Santoralari erreparatuta, santu batzuen ospakizunak orokorragoak dira beste batzuenak baino, eta esanahiaren aldetik ere aldea dago batetik bestera.
|
|
|
Hurrengo urtaroak, udak, betetasuna dakar, fruituak batzeko eta jaiekin ospatzeko garaia. Hasi ere solstizioko erritoekin hasten da, ondoren dator uzta ospatzeko eta eskerrak emateko garaia, eta jai nagusiak gero,
|
herri
eta auzo guztietan. Udako solstizioko jaiak naturarekin lotutako sineskera eta erritoak dira, sua garbigarria da, lurreko arerioak hiltzeko balio du (sorginak, sugeak, zapoak...) eta gaixotasunak sendatzeko.
|
|
|
Esaterako, sarean dagoeneko ikusgai dago kanpainaren bideoa (http://www.blogak.aek. org/ nafarroakoeuskaltegietatik). Denetan ere, euskalduntze prozesuan funtsezkoak diren herritarrak izango dira protagonistak, Nafarroako
|
herri
eta auzoetan euskara eskolak jasotzen ari diren taldeen 116 argazkien bitartez. Halaber, iragan martxoaren 20an, Nafarroako Parlamentuan ekimena burutu zuten AEK ko irakasle eta ikasleek, Euskara ikasi nahi dugu, ez ito euskaltegiak leloa lagun.
|
|
|
Egun, Nafarroko, AEKn 120 bat talde, 1.300 ikasle inguru eta 74 irakasle ari dira euskalduntze lanean, 48
|
herri
eta auzotan. –
|
|
|
Iragarri zutenez, Euskal Herri osoko" ezkertiar independentisten bilgune politiko berria" izango da antolakunde hori, eta" iraultza demokratikoa martxan jartzea" izango da fase politiko berrirako helburua. Datozen asteetan
|
herri
eta auzoetako batzarrak egin eta gero, otsailaren 23an egingo dute lehen kongresua.
|
|
|
Irailean aurkeztu zuten Debagoiena Baserri Sarea, eta hilabeteotan herriz
|
herri
eta auzoz auzo ekimena aurkezten ari dira. Atzo, Landa Garapeneko agentziako bi ordezkari Elgetan izan ziren.
|
|
2013
|
|
|
Egun Donostia eta Zarau tzeko Euskal Jaiak dira denontzat ezagunenak baina XX. mende hasieran
|
herri
eta auzo askotan ospa tzen ziren. Euskal Jaiak Euskal Pizkundea mugimendu euskaltzalearen inguruan sortu ziren.
|
|
|
" Eskola txikiak eta ikastetxe publikoak Eusko Jaurlaritzaren eskumena dira EAEn, eta une honetan, Udalaren eskumena eraikinen mantenua da, ez dugu beste eskumenik, baina diruz lagundu ditzakegu adibidez, eta hala egin dugu. Izan ere, landa eremuan aurkitzen diren eskola txikiek gabezia handiagoak izan ohi dituzte, hiri batekin konparatuta baliabide eta zerbitzu gutxiago dituztelako, eta espresuki lagundu behar ditugu administraziotik, baina orain arteko politikek globalizaziorantz eta neutraltasunerantz jo dute,
|
herri
eta auzo txikiak diskriminatuz. Horri aurre egiteko, lehen aldiz Donostiaren historian iaz Udalak diru-laguntza zuzena eman zien Zubieta eta Igeldoko eskola txikietako guraso elkarteei, guraso elkarteak direlako eskola txikien benetako bultzatzaileak.
|
|
|
Alboerrietako jaietara joatea normala zan, Arratiako eta inguruko
|
herri
eta auzoetara batik bat. Lekukoek erromeria honeek aitatu dabez:
|
|
|
«Jendartea osatzen dugun pertsona, sektore, eragile, alderdi, sindikatu edo erakundeek badugu zer esan eta zer egin egoera hori aldatzeko». 200 «plaza» baino gehiago Dagoeneko, berrehundik gora
|
herri
eta auzotan antolatu ditu ekitaldiak Herrira mugimenduak M18 Plazara ekinbidearen barruan, Giza Eskubideak. Irtenbidea.
|
|
|
Horregatik, ahaideak joan ziren haren ordez. «Bere eliztarrekikoak egiten zituen», idatzi zuen Joxemari Iriondok Mixel Lekuona, artzainen artzain liburuan, «eta gero inguruko
|
herri
eta auzoetako gizarte bizitzaz guztiz arduratuta ibili ohi zen, gazteriarentzat lana, abelgintza, artzaintza, laborantza, bertsolaritza, euskalgintza eta gaztetxoen hezkuntza buru bihotzetan zituela». –
|
|
|
Herri harresi sendo bat osatzeko, gure eta beste auzipetuen egoera salatzeko eta militatzen jarraitzeko ezkutatu ginen. Horretan gaude, desobedientzia gure
|
herri
eta auzoetan errotzeko lanean ari gara, baina ez gara ausartzen oraingoz epemugarik jartzera. Oraingoz, pausoka goaz aurrera, eta epemuga ez dugu guk geuk jarriko, lehen aipatutakoak burutzen diren heinean bukatu da gure ezkutatze hau.
|
|
|
Nor epaituko dute Euskal Herria, herri gisa, desobedientea bada? Desobedientzia
|
herri
eta auzoetan errotu behar dugu, masa borroka aktibatu behar dugu, baina ez bakarrik epaiketen inguruko kontuei aurre egiteko, aurretik esan bezala, lan eta bizi baldintza duinen defentsan antolatu behar dugu, osasun publikoaren alde... Fronte asko daude, eta horretan gaudenean, jada ez da egongo inor epaitzerik.
|
|
|
Behin lana eginda, inolako azalpenik gabeko zerrenda hutsa egiteak gaizki ulertuak ekar zitzakeela eta, batzordeak pentsatu zuen egokia eta erabilgarria izango zela izenekin batera azalpen batzuk ematea eta aiarar guztiei helaraztea. Horri esker, aldaketak zeuden kasuetan, berauen zergatia ez ezik, udalerriko
|
herri
eta auzoen historia ere gehixeago ezagutzeko aukera izango zuten. Hala, bada, batzordeak eskatuta egin dute egileek lan hau.
|
|
|
BAI! Jardun mota hori beste
|
herri
eta auzo batzuetara heda dadin!
|
|
|
Tokian tokiko gizarte eragileak eta bertako eragile publikoen indarrak norabide honetan jarriz,
|
herri
eta auzoetako kulturgile kolektibo eta sortzaileen konexioa sustatzea da garaiaren aukeretako bat.
|
|
2014
|
|
|
Luhartz. Udan herririk
|
herri
eta auzorik auzo ibiliko dira talde horretakoak, eta Garain ere eskainiko dute erromeria. Jarraitzaile ugari dauzka Luhartzek, eta asko taldeagaz batera mugitzen dira herririk herri.
|
|
|
|
Herri
eta auzoetako telebisten gogoeta egunak
|