|
2000
|
|
|
Liburu
|
honetan
azaltzen diren pertsonaiak kondenaturik daude, kondena hori zenbaitetan jatorritik datorkie umezurtzak izaten dira (I eta II atalean batez ere) eta heldutasunean badirudi, irtenbide bezala, suntsipena erabili behar dutela; erahilketa, suizidioa. Besteetan, pertsonaiek errealitatea, interpretapen eta bizipen distortsionatu batetik, desarroilatzen dute, eldarnioan murgildurik daude, giro etsai honek pertsonaiei oso baliabide urriak horni diezazkieke, beraz, kanpotik datorrena traumatikoa izan ohi da, edota pertsonaiak berak badu bere baitan zerbait traumatikoa dena.
|
|
|
Baina Ostegunak ipuin bildumarekin alderatuz gero, aipatu egun aldaketa da Arretxeren azken liburu
|
honetan
azaltzen den berritasun bakarrenetakoa, beste guztia oso antzekoa baita, bai erabiltzen den umorearengatik (axolagabea, zoro, beltz eta krudela) bai hizkuntza erraza eta zuzenagatik, liburua ongi pasatzeko burututa baitago. (...)
|
|
|
28 artikulua. Pertsona guztiei dagokien eskubidea da, Adierazpen
|
honetan
azaldutako eskubide eta askatasunak era eraginkorrean gauzatuko dituen gizarte mailako eta nazioarteko ordena ezar dadin.
|
|
|
Baina gutxitan aipatzen da psikoanalisiaren ikuspuntutik zein den honen etabeste psikoterapien arteko ezberdintasun erabakiorra; honetarako, J.A. Miller ekidatzitako artikulu labur baina pisuzkoa itzuli dugu. Berez, honen arabera sailkadaitezke liburu
|
honetan
azaltzen diren artikuluak: bai inkontzientea kontuanhartzen dutenak eta bai besteak.
|
|
|
" Munduaren existentziak harritzen nau" esaten badut, hizkuntzaren erabilpen txarra egiten ari naiz. Utz iezadazue
|
hau
azaltzen. Zentzu erabat argia dauka zerbait agitzeak harritzen nauela esateak; guztiok ulertzen dugu zer esan nahi duen inoiz ikusitakoa baino handiagoa den txakur baten tamainak harritzen nauela, edo, hitzaren zentzu arruntean, ezohizkoa den beste gauzaren batek harritzen nauela.
|
|
2001
|
|
|
Egoera aldrebesenean ere imagina dezakegu gure burua.
|
Honek
azal dezake ikuskizunean zehar ikusleriaren etengabeko irribarrea. Baina antzezlan honetan ia hitzek baino garrantzia handiagoa hartzen du boleroen musikak.
|
|
|
Beste toki askotan bezala, laborariak gutti tzen ari dira Zuberoan. Arrazoi asko dira egoera
|
hau
azaltzen durenak. Etxaldea ttipi izateagatik, garai batean behintzat, baserria uzten zen hirietarat joaiteko.
|
|
|
" 89 aldiz azaltzen dira zapatak Hamaika pauso n, aipatuko ez den filologoaren esanetan. Mila hitzetik bat, eta zerbait esan nahi omen du horrek." (172.or.). Era berean, ez da kritikaren ikuspuntu oso" laudagarria" honako paragrafo
|
honetan
azaltzen dena:
|
|
|
Bidaiariengan agertzen den sentipen
|
honek
azalduko luke liburuan Sorterriaren eta Deserriaren artean egiten den kontrajarpena, eta sakonean," Etxera itzuli" gisako poemak:
|
|
|
Hitzalditxo
|
honetan
azalduko dugu nola sortu dugun 3 mailaren hastapenerakomateriala komunikazio egoerak kontuan hartuz eta nolako testuak erabili dituguneta zertarako. Bi bloke hauen lanketaz hitz egingo dizuegu, alegia, hizkuntzapertsonen arteko harremanetan eta hizkuntza lan giroan, erakundeekiko harremanetan.
|
|
|
Gai
|
honetan
azalduko duguna oso lotuta dago kimikarekin, eta agian irakurleari gogor gerta dakioke. Horrela bada, hurrengo gaietara jo dezake inolako oztoporik gabe.
|
|
|
Beharrezkoa izateari dagokionez, bai, guztiz beharrezkoa zen guk hil ditugunak hiltzea. Argi eta garbi adierazi zitzaidan puntu hori –bere funtzionario izaerak guztiz bereturik zeukan Ministroa, azken
|
hau
azaldu zuelarik–.
|
|
2002
|
|
|
Borroka armatuaren abantaila eta batik bat kalteen esperientzia luzea dago, jendearen nekea... Eta aukera garrantzizko
|
hau
azaldu zen. Beste aldetik, ETAren esplikazioa dago:
|
|
|
Urteekin egin den igoera eta protagonismo
|
hau
azaltzeko arrazoien artean, baldintza sozio historiko berriak aipatu izan dira nagusiki. Jon Kortazarrek (2000: 270) euskal literatur sistemaren sendotzearekin lotu du narratibak azken hamarkadetan izan duen igoera nabarmena.
|
|
|
Donostian izan zen Eusko Ikaskuntzak gonbidatuta. Egonaldi
|
honetan
azaldu zituen gaiak: biodibertsitatea, biodemokrazia, zientzia erantzulea...
|
|
|
Egoera
|
hau
azaltzerakoan, ez da pentsatu behar barnealdea egoera on bateandenik enpleguaren aldetik; alderantziz, kostaldeak, lan merkatua dinamika azkarbatean denez, aktiboen jario handia erakartzen du, eta ondorioz sortzen denenpleguen kopurua ez da nahikoa izaten aktibo guztiak enplegatzeko.
|
|
|
1998an atzerriko inbertsio gordina 133.835 miloi pezetakoa izan zen eta 1999an 494.222milioi pezetakoa, Registro de Inversiones Extranjeras en España iturriaren arabera. Iturri honetakoakdira atal
|
honetan
azaldutako datuak.
|
|
|
Bakarrik aipatuko dugu HEOKekematen duena: «Ataza helburu batera bideratutako eragiketa da, hizkun tzazbaliatuz benetako zerbait lortzearren; ikasleak beren hizkuntza ezagupen guztiezbalia daitezke problema konpontzeko, esperientzia elkartrukatzeko, jokoanaritzeko, etab.». Eta aipatu egin dut Jane Willis ek ematen duenaren parekoa delako, eta, jakina, horixe da komunikazio
|
honetan
azalduko dudan eredua. Definizioarekin jarraituz, interesgarria den beste bat ikusi dut eta aurrekoaren osagarri izandaitekeena:
|
|
|
Zuberoren zehaztapen hori lan
|
honetan
azaldu den moduan interpretatu beharra dago, ez makillatuta. Biak dira arazoari aurre egiteko ezinbesteko baldintza, baina baita eskubide eta betebehar ere (ikus,. Espainiar Konstituzioko?
|
|
|
Ikus, ROMANO eta BARRENECHEA (koord.), 2001 Lan
|
honetan
azalduko den pasarte laburra eta bizkorra garatzeko ere baliagarria izanen da aipatutako liburua.
|
|
|
Modernizazioa arrazionaltasun teknologikoarekin eta lan zein organizazioaren eraldakuntzarekin lotu ohi da. Baina lan
|
honetan
azalduko den bezala, modernizazioaren ulerkuntza soziologikorako agerikoak diren aldaketa horiek, ondorio sakonagoak dakartzate. Gizarte egitura osoa bereganatzen eta eraldatzen du.
|
|
|
Bere ustetan, efektu kolateralen kategoria da inork baino hobeto hori guztia azaltzen duena. Efektu kolateralak hizpide harturik, honako bilakaera
|
hau
azaldu eta garatuko da: kontingentzia edo arriskua (negatibitatea), anbibalentzia (negatibitatea positibitatea) eta sorkuntza psikosoziala (positibitatea) (ikus:
|
|
|
Ezarri atal
|
honetan
azaldu diren kontzeptuak, balorazio praktikoa, mitikoa, ludikoa, oinarrizkoa, ikasle bizitza unibertsitarioari dagokionez.
|
|
|
Esopok eredu
|
hau
azaldu zigun besteen ondasunekin harrotu nahi izan beharrean, bakoitzaren itxurarekin bizi gaitezen
|
|
|
Kontakizun
|
honek
azaltzen du mesprezatu dituzun gauzak sarritan laudatutakoak baino erabilgarriagoak gertatzen direla.
|
|
|
Eta gauza bera gertatzen da egonaldia oso argituta badago. Artikulu
|
honetan
azaltzen da zein den telebista ikusteko argirik egokiena, argi iturrirako posizio egokiak eta telebistarik modernoenek argiztapenaren esparruan dituzten berrikuntzak.
|
|
|
Distira, matea, satinatua eta patina dira artikulu
|
honetan
azalduko diren teknikak.
|
|
|
Lorategirako, terrazarako edo etxe barrurako landareak urteko edozein garaitan eros daitezke, baina udaberrian da egokiena, klima atseginak aleek leku batetik bestera eramatean izaten duten estresa gutxitzen laguntzen baitu. Artikulu
|
honek
azaltzen du zergatik den udaberria sasoirik onena landareak erosteko eta klima epelaren eta aleak loratu baino lehentxeago izatearen garrantzia. Landare osasungarriak erosi eta ondo zaintzeko aholkuak ere ematen dira.
|
|
|
Atzo Juan José Sanz Ikerketa Zientifikoen Kontseilu Nagusiko Natur Zientzien Museoko ikertzaileak azaldu zuenez, Mediterraneoko eremua “desertifika liteke” klima aldaketak penintsulako faunaren eta floraren banaketa ere aldatuko baitu. Sanzek, BBVA Fundazioak eta CSICek antolatutako Biodibertsitatea eta Kontserbazioa hitzaldi zikloan parte hartzen duenak, Klima aldaketaren ondorio ekologikoak txostenarekin batera,
|
hau
azaldu zuen: “1950etik aurrera, aldaketak izaten dira ekitaldiak egiten diren egunetan”.
|
|
|
Ematen du, euskal literatura inguruko literaturekin homologatzeko ahalegin eskergan, tamainak baduela garrantzia: zenbat eta handiago, hobe; norbaiti gutxiagotasun konplexuaz entzun diot hitz egiten joera
|
hau
azaltzeko (bide batez: bulkada hau gizonezko eleberrigileengan baino ez dut aurkitzen:
|
|
2003
|
|
|
Abarka argitaletxeak berrargitaratu du orain 1977an Txertoak plazaratu zuen Manuel Chiapusoren" Los anarquistas y la guerra en Euskadi. La comuna de San Sebastian" liburua, non hainbat idazlanen egile dugun anarkista
|
honek
azaltzen duen 1936an II.Errepublikaren aurka altxa ziren militarrei aurre egiteko anarkista jendeak agertutako kemena.
|
|
|
output indartsua ala ahula (Zubiaga, 1995). Atal
|
honetan
azalduko duguna bere testuinguruan kokatzekoKronologiari erreparatzea gomendatzen dugu.
|
|
|
Kritika horiek ez zuten erantzun zuzenik jaso, baina bai beste batzuek. Ikas ek honako
|
hau
azaldu zuen: UEUren antolaketa ez zela izan bi edo hiru lagunen kontua, hogeita bostena baino.
|
|
|
Hori da Michael Eisenbach irakasleak zuzendutako Israelgo ikertzaile talde batek egindako ikerketaren ondorio nagusia. Berrobot hiriko Weizmann institutuko ikertzaile
|
honek
azaldu du beroak erakarri egiten duela espermak obulua ernaltzeko. Espermatozoideek emakumearen sistema genitalerako bidean etena egiten duten eremuak baino beroago egoten da Eisenbach en esanetan, eta, jarraian, azaldu du zelula semalak, itxuraz, tenperatura diferentzia horretatik nabigatzen dutenean gidatzen direla.
|
|
|
Lanparen kasuan, sormen pixka batekin eta oso diru gutxirekin, emaitza ezin hobeak lor daitezke elementu horien erabilerak ematen dituen kontrasteak eta argi jokoak aprobetxatuz. Artikulu
|
honek
azaltzen du nola sortu lanpara originalak eguneroko objektuekin, eta nola bihur daitezkeen apaingarri mota asko, bai lanpara esekietarako, bai mahaiko edo zutikako lanparetako pantailetarako.
|
|
|
Horrelako eskulanak egunkarietako edo aldizkarietako paperezko zerrendekin prestatzen dira maiz. Erresistentzia handiagoa emateko, papera behin baino gehiagotan tolestu behar da zerrenda bakoitzerako, bideo
|
honetan
azaltzen den bezala. Alde horretatik, brikak badu abantaila bat:
|
|
|
Ganga batek argia hartzen du teilatuan, hodi batzuek barnera eramaten dute eta difusore batek lanpara gisa funtzionatzen du. Artikulu
|
honek
azaltzen du nola tubularrek muga zaharrak gainditzen dituzten, haien zatiak deskribatzen ditu, zenbat argi ematen duten eta eguzki energiaren aprobetxamendua tragusku horientzako osagarri perfektua dela.
|
|
|
Hamahirugarren kapituluan aipatuko dira lege zibil guztiei dagozkien gaiak, eta zeintzuk aukeratu diren lan
|
honetan
azaltzeko; 14 kapituluan, berriz, horien guztien plangintza azalduko da.
|
|
|
LEGE GUZTIEN GAIEN ZEHAZTASUNA ETA LIBURU
|
HONETAN
AZALDUKO DIRENAK ZERGATIK HAUTATU DIREN
|
|
|
Ez da hemen erlijio gaietan azalpen sakonagorik eman behar; premiazkoa du munduko politikari dagozkionetan iragaitea, horrela liburu
|
honetan
azaldu beharrekoak bilatzeko.
|
|
2004
|
|
|
Eskualdeko euskaltegiaren sorreraz, berriz,
|
hau
azaldu du: " Eskualdean herri txiki asko daude, oso sakabanatuta.
|
|
|
Fenomeno
|
honek
azal dezake pertsona askok gehiegizko janari gozo kontsumitzea, ondoeza arintzen eta erorialdiari aurre egiten laguntzen duela sentitzen baitute.
|
|
|
Harrituak dira ohartzen direlarik normalak direla (euskal) ikasleak? 57 Davanten iritzirako, berriz, etorkinen pare bide gabiltza: . Noiz arte legez kanpoko etorkin egonen gara, isilpeko, geronen herrian, guhaurren etxean? 58 Azken lekukoak, Xabier Iratzederrek, gerrateak tarteko, euskaldunaren arrozte zantzuak era
|
honetara
azaltzen dizkigu: –14ko Gerla Handiaren ondoren, Frantziako probintziek, Pariskoak ez zirenek beren nortasuna galdu zuten pixka bat.
|
|
|
Ideologien zer nolakoa aztertzen jardun dutenak asko eta askotarikoak izan dira; nik horien artean Teun A. van Dijk hautatu dut, ideologien barrunbeak inork gutxik bezala ikertu baititu ikerlari honek. Gauden adi, hortaz, atal
|
honetan
azalduko zaizkigun zenbait euskaltzaleren iritziak eta jarrerak hobeki ulertzeko. Hona zenbait xehetasun argigarri:
|
|
|
536 Kulturaren eta hizkuntzaren arteko lotura hori era
|
honetara
azaltzen digu Andres Urrutiak lege mundua gai hartuta: –Interpreteak euskararen mundua ezagutzen badu, interpretazioak ere beste parametro batzuetan egingo ditu.
|
|
|
Teresa Toda kazetariaren adibidea argigarria gertatuko zaigulakoan nago alde horretatik. Euskaldunon Egunkaria indarrez itxi zutenean idatzi zuen artikulu batean, besteak beste, euskaldun berrientzat eredugarria izan litekeen honako jarrera
|
hau
azaldu zuen: –Euskal Herrian bizi garen askorentzat, Egunkaria ez da izan soilik informazio tresna bat.
|
|
|
Luis Alberto Aranbarrik honako iritzi kritiko
|
hau
azaldu du berriki Egunkaria ren zabaltasun askirik eza aitzakia harturik. Zera dio, besteak beste:
|
|
|
Izaera txertatu irekia du autoeraketaren gizarte proiektuak. Ea lortzen dugun adjektibo pare
|
hau
azaltzea. Konbinaketa garrantzizko bat dakar autoeraketak:
|
|
|
RetenavarraTenariak, berriz, jarrera irekiagoa rekin, telebista kanal propioak ezartzeko aukera eskaini dio hainbat udalerriri, Erribera inguruko askok aprobetxatuegin dutena. Berezitasun
|
honek
azaltzen du halaber telebista lokalak, kopuru absolutuan, gehiago garatu izana Nafa rroan beste herrialdeetan baino. Telebista lokal gehienak dituen herrialdea izateaz gain, Nafarroako beste ezaugarria telebisten dispertsio geografikoa da, nahiz eta horretan ere Erriberako kable telebista txikiek duten eragina berriro azpimarratu beharra dagoen.
|
|
2005
|
|
|
Gurekin, aldiz, arriskuan dago oreka. Ni ez nago ados, estatubatuar agintariek hondamendi
|
honetan
azaldutako jarrera arrazakeriari leporatu behar zaiola diotenekin. Ez dira naturaren haserre birrintzaileko ondorioei garaiz aurre egiteko gai izan, eta kito!
|
|
|
Bilduma honetako hizkera ere egoki taxutu du, hirikoa erabat, aldi berean orekatua zabarregia edo garbiegia izan ez dadin. Eta estetika
|
honek
azaldu ohi duen moduan, hari argumentala sotila da, zuzen zuzena, apaingarririk gabea, pertsonaien deskribapenak eurak bezala. Pertsonaiak gehien bat giro jakin batean kokatzen diren gizaki despertsonalizatuen zirriborroak dira.
|
|
|
Errealismorako joera
|
hau
azaltzeko hainbat arrazoi plazaratu dira: Modernismo klasiko eta garaikidearen arteko kinkan euskal literaturan nagusi izango genuke azken hau, zeinetan kontatzearen ekintzak berak garrantzia berezia bereganatu duen, betiko kontamoldeei atzera ere bidea zabalduz19 Betiko kontamolde horiek ezkongarriagoak dira sinesgarritasuna helburu duten kontakizunekin.
|
|
|
Kuriosoa bada ere, euskoiberistek ez dirudi elkarren berririk dutenik. Gertaera
|
hau
azaltzeko bi arrazoi posible egon litezke: alde batetik, gerta liteke benetan elkar ez ezagutzea, gaiaren inguruko bibliografia ezagutzen ez duten heinean, edota bestalde, iberiera deszifratzearen ospea elkarbanatzeko prest ez egotea.
|
|
|
komunikabideak, esaterako; eta horien artean zuen saioa, izugarri eskertzen baitizuegu 10 urteotan eman diguzuen babesa. Ez dago hitzik
|
hau
azaltzeko. Hamar urteotan beti bilatu diozue leku bat gure herriko eskulangintzari, antolatu ditugun ekimen guztien berri eman duzue, gure lana goraipatu egin duzue.
|
|
|
–Año de 1978/ Escrito de Isabel y Rosasobre la formacion de una compañia de señoritas en el Alarde de San Marcial?. Irekitzean, eskuz eta kaligrafia eta ortografia txarrez idatzita dagoen eskutitzaazaltzen da. Jada testutxo
|
honetan
azaltzen dira 20 urte beranduago aldarrikatukodiren ideia nagusiak:
|
|
|
Tradizio historikorik gabeko zatiketa politikoa dahau. Hurrengo lerroetan
|
hau
azaltzen saiatuko naiz: tradizionalki (XX. mendeanzehar) zinegotzi askok izan dituzte karguak Alardearen barnean, joan edota etorrikobidea den argi ez dagoelarik.
|
|
|
Talde horren proposamena konpainia misto baten sorrera izango da. Hasieratik tradizionalistak elkarrizketaren aldeko ekimen
|
honen kontra
azalduko dira, manipulatzailea dela argudiatuz. Era berean, elkarrizketa honen zuzendaritza udalak har dezan eskatzen dute.
|
|
|
PNVk alkatetzarako borroka galdu egin du, eta arrazoiak argiakdira: lehenago artikulu
|
honetan
azaldu den bezala, Irungo gizarte eraketa ez daPNVren profil elektoralera ondo egokitzen, eta, torero filosofo, batek orain delaurte batzuk esan zuen bezala, «ezin dena ezin da, eta gainera ezinezkoa da».
|
|
|
egin dute, eta kostu elektorala neurgailu bakartzathartuz Alarde tradizionalaren alde egin dute, nolabaiteko helmugarik gabekoihesaldia ahalbidetuz. Gatazka
|
honetan
azaldu den inkomunikazioaren adibidegarbia izan da udalak eta bertan dauden politikari gehienek erakutsi duten jarrera.Maila lokalean, elite politikoek gatazka bideratzeko sor ditzaketen ondorioak osotxikiak izan dira. Zentzu horretan, aktore politikoak, udal mailako elite politikoakalegia, ez dira auzi honetan benetan inplikatu, gatazka usteltzen utzi dute, nolabaiteko elite politikoen lurruntze prozesu bat gertatuz.
|
|
|
ardatzetik urruntzean anomalien intentsitatea murriztu egiten da (7.9 irudia). Ezaugarri
|
hau
azaltzeko zenbait ideia plazaratu dira: magnetizatutako lurrazalaren metamorfismoa edo oxidazioa; magmen intrusioa lurrazal ozeanikoan baina gandorretatik urrun; gandorretatik urruntzean magnetizazio normaleko eta alderantzikatuko materialaren arteko txandakatzea bertikalean, Ozeano Atlantikoko gandorrean ikusi den bezala; edota faila listrikoen eraginez magnetismoaren bektoreek jasandako errotazioa.
|
|
|
Beraz, lurrazala mehetzen bada litosferaren lodiera berdin mantentzen den bitartean, litosferaren batez besteko dentsitatea handitu egiten da. Prozesu
|
honek
azaltzen du rift haranetako subsidentzia. Lurrazalaren mehetze tektonikoak eragindako subsidentziari hasierako subsidentzia (edo riftarekin batera emandako subsidentzia) deritzo.
|
|
|
hartzen dira eta mantuko konbekzioa erlaziorik gabeko bi esparru ezberdinetan jazotzen dela iradokitzen dute. Beste aldetik, datu geofisikoek (sismizitateak, grabimetriak, simulazio numerikoek?) 670 km-ko etenuneak mantuaren konbekzioa mugatzen ez zuela iradokitzen zuten eta
|
hau
azaltzeko eraiki ziren, eredu geofisikoak, konbekzio orokor bakarraren alde zeuden (5.2.C. irudia).
|
|
|
Suposatuz fluxu horizontalaren anplitudea litosfera kontinentalaren eta ozeanikoaren arteko presio ezberdintasunek baino baldintzatzen ez dutela, sabeldura horren geometria bektoreek erakusten dutena izango litzateke (8.29 irudia; erkatu 8.26 irudiarekin). Eredu
|
honek
azaltzen ditu kontinente ezpondaren garapena eta sakoneko Moho etenunearen bat bateko gorakada, hau da, lurrazal kontinentalaren bat bateko mehetzea.
|
|
|
Eragozpen horiek burdineria edo zura bera hondatzearen ondorio izan daitezke, eta, larritasunaren arabera, erraz konpontzen dira. Artikulu
|
honek
azaltzen du nola jokatu armairuetako burdineriaren arazoen aurrean, torlojuen zuloetan izandako kalteen aurrean eta garrantzi handiagoko beste aurkakotasun batzuen aurrean.
|
|
|
Prozesu honetan arrakasta lortzeko giltzarrietako bat da ardatzik onenak aukeratzea eta horiek zaindu eta garatzeko neurri batzuk hartzea. Artikulu
|
honetan
azaltzen da zeinen garrantzitsua den izkinak sendoak eta indartsuak izatea, dauden ardatz motak eta ongi sustraitzea nola lortu.
|
|
|
Orduan, script ak bilatu behar dira, eta horietako asko pilatu egiten dira Gregako Monkey UserScript etan, eta nahi diren guztiak instalatu (jakina, desinstalatu egin daitezke aldaketak espero ez badira). Prozesua erraza da (bideo
|
honetan
azalduta): Ikusi scriptak eskaintzen duen orria eta sakatu estekan edo “download”.
|
|
|
Duela hamar bat urte ez zegoen horrelakorik, eta orain oso maiz egiten da, Lluís Serra Majem doktoreak, Nutrizio Komunitarioko Espainiako Elkarteko lehendakariak, atzo Madrilen egin zen “Osasun publikoa eta janari onaren artea” mintegian azaldu zuenez. Mintegi
|
honetan
azaldu bezala, afaria da oraindik ere etxean gehien egiten den janaria, eta oraindik ere Espainiako elikaduraren oinarria da; ez, ordea, azken hamar urteotan etxean egin den bazkaria, eta hala izaten jarraituko du hurrengo urteetan ere. Elikagaiak jateari dagokionez, Serrak esan zuen 10 eta 14 urte bitarteko haurren dieta desagertu egin dela erraiak kontsumitzetik, eta horrek esan nahi du jendeak konfiantza galdu duela horrelako elikagaietan, “behi eroen” gisako gaixotasunen ondorioz.
|
|
|
Ura ondasun urria da, ingurumen eta ekonomia arrazoiengatik zaindu beharrekoa, eta, landareak eta lorategiak zaintzean, askotan alferrik galtzen da arreta edo ezagutza faltagatik. Artikulu
|
honetan
azaltzen da nola aprobetxatu ureztatzeko ura, nola elkartu landareak eta sortu mikroklimak lorategian, eta zein diren ureztatzeko ordutegi eta maila egokienak. Gainera, tantakako ureztatzearen teknika eta itsasoko ura ureztatzeko nola erabili azaltzen du.
|
|
|
Horregatik, lortutako emaitzak fintzera bideratuko da, batez ere, funtzioen optimizazioa. Artikulu
|
honetan
azaltzen diren aholku batzuk nabigatzaile edo bilaketa motor jakin bati dagozkio, baina gehienak edozein bilatzaileri aplika dakizkioke. Eredu estandar gisa eta beste modu batera zehazten ez den bitartean, azaldutako aholkuek Google erabiltzea dute ardatz, bilatzaile ezagunena baita.
|
|
|
Baina oraingoan ez. Oraingoan Ana Mari, osaba Santi eta Joxe Miel eszenatoki askotara igo dira izango da artikulu
|
honetan
azaldu beharrekoa. Eta ez da el caserío Sasibill izango, Sasibil baserria baizik.
|
|
|
Agerikoa da, bestetik, onuragarria egunerokotasun handikoa izan arren, oraindik ere kalte ezkutu edo gaitzen bat ekar diezaiekeela. Puntu
|
honetan
azaltzen dira hizlariek ohikoak dituzten jarduteko manerak. Bada, txar edo on den hori, epailearen aurrekoa legez erabili behar da eta goratzeko zein baztertzeko zentsoreak alderdiak deitu behar ditu.
|
|
|
Hizkuntzaren esentziara hurbiltzeko beste bide bat, zehazki, Humboldtek lantzen eta eskaintzen duen kontzepzio linguistiko berriaren eskutik datorkigu, funtsezko bi ideia nagusitan laburtu eta azaldu daitekeena. Horietako batek, lehenengoak, hizkuntzak bi dimentsio dituela edota berau bi perspektibatatik kontsideratua izan daitekeela dio, ideia
|
hau
azaltzeko hark" ergon eta energeia" kontzeptu pare ezaguna erabiltzen duelarik: esan beharra dago, hasteko, antzeko bereizketa egingo dutela askoz ere beranduago F. Saussure-k (1916) eta N. Chomsky-k (1965), hurrenez hurren," langue eta parole" eta" competence eta performance" bezalako kontzeptuak proposatzerakoan.
|
|
|
Puntu
|
honetan
azaldutako ohar hauekin, esan bezala, Humboldten hizkuntzari buruzko teoriaren baitan aurkitzen ditugun erreflexio filosofikoenak laburtu ditugu, alegia, hizkuntzaren esentziara edo naturara ez" iristeko" baina bai" hurbiltzeko" aukera ematen digutenak. " Hizkuntzaren jatorriak" planteatzen duen arazotik abiatuz, lehenik, hizkuntzak berak gizakiaren izaterako duen esanahiari edota garrantziari buruzko galdera nola birformulatu daitekeen ikusi dugu.
|
|
|
Puntu
|
honetan
azaldutako hizkuntzaren inguruko erreflexio antropologiko pedagogikoek, azken finean, Humboldten teoria linguistiko osoaren erdigunea osatzen dute, ze, sarritan aipatu bezala, bere helburu nagusia gizakiari bere humanizazio prozesuan laguntzea da. Aurrenik, hizkuntzak berez erakusten duen" izaera sozialaz" arduratu gara eta, honen haritik, oraindik ere argiago ikusi ahal izan dugu gizakia bera aldi berean eta berez dela izaki sozial eta linguistikoa.
|
|
|
Hizkuntzarik gabe ezinezkoa da pertsona batek munduaren perspektiba propio bat edukitzea, ezta bertan sakontzea edo berau zabaltzea ere. Era
|
honetan
azaltzen du Humboldtek hau: " Horrelako zerbait hizkuntzarekin eta hizkuntzaren bitartez bakarrik da posible", ze," nahiz eta hizkuntza, ezagutu nahi dugunarekiko, subjektiboa den zerbait bezala agertzen den", egia da ere" hizkuntza bera gizakiarekiko objektiboa den zerbait bezala azaltzen dela" 122 Garbi eduki behar dugu, hala ere, ez dagoela hizkuntza bakar bat baizik eta hizkuntza asko, eta, aurrekoa oinarri bezala hartuz, onartu egin dugu ere aniztasun linguistikoa benetako aberastasun bat dela gizakiarentzat.
|
|
|
|
Honen inguruan
azaldu behar dugun lehen ideiak, Humboldtek behin eta berriz aipatzen duenak, hizkuntz fenomenoaren eskutik datorren" situazioen aniztasunarekin" eta honek gizabanakoaren formaziorako duen esanahiarekin du zerikusia. Baldin eta onartzen badugu hizkuntzak orokorrean edo, hobe, hizkuntza partikular bakoitzak gizakiaren eta munduaren arteko bitartekari lana egiten duela, orduan onartu egin dugu ere hizkuntz gertakariek egoera ezberdinen aurrean jartzen dutela pertsona behin eta berriz.
|
|
|
Esan dezagun, hasteko, hizkuntza guztiak giza hizkuntzak diren heinean eta gizaki guztiak gaitasun linguistiko bat eta beraren jabe diren heinean, egiaz, posible dela hizkuntza batean adierazitakoa beste hizkuntza batean ematea. Honek ez du esan nahi, ordea, batetik besterako pausoa neutraltasun osoz eman daitekeenik, ze, azken finean, hizkuntza bakoitzak kontestu historiko propioa du eta honengatik onartu egin behar dugu ere" itzulpen perfektuaren ezintasuna" 147 Era
|
honetan
azaltzen digu berak ideia hau:
|
|
|
Beraz, eta puntu honetan ikusi ahal izan dugun bezala, Humboldten antropologia guztiaren berezko erreferentzi puntua gizakiaren Singulartasuna eta Indibidualtasuna da.
|
Hau
azaldu nahian, lehenik, bere pentsamenduak J. G. Herderren historizismoarekin eta garaiko antropologia filosofikoarekin duen lotura argitu dugu. Ondoren, eta C. Menzeren laguntzarekin, hark" indibidualitateaz" zehazki ulertzen duena oinarrizko lau ideietan laburbiltzen saiatu gara.
|
|
|
Bat egite hau, aipatu bezala," irudimenari" esker bakarrik da posible, ze ahalmen honek du hain justu giza aspektu ezberdinenak elkartzeko, osotasun bezala kontsideratzeko eta kanpoaldera elkarri lotuta azaltzeko beharrezkoa den indar sintetikoa. Era
|
honetan
azaltzen du Humboldtek berak gaitasun hau:
|
|
2006
|
|
|
Ikertzaileek ez dute ulertzen zergatik Eginhardok Orreagako ekintza
|
hau
azaldu zuen bere obran eta ez zuen ekintza hori enperadorearen bizitzatik ezabatu. Beste historialari batek azaltzen du hau, Astronomoa izan zen bere Vita Hludowici imperatoris obran.
|
|
|
+ Testuinguru historikoa: atal
|
honetan
azaldu behar da testuan islatzen den garaia zein izan zen eta bere ezaugarri nagusiak (beti ez dira berdinak testuaren edukiaren garaia eta idatzi zen garaia, eta kontuz ibili behar da anakronismoekin).
|
|
|
Esan bezala, kanponaturaz gain, gizakien barruko natura ere morrontza makurrenera lotuko du. Prozesu
|
hau
azaltzeko Adorno eta Horkheimer ek mimesiaren teoria erabiliko dute. Bulkada mimetikoa umeek duten mekanismo psikologikoa da, ikastea ahalbidetzen diena:
|
|
|
Horiek hautatzeko, funtsezkoa da betelan mota eta haren gramajea bezalako datuak kontuan hartzea. Artikulu
|
honek
azaltzen du zergatik diren Eskandinaviako edredoiak beroki aukera ona, nola aukeratu eredurik egokiena eta nola erabili zorroak berritzeko unean.
|
|
|
Horregatik, komeni da espazio hori egokitzea, ahalik eta erosoen izan dadin. Hiru elementu dira funtsezkoak eta artikulu
|
honetan
azaltzen dira: apalak, irakurketak ohearen ondoan gordetzeko, argi ona izateko eta jarrera egokiak hartzeko, minik edo lesiorik ager ez dadin.
|
|
|
Eguzkiak, urtaroen arabera, animalien jardueretan esku hartzen duen bezala, gizakiengan ere eragina izan dezake, erloju biologikoa aldatu eta eguneroko bizitzan eragina izan dezake. Artikulu
|
honetan
azaltzen da zer den urte sasoiko nahaste afektiboa eta zer beste gaixotasun izan daitezkeen udazkeneko hilabeteetan.
|
|
|
Ahanzturarena edo isiltasunarena. Halaxe frogatu zuen Linda White-k euskal emakume idazleez argitaratu den doktorego tesi bakarrean2 Renoko Unibertsitatean irakasle den
|
honek
azaltzen zuen Jon Kortazar, Koldo Mitxelena, Luis Mari Mujika, Ibon Sarasola eta Luis Villasanteren historietan aipatzen diren 261 idazleetatik sei bakarrik direla emakumeak (Mayi Ariztia, Katalina Elizegi, Lourdes Iriondo, Luisa de la Misericordia, Bizenta Mogel eta Arantxa Urretabizkaia). Jesus Mari Lasagabasterrek, Jon Kortazarrek, Mari Jose Olaziregik eta Iñaki Aldekoak azterturiko 1975etik 2000 bitarteko nobela garaikidean batez beste 51 nobelagile nabarmentzen dituzte, horietarik zazpi emakume azaltzen dira (Arantxa Urretabizkaia, Laura Mintegi, Yolanda Arrieta, Itxaro Borda, Lourdes Oñederra, Ixiar Rozas eta Arantxa Iturbe).
|
|
|
Medikuak ere esan zidan: " Zerbait oso gogorra pasatu behar izan duzu gaitz
|
hau
azaltzeko".
|
|
2007
|
|
|
1989an lehenengo aldiz egin zenetik, lau edo bost urteren tartearekin errepikatu da. Esku artean dugun hau V. edizioa da, eta artikulu
|
honetan
azalduko ditugu ikerketaren ezaugarri nagusiak eta berrikuntzak.
|
|
|
Kike Amonarriz –2006ko hizkuntzen kale erabileraren neurketa: aurreikuspenaketa emaitzak
|
honek
azaldu dezake, bestalde, Iparraldeko beherakada espero zitekeena baino handiagoa izatea. Hurrengo urteetarako egokitzapen metodologikoa luke honek.
|
|
|
Begi hutsez ezin ikus daiteke (m=+ 7,8); eta
|
honek
azaltzen du antzinatean ezaguna ez izatea.
|
|
|
Ezin
|
hau
azaldu espainiarren teknika gaintasun osoa kontuan hartu gabetanik.
|
|
|
Ez zuen aita gogoko. Eta
|
honek
azal dezake Martínez deituraren ezkutaketa.
|
|
|
Ondorio nagusitzat
|
hau
azaltzen zuen: Homo erectus etik etorrita, eta isolamenduaren eraginez, giza espezie berria sortua zela Flores uhartean, eta gizaki berriari Homo floresiensis izena eman zaiola.
|
|
|
Eskema bi erabiliko ditut afera
|
hau
azaltzeko. Lehenengoan bizi indarrarenlogika eta identitate eskaeraren borroka politikoak edota erritual etnoliguistikoakaurrez aurre agertzen dira, lehian ari dira.
|
|
|
Ozonoaren ikerketan objektu komun bat aztertzen duten diziplina ugariidentifikatzen da. Aldeek aitorturiko metodoekin eta klimaren prozesu kimikoakulertzeko orientazio teorikoarekin, joera meteorologiko tradizionaletik bereizi da.Baina, gainera, kapitulu
|
honetan
azaltzen denez, ozonoaren eta beroketa globalarengatazkan klimaren kontzeptua erabat moldatzen da. Aurrerantzean, klima ez da tokiedo eskualde jakin batean tenperatura eta euriteen intersekzio modura definituko.Ulerkuntzarako eskema berrian, klima bizitzaren kondizio globalak bere osotasuneanesplikatzeko kontzeptua da.
|
|
|
Atal
|
honetan
azalduko dira interakzionismo sinbolikoaren jarraitzaileekgizarte ezagutzaren garapenaren azterketari egin zizkioten ekarpenik azpimarragarrienak. Lehenik eta behin, J. M. Baldwin en (1895, 1906) ideiak aztertukodira; hurrena, C. H. Cooley renak (1902), eta, azkenik, G. H. Mead enak (1934).
|
|
|
Horrek morala eta konbentzionala bereizteari eta banantzeari buruzkoproblema dakar, ezin baitaiteke esan bi esparru horien mugak erabat argiak direnik.Problema horren alderdi bat litzateke garapen moralari bide egiten dionpentsamendua edo arrazionaltasuna eratzeari buruzko oinarri filosofikoa. Funtsean, garapen moralaren edozein teoriak honako
|
hau
azaldu nahi du: nola geureganatzenditugun jokabide arau eta printzipio moralak.
|
|
|
Irizpide orokor batzuk dira ikasliburu
|
honetan
azaltzen direnak. Testuak ahalik eta modurik egokienean egiteko, beti ere, argudiatzea helburu hartuta.
|
|
|
Horrekin batera, genesi
|
hau
azaltzean, sarritan, sofistak eurak ere hartu izan dira ahotan; bai eta sofistek eurek ekarritako antifonia deitutakoaren giltza diskurtsiboa ere, hots, inoren diskurtsoa antidiskurtso bilaka litekeela erakusten duen bihurrikeria paregabea. Sofistek maisuki erakutsi dutenez, inoren diskurtsoa izan daiteke norberaren diskurtsoari atea irekitzeko bide aproposa.
|
|
|
Ikus bedi, adibidez, Irlandako kasua. Harekin alderatuta, Euskal Herriaren egoera honetara eta
|
honetara
azal liteke?
|