|
2000
|
|
|
Hamar ipuin dira aurreko liburua bezala liburu honetan jasotakoak, eta amaieran" post scriptum" gisako ohartxo literarioez horniturik argitaratzen du. Kritiko gehienen iritziz liburu
|
hau
Narrazioak liburuaren jarraipena da, egiturari, estiloari nahiz tematikari dagokionez.
|
|
|
Horietako bat, J.R. Zabalaren iruzkina da (Mundaiz, 1987,33, Urtarrila Ekaina). Erreseinaren egileak liburu
|
hau
Narrazioak liburuarekin lotzen du, egitura nahiz gaiari dagokionez. Edukin fantastikoa duten istorioak direla esaten du, eta ezaugarri hau garai legendarioetan nahiz gaurko egunean kokaturiko lotura modua dela azpimarratzen du.
|
|
|
Kritikoek liburu
|
honetako
narrazioen gaien alderdi nabarmenak aipatu dituzte: fantasiarako eta iraganaldiko leiendetarako zaletasun hori:
|
|
|
batetik, ipuin guztiak Izurkiz herrian kokatzen dira; bestetik, pertsonaiek ipuin batetik bestera salto egiten dute. Javier Rojok dioen bezala," narrazio hauek elkarrekiko erreferentziaz beterik daudelarik, elkar osatzen dute, azkenean ia ia nobela bat burutuz." (El Correo IV) Etengabeko erreferentzia hauez gain, giro jakin batek harilkatzen ditu liburu
|
honetako
narrazioak: " hegoaldea, trenbidea, ibaia, basamortua... dira giro horren osagarriak." (Argia 1561) Bada narrazioak uztartzen dituen beste elementu bat ere:
|
|
|
Narrazioan tartekaturik hamabi poema ere aurki ditzakegu. Poema hauek narrazioen osagarri dira, hauekin lotura estua baitute;" metafora iradogarriak gustatzen zaizkit, eta kasu
|
honetan
narrazioak poema ulertzen laguntzen du." (Argia 1561)
|
|
|
Jabier Cilleroren ipuin bilduma
|
honetan
narrazio laburrez osaturiko bilduma baten aurrean gaude. " Gehienak oso narrazio laburrak dira, eskemak, irudiak, ia ia narrazio proposamenak, soilak eta sotilak." (Rojo, Jabier:
|
|
|
Egileak bilduma
|
honetako
narrazioak hiru ataletan banatu ditu: lehen eldarnioan bederatzi narrazio eskaintzen zaizkigu; bigarrenean bost; eta azkenekoan hamazazpi:
|
|
|
Horien guztien berri emateko, Aranbarrik hirugarren pertsonako narratzailea hautatu du. Narratzaile
|
hau
narraziotik kanpo dago, hots, estradiegetikoa da, beraz, ez du gertaeretan parte hartzen. Dena den, fokoa Julen Azkue pertsonaia nagusia da, eta honen gertaerak eta gorabeherak fokalizazio iraunkorraren bidez kontatzen dizkigu.
|
|
|
fokalizazio (ik.) mota honetan narratzaileak ezagutza ahalmen mugagabea erakusten du. Genettek, bestalde, fokalizaziorik gabeko narrazioak deitu zituen mota
|
honetako
narrazioak.
|
|
|
hortaz, istorioaren narratzaileak, istorioaren pertsonaia nagusia izaki, bere esperientzien berri ematen digu. Beraz, pertsonaia
|
hau
narrazioan kontaturiko gertaeren mailan kokatzen da.
|
|
2001
|
|
|
Trebetasunen eskuinaldean edukiei dagozkien funtzioak eta zehaztapenak. Kasu
|
honetan
narrazioari dagozkionak (estilo librea eta narratzailea barnean eta kanpoan) eta azalpenari dagozkionak ere (prozesuak, abisatu, identifikatu, asmoak eta planak). Horiek komunikatu beharrekoa zehaztu eta mugatzen dute.
|
|
2005
|
|
|
Biak dira lehenengo atalekoen artean fikziozko elementu gehien dutenak. Atal
|
honetako
narrazioen sinesgarritasuna lortzearren, nabarmentzekoa da testu apokrifoen erabilera(" Izar beltzaren urtea").
|
|
|
Beraz, bilduma
|
honetako
narrazioek, gaiaz, ikuspuntuz eta egituraz aniztasunera jo arren, bi dira bilduman zehar dirauten elementuak. Bata, protagonista nagusia den gizakia, eta bestea, denboraren haria.
|
|
|
Badira ipuin tradizionalen egiturakoak," Oskol barruko ipotxa" esaterako, kontakizun miresgarri eta sinbolikoa. Sinbolikotzat jo ditzakegu bilduma
|
honetako
narraziorik luzeenak ere: " Begira, hegaz doa txoria" eta" Martin umea eskolara joan eta galdu zanekoa".
|
|
2007
|
|
|
· Narrazio literarioa, arte poetikoaren munduko diskurtsoa. Mota
|
honetako
narrazioak bai pertsonekin bai gauzekin erabili izan dira. Eredu honen baitan modu bat baino gehiago daude:
|
|
2009
|
|
|
Akzioa, thriller a eta zinema beltza koktelera berean uztartuta, Richard Donner zuzendariak atzoko jardunean Lethal weapon 3 filmaren harira aipartu genuen asmatu egin zuen 16 blocks
|
honetan
narrazio erritmoarekin. Erritmo bizia da lehen unetik, eta horri eusten dio filmean zehar, ehizagai diren pertsonaia batzuen barrunbe psikologikoetan murgilduz ikuslea.
|
|
2011
|
|
|
Garai hartan asko joaten nintzen zinemara, eta Bernardo Bertolucci asko gustatzen zitzaidan, esaterako.
|
Honek
narrazio hori ongi egingo lukeela pentsatzen nuen.
|
|
|
Mito
|
honen
narrazioan aipatu beharreko ñabardura bat Mundakan lehorreratzean Diogenis erreginak eta lagunek aurkitutako iturriari dagokiona da. Munda aqua," ur garbia" esan omen zuten iturri hura ikustean.
|
|
2014
|
|
|
Niretzat, ipuin batek, eta literaturak oro har, barrua mugiarazi behar dizu, izan pentsamendua, sentimendua edo gorputza, eta interpelatuta sentitu behar zara. Liburu
|
honetako
narrazio askorekin gertatu zait hori. Orain, zure txanda da, ea zer pizten dizuten zuri.
|
|
|
Beharbada, osasun makaleko gizona izaki, karga emozional gehiegizkoagatik, edo ezkortasunaren mailarik gorenera iristeagatik, kontua da ahalmenen ahultze bat nabari zaiola. Azken aldi
|
honetako
narrazioak sinplistagoak dira eta nostalgia lauso batez estaliak. Hala ere, erdipurdiko lanen artean, badaude salbuespen batzuk ere, hala nola Chance (Patua) eta The Shadow Line (Itzalaren marra).
|
|
2017
|
|
|
Bi ahizpa dira liburu
|
honetan
narrazio bihurtutako jatorrizko antzezlanaren protagonistak. Arantxa Iturbek egindako moldaketa irakurrita gomendagarria litzateke egunotan Euskal Herriko hainbat lekutan izenburu berarekin taularatzen ari diren antzezlana ere ikustea.
|