|
|
Egileak hartu duen dokumentazio lana zabala eta eskertzekoa da, noski, baina ez du ondo kudeatzen, eta eleberria rentzatzama bihurtzen du, berriro ere (alor horretan, bestalde, trama konspiratiboak bereziki atsegin dituela argi uzten du). Fikzioan ondo txertatu ezean, kronika edo kronologia historiko batean (edo lan zientifikoen gehigarri dokumentaletan) onargarriak diren estilo eta xehetasunak soberan leudeke
|
hau
bezalako liburu batean, eleberria literatur artefaktu eraginkorra bihurtu gura bada behintzat; are gehiago narrazioa protagonistak berak egiten badu, lehenengo pertsonan, irakurlearen aurreanorojakileegiadelaemateko arriskua hartzen baitu, eleberriaren une batzuetan kazetari lanak egiten baditu ere (mota horretako informazioa —askotan gertakari berberak aipatzen dira—, segu ruenik, ugar... Eleberri historikoaren dilemetako bat da, ezbairik gabe:
|
|
|
Egileek egin sarrera," Oroimena berreskuratzea", lana ulertzeko giltza zaiguke," idazki honek emaztekiak gizonezkoengandik ez ditu aldendu nahi, edo bederen, horretara doa". Errazegi ohi da ahoa ele hantuez beteaz, berdintasunez mintzatzea hitzontzi, baina
|
hau
bezalako liburu ederrik agertzen zaigunerako, ozenegia behinik behin ez da aditu ohi den azantza, agian, askoren gustagarri ez delako. Geure literaturari eskaintzen diogun txoko honetan, azpi sail berezia hasi genuen emakumeei eskainia," Emaztekien segida" izenean, non idazle zein bestelako euskal emakumeen berri eman genuen:
|
|
|
Goizaren erdia joana zen telefonoak jo zuenean. ...ango diet, Silva jauna, esango diet, eta ez zuen beste ezer gehiago esan beste pertsona batek hartu zuelako telefonoa bat batean, Costa naiz, Hemen Raimundo Silva, erantzun zuen zuzentzaileak, ozta ozta, Badakit, kontua da zuzenketak gaurko behar ditudala, programazioa geldirik daukat, bihar ez badut liburu hori inprentan sartzen kristorenak eta bi gertatuko dira, eta dena proba zuzenketarengatik,
|
Hau
bezalako liburu batentzat, gai horrekin, dituen orriekin, zuzenketarako denbora batezbestekoaren barruan dago, Ez niri etorri batezbestekoaren matrakarekin, lana bukatua nahi dut, Costaren ahotsaren tonua igo egin zen, buruzagiren bat hurbil zegoela seinale, zuzendariren bat, agian, ugazaba bera, ausaz. Raimundo Silvak sakon hartu zuen arnasa, argudioak eman zituen, Azkar egiten diren zuzenketak akastunak izaten dira, Eta liburua atzeratzen denean galerak datoz, ugazaba bertan dago, zalantzarik gabe, baina Costak honako hau gaineratzen du, Nahiago bi akats salmenta egun bat galtzea baino, ea enteratzen zaren behingoz, ez, ugazaba ez dago, zuzendaria ere ez, ezta buruzagia ere, Costak ez zuen onartuko hain erraz zuzenketa akastuna izatea azkartasunaren mesedetan, Irizpideen araberakoa da, erantzun zuen Raimundo Silvak, eta Costak, gupidagabe, Ez hasi irizpideen aferarekin, zurea behintzat ongi ezagutzen dut, nirea oso erraza da, proba horiek biharko behar ditut, faltarik gabe, nahi duzun bezala molda zaitez, ardura zurea da, Esan diot, ba, Monicari, lana biharko prest egongo dela, Bihar makinetan sartu behar da, Sartu egingo da, bidal ezazu norbait bila, zortzietan, Goizegi da, ordu horretan hau oraindik itxita dago, Orduan, bidal ezazu norbait nahi duzun orduan, nik ezin dut denbora gehiago galdu, eta telefonoa eskegi zuen.
|