|
2000
|
|
|
Hiria bisitatzeko abiapunturik onena erdi erdian dagoen itzelezko pilotaleku enparantza da. Plaza
|
honetan
hiriko eraikinik garrantzitsuenak ditugu ikusgai.
|
|
|
Hiri interesgarri hau bisitatzeko abiapuntu neuralgikoa Foruen plaza triangeluarra izan daiteke. Enparantza
|
honek
hiriaren erdigunean egoteaz gain, alde zaharra edo historikoa eta alde modernoa lotzen ditu.
|
|
|
Dabidek egiaz tiro egin aurretik, haren zain gero eta denbora gehiago igarotzen nuenez, Teresak zenbait liburu utzi edo aholkatzen zidan," Hire barne su lama horri pizturik eutsi behar zionagu". Behin MartÃn Garzoren nobela batekin etorri zitzaidala oroitzen dut," Amodio historia
|
hau
hiri gustatuko zain; nik, ordea, gogorragoak nahiago ditinat", esan zidan. Baina horrekin batera eta, hain zuzen ere oso gogorra iruditu zitzaidalako, nik ezin hobeki oroitzen dut nobelako pasarte hau:
|
|
2001
|
|
|
Horrez gain, Bermeok oso alde zahar interesgarria du, eta bertatik ibiltzeko hiritik pasatzen den edonork ikusten duen Kasinotik hasiko gara.
|
Hau
hiriko zentruan dago, kaia ukitzen, eta bere ondoan Lamera parke atsegina dauka.
|
|
|
Abenduan, esnetegien okupazioekin batera, justuki Ossau Iraty sor markaren erreklama ikus genezakeen telebistan, Pirinioetako goiztiriko argi zirrintak urdin zohargi, ardiak lerro lerro bortu marretan gora, artzaina buru, xakurra aldamenean sotilki xanpaka, Oldarra abesbatzaren kanta erraldoia lagun; artzain bera zen naski, trakatik ezagun, une
|
honetan
hiriko esnetegiaren trabatzen zebilena.
|
|
|
–Eta behingoz
|
hau
hiriko antzoki nagusian eskaintzen dela. Ordu da gure Herri Kultura onartzen dutela froga dezaten!
|
|
2002
|
|
|
Oraingoz, proiektu finko bakarrak Bilboko eta Gasteizko tranbiak diren arren, etorkizunerako Donostian, Deba Goienan eta Txingudin garraio sistema hau ezartzeko proiektuak bultzatzen ari dira. Hirian zehar dabilen tren
|
hau
hiri guneetan eta mugimendu handiko lekuetan finkatuko da. 1999ko uztailean Eusko Trenen tranbiaren material mugigarria hornitzeko esleipenean Beasaingo C.A.F enpresa suertatu zen onuradun.
|
|
2003
|
|
|
Horietako batzuek irakurri bakarrik egiten dute, beste zenbaiti zinea gustatzen zaie;
|
honek
hiria nahiago du, hark baserriko bizitza; abstemio batzuk, ardo onaren lagun, besteak; egunekoak eta gauekoak; bidaiariak eta egoiliarrak; inspirazioaren zain bizi direnak eta haren bila lanean doazenak...
|
|
|
Egoera larri
|
honen aurrean
hiriko oligarkiak kezkatzen hasi ziren. Horrela pobreak kontrolatzeko legeak sortu ziren (lehenengo adibidea Ingalaterran daukagu), baina pobreei ez zieten laguntza handirik eman, baizik guztiz kontrakoa, pobreak giltzapetu zituzten eta oso gaizki tratatzen zituzten.
|
|
|
Azken finean, proiektu
|
honen bidez
hirien sistema hierarkizatu batean oinarritutako lurralde ikuskera bat sustatu nahi da, lurraldea metropolien eskariak etainteresak asetzeko erabiliz eta antolatuz.
|
|
|
Atenas Greziako hiri nagusia zen, eta K. a. V. mendean Delosko ligaren buru zen. Liga
|
hau
hiri greko askok osatu zuten pertsiar erregeen inbasio saiakerei aurre egiteko, eta pertsiarrak Greziatik bota ondoren Atenas gelditu zen Greziako hiri boteretsuen eta itzaltsuena. Delosko ligaren buru izanik, liga honen altxor komuna kontrolatzen zuen Atenasek, eta horren ondorioz izugarri aberastu zen hiria.
|
|
2005
|
|
|
Proiektu burua den Carlo Rattik esan zuenez," lehen aldiz, denbora errealean hiri bateko deien dinamika osoa ikusteko gai izan gara", eta gainera"
|
honek
hiriaren planifikazio telefonikorako bideak zabaltzen ditu. Sistemak era jarraian ikus dezake telefono deien mapa eta gainera denbora errealean, beraz, une kritikoak edota gainkargarenak ere ikus daitezke"
|
|
2006
|
|
|
Egipton ere, Inperioko beste probintzia askotan bezala, K.o. II. mendea garai oparoa izan zen. Garai
|
honetan
hiriak asko garatu ziren. Egiptoko, hiriek?
|
|
|
Zoritxarrez IV. mendekoa da eta bertan aurkitutako epigrafeek ez dute informazio handiegirik ematen bizitza ekonomiko eta sozialari buruz. Cireneri dagokionez, Ptolomeoren menpe, herrialde
|
honetako
hiriek garapen handia izan zuten. K.a. 96 urtean Ptolomeo Apionek herrialdea erromatarren esku utzi zuenean, Senatuak hiri greziarrei aliatuen eskubideak eman zizkien.
|
|
|
Hala ere, zeruak estalita daude, eta zailagoa da fenomeno hori ikustea. Inguruan jarduerak egiteaz gain, herrialde
|
honen
hiri abegitsuak. Askotan haiek eta, bereziki, hiriburuan, Helsinkin, arkitektura neoklasikoa ikus daiteke eta finlandiar diseinu modernoa.
|
|
|
Anjelekin izandako solasaldiaren ostean arrapaladan datozkio gogora igande ez oso urrun bateko irudiak, Coruñan, Bibi beltzaran gozoa ondoan, arrebak egindako deia, Txerraren heriotza zelan gertatu zen jakin ostean kristala apurtzeagatik eskua odoletan... Hori guztia etorri zaio akordura Joxani, bero sapa
|
honen azpian
hiria urtzen ari den bitartean.
|
|
|
Antza, marrazo larregi urotan, eta huraxe izan ei zen gabarren gaineko borrokak kentzeko arrazoia, bestelakorik esaten badute ere... Ur hauek... laster ez dira ikusiko horrenbeste zubi sasielegante eta modernoekin, itsasadar
|
hau
hiri honen motorra izan dela ikusi ez dutenek propio jarriak... Gauza bera egin zuten Pagasarri aldetik jaisten ziren errekatxoekin, denak estali, euren presentziaz lotsatuko balira bezala.
|
|
2007
|
|
|
Hiria itsuentzat egokitzeaz, Espainiako 18 hiriburuetako osoko kalifikazioaerdipurdi denez, atal
|
honetan
hiriek ez dute proba gainditu; gainditu duen atal bakarra hirigunea da (onartzeko modukoa baino ez, dena dela) itsuari orientatzen lagundu liokeen ukipen eta soinu bidezko zoladurarik edo seinale akustikoa duen semafororik ez izatearren.
|
|
|
Esamolde plastikoa hori, eskulturan eta pinturan eragin zuzena izan duena Erromaren, eta oroharrago hirien, Estatuen, pertsonifikatzeko moduan. Metonimia modu
|
hau
hiriarentzat, antza denez, kultura orientaletatik mailegatua da, boterearen inguruko beste sinbolo eta erritual asko bezala. Isaias profetak Babiloniari buruz dio, hark uste zuela, erreinuen erregina?
|
|
|
Egunkaria saltzen dion gizona, esnea etxeko ateraino ekartzen dien baserritarra, kafea eta saltxitxak prestatzen dizkion kafetegiko emakume lodia, Jimmy bera, haren aitona amonak. Ez dira
|
honetarako
hiritik aldendu, ez horixe. Lasai bizi nahi zutelako egin zuten alde New Yorketik.
|
|
2008
|
|
|
uria= villa eta elizatea= anteiglesia. Lan
|
honetan
urira mugatuko gara. Larrabetzuko egoera berberean aurkitu gara:
|
|
2009
|
|
|
Hiriaren erdian Santurtzi Parkea dago. Itsasoari lapurtutako eremu
|
hau
hiriaren bihotza eta santurtziarren aisialdi gune nagusia da. Bertan zuhaitz bakanak aurkituko ditugu; Himalaiako zedroak, palmondo afrikarrak eta sekuoia kaliforniarrak, esaterako.
|
|
|
Iñigo Olaizola Donosti Cup gazteentzako futbol txapelketako presidenteak jaso du gaur Urrezko Danborra Odon Elorza Donostiako alkatearen eskutik. Nazioarteko lehiaketa
|
honek
hiriari egiten dion ekarpena saritzen du golardoak. 18 urtetan egindako lana eskertu die Olaizolak bere laguntzaileei eta saria urrezko talde batentzako dela azpimarratu du.
|
|
|
(OFF) Modeloak, identifikazio zenbakiak eta ebaketakordenagailu bidez kontrolatzen dira. / Lantegi
|
honek
hiri txiki batek baino elektrizitate gehiago erabiltzen du egunero. / Lau hilabete behar dira super zutabeen atal bakoitzaerabat amaitzeko.
|
|
|
Horrela bi lerro ireki ziren: nekazari ikasketak batetik, eta hor dugu, besteak beste, ikastetxe
|
hau
hiritik kanpo kokatzearen arrazoietako bat?, eta merkataritza ikasketak bestetik. Laburbilduz, estantziak eta dendak.
|
|
|
Gaikako bilketarako edukiontziez gain, Bartzelonan, Bilbon, Donostian, Sevillan, Gasteizen eta Zaragozan bilketa pneumatikorako sistemak daude, hau da, hondakinak lur azpitik xurgatu eta biltegiratze eta erretiratze zentro batera eramateko postontziak. Oviedok badu atez ateko bilketa sistema bat, Donostian ere badena, baina kasu
|
honetan
hiriko alde zaharrean bakarrik. Gipuzkoako hiriburuak, gainera, lurpeko 20 edukiontzi ditu gaikako bilketarako.
|
|
|
Etekin ekonomiko gehiagoren bila eta hirigintzako agintaritzak onartzen zuela ikusita, hamabost solairutako dorreek bost solairuko etxebizitzak ordezkatu zituztenean hiriburuaren fisonomia erabat aldatu zen betirako. Eraldatze prozesu
|
hau
hiriak jasan zuen aldaketa demografikoarekiko paraleloa izan zen. 1965 urtean 1959 urtean baino hirurogeita bost mila biztanle gehiago zeuden, eta hazkunde horrek orduan nabaria zen etxebizitzen faltak eragindako arazoak larriagotu zituen.
|
|
2010
|
|
|
Bi urtetik behin, urte bikoitietan, Santiagon ospatzen da ekitaldia eta bakoitietan Gironan. Aurten Galizian egiten zen bigarren aldia zen eta al
|
honetan
hiriko ekitaldi garrantzitsu gisa sendotu da.
|
|
|
Doinuak zertxobait arraroagoak dira, instrumentu berriekin sortuak, esan du Junkerak disko berriaren aurkezpenean. Musikariak argitu duenez, lan berri
|
honek
hiri horietako musikak islatzen ditu, eta, horrela, doinu ezberdinak erabiliz egindako moldaketak aurkituko ditugu bertan: Indiar tribuetako erritmoak, Flaco Jimenezen musikarien tex mex doinuak, New Yorkeko jazza (Dave Douglas laukotearen eskutik), gospela, eta hainbat musika instrumenturekin sortutako soinuak:
|
|
|
Israeleko gobernuak Jerusalemen hiriburu estatusa indartu nahi du errepide eta turistentzako bide sare zabala eraikiz Jerusalem ekialde guztian.
|
Hau
hiriko harresi zaharren eta Olibamendiarenbitartetik doa. Honela Jerusalem Ekialdeko kokalekuak lotuta daude, eta Israelek hiriko atal honen gaineko kontrol sendoagoa dauka.
|
|
|
Zulo Urdinari esker, zentral
|
honek
hiri oso bat horni dezake argiz.
|
|
|
Berez, hiri inguruko nekazaritzaereduarekin egingo luke bat, hau da, salmenta zuzenean garatzeko aukeranagusi duena baina, era berean, hiriaren presioari eta honek ematen dituenlan aukerei aurre egin ezin diena. Talde
|
honetan
hiri inguruetako nekazaritza eremuak egongo lirateke, baita Gipuzkoako eta Bizkaiko industriaharan inguruetan garatzen den nekazaritza jarduera ere.
|
|
|
Iruñeko erromatar harresiaren omen zenaren irudi
|
hau
hirian bertan aurkitutako mosaiko honetan ageri da.
|
|
|
Kristautasuna erromatar inperioaren bidez iritsi zen Euskararen lurraldera. Zabalkunde
|
hau
hirietan sortzen ziren kristau komunitateen bitartez gertatzen zenez, aski berantiarra eta ezegonkorra suertatu zen, hiri gutxi zeudelako.
|
|
|
Gure institutuaren aurreko erreka bestaldean palmondoak daudela ikusi dut postaletan, altzairuzko xafla astunak pilatzen ziren erreka bazterrek erbeste
|
honetako
hiri askoren antza dutela. Margotutakoa dirudien belarra, oliozko ostadarren ordez.
|
|
2011
|
|
|
Beraz baietz esan nion, bilatuko nuela bere alaba. Hiri hartan azoka handi bat egiten zen eta handixe bahitu zuten alaba hura; azoka 5 egunean behin izaten zen eta azoka
|
honetara
hiri hartako jende guztia eta inguruko herrietakoak eta izpirituak eta sastraka nahiz baso askotako izaki bitxiak etorri ohi ziren produktuak saldu edo erostera. Arratsaldeko 4ak aldean ixten zen azoka eta orduan mundu guztia etxera edo jatorrizko tokira itzultzen zen.
|
|
|
Sarrikoko irakasle batzuk Hezkuntza ministroari Medikuntza Fakultate (publiko) bat sortzeko eskatu zioten, Jesusen Lagundiak Medikuntza Fakultate (pribatu) bat sortu ez zezan Basurtuko Ospitaleak utzitako bere jabegoko orubean. Lagundiak Medikuntza Fakultatea sortuz gero, oso zaila izango zatekeen Medikuntza Fakultate publikorik sortzea, garai
|
honetan
hiri berdinean fakultateak ez bikoizteko akordioa hartua zutelako estatuak eta elizak (Flores, 1997: 15).
|
|
|
Esandako moduan, trankil zihoan gure bilbotar uda. Sasoi
|
honetan
hirian erritmoa bareagoa da, lehenengo hamabostaldian bereziki. Hala ere, turista aldra zebilen Botxoan.
|
|
2012
|
|
|
Laburpena. ...tzea da, kasu honetan euskararena. euskararen normalizazioari buruzko ikerketa gutxi egin dira ezkerraldeko eskualdean, eta ezin da ahaztu, populazioaren gehiengoa erdalduna izan arren, hain populazio tasa altua duen eremu batean, gutxiengoa izanda ere, euskaldun kopurua izugarri handia dela. eremu honetan egoera larrian dago euskara kontseiluak egindako udal Neurketen rankinaren arabera; eskualde
|
honetako
hiri eta herriek jaso duten puntuazioa oso baxua da. datu kezkagarriak dira kontuan hartzen badugu euskal herriko populazioaren zati handi bat eskualde honetan biltzen dela. Lan honen asmo nagusietako bat Barakaldoko euskararen errealitatea islatzea izan da, eta horretarako, hiriaren ezaugarriak (bilakaera historikoa) ezagutzea ezinbestekoa da.
|
|
|
...in da ahaztu, populazioaren gehiengoa erdalduna izan arren, hain populazio tasa altua duen eremu batean, gutxiengoa izanda ere, euskaldun kopurua izugarri handia dela. eremu honetan, euskal herriko beste toki askotan bezala, egoera larrian dago euskara, kontseiluak egindako udal Neurketen rankinean ikus daitezke (http://www.udalenhizkuntzapolitika.org/udalerriak/ Barakaldo/Barakaldo.html) eskualde
|
honetako
hiri eta herri hauek jaso duten puntuazio baxua: Santurtzik 3,4; Sestaok 3,32; Barakaldok eta portugaletek 1,7 Ikus daitekeenez, datu kezkagarriak dira, kontuan hartzen badugu, euskal herriko populazioaren zati handi bat eskualde honetan biltzen dela, euskaltzaleok badaukagu larritzeko arrazoirik.
|
|
|
euskal bizi jarduerak, lekuak, taldeak... desfragmentatu ahal ditugu halako hirian? horrenbestez, hiria ez da euskaraz bizitzeko gune erosoa izan, ez nazio hiri modernoak barreiatu zirenetik eta ez oraingo
|
honetako
hiri globala hedatzen ari dela. hara hiria, ekosistema txarra euskararentzat, eta hala ere izango duen bakarra. Bertan ikasi behar dute euskaldunek konspiratzen, alegia arnasa elkarrekin hartzen2.
|
|
|
Hiria ez da euskaraz bizitzeko gune erosoa izan, ez nazio hiri modernoak barreiatu zirenetik eta ez oraingo
|
honetako
hiri globala hedatzen ari dela.
|
|
|
ahotik ura botatzen du, burua lehoiarena du eta buztana arrainarena. Estatua
|
hau
hiriaren kultura etxetik (Esplanade) gertu dago. Kultura etxea bi eraikinek osatzen dute:
|
|
|
J. Etxaiderena nagusiki Zuberoako Barkoxen girotua, Erkiagarena, nagusikiBilbon. Hura nekazari giroan eta
|
hau
hiri giroan, eta hortik alde nabarmen batzuk, esaterako, dantzalekuak, inauterietan mozorro jaiak...; baina, aldeak baino, antzakgehiago.
|
|
|
Beraz Herrerok Bilbo modu oniriko batean eraldatzen du, bi errealitatetan banandua dagoena, baina eguneroko errealitatea alboratu gabe, nahiz eta arima arrotz baten egoitza modura agertzen den. Artistak metamorfosirako duen naturako elementuen joera
|
honek
hiriaren irudiei eragiten die, ametsezko itxura bat emanez, normaltasunaren trazu batzuen gainean bada ere. Horrela, leku ezagun eta ezezagun bat, dena aurkez diezaioke artistak ikusleari.
|
|
|
Oporraldian, familia batzuek seme alabak zaintzeko zailtasunak dituzte, batez ere lan arrazoiengatik, eta, beraz, aukera horrek lana eta familia uztartzen laguntzen die. Artikulu
|
honetan
hiri kanpamenduak zer diren, horietan garatzen diren jarduerak eta haur eta gazte desgaituentzako proposamenak nabarmentzen dira.
|
|
|
Ramon Folch i Guillem biologo eta sozio ekologoak defendatzen du, industriak aldarrikatzen duen handiaren boterearen aurrean (big is powerful) eta ekologisten ekintza txikien defentsa gaindituz (small is beautiful), eraiki beharrean garen gizarte berriak edertasunaren boterea eskatu behar duela (1). Baliteke edertasun boteretsu
|
hau
hiriko ekologian aurkitzea, hirietan baitago eraldaketarako boterea, baliabideak eta ondorioak aintzat hartu dituena. Gure garaiari dagokio, planetaren hobe beharrez, ekologiaren estrategiak giza ekimenen esparru guztietan ezartzeko behar etikoa, lorategiak egiteko honen saiakuntza gisa aurkeztu daitezkeelarik.
|
|
|
Haren ondoan gelditu da Inas. Argiek kale bustian sorrarazten dituzten distirez bete dira bazter guztiak; lausotuta hautematen dira inguruko gauzen eta tokien ertzak, ikusmena huts egiten hasia balitz bezala; ematen du gela ilun batean izerditan egosita sukarrarekin agertu ohi den eldarniozko mundua izan daitekeela gau
|
honetakoa
hiri osoan. Emakumearen atzetik abiatu da Inas zebra bidea zeharkatzera.
|
|
|
Herritarrak. Mende laurden
|
honetan
hirira etorri polizia arduradunak. Debaldetan.
|
|
2013
|
|
|
–Hau leku
|
hau
uriaren erdi erdian dagoalako, kafe ona eta atoan emoten daualako eta horregaitik guztiagaitik jente asko eta askotarikoa jesarten dalako barra honen aurrean... –zehar begirada egin zion mostradorearen berniz distiratsuari?
|
|
|
Munduan, jarduera
|
hau
hiri handietan aurkitzen dugu, nagusiki; beraz, aurreko ataleko adibide berak ditugu.
|
|
|
Europako herritar talde batek lan egiten du gutxienez milioi bat sinadura jasotzeko eta Europako Batzordea (EE) konbentzitzeko bere hiri guztietan zabal dezan. Artikulu
|
honek
hiri abiadura 30 km/ h ra mugatzearen abantailak zehazten ditu, eta azaldu du nola sinatu eta babestu ekimena, eta dagoeneko aplikatzen duten hiriak apuntatzen ditu.
|
|
2014
|
|
|
Begiak banku gizonetan, industriak zuzentzen zituztenetan eta mekanikaren asmatzaileetan jarriak izan behar ziren, botere berri bat azaldu zen. Beraiek izan ziren garai
|
honetan
hiriaren eraikuntzaren arduradun nagusiak (Mundford, 1961).
|
|
|
Omsken bizi da probintziako gobernadore nagusia, eta hara biltzen da mundu ofiziala. Tomsk da, ordea, lurralde
|
honetako
hiririk behinena. Hurbil ditu Altai mendiak eta khalkhen herrialdea, Txinako muga, alegia.
|
|
|
–Badakik gutun
|
honek
hiria defendatzeko agintzen digula, eta hiltzeraino, beharrezkoa bada
|
|
|
habitatari dagokionez, jendartea zatikatzea edota zatiak ere ghettifikatzea...; eta pasaerako hiriari dagokionez: gentrifikazioa, urbanalizazioa edota desozializazioa... Baina hemengo
|
honetan
hiri logiken bilakaerari erreparatu nahi nioke. Oro har polikronia deslokalizatuetara ari gara jotzen, hau da, hirietan bizi arren, ez dugu lehengo bizimodu trinko, dentso eta tokian tokikoa, ezta nazio erritmokoa ere.
|
|
|
Dreamhamar (Hamarrekoa, Norvegia). Proiektu
|
honek
hiriko networking guneak lortu nahi ditu, eta Espainiako arkitektoen estudioaren ekimen bat da, horrelako diseinuetan espezializatutako Hiriko Ekosistema.
|
|
|
Oso diru gutxi ordainduta, hiri baratze txiki batek produktu natural fresko eta osasungarriak eskaintzen ditu, eta horiek aurrera eramateko gogobetetze pertsonala. Artikulu
|
honek
hiriko baratze txiki bat izateko arrazoiak eta aukerak azaltzen ditu.
|
|
|
Baina, egia esan, etxerik gabeko pertsonei oztopo berriak jarri dizkie, kalean lo egin ez dezaten, egunez atseden har dezaten eta, are gehiago, eguzkitik babesteko. Artikulu
|
honetan
hiri altzariak nabarmentzen dira, eta, kanpoan bizi behar dutenen bizitza erraztetik urrun, disuasio efektua izaten dute.
|
|
|
Lekua ez zen hain ideala. Urtaro
|
honetan
hirian aukera gehiago dituzu». Aitortu digutenez, «gezurra erranen genuke, momentu batean Irunera itzultzea ez genuela pentsatu erranez gero». Hasiera «hagitz gogorra» izan zela kontatu digute:
|
|
|
Horrek 20.389.813 euroko eragin ekonomiko zuzena izan du, aurreko urteko marka hautsi duena (17.489.000 eurokoa) 2,5 milioitan. Zifra horrek erakusten duen bezala, kultur hitzordu garrantzitsu
|
hau
hiriaren ekonomiaren bultzatzaileetako bat izan da. Argi geratu da ekitaldi handiek negozioa eta aberastasuna sortzeko ahalmena dutela eta kasu honetan, Bilboren irudia nazioartean hedatzeko ere bai.
|
|
|
KANPERO: (Beñati, apaletik) To, gure neska horrek potreta ttiki
|
hau
hiri emateko esan dautak!... Bertzalde, postaz etorri dituk bi letra...
|
|
2015
|
|
|
Eta norbaitek zaindu ditu gurdia eta animaliak. Izan ere, arrisku handiagoa dago kanpamentu
|
honetan
hiri barnean baino.
|
|
|
liburu
|
hau
hiri eskaintzen diat,
|
|
|
Oroitzen nuen Bartzelona ere oso desberdina zen, olinpiada baino lehenago izan bainintzen hemen azkenekoz; baina ez naiz aldaketa arkitektonikoaz ari, giza paisaiaz baizik. Beti izan da
|
hau
hiri kosmopolita, jatorri askotako jendearen biltoki, baina oraingoak hautsiak ditu marka guztiak: turista parrasta alde batera utzita (tartean ni), milaka eta milaka dira kalean eta lanean ikusten diren afrikarrak, magrebtarrak, argentinarrak, karibearrak, eslaviarrak, inkak, filipinarrak...
|
|
|
Horrezaz gain, hiriaren hedakuntza landu dutenen ekarpenak ere bildu egin dira beste bitaldetan, hiriaren lurralde mailako edo mundu mailako hedapen hipotesietan banatuta.Taldekatze
|
honek
hiriaren beste ikuspegi bat eskaintzen du eta honen eragin esparru eta hiriparadigma berriak aurkezten ditu. Hiriguneak gainditzen dituzten hazkuntzak dira (Garreau, 1992), lurraldean barreiatzen direnak (Indovina, 2005) edo hiria beste batzuekin lotzen dituenazpiegiturek egituratutako eremuen kontsiderazioa dakar (Ascher, 2005; Gottmann, 1957), edotamundu mailako loturetan eta oso konkretuak diren hiri batzuetako zatiak lotzen dituzten sareakadierazten dituzte (Sassen, 2004).
|
|
|
Euskal Erakundeek baietz uste dute, izan ere Eusko Jaurlaritzak, Bilboko Udalak, Bizkaiko Foru Aldundiak eta Zabalgarbi empresa semi publikoak (edota semi pribatuak, segun eta nola begiratzen den) hondakinen errausketarekin jarraitzea erabaki dute, Zabalgarbiren 10 urtemuga ospatuz.Ekologistak Martxanentzat berriz, hondakinen tratamendu eta kudeaketarako bestelako sistemak martxan jarri ahal izateko galdutako 10 urte izan dira hauek; ingurugiroa, osasuna eta europear ingurumen araudiarekin bat datozen sistemak, hain zuzen ere. 10 urte Bizkaian hondakinen errausketa sistema baino aukera gehiagorik gabe, lurralde
|
hau
hiri hondakin solidoen (HHS) birziklatzea %40ko portzentaiean kokatuz, hori zenbakietan tranparik egin ez bada behintzat. Europear Batasunak 2020rako eskatzen duen %50etik urrun eta 2030erako gomendatzen duen %70etik oso urrun.
|
|
|
Atta boy Randy
|
Hau
hiri polita Lurreratze ona, Randy.
|
|
|
|
Hau
Hiriaren Ingurunea da.
|
|
|
Kontakizun
|
hau
hiriko auzune txiroetan hara eta hona zabiltzaten matoi harroputzentzat da.
|
|
|
|
Hau
hiri puta bat da!
|
|
2016
|
|
|
Mundu mailako ekonomia
|
honen baitan
hirien eraldaketa urbanistiko eta ekonomikoaren azterketa egiteko, hainbat hiritan behatoki metropolitanoak sortu dituzte Bartzelona eta Madrilen kasu. Donostian ere ari da taldetxo bat bilerak egin eta proiektua fintzen.
|
|
|
Arazo horrek gero eta gehiago eragiten die ingurumenari eta milioika pertsonaren osasunari. Artikulu
|
honek
hirietako poluzio atmosferikoa murrizteko hamaika aholku ematen ditu.
|
|
|
Jill Martinekin. Aste
|
honetan
hiriko ohorezko domina hartuko du.
|
|
2017
|
|
|
ez ote zuen modu inkontzientean aitortu urte batzuk lehenago egin eta kontzientziaren zama eraman ezinak ahantzarazi zion krimena? " Egunkari
|
honek
hiriko aditurik onenetakoei galdetu ondoren, aukera hau ezin da baztertu", idatzi zuen Cookek, zehatz mehatz zein adituri eta gaueko zein ordutan galdetu zioten argitu gabe.
|
|
|
Jakina, ezin bainuen onartu heldu berri
|
honek
hiria jada neuk baino hobeto ezagutzen zuela pentsatzea.
|
|
|
Administrazio eta ikasketekin loturiko jardunak kokatzen diren hirietan handiagotzen zen erdara jakiteko beharra.
|
Honek
hirien erdalduntzea azkartzen zuen eta Euskara bereziki baserritarren ezaugarri bezala hartzen zen, honako kidetasunak sortzen zirelarik: hiritarra= erdalduna= eskolatua/ kulturduna; baserritarra= euskalduna/ erdaldun traketsa= eskolatugabea/ kulturgabekoa.
|
|
|
Nire arbasoen hizkuntzan idazten dut eliz barruti honen mintzaira nagusia izan eta ederrena delako, zenbait ele berezi baitu, anitz galdu edo ahantzi diren arren. Erresuma
|
honen
hiri buruzagian ibiltzen den hizkera dut gogoko, uhaitzeko ur iragankorren antzerakoa baita, etorkina eta joailea, hemen beti dagoena, hedatuenik eta zabalduenik, beti zahar eta beti gazte, aldaketa etengabean, gure herri ttipi eta handi guztietan zailtasunik gabe entelegatzen edo konprenitzen den bakarra.
|
|
2018
|
|
|
Pertsona berri batek hartu du bere gain jatetxea kudeatzea, eta proiektu berri batekin abiatua da, izan ere aste huntan berean, ‘Amalur’ izenpean pintxoak eta euskal sukaldaritza zahar eta berria eskaintzeko Laurak Bat Euskal Etxera heltzen diren bezeroeri. Mementu
|
huntan
hirian Lekeitio jatetxea duen Shanti Aboitiz chef euskal argentinarra da ‘Amalur’en kudeatzaile berria eta, jatekoaz gain, aktibitateak, musika saioak eta bestelako animazioa ere ari da prestatzen jatetxeari bizitza berria emateko. Buenos Airesko Avenida Belgrano 1144 helbidean, Laurak Bat en baitan dago Amalur jatetxea.
|
|
|
Alabaina lege horrek parada sortzen zuen lurraldeak elgarren artean biltzeko, adibidez" Val de Loire" eta" Centre" biek bat egin zezaketen bost milioi pasatxoko lurralde bat bakarra ernalduz. Bilketa horrek aldiz 44 departamenduari eta Nantes
|
honen
hiri nagusiari parada sortzen zioten Bretainiari lotzeko. Konfigurazio horretan ikusiko ziren, batetik Bretainia bost departamendu eta bost milioi biztanlerekin, eta" Centre Loire" lurraldea, hauxe ere bost milioi biztanlez osatua.
|
|
|
Seric: Eta zer zara zu, ba, ezpada une
|
honetan
hiria den kantxan basa izaki bat?
|
|
|
Hala ere, egungo ekonomiaren zaharberritzean ekonomia zirkularra gailentzen ari da, etorkizuneko alternatiba bezala. Hiri iraunkorragoak izate aldera, ekonomia berri
|
hau
hirietan bideratzeko oinarriak zeintzuk diren aztertzen da.
|
|
|
Nahiz eta kontzeptua akademia eta politikaren arloetan hainbat hamarkadatan erabili den arren, haren aplikazioa orain arte iraunkortasun adierazleen garapenean edo hiriko berotegi efektuko gasen (BEG) kontabilitatean kontzentratu da (Kennedy et al., 2010). Beraz, nahiko gutxi izan dira kontzeptu
|
hau
hiri diseinu eta plangintzarako tresna bezala erabili duten kasuak. Ondoren, mundu mailan hiri plangintza edo hiri politika garatzeko erabilitako HM ikerketak azalduko dira.
|
|
|
MITeko ikertzaileak Singapur estatu hiriko kasu berezia aztertzen ari dira, non baliabide gehienak inportatu behar diren eta azken hamarkadetako urbanizazio prozesu azkarrak baliabideen kontsumo maila handia eragin zuen. Kasu berezi
|
honek
hiri metabolismoaren dinamika ulertzeko balio dezake, baita hiriko fluxu fisikoen eta faktore sozioekonomikoen arteko harremana ere (Abou Abdo et al., 2011).
|
|
|
Rotterdam-eko Nazioarteko Arkitektura Bienala (IABR): proiektu
|
honek
hiri metabolismoaren 9 fluxu nagusiak (Gaiak, Jendea, Hondakinak, Biologia, Energia, Elikadura, Harea eta Airea) aztertu eta mapeatu zituen materialen fluxuen eta bizi zikloaren analisiak hiri garapenarekin erlazionatuz. Ondoren, fluxuak optimizatzeko eta Rotterdameko hirigintza gidatzeko ikuspegi edo proiektu pilotuetarako ideiak proposatu ziren (Tillie et al., 2014).
|
|
|
...garaOria ibaia bideratzeko eta Zubimusu zubi berria eraikitzeko obren azkeneko lanetan Udalak eta Eusko Jaurlaritzak garatutako negoziaketen ondorioz sortu den" Ula" atze aldeko pasealeku berriak itxura aldatu du apaingarri berriak eta hainbat eserleku ipini ondoren.OSATUZ Herrigintza (hilabete honetan amaitzen da) programaren lehenengo fase barruan dauden hobekuntza horiek espazio berri
|
honi
hiri pasealeku bati dagokion ekipamendua ematea suposatu dute. " Inguru berri hau herritarrek sarri erabiliko duten gune atsegin bat bihurtu nahi genuen" adierazi du Maite Izagirrek, erantsiz, zuhaitzak hazten diren heinean espazioa are eta ikusgarriagoa izango dela.Bestalde, OSATUZ programaren emaitzak beste tokietan ere ikus daitezke.
|
|
|
1882ko hauteskundeetan hainbat euskaro sartu ziren Iruñeko udalbatzan, tartean Iturralde Suit.
|
Honek
hirian Lore Jokoak egiteko proposamena egin, eta onartu egin zuten.
|
|
|
Hedadura geografiko kartesiarraren aldetik, hastapenetik utzi nahi izan dugu argi kapitulu
|
honetan
hiria dugula mintzagai; hots, hainbat mendez harresien barnean bilduta egon zen esparrua. Ez ditugu buruan, haatik, inguruko lurralde, herri eta ibarrak, egungo Iruñerria osatzen dutenak, ez eta haragokoak ere, nahiz eta horrek ez duen esan nahi hiriburua bera eta inguruak elkarri bizkarra emanda bizi izan direnik:
|
|
|
Edonola ere, Iruñeak, lehen, hiria eta barrutia izendatzen bazituen, orain hiria eta erreinua.
|
Hau
hiriaren distritu zaharra da, inguruko beste barruti batzuk (Arakil, Zaraitzu, Irunberri/ Longida, Aibar...) erantsi zaizkiola. Harresien barruko Iruñeaz, arkeologiak ezer gutxi daki oraingoz.
|
|
|
Hiriak zenbait kaleren izendapenak aldatu zituen eta 1942an Erorien Monumentua eraikitzeari ekin zioten. Garai
|
honetako
hiriaren historiografia gerla irabazitako itzal handiko pertsonaiek landu zuten, hala nola Ignacio Baleztenak (1944, 1946, 1947) edo Jose Maria Iribarrenek (1957). Historia eklesiastikoaren narrazioa nagusi zen beti ere, Juan Albizu (1945, 1947), Marcelo Nuñez de Cepeda (1940, 1942, 1948), Leoncio Hernandez Ascunce (1949), Julio Ruiz de Oyaga (1958) eta, oso bereziki, Jose Goñi Gaztambide (1946, 1947, 1949, 1952, 1962, 1964, 1965a, 1965b, 1966, 1974) bezalako autoreekin.
|
|
|
Azken aldi
|
honetan
hiria nabarmen hazi da auzo batzuk eraikitzen amaitu ondoren, beste auzo berri batzuk eraikitzen hasi ostean eta azpiegitura batzuk abiarazi eta gero.
|
|
|
" Ene arreba maitea egortzen daunat karta
|
hau
hiri erraiteko zoin den gure tropa guzien aintzindaria hoi gabe akabo ginintunan denak eta Frantzia ere bai. Uzten hut bi pot igortzen ditualarik karta hunen zolan.
|
|
2019
|
|
|
Alde batetik, IAren irrupzioa, disrupzio teknologikoaren testuinguruan; bestetik, egoera
|
honek
hiri eta lurralde eskalan ekar ditzakeen eraldaketa espazialak, egile ezberdinen bisioak bilduz horretarako.
|
|
|
Artikulu
|
honek
hiriaren eta komikien ar teko erlazioa aztertzen du, ar te modu horrek egindako hiriaren isla bitar teko hiriaren azterketa egituratu bat egiteko aukera iker tu nahian. Balizko ikerketa horren aukerak frogatu nahian, ar tikuluak hiri modernoaren historia aztertzen du, zenbait komiki, haien testuinguru historikoa eta garaietako hiri arketipoak konparatuz.
|
|
|
Definizio zehatz bat bilatu ordez, komikiarekin egin bezala, pentsa dezagun hiri bat hiri baten itxura duen edozer dela, normalean landa eremuarekin ezberdintzen dena, hots, eremu hiritartu bat, guztiz antropizatua. Testu
|
honetan
hiri «modernoa» aztertzen da, eta hiri mota hori XIX. mendeko Industria Iraultzaren ondoren sortutako hiria dela suposatzen da.
|
|
2020
|
|
|
XX. mendeko 60ko hamarkadaren bukaeran gertatu zen hau. Eta handik aurrera, akordio historiko haren ondorengo urteetan, etxe
|
hau
hiriko" artisten" edo artista izan nahi zutenen elkargune eta aterpe bihurtu zen, hiriko zirkulu bohemioen erreferentzia. Markok, familia inperio baten oinordeko unibertsala bilakatu eta horren zatirik burgesenari uko egin baino lehen, Londresen eginak zituen arte ikasketak, eta" Swinging London" zenekoa zuzenean ezagutu zuen.
|
|
|
Nire ametsotan lasterka noan kantoiaren goialdean beste harresi batekin baten topo egiten dut, ala hobeto esanda, baita ene garaian ere, hots, errealitatean, itzarrian, eta inondik ere ez dakusadan Mitarte Arana jauregi errenazentistaren ondoan zutik zegoen burdin hesi erraldoiarekin. Antza denez, bigarren barne harresi
|
honek
hiria altxatzen den muinoa inguratzen du, hau da, nafarrek Urraitz izeneko herriskaren gainean sortutako jatorrizko hiribildua, bertan ere Jasokundeko Andre Mariaren eliza gotorlekua zein Done Bikendi gaztelua daude, goialdeko eraikinik garrantzitsuenak, Alfonso V.ren gaztelauen erasoari aurre egin ziotenak, harik eta Nafarroako erregeak, setio ikaragarri luze eta latz baten ondoren eta atzerrian... Badaude ere harresiko atari ondoan beste bi zaindari niri begira hasi direnak, eurengana arrapaladan iritsi naiz-eta.
|
|
|
Debabarrenako industrialdeetan 2.100 tona hondakin biltzen dira nahastuta. Mankomunitateak gogorarazi duenez," bilketa
|
hau
hiri hondakinei zuzenduta dago, eta ez da industria jardueran sortzen diren hondakinentzat". Industria hondakinak kudeatzaile baimenduek kudeatu behar dituzte.
|
|
|
{ 6} Hiritartasun eta hiritar hitzak erabiltzeko hautua egin da, kasu honetan, eredu hegemonikoari erreferentzia egiteko,
|
honek
hiria baitu oinarri.
|
|
|
Zalantzarik gabe, idazleak Ehun metrora dakarren irudikapena Donostia burges eta harroarena da. Lehenean ez bezala, bigarren eleberri
|
honetan
hiri euskaldun bat jartzen du ekintzaren erdigunean, baina berriz ere, aurreko garaietan gailentzen zen begirada arrotz eta ezezagunari iskin eginik, irakurleak gertutik ezagutzen duen espazio bat ekartzen du, bere konplexutasun guztiarekin, idealizatu gabe. Hala bada, hiria bere herritarren hitzen bidez deskribatzen da batez ere.
|