|
2000
|
|
|
Yoy es ek, halere, herri honetako lotan ez ziren mamu guztiak esnatu ditu, isuri gabe geratu ziren malko oro askatu ditu. Herri
|
honetan
memoria mingarria baita.
|
|
2001
|
|
|
Nire idazkietan beti izango da tartea txakurrentzat baita bestelako banakotasun marjinalentzat ere". Nahiz eta erabaki hura hartu zuenetik urte asko igaro, Bambuloren idazkariari esker ezagutu ditzakegu orain arratoi txakur eszentriko
|
honen
memoriak.
|
|
|
Aurreko puntuan esandakoarekin lotuz, nobela
|
honetan
memoria historiko bat, belaunaldi konkretu baten ibilbidea kontatzen zaigula esan behar da. Egitura lineala apurtuz, datuak behin eta berriro errepikatzen dira:
|
|
2002
|
|
|
Bestetik, liburu
|
honek
memoria ariketa bat izan nahiko luke, halaber (eta ez horrenbeste balantze bat). Letretan, eta baita euskal letretan ere, merkatu kapitalistaren presentzia eta eragina gero eta garrantzitsuagoa da, eta horrek ondorio asko ekarri ditu:
|
|
2005
|
|
|
Plan
|
honetako
memorian Uribe Kostako urbanizatze trinkoa metroari aipamena eginez azaltzen da. Garraio azpiegitura hau etenik gabeko urbanizatzerako ardatz bezala definitzen da, aipatu gabe utziz Uribe Kostako korridorea eta errepideek osatuko dutela garraio sare nagusia, metroari bigarren mailako zerbitzua utziz.
|
|
2008
|
|
|
Garai emankorretan, haatik, izanak dira 3.000 horretan arituak. Hortarik jalgi bizia eta
|
honen
memoria desagertzekotan zela eta, garai horiei lotu tresna, lekukotasun eta artxiboak biltzen aritu dira. Hazparneko Elgarrekin mediatekan baita Arkupeko gelan horiek oro ikus eta entzun daitezke.
|
|
|
izugarrizko diru parrasta kostatzen den obra, sekulako gorantzako aurrekontu desbiazioa espero dute, orain gehitu segurtasun gastuak, militarizatu proiektuaren kontrako jarrera argia erakutsi duten herriak, obra publikoak egiten zor toxiko handia (Erkidego autonomikoan egiten ari diren obra erraldoiak hurrengo belaunaldiak ordaindu ditu, gure zergak aspaldian xahutu dituzte) asumitu duten bertako enpresen ihesa... Herri
|
honetan
memoria duenak badaki zer gertatzen den intrantsigentzien talka (mila esker Jtxo kontzeptuagatik) bultzatzen denean.
|
|
|
Ondorioz, nobela
|
honek
memoriaren baliabideak erabiliz iragan hurbilari begiratu nahi dio, aukeraz beteriko iragan hurbil hori presentera ekartzeko asmoz —itota eta hilda dagoela konturaturik ere— Honela esaten zaigu nobelan:
|
|
2009
|
|
|
Prozesu
|
honetan
memoria lekukotzen bidez ehunduz doan sare moduko batbezala ageri zaigu, non norbanakoen hitzak eta kontakizunak taldearen iragan etaetorkizunari buruzko hautuekin uztartzen diren. Narrazio hauek aldiro aldiro memoria hori, edo horiek, edo horietako atal batzuk?
|
|
|
II. Mundu Gerran hildako soziologo
|
honen
memoriaren soziologiaren proposamenak bere garaian gogor arbuiatuak izan ziren. Bere lana gutxi zabaldutakoaizan zen eta ez zen berraztertua izan 80ko hamarkadaren bukaerara arte.
|
|
|
Fitxategia osorik irakurtzeko metodoa oso sinplea den arren, fitxategi handiekin lan egitean metodo
|
honek
memoria arazoak sor ditzake; izan ere, Perlek fitxategi osoko edukia gorde behar du array egitura batean (baita memorian ere), eta lerroz lerroko metodoarekin, aldiz, pauso edo iterazio bakoitzean lerro bakarra baino ez.
|
|
|
Jose Maria 2009ko irailaren 6an hil zen, Mallorcan, 90 urterekin; baina xemeindar
|
honen
memoria bizirik gordeko da, bere historia mingarria kontatzeko izan zuen adoreagatik, eta norbaitek bere esperientziari eta pairatu zuen bortizkeriari behar bezalako garrantzia eman ziolako. Ongi egin bat ez da sekulan galdua.
|
|
2010
|
|
|
Radio Euskadi eta Elkar argitaletxeak elkarlanean egindako Euskal Herriko Lur Maitea bilduma lanaren aurkezpena da Gabon Gauean Euskal Telebistaren lehen katean ikusgai izango dena. Disko berri
|
hau
memoria liburu bat bezalakoa da, gure herriaren bakarkako eta taldekako memoria liburua. Izan ere, lan honetan musika mota oro bildu dituzte, beti ere emozioaren ikuspuntutik begiratuta, 60ko hamarkadatik hasita eta 80koaren hasierara arte.
|
|
|
Ate
|
honek
memorian gordetzen du Yamanoke laborategitik irten den unea.
|
|
|
Egun handia zen beretzat prentsaren aurrean bere ametsetako bat aurkeztu ahal izatea. Ez bakarrik hori, Raimundoren hiletaren ondoren Manuelarekin izan zuten semearen berria aparra bezalaxe zabaldu zen eta
|
hau
memoria bildumaren aldeko arrazoi sendo bat gehiago zela interpretatzen zuen marketing kontuetan aditua zen aldetik:
|
|
2011
|
|
|
«Biktimen gaia zorroztasun eta errespetuz lantzeko beharra bakarrik azpimarratzen dugu. Izan ere, herri
|
honen
memoria kolektiboaren eskubidea eta etorkizuneko elkarbizitza ez dira igarotzen estatu indarkeriak utzitako ehunka hildako eta milaka zigordunen aurkako ahaztura, bazterketak, eta irainetatik».
|
|
|
Euskal Herriko Lur Maitea izeneko bilduma
|
hau
memoria liburu bat da neurri handi batean, gure herriko memoria pertsonalen eta memoria kolektiboaren pilatze saioa.Izan ere, lan honetan musika mota oro bildu dituzte, betiere emozioaren ikuspuntutik begiratuta, 60ko hamarkadatik 80koaren hasierara arte.
|
|
|
Euskal Herriko Lur Maitea izeneko bilduma
|
hau
memoria liburu bat da neurri handi batean, gure herriko memoria pertsonalen eta memoria kolektiboaren pilatze saioa.Izan ere, lan honetan musika mota oro bildu dituzte, betiere emozioaren ikuspuntutik begiratuta, 60ko hamarkadatik 80koaren hasierara arte.
|
|
|
Itzuliko direla abisatu diote seme alabek. Poema malenkoniatsua ari da estazio
|
honi buruz
memoriaz izkiriatzen: trenaren gurpilek egunero ehun aldiz zapalduriko erloju baten antzera, pentsatzen du, idatziko balu bezala.
|
|
|
Zaporerik gabeko gainazal lauek estaliko dute herria, identitatea galduko bere bazterrek. Etengabe berriztatu behar
|
honek
memoria bera ere eramaten du berarekin.
|
|
2012
|
|
|
Bestalde, biktimek presoen gizarteratze plana nola jasoko duten galdetuta, Fernandez Diazek adierazi du ziur dagoela terrorismoaren biktimek programa
|
honekin
memoriari, egiari, duintasunari eta biktimen justiziari lagundu nahi diotela ulertuko dutela.
|
|
|
Aspaldi menperatu gintuzten, harrapatu, okupatu eta kolonizatu. Eta herri
|
honen
memoria gero baino gero ahulagoa da, horregatik ez du sinesten bere aterabidearekin. Konformatzen da apurrekin, ez du modurik estrategia egoki bat antolatzeko.
|
|
|
Zamoran preso egondakoen testigantzetatik eta kartzelarekin edo urte haietako Euskal Herriko egoerarekin lotutako hainbat dokumentutatik abiatuz, kartzela berezi horren historia kontatzea eta garai hartako egoera soziopolitiko eta erlijiosoa islatzea du xede. Artikulu honetan, horren inguruko xehetasun eta gogoeta batzuk nahi nituzke erantsi, Euskal Herriaren azken hamarkadetako historiaren kapitulu
|
honen
memoria osatzeko asmoz.
|
|
2015
|
|
|
Ahaztu egin zaigu, euskararen desagertze bidea, urte luzeetako dominazio eta jazarpenaren ondorio izan dela. Deshistorizazio
|
honek
memoria historikoaren galera eragin du, egungo egoerara faktore naturalen eraginez iritsi garela sinetsaraziz.
|
|
|
Bi helburu nagusi nabarmendu nahi ditut: batetik, une
|
honetan
memoriaren kontzeptua oso erabiliabada ere, paradoxikoki, gertakari oso zehatzetara eta traumatikoetara mugatzen dela ematen du, etadoktorego tesi honek lagungarria izan nahi du zerumuga hori zabaltzeko. Horretarako, iraganarenhainbat memoria, hots, hainbat oroimen sortzeko arrazoiak eta moduak aztertu dira kasu honetannortasun definizioari dagokionez, eta memoria horiek aldatzeko eta unean uneko inguruabarretaraegokitzeko moduak ere aztertu dira, betiere memoria horien ibilbide aldakorra eta anitzanabarmentzeko.
|
|
|
Jarraian, ideia erraz batzuk eskaintzen dira: altxorra bilatzea, oztopoak dituzten lasterketak, Pazko arrautzak marraztea eta margotzea, saskian itsastea eta oraingo
|
honetarako
memoria bereziaren joko bat.
|
|
2016
|
|
|
Batek daki. Fobia mota
|
honek
memorian eragiten du gehienbat, gaixoaren oroimenean. Eragin dezake pertzepzioan ere (kasu bat ezagutu nuen haluzinazio liliputiarrak nozitzen zituena, zinez beldurgarria), baina ez da ohikoena.
|
|
|
Memoriarekiko interesa ez da euskal eremuan era isolatuan gertatu, XX mendeko azken bi hamarkadetan jazo zen mundu mailako memory boomaren (Müller 2002) baitan baizik. Monografiko
|
honek
memoria aztertzeko duen ikuspegia ulertzeko, fenomeno horri gehitu egin behar zaio 90etako cultural turn (Chaney 1994) delakoak memoriaren gaiari heltzeko eran izandako eragina. Postestrukturalismoak proposatutako giza errealitatearen testu izaeratik abiatuta, ordura arte iragana interpretatu eta idazteko Historiari emandako lehentasuna auzitan jarri zen, honen Fikzioarekiko antzekotasuna azpimarratuz (White 1978).
|
|
|
Liburu
|
honek
memoria kolektiboari egiten dion ekarpen handietariko bat da Gerra Zibilaren memoria leku historikoa (k) gatazkaren memoria kultural kolektibo gisa espazio nahiz denbora (g) une zabalago batean txertatzen d (it) uela. Mikel Ayerbe EHUko irakasleak zuzenean txertatzen du ikuspegi hori. Iban Zalduaren ipuingintza:
|
|
|
Beraz, ez dugu atzera begiratzen soilik gauzak jakiteko, ez gara erudizioaz ari, gutaz ari gara, gure iraganaz, gure izate kolektiboaz ari gara. Bihotza taupaka, memoria bizirik, hor laburtu daiteke guztia, liburu
|
hau
memoria bizia delako, Gorbeialdeko memoria bizia, hizkuntza, ohiturak eta mundu ikuskera biltzen dituen memoria bizia, gaurko erronkei aurre egiteko ezinbesteko dugun memoria bizia?.
|
|
|
Badira biloba txikiari idatzitako eskutitzak, borrokan hildako kideren bati idatzitakoak, espetxeko edo erbesteko esperientziaren bat kontatzen dutenak. Askatasun gabetuaren ametsak aurpegi asko ditu.Zer ekarpen egin nahi du liburuak. Liburu
|
hau
memoriaren altxorra ere bada, azken 50 urteotako memoriaren atal bat. Espetxearen eta erbesteren bitartez isilarazi eta zentsuratu eta itzalperatu nahi diguten ahotsa, irudia eta memoria ezagutaraztea du helburu liburu honek.
|
|
|
|
Honek
memoria bizkortzen du.
|
|
2017
|
|
|
– Gai
|
honen inguruko
memoria historikoa berreskuratzea
|
|
|
Gai
|
honen inguruko
memoria historikoa berreskuratzea eta belaunaldi berriei balioak transmititzea.
|
|
2018
|
|
|
Pantxoa Etchegoin EKEko zuzendariak, besteak beste, azaldu du eskuratua duten Etnopoloa labela.
|
Honi esker
memoriari buruz lan bat eramaiten ari dira, bereziki ahozko ondare eta inmateriala ondareari buruz. Programa horretan 2017an 28 lekukotasun bildu dituzte, kultura, erlijioa, ekonomia, jendarte ala politika sailak aipagai direlarik.
|
|
|
bere oinarri sendoen seinale garbia. Eta hor kokatzen da Amondarainen lana, pinturaren ikono
|
honen
memoria kolektibotik zabaltzen den piktorikotasun honetan; ironia puntu interesgarri baten bitartez, eta, irudi batetik abiatuz, pintura, marrazkia, dokumentua, eskultura eta originalaren mugak apurtuz.
|
|
|
“Biktimak eta biktimen familiartekoak, udal ordezkaria izan direnak eta ekimen sozialekin eta bizikidetza arlokoekin duten hainbat pertsonen iritziak eta lekukotzak ere jaso ditu”.Txostena argitaratzearen zergatia azaldu du ondoren, Ana Carrerek: “Dokumentu
|
hau
memoriaren alorreko etorkizuneko udal politiketarako lanabes bezala ulertzen du mahaiak. Dokumentu honen aurkezpenak ez du esan nahi alderdi politiko guztiok bertako eduki osoarekin bat egiten dugunik, baina denok dugu abiapuntutzat memoriaren eta adiskidetzearen eraikuntzan izango den prozesu luze honetan.
|
|
2020
|
|
|
1. Artikulu
|
hau
Memoria Historikoa Literatura Iberiarretan izeneko ikertaldearen FFI2017 P (MINECO) proiektuaren baitan gauzatu da. Proiektu horren lanen artean aipagarri dira zentsuraren gaiari loturiko bi argitalpen:
|
|
2021
|
|
|
Honek bost milioi euro ukanen ditu. Emendatze
|
honi esker
Memoriaren Euskal Ins titutuak bere jarduera planean finkatuak dituen erakusketa proiektuak hobeki garatu ditu.
|
|
|
Ahozkotasuna Historiaurretik datorren kulturaren ondare gisa defendatu zuen jarraian, eta munduan zehar aurki zitezkeen gisako beste fenomeno batzuk aipatu, alor
|
honetan
memoriak eta formulek jokatzen duten papera azalduz edo erabili ohi diren hainbat edergailu zerrendatuz. Bestalde, bertsolaritzaren historiari ere eman zion errepasoa Lore Jokoak, Xenpelar, Pello Errota, Txirrita eta beste hainbat aipatuz, eta fenomenoaren balio literarioa azpimarratu nahi izan zuen dozenaka ale eder ekarriz eta iruzkinduz.
|
|
|
Izan ere, film
|
honek
memoria horren eta materia horren hainbat puskaren aurkikuntza kontatzen digu. Abenturak azaldu ohi diren doinu, soinu, ukitu eta manera bertsuekin.
|
|
|
Nerea Martinez eta Leire Manzanos bozeramaileek Biktimen Oroimenezko Zentroaren sorrera izan zuten gogoan. «Esan ziguten ezinezkoa zela sarraskiaren agertokia izandako eliza
|
hau
memoriaren espazioa bilakatzea, baina joan den astean biktimen oroimenezkoa eraikitzeko asmo protokoloa sinatu zuten». Hain zuzen, gogora ekarri behar da Eusko Jaurlaritzak, Arabako Foru Aldundiak, Gasteizko Udalak eta Gasteizko Gotzaindegiak akordio bat sinatu zutela zentro hori sortzeko, «egun hartako gertakariekin eta biktimekin duten zorra kentzen hasteko».
|
|
|
Analisi genetikoek tresna eraginkorra eskaintzen dute biktimaren nortasuna adierazteko. Hitzaldi
|
honetan
memoria historikoan DNAren bidez biktimak identifikatzen dugun esperientzia aurkeztuko dugu.
|
|
2022
|
|
|
Izan ere, azken 40 urteotako historia ekartzen digu liburuak, zehazki Errenteria/ Oreretakoa, 80ko hamarkadatik honako gatazka politikoa eta giro soziala. Liburu
|
hau
memoria ariketa, dolua, eta maitasun gutuna da aldi berean. Euskaldun izaerari buruzko saiakeratxoa ere bai, zer garen eta zer ez garen aipatzen duena.
|
|
|
«Horma hauek frankismoaren basakeriaren sinbolo dira; eta batez ere, askatasunaren eta demokraziaren aldeko duintasunaren sinbolo.
|
Hau
memoria positiboa da, konpromisoa duena, itxaropenerako memoria».
|
|
|
Alderdiekin negoziazioak amaituta, ostegun
|
honetan
Memoria Demokratikoaren Legea onartuko du Espainiako Diputatuen Kongresuak, azken orduko desadostasunik ez badago. EAJk, EH Bilduk, Mas Paisek eta PDeCATek hainbat zuzenketa negoziatu dituzte PSOE eta Unidas Podemos koalizio gobernuko alderdiekin, eta akordio batera iristea lortu dute, legea onartzeko.
|
|
|
«Egunerokotasuneko musika hori, Jainkoari esker, herri
|
honen
memoria bihurtu da, ez bakarrik bere jatorriagatik, baita musika guztietan agertzen delako ere», azaldu du Mirandak. Hain zuzen ere, gaineratu du gaurko kontzertuan musika herrikoi tradizional hori oso presente egongo dela.
|
|
2023
|
|
|
Rodriguez sailburuordearen arabera, Elgoibarrek, Urduñak eta Galdakaok «triangelu sinboliko bat» osatuko dute, «duintasunaren triangelua, herri
|
honen
memoria bizia islatuko duena». Gainontzean, Asua «etxera ekartzeko» lan egin duten guztiei eskerrak eman dizkie.
|
|
|
«Gure izateko, egoteko, egiteko modua dira. Bat gatoz herri
|
honen
memoria historiko eta demokratikoari balioa ematearekin, baita askatasuna, demokrazia eta justizia sozialari ere; hauen alde bizitza eman baitzuten milaka eta milaka gizon emakumek ultraeskuinaren, totalitarismoaren, errepresioaren eta diktaduraren aurkako borrokan. Oroimenak, biktimen duintasunak eta justiziak guztion ondare izan luke».
|
|
|
Hauteskundeak tarteko, ekainean egitekoa zen ekitaldia atzeratu eta atzo egin zuen Jaurlaritzak. Bertan, Melgosa sailburuak ozen aldarrikatu du «eskuin muturreko eta talde parapolizialen terrorismoak, gerra zikinak eta torturak bere tokia» izan behar dutela «herri
|
honen
memoriaren liburuan». Horrekin batera, aitortu du «luzaroan» ez zituztela biktima horiek «entzun», «luzaroan» ez zutela «esku hartu».
|
|
|
Aitortu du Eusko Jaurlaritzatik egon dela beste aldera begiratze bat; biktimak ez dituztela «luzaroan entzun» eta ez dutela behar bezalako justiziarik izan aitortu die Nerea Melgosa Eusko Jaurlaritzako Berdintasun, Justizia eta Gizarte Politiketako sailburuak: «Eskuin muturreko terrorismoak eta talde parapolizialek, gerra zikinak eta torturek ere izan behar dute beren kapitulua herrialde
|
honetako
memoriaren liburuan». Eta Espainiako Gobernuarentzat ere izan du mezua.
|
|
|
Euskal Errepublikaren alde altxatako herrietako bat izan zen geurea gaur duela 92 urte. Urtemuga egun honetan, herri
|
honen
memoria historikoa berreskuratzeko lanean ari den Usurbil 1936 elkarteak garai hartako udalbatzan onartutako akta eman du argitara. " Usurbilgo hiribilduan 1931ko apirilaren 17an" aldarrikatu zuten Euskal Errepublika, orduko aktan irakur daitekeen moduan" Domingo Arrillagaren presidentetzarenpean". Dokumentu idatzi honek erdaraz dioenez," nazio gisa gure askatasun politik... " Gaur, apirilak 14, II Errepublikaren 92 urteurrena denez, interesgarri deritzogu akta hau jartzea.
|
|
|
Kalidade artistiko handia eta konpromiso soziala”, laburbatu dau Nora Sarasolak, BBK Gizarte Ekintzako zuzendariak. Seihileko
|
honetan
memoria, identidadea, justizia, familia zein bestelako gaiak jorratuko dira, dramaturgia eta hizkuntza eszeniko barriei, euskereari eta bertoko talentuari arreta berezia eskainiz; eta era guztietako publikoak hartuko dira bertan.
|