2001
|
|
Erdi Aroan eta Erdi Arokoen eredura sortuak, gehi dezadan, gure Oñatiko hau ere, nahiz XVI. mendean jaio, ez baitzen estudioak eraberritzeko asmotan etorri, garai bertsuan Alcalakoa edo Collége de France, esate baterako, etorri ziren bezala. Eta, jatorrizko bekatu
|
honetaz
dena den, gurea ez zen sekula sor  tzaileak gogoan zuen mailara heldu: hori, gainera, egia baldin bada bere  lehen abiadan, are egia garbiago da hirurehun urtez geroago, pipiak joa aurkitzen dugunean.
|
|
|
Hau
dena 8 orrialdean agertzen den Peruren esaera bitxi bat txantxetan esana delakoan ipini dut: " Ba, atsegin molde bat galdu duzu.
|
2007
|
|
–
|
Hau
dena atzokoagatik esaten ari zara, ezta? –galdetu zion Gigik?.
|
2008
|
|
–Hasieran oso ondo zegoen, gustura nengoen, zurekin ondo sentitzen nintzen, baina
|
hau
dena urrunegi doala iruditzen zait. Ez al zaizu iruditzen?
|
|
–Zentzugabea da
|
hau
dena. Sentitzen dut nik ere.
|
|
Gauza batzuk ez dira ulertzen, ez oso zailak direlako, baizik eta oso tontoak direlako; adibidez, dirua, geure burua edo
|
Hau
Dena.
|
|
errakunde garbi garbia. Barkatu harrokeria, baina
|
hau
dena batez ere umildadea da. Umildadea behetik begiratzea da.
|
|
–
|
Hau
dena, ixtorio hau, Historia hau guztia... zergatik? –Zergatik?
|
|
Eta
|
hau
dena, dioten bezala, pentsatzeko denbora gehiegi edukitzeak sortutako berritsukeria balitz. Badaezpada ere, tarteak bilatu ditut pentsatzeko, denbora alde batera utzita.
|
|
Bo, ba horixe da Jainkoa neretzat. Asko lasaitzen nau jakiteak
|
hau
dena zerbaitegatik dela. –Zoaz Jaunaren bakean.
|
|
|
Hau
dena, batzuentzat, adimen kosmiko batek pentsatu eta egina da: nola ba bestela?
|
2009
|
|
Ez nian lortu jakiterik zenbat ote ziren zehatz mehatz eta zer harreman zituzten kanpoan. Paranoia harekin, ezin izan asko; baina, auskalo... mundu
|
honetan
denetarako zagok jendea.
|
|
|
Hau
dena errazago ulertuko dugu Mercatorren maparen irudia hartzen badugu kontuan. Asmakizun gogo ernegarria izan zen, bakoitzaren nongotasunari erantzun argia eta bisuala emateko.
|
|
|
Hau
dena, atzokoa eta gaurkoa, otu zitzaidan nire goiko eltzean, eta bertan su ttikian patxada onean egosia izan da, Bushek kubatarrei eman kontsejuak pizt ninduelako: " Pasa lasai demokraziara, ateak zabalik dituzue eta".
|
|
Eta
|
hau
dena, horrenbeste tona marrazo hegal, zertarako. Asiako herrialdeetan txit estimatua delako marrazo hegalez egindako zopa.
|
|
Hartan nenbilela, neroni ere banenbilen eta, kolpetik tzast!
|
Hau
dena eguzkiaren indar garbiz zoak aurrera! Hemen ez zagok motor puzkar kutsanterik!
|
|
Zuek ikusi!
|
Hau
dena Imaz ezkutatu den eguneko" bengantza" duzue... Zer tapatzeko atera du, bestela, horrenbesteko ijito muestrarioa?
|
|
Zergatik ematen dizudan
|
hau
dena. Ordu aldaketak ez dituela batere nahastu hauek denak, horixe esateko.
|
|
|
Hau
dena, gure erlojuen ordua aurrera atzera ibili beharraren balentria dela eta ez dela, hortik dator. Herenegun, goizeko zortzietan hasi zirela kantuan txoriak zioen gure fraide goiztiar batek.
|
|
–Ez da errepikatzen behin eta berriro hiri distiratsu
|
honetan
dena ahalezkoa dela, erantzun zien ironiaz agureak?. Nik berriz diotsuet:
|
2010
|
|
Patagoniakoa beste baterako utzi zenutela eginez etorri zunan, Himalayakoa berebiziko aukera zuela, utziezina (berriro: aspaldi
|
honetan
denak izan dira berebiziko aukera Asierrentzat!), eta kartel hura etorri zitzainan gogora, kalean irakurriz gero burutik kendu ezinik henbilen kartel hura, Nada termina hasta que tú sientes que termina. Eta barru barruan sentitu huen, hura amaitzera zihoalakoa sumatu huen estreinakoz une hartan, orain, bulegora sartu zainan lankidearen begitartea ikusi orduko ostera sentitu dunan bezalaxe, zerbaiten akaberaren mingotsa:
|
|
Baina,
|
hau
dena horrela izanik, irratitik jakinda, noski, hor egon gara herenegun, atzo eta gaur, gure telebixta" koittaduan" zain eta zain, noiz emango, aber orain, aber geroxeago... Z.P. (zakurraren putza, alegia), ez digute ezertxo ere eman!
|
|
|
Hau
dena, goizean Berriako urteroko Akziodunen bileran izan eta gero, Martin Ugalde parkean, mendiko nire behatoki partikularrera etorri eta gero diot, arratsaldeko Kursaaleko festa handira ezin joanik (fraide eta Arantzazuko santutegiko beharrek lotuta utzi naute eta) albiste bila abiatu naizenean, papereko berriak bihar eta berandu etorriko direnez, eta gurera bihar eguerdi aldera iritsiko direla e... Banekien, jakinaren gainean nengoelako, gaur bost urte izan arren Berria lehenbizikoz irten zela, Egunkaria denok dakigun modu hartan itxi eta gero, banekien alegia, kamerarik ez dugula izan Andoainen eta, beraz, nekez emango zutela.
|
|
|
Hau
dena hezibide eta lezio izan den herrialde eta auzogunea ikuska eta pentsa genezake unetxo batez. Nork iraun bizirik honelako ohitura usadioak dituzten pertsona" etiko" eta" moral" horien artean?
|
|
Hain gertu dugun itsasotik erreka gainetan gora mendi bizkarretara igo izan diren laino behera xirimiri ekarleak abuztuan. Horiexei esker mantendu da mendialde
|
hau
dena hain berdean, orlegi argi bezain beltzean.
|
2011
|
|
Eta aita Joxeri manduak erausterat etorri zela...
|
Hau
dena attan deklaraziua.
|
|
eta zer? Istorio
|
hau
dena zer da ba. Bukatuko da, jendea etxera joango da, ni ere bai eta kito.
|
|
Alde batetik, esango nuke aberriaren kontu
|
hau
dena nostalgia besterik ez dela. Hitz egin dugu urte askotan zehar nostalgia sortu digun gauza irreal batetaz, hori lehenengo alternatiba, hau irrealitate bat da, dena gezurra da eta dena nostalgia hutsa da, hitza besterik ez da...
|
2018
|
|
maitasunaren izenean askatasuna atxilotu. Helenek irribarre etsia egin du?. Baina nola onar daiteke
|
hau
dena. Nola onartu du gizarteak?
|
|
Eta gutunen kopiak erakustera joan nintzen. Baina oso susmagarria gertatzen zaie
|
hau
dena.
|
|
Baina jakizu pozik nagoela igarkizuna asmatu, eta korapilo hau askatu dudalako; pozik nago arhant harrigarri hura, Isabel, Penba, Yongden eta paisaia hauek ezagutu ditudalako, eta batez ere zu topatu zaitudalako. Eta kontu egizu
|
hau
dena niretzat sekretu handi bat izango dela, hala eskatu baitzidan Isabelek eta hala gomendatu baitit Yongdenek(. Zerbait erabakitzekotan, bera izan dadila erabakia hartzen duena?); eta hau dena detektibeen arauen aurka egon arren, Anaren nahia errespetatuz, jakizu zure aitona amonei ez diedala igarkizunaren erantzuna emango. Hori zure esku geratzen da.
|
|
Baina jakizu pozik nagoela igarkizuna asmatu, eta korapilo hau askatu dudalako; pozik nago arhant harrigarri hura, Isabel, Penba, Yongden eta paisaia hauek ezagutu ditudalako, eta batez ere zu topatu zaitudalako. Eta kontu egizu hau dena niretzat sekretu handi bat izango dela, hala eskatu baitzidan Isabelek eta hala gomendatu baitit Yongdenek(. Zerbait erabakitzekotan, bera izan dadila erabakia hartzen duena?); eta
|
hau
dena detektibeen arauen aurka egon arren, Anaren nahia errespetatuz, jakizu zure aitona amonei ez diedala igarkizunaren erantzuna emango. Hori zure esku geratzen da.
|
2019
|
|
Hasia naiz neure kasa jakiten zer dagoen ondo eta zer gaizki, eta neure erabakiak hartzen ere bai. Uste dut hiztegiari aurre egiteko adorea izan dudalako gertatu dela
|
hau
dena, ausarta izan eta hitzen egiazko esanahiaren bila ibili naizelako. Nortasun sekretu bat neure baitan gordetzen lagundu dit, neurea.
|
|
|
Hau
dena zeru oskarbia denean: Zergatik hori?
|
|
Jakina,
|
hau
dena, gutxi gorabehera izan ohi da. Irailaren 20an, zehatz mehatz esnatzen da eguzkia goizeko 6etan puntu puntuan.
|
|
|
Hau
dena enaratxoei buruz gure aurrekoengandik bildua. Eta?
|
|
Jakina,
|
hau
dena ez da kontu merkea. Han gastatuko zituzten ia 5 bilioietaz aparte, arazo latza eta negargarriagoa beste alde batetik zetorren:
|
|
Ia erdiak, aizue, 13 litrotik behera abuztu bakoitzeko jasotzen dituzten hiriburu eta uharteetako hiriak.
|
Hau
dena kontrastez nahi nizuen eman, eskailera horretan oso goian gaudela erakutsiz. 40 litrotik gora abuztu errean jaso ahal izateko ditxa daukaten hiriburuak, harritu zaitezte?, 9 bakarrik dira Espainian, uharteak barne.
|
|
|
Hau
dena, honako esaldi latinezko honetatik bideratutako itzulpen saltsa dela esango nuke. Honela dio latinez:
|
|
Arraroa al da
|
hau
dena. Keba!
|
|
baita etxeko ateburuan, zirrizturen batean, tximistik ez zedin sar, eta baita logeletako leihoetan ere, leiho markoaren pitzaduratxoren batean.
|
Hau
dena, neronek orain ia 50 urte jakindakoa eta, han tartean aita zenari, lagundu ustez, enbarazuka, pozik ikusi eta gogoan jasotakoa da.
|
2020
|
|
Mikel Laboaren gehienak, eta Xabier Leteren" Xalbadorren heriotzean", besteak beste. Bueno, uste dut
|
hau
denei gustatzen zaiela...
|
|
Zuen baimenarekin, eta, pixka bat gauzak bere tokira ekar  tzeko, esan nahi nizueke, niri kontatu didatenez, eta
|
hau
denei esango dizuet, errespetatu dezazuen bakoitzaren saioa, esango dizuet Oiartzungo alkate zahar integrista batek esan omen zuena garai batean: " Nire kokotzaren azpiko bizarraren azpian egon du Oiartzungo herriak".
|
2021
|
|
Zertan ari haiz?, bota nion neure buruari.
|
Hau
dena ortopedikoa duk, elkarrizketa ortopedikoa, besarkada ortopedikoa. Atzera eginarazi nion Jonaneri, nahi baino zakarrago, zuri ere idatzi honen bidez besarkada ukatzen ari natzaizun bezala, ilobatxo.
|
|
Nik zer uste dudan, zuk zer uste duzun, usteen galdera eta erantzun usteletan. Algarbeko gauagatik al da
|
hau
dena, Ane. Halako batean non gauden pentsaraztera eraman gaituen galdera enbataren erdian azaleratu da.
|
|
â Edo egin zena egin ezpalitz, ezta? â£
|
Hau
dena olatuen eran doa, eta... â³ Horregatik ba!
|
|
â³ Hola al da ba? Orduan
|
hau
dena... gure zera hauek... â Zer?
|
|
â Baina hor nahasten ari gara zeozer, ala? â£
|
Hau
dena itsaso nahasi bat duk... Lehen metafisiko eta orain poetiko!
|
|
â³ Bizitza etetearekin... zera: defendatzea ixtori potolo
|
hau
dena eztela" naturala" eta gizonaren lana dela... â Gizakiarena?
|
|
â Hargatik esango dute batzuek gaitza ez, baina zera... " sindromea" dela
|
hau
dena, ezta? â³ Bai:
|
|
Definizio erdi taxuzkorik eztuenari esaten diote" sindromea", nere ustez. â Oso xelebrea da
|
hau
dena. Eta konspiranoian erortzea iruditzen zait dela munduko gauzarik naturalena.
|
|
â Ba orain, hementxe bertan gertatzen ari dena... ari zaiguna bada nahikoa harrigarria eta sinisgaitza, ezta? â³ Ba serie horiek... fik  zio horien eginkizuna omen litzateke sinistaraztea
|
hau
dena egia dela. ⣠Nola, nola?
|
|
⣠Nola, nola? â³
|
Hau
dena holaxe dela. â Kontatzen diguten bezala dela?
|
|
Aztoratu da... lehenaz gain, jakina.
|
Hau
dena, oinarri horren aztoraldi gogor bat litzateke, funtsean. â Enago ahaztuta zure galderarekin:
|
|
Ea, ikus dezagun: zergatik eztago esaterik
|
hau
dena ama lurraren abixu bat dela, edo astindu bat, gizonaren eromena gelditzeko? â³ Metaforikoki edo poetikoki, nik uste ezin jar daitekeela eragozpenik, eztakit, eta balio duela zerbait iradokitzeko, edo premiazkoak diren ekintzetara jendeari bultza egiteko.
|
|
eguna erraz pasatzen zait, baina aldi berean egun hauek, itxiturako egun hauek nekatu egiten naute. ⣠Izan ere,
|
hau
dena hain da xelebrea! â Eztun hainbesterako!...
|
|
Den boratik eta ez den boratik, edo... ixildu egingo naiz. ⣠Edozein errealitatetik kanpora uzteko modukoa da dena...
|
hau
dena. â Eta" kasualitatea" izateko zer da?, haundi xamarra?
|
|
ⳠBesarkadak esentzialak dira. Beren hizkun  tzan esanda," jarduera esentzial" bat zererako, ondo egoteko, eta halaxe deklaratua egon luke, baina beraiek eztaude ondo, eta ondoeztutako jendeak kudeatzen du kaka kosmiko
|
hau
dena. Besarkada bat, ondo emandako besarkada bat zer den eztakien jendeak, laostia!
|
|
â Ze holako? â³ Hustasuna, hik dionan hemengo edo azpiko zera... hustasun kosmiko hori estaltzeagatik edo betetzeagatik asmatu dutela agian
|
hau
dena?, koiteretzia, biruxa eta dena. Hori al da?
|
|
Nik bi minutu ere eztaramatzat super hiper maxi edo dena delako hontan, eta buruko minarekin hasia nago. â³ Bai, haundikeria da
|
hau
dena. â Guretzat, e?!
|
|
â Harrigarria dena da nola asmatu duen hor ere 2005eko serie horrek, e?! ⣠Bai,
|
hau
dena oso xelebrea duk! â Hasi hadi orain ere heure konspi...
|
|
â Zerbait iradoki nahi dit, baina enaiz iristen. â³ Hori holaxe duk, holaxe zegok eraikia hori, eta
|
hau
dena... ⣠Nola dagoela eraikia?
|
|
galdetuta. â Eta nundik
|
hau
dena? ⣠Arnasatik?
|
|
â³ Hainbesteraino? â Umorearekin hartzea erabaki dut...
|
hau
dena... dena eta eztena... fokuak, joaldiak eta krixtoak. Ze bestela...
|
|
ⳠEta antzezpen obeditzaile hau bazterrean uztera... obedimentuaren antzezpena edo gainantzez  pena, maskara jazteak erakusten duen obedimentu hori... herriaren aurrean, jendearen aurrean, eta bereziki poliziaren aurrean. Berez, nik uste dut hortarakoxe daudela maskara hauek, ze bestela zuek esango didazue
|
hau
dena zertarako den... kanpo librean behintzat, eta bestela ere... ⣠Obeditzearen atsegina ere badago... ba omen dago.
|
|
â Duda egiten dinat heuk ere sinisten ote dunan esan dunan hori. ⣠Jendeak irensten du kontatu diotena, ze ezin onartua baita astakeria
|
hau
dena gure gainera bota izana arrazoirik gabe. Orduan, arrazoi sendoren bat, egia sendo bat dagoela sinisten du jende gehienak.
|
|
espirituko pcr proba egin eta gero, negatibo eman ezkero, eta frogatu ezkero kutsutik garbi zaudela, orduan... orduan dugu. â Baina
|
hau
dena ordutik al dator. Ordutik bakarrik?
|
|
⣠Ez: nere ustez,
|
hau
dena etxetik hasten da. Aitak eztu umea maite; eta amak bai, baina ondo ez, edo... oso gaizki, eta negargarri ere bai.
|
|
â Baina zeuek ere ederki erabiltzen duzue bateragarri izate hori, e?!
|
Hau
dena bateragarria da nekrofaxismo teknokapitalista zerarekin... eugenesikoarekin, ez?, eta beraz, halaxe izango da... halaxe da. â³ Joxanjel sukar hasi omen zen, arnasestu batzuk, ahuleria...
|
|
â Esantzan lasai zure iritzia, neska. Eta esantzazue behingoz sinistuta zaudetela
|
hau
dena Bill Gatesek, barkatu... Barrabill Gatesek, txino gaiztoren batzuen laguntzarekin beharbada, baina harexek egin duela, etzaizue gainera asko falta hortarainoxe iristeko.
|
|
â³ Bai zera! Berdin berdin egingo nuen parre norbaitek esan izan balu
|
hau
dena dela... eztakit: energia kosmikoaren doitze kuantiko matriarkala, edo... zer dakipa nik?
|
|
â³ Eta ez bizitza ito... itomenezko batetik sortu zela dena:
|
hau
dena, den dena. â Ez bizitzak bizitza dakar... ondorio gisa?
|
|
â Zer?
|
Hau
dena. Hainbesterainokoa al den?
|
|
â Zer da ulertzen eztuguna? ⣠Mundua, gertatzen ari dena,
|
hau
dena. ⳠBiruxa bera da uler  tzen eztuguna.
|
|
–garrasi egin zion; ama sor eta gor zegoen, gela hartatik eta berari buruz hizketan ari ziren bi haiengandik oso urrun balego bezala?. Hik ba al dakik zer gogorra den
|
hau
dena niretzat? –gutuna airean astintzen zuen, purrustaka hitz egiten zuen bitartean?.
|
|
âMapan ikusten den bezala, garai haietan, joan den mendeko hogeita hamarreko hamarkadan, hemen inguruan ez zegoen inon bizitzeko lekurik, O Con da SaÃnzan ez bazen.
|
Hau
dena mendia zen. Ez zegoen ez herrixkarik, ez beste ezer.
|
|
Ni ez nau gonbidatuko kazike zikin batek. Herri
|
honetan
denek ameto eman eta isil isilik irensten dituzte horren jauntxokeriak, baina nik ez! Ni ez naiz holakoa!
|
2022
|
|
...ateko, aita horrek alaba bat eman nahiko lidake nik bota ahal izateko, atzera zaldiko maldiko hau beste hamar belaunaldiz abiarazi ahal izateko, bata bestea ez ezagutzearen indarrez guk batak bestea hil arte, eta gainera nolanahi ere ni amaren aurrean belaunikatzeak ez du ezertarako balio, ez amaren aurrean eta ez inoren aurrean, zeren ez dago barkatzekorik, horixe da tristeena, neuk nahi izan dut
|
hau
dena, bai nire aita eta bai nire ama ere, ez dago barkatzekorik zeren halakoxea da bizia, gainerako guztia ez da txepelkeria eta jelosia baizik, eta hortaz hobeko litzateke esan bikoteen bizia filmetakoa bezalakoa dela, bataren burua bestearen sorbaldan, hobeko da burua garaipenezko eta ohorezko irudiz bete eta biziaren joanari begiak itxi, larrutan egin eta korritzen diren auzoen biziaren joanar...
|
|
–esan zuen Cortek marmarka?. Une
|
honetan
dena berdin zait.
|
|
Halere, gauza bat da segurua: bost, hamar, hogei urte barru, arazo hau, ofizialaren arabera, gure denbora
|
honetakoa
dena, gainditua izango da eta beste batzuek hartuko dute haren lekua... Halere musika hau, kristalen kontra joka entzuten den euria, baratzeko zedroaren karraska goibela, ordu hau, hain zoragarria, hain estrainioa gerraren erdian, hori guztia ez da aldatuko...
|
|
Oteizarekin hasi zen
|
hau
dena. Erdaraz jardun arren, sakonean euskaraz ari omen zen hura, edo euskaratik behintzat.
|
|
–Epaile jauna, zentzugabea da
|
hau
dena! Nolatan izango dute arrazoia bi alderdiek?
|
|
Betiereko galderak aitatzen direnean" nondik gatoz?"," nora goaz?"," zer gara?" edo"
|
hau
dena zertarako?" atera ohi dira.
|
|
Unibertsoa ere hor(?) dago; komeni da ez ahaztea. "
|
Hau
dena" (edo" dagoen guztia") norainokoa den gogoan erabiliz, eta pentsaturik haratago eta haratago eta inon bukatzen ez den haratagoko batean bizi garela (hau da: haratagoko eta ezin haratagoko batean gaudela galdurik), barruak larri batek hartzen zizkigun umetan.
|
|
Azkenerako konturatu!, jantzi!, jabetu!, esnatu! Edo ofizialista zen, eta orain dio Gaizkin Iluntxoek (sic) argia ezeztatzeko operazio potolo bat dela
|
hau
dena. Argia ikusi azkenean!
|
|
Erantzuteko ordua da.
|
Hau
dena(" espiritualitatera etortzea") adinaren gorabehera al da. Erantzuna:
|
2023
|
|
...ehar ez ikasketen titulu ofizialik, ez ofizio ezagunik, aski da txorta lanean eskarmentua izatea, hasieran atzeraka eragiten zidan bezeroekin oheratzeak, higuina ematen zidan haietako askoren begirada lizunak, haien suge miztoa nire titiburuetan sentitzeak, haien zakilaren mukia nire ezpain hezeetan behera ikusteak, baina, zuk beti esaten zenidan moduan, meu amor, beharra bezalakorik ez dago mundu
|
honetan
denetara ohitzeko, eta ni, langile fina bainintzen, ez nin  tzen kexatzen, bizimodua ateratzeko lain irabazten nuen, baina seme alabak hazi ahala, diru premiak ere handiagoak ziren, eta favelako txabola txikian ez baikinen nire hiru seme alabak, ama eta bostok kabitzen, ingurumarietako pisu batera aldatu ginen, eta haren alokairuak nire irabazien puska handiena jaten zuen, eta eskolako matrikul...
|