|
2000
|
|
|
Eztulen eta imintzio gehiegizkoen artean erre nuen zigarroa. Pentsatu nuen bidaiari haiek guztiek bertan lasai ederrean eserita jarraitzen bazuten, guztiz bere baitara bilduta eta
|
honi
eta hari hortzik gabe irribarre eginez, zinez istripurik izan ez zelako zeudela halaxe; eta, bene benetan zerbait gertatu bazen, ez zela inondik ere istriputzat hartzeko moduko zer bat, are gutxiago oraindik ezbehar lizuntzat edo kontaezintzat, hasiera batean nik egin nuen gauza bestalde, nire irakurketek eraginda eta hiperbolerako eta neurrigabekeriarako dudan erraztasunaz bultzaturik, duda izpi... Gertakaria, bada, hoztasun gehiagoz gogoratzea erabaki nuen, distantziaren zuhurtasunarekin, eta jarduera haren ondorioz ohartu nintzen urrunegi joan nintzela nire epaietan, ez zela izan halako burrunbarik ez lizunkeriarik, bai noski zimurdura akordeonistiko hura, baina akordeonistikoa hain prezeski, ezen istantean bagoia bere onera etorri baitzen hauspo erraldoi ikusezin batek bultzatuta bezala, eta, beraz, kaskateko edo zauri arinen bat izan ezik, denak bere hartan jarraitu zuen, ezer gertatu izan ez balitz bezala.
|
|
|
Baina, esan bezala, orain desberdin begiratzen diot bizi  tzari, paisajeari, gizonei (dagoeneko ez dut pentsatzen gizon bat musukatu edo berarekin oheratuz gero, bizitza osoa harekin eman behar dudanik; haiek, bestalde, desberdin begiratzen didatela eta aintzat hartzen nautela ohartzen naiz). Goizean, esate baterako, Rubenekin gustura ibili naiz anasazi indiarren erruinetan ikusmiran;
|
honetaz
eta hartaz hitz egin dugu, gai hutsalak hizpidera ekarririk, baina oso atsegina egin zait haren begirakune lotsa  tia nirearekin gurutzatzea, edota hura lotsagorritzen ikustea Tomek eskutik kamera kendu, eta esan dionean:
|
|
|
Atzo geratu ginen bezala baina New Yorken ez bezala, gaur goizean Danek furgonetan eraman gaitu hiriaren lehen inpresioa har genezan.
|
Hau
eta beste ikusten ari ginela, kalean nabarmentzen zen eskale pila gorabehera, hiria Boston edo Chicago bezain atsegina iruditu zait, baina oker nengoen, oso oker laster desatsegin baino desatseginago iritzi diot.
|
|
|
Mutil euskaldun gazte bat aitarengana joan omen zen, ezkondu egin behar zuela eta. Aitak pozarren hartu zuen albistea, familiak aurrera egitea ongi zegoela, familiaren deiturak irautea hobeki zegoela, eta
|
hau
eta beste esan zion haren bozkarioa agertzearekin batera. Semeak, aitaren oniritzia jaso ondoren, madrildar batekin Madrilen bertan ezkontzekoa zela argitu zion.
|
|
|
Gainerakoak aurrena isilean geratu diren arren, berehala ahots handian mintzatzen hasi dira: orain ulertzen dela Luis atzoko epaiketan egon ez izana, norbaitek Visitor Center en neska arrotz batekin ikusi zuela, eta
|
hau
eta beste.
|
|
|
Fiskala (T) berriro ere oldarrean hasi da eta bere protesta erakutsi du, Hillaryri (O) inork ez diola deitu, epaimahaikideak ez daudela han etxe barneko belaxkeriak entzuteko, eta
|
hau
eta beste. Baina Epaileak (L) ez du protesta aintzat hartu eta, era berean, ez du onartu Estherrek Hillaryren (O) hitzalditxoa txaloka hartzea.
|
|
2001
|
|
|
Aldizkari
|
hau
eta aldizkari honenak baitira, hain juxtu, orain dihoazkidanak. Hori dela eta, hona aldatu beharrean naiz delako liburuxkan, 31 orrialdean, datorrena.
|
|
|
Demagun, eta gustura emango nuke, hitz baten jatortasunak âantzinatasuna eta  hedadura hartzen ditugularik neurri, hauek ere elkarrekin errietan maiz dabiltzala jakinikâ eta nazioartekotasunak pisu larria dutela berorren" euskaltasuna" mugatzeko. Bistan da, ordea, ez dela usu aski"
|
hau
eta hori" nahiz" hau edo hori" atera behar den kontua," hau ala hori" baino. Zer erabaki orduan?
|
|
|
Lotsatuxe gelditu nintzen behinik behin, duela hogei urtetsu, Cabezon de la Sal en, han mundu
|
honetarako
eta besterako gidari zirenekin batean bazkaltzen ari ginenean. Aski bizirik zebiltzan politika nahastetara jo genuen azkenean, ez nire gogoz, eta horra non jakin nahi duten  nongoa edo nongotarra naizen ni; nik, berriz, isilune labur bezain nabari baten ondoan," Gipuzkoarra" erantzutea aukeratzen, hoberik ezean edo.
|
|
|
Galileo aurrekoa, ez da Orixe bakarra izan gurean. Baina hobe genuke, hemen ez dugun soseguz eta patxadaz, elkarrizketa luzeren bat egiteko bidea aurkituko bagenu beste aldi batean,
|
hontaz
eta hartaz.
|
|
|
Beragan, ordea, handiagoa zelako, nabarmenago agertzen zaizkigu. Mistiko isil hura bera genuen mila bider,
|
hau
eta bestea dela, eztabaida minetan oihuka zebilen polemista bortitza. Contra esto y aquello, esan zezakeen Unamunok bezala eta ez dabil Unamunogandik dirudien bezain urruti.
|
|
|
Horretarako, argitara ditzagun argitara gabeak eta ikusmira ditzagun astiroago argitaratuak. Hori nahi luke batik bat liburu
|
honek
eta laguntza ederra eskainiko dio, honenbeste Orixezale bikaini eskerrak, lan horretan hasi nahi duenari.
|
|
|
Lokarri hori, dena den? hausten duzunean, ordea, mintzo ozena eta sarkorra duzu, ala nola eskaintza
|
honetan
eta zeure aita zenaren oroitzapenetan hemen argitara zenuen artikulu ederrean3 Ez ote litzaizuke komeni hainbeste sailetan lan gaitzak egin ondoren, arlo berri horri ekitea, zeure burua gehiago nabarmendu behar baduzu ere. Jostaketa atsegina izango litzateke agian zuretzat, eta bide batez irakurleentzat?
|
|
|
Erakutsia zuen, besteak beste, bere Artearen bitartez, ezina egin zitekeela eta, aurrerago joaz, egiaztatzen saiatua zen euskarak ez ziola hitz kontuan inolako zorrik inongo erdarari, latin eta gaztelaniari lehen lehenik. Egia da bestea baino ezinagoa zela azkeneko ezin
|
hau
eta, horrexegatik beragatik, ez zuela erdizka baizik egin, onenean ere. Dena den, zerbait erakutsi zuen behintzat:
|
|
|
Etxepareren bizitzaren berri urri bezain zehatzak eman dizkigute, beste zenbaiten artean, Jaurgainek, Huartek, Urkixok, Gil Reicher andreak: azkeneko
|
honek
eta Lafon irakasleak batera prestatu zuten liburua, zoritxarrez, ez da sekula osorik argitara. Bere hizkera eta bertso lana euskalaririk gehienek ukitu behintzat egin dute, hala nola Stempf ek, Schuchardt-ek, hil berria dugun Ernst Lewyk eta, inork baino barrenkiago, René Lafonek.
|
|
|
Bere hizkera eta bertso lana euskalaririk gehienek ukitu behintzat egin dute, hala nola Stempf ek, Schuchardt-ek, hil berria dugun Ernst Lewyk eta, inork baino barrenkiago, René Lafonek. Argitaraldi
|
honen
eta guztien oinarria, Parisko Bibliothèque Nationalean gorde den ale bakarra, Urkixok atera zuen argitara, sarrera lan eder batekin, 1933ko RIEVen, faksimile eran eta bakarka, liburu  gisan, Lopez Mendizabalenean. Hemen datorren frantses itzulpena, Lafonena da, lehen BoletÃn de la Real Sociedad Vascongada de los Amigos del PaÃsen agertua, ohar ikasi ugari lagun zituela.
|
|
|
Balitzateke honetaz zer esanik, ez baitira gure artean Oihenartena bezain adimen argi asko sortu, baina aldi egokiagorik behar horretarako. Gure hizkuntzari dagozkion iritziak ere, jakitekoak direlarik, ezin hemen uki8 Lan
|
honetan
eta beste zenbaitetan, zoritxarrez gure eskuetara osorik heldu ez direnetan, bildu ditu hamaika gai, bere arreta izan ezik, aztarrenik gabe galduko zirenak. Ez da Oihenart Azkue arteko biltzaileetan kaxkarrena izan.
|
|
|
Gure artean ditugunak bezainbeste  nonahi, edozein herrialdetan, ikusten direnak. Adin kontua ez balitz, nola igartzen diogu lehen ikusten dugun norbaiti, eta% 90etarik gora zuzen igarri, zer pentsa dezakeen
|
honetaz
eta hartaz?
|
|
|
Orain, azal eder
|
honekin
eta hain apainkiro erdaraturik, zabal genezake erdaldunen artean euskal lirikaren erakusgarri hau. Betiko leloa aipa  beharrean naiz, berriz ere.
|
|
|
Erlijio gaietarik kanpo Joanes Etxeberri Sarakoa abiatu zen behar zen bidetik, euskara latinaren irakasbide bihur zedin: jakina da garai horretan, eta baita gero ere, ezinbesteko tresna zela latina mundu
|
honetakoen
eta bestekoen berri jakingo bazen. Eta ekitaldi zuzenen eta gogorren honek hartu zuen erantzunik latzena, hotzena izan zelako.
|
|
|
Harenez baliaturik prestatu nuen inoiz" Guillaume de Humboldt et la langue basque" zeritzan artikulua, Lingua e stile, 8 (1973), 107, gero Wilhelm von Humboldt nella cultura contemporanea (cur. L. Heilmann) liburuan, Bologna, il Mulino, 1976, jasoa11 Jakina denez, orain badugu
|
hontaz
eta hartaz, euskal hizkuntzalaritzaren aldameneko pasarte xelebreak eta negargarriak kontatzen dizkigun Tovarren liburu ezaguna: MitologÃa e ideologÃa sobre la lengua vasca, 1980.
|
|
|
Azkeneko hau, joan den udan Madrilen izan zen elkarrekiko edate batean, edari gabeko edatea damurik (hots, symposion), irakurria izan zen. Baina lasaiago mintza gaitezke, nahi izanez gero,
|
hontaz
eta hartaz.
|
|
|
literaturaren eremua, zehazki mugatzeaz ari bagara, bederen. Hizkuntza baten edo besteren literatura dela eta,
|
hau
eta hura sartuko lituzke honek eta kanpoan utziko harako hark. Gurean, adibidez, zenbat eta zenbat ez ditugu kontutan hartzen, gaiez urri gabiltzalako, inorenean, aberatsago baitira, kanpoan gelditu liratekeenak.
|
|
|
literaturaren eremua, zehazki mugatzeaz ari bagara, bederen. Hizkuntza baten edo besteren literatura dela eta, hau eta hura sartuko lituzke
|
honek
eta kanpoan utziko harako hark. Gurean, adibidez, zenbat eta zenbat ez ditugu kontutan hartzen, gaiez urri gabiltzalako, inorenean, aberatsago baitira, kanpoan gelditu liratekeenak.
|
|
|
Besterik ere bildu behar litzateke, haatik: Arestiren agrapha ugariak, inon idatzi gabe han hemenka esanak,
|
honek
eta hark oraindik ederki gogoan dituztenak. Eta zenbait urteren buruan, erremediorik ez badakarte handik edo hemendik, oroitezaren osinean betiko hondatuko direnak.
|
|
|
|
Hau
eta horrelakorik hartu bazuen guregandik ez zen hutsaren truk izan. Aldi luze bezain tristea ezagutu dugu batzuek, debekuz eta oztopoz betea, eta Tovar genuen orduan etxean nahiz atzerrian izan genitzakeen laguntzaile bakanetakoa:
|
|
|
18 Antoni Batistak (1997: 99) jaso ditu ikerketa
|
hau
eta honen ondoren aipatzen dena. Vasco Pressek egina da lehena eta honako izenburu hau darama:
|
|
2002
|
|
|
Zoaz, zoaz, hori baldin bada nahi duzuna; baina argazkia ikusi duen jende asko hurbilduko zaizu
|
hau
eta hori esaka; zuk, jaramonik ez; txiripa hutsa izan zen argazkiarena eta zu han tokatzearena, entzun. Txiripa hutsa.
|
|
|
" nire aurpegia guztiz pertinentea da nire zaletasunarekiko: nire sudur gorri puztukote
|
hau
eta nire aurpegiko ubeldurak nori legozkioke ez bada ni bezalako hordi lapa amorragarri bati?". Aitormen harekin bukatu omen zen eskola ordu hartako zalaparta, inork ez omen zuen-eta txintik gehiago atera.
|
|
|
Eta hori argitzea gauza ederra da, zeren baserriko jendeek, ezta muga mugan bizi ginenek ere, ez baikenekien zer zen frankoa, adibidez, eta Estatu Batuetara bidaltzen genituen artzainek, edo Mexiko eta Txilera joaten ziren okinek, sortetxea kanpotik zuritu nahi zutenean, sakelak txanponez betetzen zituzten eta hala esaten zieten bere guraso zaharrei, etxearen paretetako harriak ongi hartu eta zartatzeko eskatzen zieten aldi berean: " Tori diru
|
hau
eta aldatu bankuan, urruneko moneta delakoz".
|
|
|
Barnekoa nolakoa den, horrek ez du garrantzirik. Behin eta berriz ematen dizkigute ostiko ederrak kontu
|
honekin
eta beren kalitate plan guztiek, baina onartu behar da bereganatzen dituzten ISO zenbaki distiratsu horiek ez dutela egundaino euskara kontuan hartu.
|
|
2003
|
|
|
" Koadrillako izarrak", pentsatu du. Hor daude orain, baserrian,
|
honi
eta hari lezioak ematen. Beti erakutsi dute berezimin hori.
|
|
|
Ez da inoiz hitz askotako emakumea izan. Jon mundura ekarri izanak, ordea, ausardia eman zion
|
honetaz
eta hartaz iritzi emateko, lehen bakanetan baino egiten ez zuena. Gaztetan berak inoiz ez zuen proposatzen zer egin eta nora joan.
|
|
|
–Ez horregatik bakarrik, arraioa! Noizbait hondar mordo batek azpian harrapatuko
|
hau
eta ito egingo haiz!
|
|
|
|
Hau
eta hura kontatu nion, eta" Mekauen el támpax de Santa Clotilde" rekin batera amona sartu zen.
|
|
|
Pentsamendu lohi horietan sarrien erortzen direnak honakoak omen dira (Zabalaren arabera, B: 52): 1 ezkonduta banengo,
|
hau
eta hau egingo nuke pentsatzen duten gazteak; 2 bekatu ez balitz, egingo nuke pentsatzen dutenak; 3 orain galarazi dizkioten adiskide gaiztoekin izandako ibilerak gogoratzen dituztenak; 4 eztei ba  tzuetara joan eta senar emazte berrien ezkon gauaz pentsa  tzen dutenak; 5 gauza lizunak amesteko irrikatan daudenak; 6 ezkon bizitzako sexu kontuak gogoratzen egoten diren alargunak; 7 ezkontzeko ...
|
|
|
Pertsonaia berri hori, ilustratuen kumea, izango da ni modernoa osatzen joango den gizaki burujabea. Kafe etxeetan, tertulietan, prentsa idatzian, bapo eta ozenki botatzen du bere iritzia,
|
honetaz
eta hartaz ulertuko balu bezala, bere ustea plazaratzeko nor izango balitz bezala. Integristek ilustratu guztiei salaketa gogor bera leporatzen diete:
|
|
|
Galdera baloratzaile guztietan bezala, honi ere modu deskribatzailean erantzuten zaionean(" euskaldun ona izatea
|
hau
eta hau da"), azpian inplizitua du modu arau-emailea(" euskaldun onak honelakoa eta honelakoa izan behar du"). Horrela, talde identitateak sortzera zuzenduta dauden diskurtso eta praktika guztiek gutasun baten narrazioa egin behar dute lehenik eta behin; elkarte berezi bat irudikatu, eta besteei kontrajartzen zaien talde ezberdin horren ezaugarriak eta historia harilkatu, egokitu, eta narrazio trama zentzu emaile baten barruan kokatu behar dute.
|
|
|
Gureak, zilborra handia eta begia txikia; atsoak handiak eta astoak txikiak. Euskaldun ugari atzerritan ari dira
|
honi
eta hari laguntzen elkartasunaren bidean. Galdetu gainerako herri anakroniko horietan euskalduna itsua ote den...
|
|
|
Gaur askaezina dirudien maratilak, bihar agian hari mutur erraza erakusten du, eta  handik tiraka tiraka askagarri bilakatzen da askaezina zena. Gizakiaren posizioak
|
honen
eta horren aurrean aldakorrak dira: artegatasunak erabakiak hartzera bultzatzen gaitu behin eta berriro; ezin erantzun gabe bizi.
|
|
|
Justifikazioa praktikoa izan daiteke, alegia: hau
|
honengatik
eta honengatik egiten dut. Justifikazioa kritikoa ere izan daiteke, alegia:
|
|
|
Justifikazioa kritikoa ere izan daiteke, alegia: aukerak erkaturik,
|
honen
eta honen aldeko apustua egiten dut. Baina aukera guztiak ez dira parametro argi bi horietara mugatzen.
|
|
|
Abertzale batzuentzat aberria hau da, eta beste batzuentzat hau.
|
Hau
eta hau berdinak dira, baina, jakina, desberdinak dira, zeharo. Beste hitz ba  tzuetan esanda, oro har, modu absolutuan hitz eginda, abertzaleak ez daki ze abertzale ze aberriren alde dagoen; agian berak badaki bere buruaz, baina besteak zeren alde dauden ez, ezta ba ote dauden ere, eta dudaren aurrean, beharbada, onena honoko hau pentsatzea da, hots:
|
|
2005
|
|
|
Zailtasun bereziak zituzten haurrei eta batxilergoa geure aldetik egiten genuenoi gure maistrak eskaintzen zigun denboraren ordainetan, berari euskaraz hitz egiteko eskatzen zigun, eta
|
hau
eta beste galdetzen zigun, pixkanaka pixkanaka hiztegitxo bat eta gramatika bat osatuz joateko. Hilabete batzuen buruan, gai zen gurekin euskaraz mintzatzeko egoerarik ohikoenetan; gurasoekin eta kaleko jendearekin ere halaxe mintzatzen saiatzen zen, eta, hala, euskaraz hasten zituen beti elkarrizketak, nahiz eta segituan erdarara pasatu behar, batik bat baserrietako jendearekin.
|
|
|
2 Pertsona guztiek eskubidea dute ingurune segurua, osasungarria eta ekologikoki osasuntsua izateko. Eskubide
|
hau
eta beste Giza Eskubide batzuk, eskubide zibil, kultural, ekonomiko, politiko eta sozialak barne, unibertsalak, elkarren mendekoak eta bereiztezinak dira.
|
|
|
Agenda iraunkortasunerako lanabes praktiko bikaina da, antolaketa horizontalerako irizpideak aplikatzen ditu, bere potentziala erabiltzea erabakitzen duten erakundeen barne zein kanpo demokratizazioa jorratzen du, eta bere gain hartzen du komunitatearen gizarte arkitekturan inplikatutako kolektibo eta eragileen partaidetza. Atal honetan orain arte aztertutako puntu guztiek, zuzentze eta bideratze aukera bat dute Programa 21
|
honen
eta horretarako ezarritarako metodologien bidez. Toki zein erregio mailako egitura administratiboak iraunkortasun kontzeptu pertsonalizatu bat garatzera irits daitezke, identitate propio bat izateko behar diren irizpideak ezarriz, bere etorkizunean eragitera iritsiz, kolektibo gisa autodeterminatzera helduz eta bere norbanakoen emantzipazio erreala bultzatuz. Kolektiboen beharretara egokitutako kultura bat sor daiteke, humanistago eta jakinduria elkartrukatzera zabalduago bat, sortzaile eta berritzaileago bat eta gizarte zein ingurumen terminoetan lehiakorrago bat.
|
|
2006
|
|
|
Orduan jakin du Ursulak nola amaituko den guztia.
|
Honetaz
eta hartaz hitz egiten jarraitu du Janutak, baina esaten duena arreta gutxiagoz jarraitu du amak. Kafea prestatu eta hartu dute; Oskarrentzat egin duen bizkotxoa erakutsi dio Janutari.
|
|
|
Ez nuen astirik izan zuri kontatzeko zertan ibili naizen azkenaldi honetan. Barre egingo duzu, ziur nago; azken batean, errua zurea da hein batean, etengabe ematen zenizkidan aholkuena, liburu
|
hau
eta beste hura irakurtzeko. Bueno, kontua da irakurketa eta idazketa eskola batean hasi naizela.
|
|
|
" Hauek dituk hogei urtekoak, hauek hogeita hamarrekoak eta hauexek berrogeikoak"; ilaje ezberdinak, desberdintasun txikiak, batzuk sumaezinak ia. " Baina ni honekin,
|
honekin
eta beste honekin geratuko nindukek". Antoniori irudirik itsusienak begitandu zaizkio aukeratutakoak, erakutsi dizkion guztien artean; gainbehera motaren bat argien erakusten duten bakarrak, nahiz eta gainbehera hori oso sotila izan, atzemangaitza.
|
|
|
Iñigoren etxeak ez zuen pasillorik. Bazterretara begira ari nintzen" tori
|
hau
eta utzi hori hemen" esan zidanean. Bere zira berria eskaini zidan niri eta gerritik lotu zuen zaharra.
|
|
|
Ez. Besterik gabe, esan nahi dugu bertsogintza liberal antza dabilela azken aldi
|
honetan
eta bere jardunari adar asko ateratzen zaizkiola.
|
|
2007
|
|
|
Kontu serioa iruditu zitzaion, eta han ez zuen horretarako jantzi aproposik.
|
Hau
eta hura probatu eta gero, ez jeansak ez gona laburrak iruditu zitzaizkion egoki bisita horretarako, eta ez zuen bularrekorik bat ere?, bere etxetik pasatzea erabaki zuen.
|
|
2008
|
|
|
Mexikarrak aulki batean eserita lo hartu zuen eta Frank nirekin hitz egiten hasi zen. Garagardo batera gonbidatu nuen, eta,
|
honetaz
eta hartaz hizketan, konturatu ginen batak bestearen berri bagenuela, unibertsitateko irakasle baten bitartez. Cesarren bitartez.
|
|
|
Horretaz gain, musika egiten du hainbat jenderekin. Ordena
|
honetan
eta ez alderantziz. Yinyeri galdetu behar dio ea berarekin ume bat izan nahi duen.
|
|
|
Babesean sentitzen da patio honetako itzaletan eserita. Babes sentimendu absurdo bat da, halabeharrez eseri baita patio
|
honetan
eta ez beste inongotan. Kalean gora eta behera dabiltzan bizikleten hots urruna entzun dezake.
|
|
|
Kopa bakoitzarekin batera, platera krispetez betetzen dizute," The Best (Free) Popcorn in Anchorage".
|
Honetaz
eta hartaz hitz egiten dut Darwinekin, arinki; nongoa naizen galdetu zidanean," espainola" eroso batekin ase nuen bere kuriositatea, horrenbeste azalpen gehigarri eskatu ohi duen" euskalduna" erantzuna eman ordez. Musikaz aritzen gara batik bat; lehenengoz sartzean entzun nuen kanta hura hizpidera ekarri nuenean, Indigo Girls en Shaming On The Sun CDa ekarri zidan, Amy Ray kantariak berak sinatuta.
|
|
|
Hirugarren mailako tragedia, hori bai, hala nola gure terrorismoa, edo zuena hobeki esanda, hirugarren mailako terrorismoa baita. Dena dela, eta horrelakoetara itzultzeko denbora izanen dugunez, jakin nahi nuke zergatik apuntatu zareten ikastaro
|
honetan
eta ez beste batean.
|
|
|
Hortaz, bada: amarru
|
hau
eta trikimailu hura baliatzen hasi nintzen Rosaren kontu zaharrak azaleratzeko, giltzapean izan zitzakeen umetako gauzak gogora ekartzeko.
|
|
|
Tomasena nintzen etxeko platerak bezalaxe, nire amak ez zuen beste legerik ezagutzen. Telebistan eta oso erraz esaten dute zer egin behar den horrelakoetan, zer dira ba lerde jale gibel  beltzak, poliziarengana joateko aholkatzen dute, nire Tomasek
|
hau
eta hau egin dit, eta kalera irtendakoan, zer?, Tomasi besotik heldu eta goazen etxera esango al nion, zatoz, laztana, gozatu bat emango dizut beti bezala... Ez diot errespetua galdu nahi, jauna, ez da nire asmoa, eta barkatuko ahal dit atrebentzia, baina berorrek uste du berori eta Tomas, berorren emaztea eta ni hain desberdinak garela?, berorrek beharbada ez dio sekula eskurik jarri emazteari, seguru dago ez duela sekula egingo horrelakorik, baina zin egingo luke aurrean daukan liburu lodi horren gainean?, nik ikusi dudanagatik iruditzen zait gizonezko guztiek duzuela grina hori, barka beza berorrek, esan diot ez niola errespetua galdu nahi, ez zait halakorik pasatu burutik!, baina hitzek beren bidea hartzen dutenean, zaila egiten zait atzera egitea, horixe da gertatzen zaidana, eta begira orain, ez dakit zertaz ari nintzen ere, Tomasen jipoiez, bai, zertaz bestela?, jipoi bakoitzaren ondoren, Tomas damutu egiten zen, beti damutzen zen, eta barkamena eskatzen zidan ume batek bere amari barkamena eskatzen dion bezala, baina nik ezin nuen hori ulertu, berorren buruan kabitzen da nola litekeen ostikoka jardun ni lurrean naukala eta handik bost minutura barkamena eskatzea erdi negarrez, eta handik ordu laurdenera larrutan hastea animalia bat bezala berak eragindako ubelduren mina areagotuz?, eta ze iruditu?
|
|
|
[Pertsonalitatea, nortasuna edo norberatasuna zer den erakusten duen elkarrizketa motxa, edo nola den pertsonalitatea gure akats, herren, moztade eta eskaskerien errudun edo kulpante haundienetako bat.]. X.X. honelakoa eta halakoa da, eta gainera
|
hau
eta hori eta bestea egiten du beti, eta... –Joe!
|
|
|
[Eusko literatoak eskeka I.] Kastillanoz idazten eta eskeka. " Eske... atera egin zait kastillanoz, eske... tonua, eske...
|
hau
eta hori eta bestea". Diot:
|
|
|
Izan ere, bada hausnarketa txiki bat egin nahi dudana eta hauxe dut unerik egokiena. Horrela egin ezean, epilogo bat idatzi nioke liburu
|
honi
eta horixe bera da ekidin nahi dudana. Zergatik?
|
|
2009
|
|
|
Hemen ez dugu ezer egiten. Eguraldi
|
honek
eta zoritxarreko hotel honek edonor bultza dezakete erotzera, buru hilketara... Entzun, jauna...
|
|
|
Bestetik, nagia sartzen zitzaion eszena irudikatze hutsarekin: ez zuen bere burua ikusten kafetegi batean, demagun, lanari buruz edota
|
honetaz
eta hartaz mintzatzen: orain lan kontuak orain eguraldia; orain txutxu mutxuak orain batek daki noren orrazkera zatarra hizpide.
|
|
|
zertan egiten zuen lan, zein zaletasun zituen eta abar. Irene literatur zalea zela jakitean, Valentinak liburu
|
hau
eta hura irakurri ote zituen galdetu zion. Itxuraz, hura ere jantzia zegoen letra kontuetan.
|
|
|
...zin duzu, baina nik salbatuko zaitut, zatoz, besarka nazazu, belarri gingilak ahoaz berotuko dizkizut; gingilak oso gune garrantzitsua dira, horiek berotuz gorputz osoa pizten da, utzidazu pixka bat hozkatzen, bortxarik gabe, inoiz gehiago ez dizut eskurik erantsiko, nahiago moztu, Jainko maitea, nolatan orbandu dut zure garbitasuna, urdanga deitu zuri, emakume leialenari, maiterreak jota nengoen,
|
hau
eta hura susmatzen nuen, jostailu bat ukatu zaion umea bezain zapuzturik nengoen, zu zeu izan nahi zenuelako, zu zeu baino ez, urruntzen ikusten zintudan, baina beste modu batera hurbiltzen besterik ez zintzaizkidan ari, horixe zen dena, eta nik susmo txarra hartu; orain konturatzen naiz gehiago erakutsi didazula hilabete gutxitan aitak haurtzaro eta nerabezaro osoan baino, ama faltaren zauria se... denok batera energiak aktibatu behar genituen, denok biluztu, Xabier eta Lidia ere bai, eta triangelu bat osatu, hiru erregeen hirukia, erpinetan zuek, hiru emakumeok, eta hiru gizonok txandakatuz jo behar genizuen larrua, hazia isuri gabe; nik soilik isuriko nuen errituaren amaieran zure sabelean, une egokian, eguzkia eta ilargia angelu egokian zeudela, aro berriko lehen umearen hazia ernal zedin; eta erritua hiru bider errepikatuko genuen, hiru erregeak jaio zitezen.
|
|
|
Ez nizun aipatu behar aitortu dizudan azkeneko hori. Makaltzen hasita nagoen seinale argia da halakoa atera izana, makaltzen une
|
honetan
eta makaltzen nire bizitzan. Paper hau haustekotan egon naiz; azkenean, ez dut hautsi, gurago izan dut nire zintzotasunaren frogatzat utzi...
|
|
|
Esan behar zaie, beraz, oraindik ere horretan tematzen direnei, albora utzi behar dela euskara eta euskalgintza indarkeriarekin edo indarkeriari bizkarra erakusteko ausardiarik ez dutenen jardunarekin identifikatzea. Euskal hiztunei, euskaraz bizi nahi dutenei eta euskaraz
|
honetan
eta hartan lan egiten duten milaka eta milaka herritarri zor zaien errespetuagatik baino ez bada ere, ordua da identifikazio hori bertan behera uzteko. Hain zaila ote da ulertzea bizikidetzarako bitarteko bat ere badela euskara?
|
|
|
Jose Luis Lizundia euskaltzainak esango lukeenez, hizkuntza politikan, hurrenez hurren, eutanasia edo dopinga aplikatzearen aldekoak. " Arauek
|
hau
eta beste egitera behartu lukete, eta ez dute halakorik agintzen", diote maximalista lasterzaleek; hauentzat euskararen alde egiten den ia guztia, beti da gutxi eta beti da" galdutako aukera". " Arauak gogorregiak dira, inposizioaren bidean daude", esaten dute minimalista motelzaleek; hauentzat euskararen alde egiten den ia guztia izan ohi da gehiegi.
|
|
|
Hizkuntzen berdintasun sozialik eza bultzatzen duten jarreren aurrean, merezi du berdintasunaren utopiaren alde egitea. " Hau ala hori" bezalako manikeismoen aurrean merezi du"
|
hau
eta hori" printzipioaren alde egitea, inongo hizkuntza erkidegoren eta hizkuntzaren aurka jo gabe, eta hizkuntza aniztasunaren aberastasuna aldarrikatuz. Hizkuntza komun edo lingua franca deitzen direnak guztiz bateragarri izan baitaitezke, eta izan lukete, gainerako hizkuntzen erabilera bultzatzearekin.
|
|
|
Konbentzimendu osoz diogu ez dugula uste, gaur egungo errealitatearen argitan, nekez justifika litekeen euskararekiko agoniazko harreman
|
hau
eta euskararen bizi indarraren interpretazio apokaliptiko hori mesedegarriak direnik hiztunak gehitzeko; eta, izan, horiexek dira euskarak zinez behar dituenak, hiztunak, ez salbatzaileak, are gutxiago lantu jotzaileak. Izan ere, litzaiguke gogoan hartzea, normalean, desagertzeko bidean omen dagoenak, edozer delarik, ez duela erakarmen indarrik izaten, gehienez ere gupida sentimenduak eragin ohi dituela.
|
|
|
Ozeanoko lainoen gainetik, beste herrialde bateko bileretatik bueltan, txiki irudikatzen dira euskal herriak, eta tentazioa areagotzen da betikoa egiteko, zer" behar" dugun esateko. Ohituak gaude gure oldozpen publikoari entzuten ez dakit zeregiak garela,
|
hau
eta hori behar dugula normalak izateko. Tira, oldozpen publikoak gizarteak zer behar duen esan behar badu, pentsa dezagun oldozpen publikoak berak zer behar duen ere.
|
|
|
Guk hizkuntzak hitz egiten ditugu, ez Hizkuntza. Testu
|
honetan
eta une honetan erabiltzen ari naizen komunikazio tresna hau ez da abstrakzio bat, ideia bat, ikur bat. Hizkuntza bat da beste hizkuntza askoren artean.
|
|
|
Itsumen handia.
|
Honek
eta honek eta honek piezan poesiaren sen eta zentzu gehiago dago sona handiko poesia eta liburu askotan baino. Charles Laughton ek nekez eramango zukeen Ehiztariaren gaua maisu-lan baten mailara baldin Grimm-en Hansel eta Gretel ipuineko eskema eta izuak baliatu ez balitu filma egiterakoan, baldin Robert Mitchumek film horretako anaia arreba txikiei eragiten dien beldurra ez balitz ikusleon ileak lazten dituen beldur bera.
|
|
|
Itsumen handia. Honek eta
|
honek
eta honek piezan poesiaren sen eta zentzu gehiago dago sona handiko poesia eta liburu askotan baino. Charles Laughton ek nekez eramango zukeen Ehiztariaren gaua maisu-lan baten mailara baldin Grimm-en Hansel eta Gretel ipuineko eskema eta izuak baliatu ez balitu filma egiterakoan, baldin Robert Mitchumek film horretako anaia arreba txikiei eragiten dien beldurra ez balitz ikusleon ileak lazten dituen beldur bera.
|
|
|
|
Honek
eta honek eta honek
|
|
|
Honek eta
|
honek
eta honek
|
|
|
gonbidatzeko
|
hau
eta hau,
|
|
|
gonbidatzaile
|
hau
eta hau,
|
|
|
Alabarengana itzuli, eta oraingoan neuk hartu nituen haren hatzak.
|
Honek
eta honek eta honek hasi nintzen, berari ikasi bezala. Gonbidatzeko esan ordez, Azkueren bertsioko gonbida zitzala erabili izan banu, oker nengoela esango zidan alabak.
|
|
|
Alabarengana itzuli, eta oraingoan neuk hartu nituen haren hatzak. Honek eta
|
honek
eta honek hasi nintzen, berari ikasi bezala. Gonbidatzeko esan ordez, Azkueren bertsioko gonbida zitzala erabili izan banu, oker nengoela esango zidan alabak.
|
|
|
|
Honek
eta honek eginez hasi zitzaidanean, gure alabak ez zuen eztei hitza ezagutzen. Piezatxoa ulertzeko giltza da.
|
|
|
|
Honek
eta honek eta honek eztei festa batean parte hartzeko gonbita da.
|
|
|
Honek eta
|
honek
eta honek eztei festa batean parte hartzeko gonbita da.
|
|
|
Demostratibo singularreko hainbat kasuren joan etorri guztiz iradokitzaile batek markatzen du
|
Honek
eta honek eta honek pieza: lau aldiz esaten da honek ergatiboa, lau aldiz agertzen da hau nominatiboa ere, eta honi datiboak zubi lana egiten du launako bi multzoen artean:
|
|
|
Demostratibo singularreko hainbat kasuren joan etorri guztiz iradokitzaile batek markatzen du Honek eta
|
honek
eta honek pieza: lau aldiz esaten da honek ergatiboa, lau aldiz agertzen da hau nominatiboa ere, eta honi datiboak zubi lana egiten du launako bi multzoen artean:
|
|
|
|
Honetaz
eta hartaz, saskiaz eta nahaskiaz jardun genuen hainbat denboran. Kontu interesgarri asko esan zizkidan literatur saririk apalena ere irabazi ez duen gure auzoko idazleak.
|
|
|
Asteroko bisita zahar etxera. Bisitalditik bisitaldira nabarmentzen dut hondamendiak
|
honengan
eta harengan egiten duen lan astiro bezain atsedenik gabea. Oraintsu arte bere kasa jateko gauza zenari erizain batek ematen dio orain jaten.
|
|
|
Itxi dezagun euskal poesian egindako sarraldi labur
|
hau
eta hel diezaiogun berriro ahozkotasunari. Izan ere, hori da euskal kultur herrikoiari eusten dion lurrik emankorrena.
|
|
|
" Santa Barbara bedeinkatu, zeruan dago iskribatu, papera eta ur bedeinkatu, Santa Barbara bedeinkatu!".
|
Hau
eta antzerakoak esan ohi ziren gure baserrietako sukaldeetan, ekaitzak bere sona larriak hedatzen zituenean, mendarteetan oihartzuna luzatuz. Hala ziotsaten Arratia aldean.
|
|
2010
|
|
|
Are beltzagoa da gaua orain, Andonik nire ohean lotan jarraitzen duen
|
honetan
eta xanpain botila dagoeneko hustu dudan honetan.
|
|
|
Zerbait egitea lortzen baldin baduk, modu honetan erantzun edo 618963587 telefonora deitu, Magdalenaren eskukoa baita eta ni normalean aldean ibiltzen nauk. Euskaraz idatzi, noski, Magdalenak ez baitu ezer jakin behar gu bion arteko kontu
|
honetaz
eta gazteleraz oso ondo ulertzen dik den dena.
|
|
|
Satisurduri jartzen ari zen. Ez nuen ulertzen zertan jarri behar zuen hain irmo berari gehiago ez zihoakion kontu
|
honekin
eta honegatik ari nintzen neu ere egoskortzen bost baino askoz gehiago axola ez zitzaidan auzi ziztrin honekin. Berriro ere arnasa sakon hartu, gominaz betetako ilajeari igurtzi sakon bat eman, gorbata pixka bat laxatzeko keinua egin eta bota zidan:
|
|
|
–Horixe.
|
Honekin
eta bere joerakoekin ez zegoan lasai ibiltzerik, beraiek baitziren kaleko giroa gobernatzen zutenak. Orain haien ilobek agintzen ditek kalean eta orduan aitonek, ezpal berekoak dituk, haiek txapela gorria eta oraingoek pasamontaña.
|
|
|
Eneritz Lasak batzordea ez zela horrelako auziak argitzeko lekua defendatu du eta, mesedez, aurrera jarraitzeko. Ormazabal jaunak bat egin du proposamen
|
honekin
eta Arretxe andreari eskatu dio gaiarekin hasteko.
|
|
|
Espainiako telebistan MartÃnez Rourek zuzentzen zuen Cuestión urgente telesaioetan hartu zuen parte. Arrakasta handia izan zuen telesaio
|
honek
eta baita BBC telebistak erosi ere. Baina, halako batean, orduko gobernuaren zentsurak debekua jarri zion Luis Espinalek eginiko sozial arloko telesaio bati.
|
|
|
Noski adin horretan azaltzen zaizkio askori sexuaren lehen arrastoak. Nire lagun
|
honek
eta biok elkarri erakutsi genizkion ezkutuan gorde beharrekoak, eta baita elkarri ukitu ere. Ezer gutxi, noski.
|
|
|
Gero eta gaixoago azaltzen zenez, zurrumurruak zabaldu ziren
|
hau
eta beste esanez. Baina zera esaten zen gehienbat:
|
|
|
" A nadie se le ocultaba mi simpatÃa por el Partido Popular y su Presidente (José MarÃa Aznar) a quien yo conocÃa y tengo en alta estima [9]". Esan beharra daukat, Ibarretxe lehendakariak oso gizon eta txukun jokatu zuela
|
honetan
eta ez zuen, nik dakidala, protestarik egin.
|
|
|
Hauxe da Loiolako Hitzarmenaren testua, urriaren 17koa. Oso alde txikia dago testu
|
honen
eta 2006ko urriaren 31n negoziazio Mahaian adostu zen behin betiko testuaren artean [39].
|