|
2023
|
|
|
Behin behineko likidazioa irmo bihurtzen bada, Administrazioak likidazio hori alda dezake baldin eta berori emateko orduan aintzat
|
hartu
ez ziren inguruabar berriak agertzen badira. Horrenbestez, uler daiteke behin behineko likidazioa izan arren, behin betiko izaera duela likidazioan jasotako autuen gainean eta ezin izango da aldatu aipatutako arrazoiak azaldu ezik.
|
|
|
betebeharpekoak motu propio kontabilitateko agiriak ekarri baditu aurretiazko errekerimendurik gabe. Baina berrikusteko jarduketak Administrazioaren esku dauden datuak kontabilitatean jasotako idazpenekin bat datozen ala ez egiaztatzeko baino ezin dira izan. betebeharrei begira ere, azken kasu horretan ebazpena emateko aintzat
|
hartu
ez diren inguruabar edo egitate berriak aurkitu ezean.
|
|
|
Tributu administrazioak prozedura hasiko honako inguruabarren bat gertatuz gero: ...ra egiaztatzen duten zantzuak daudenean, hau da, Tributu administrazioak prozedura hastea erabakitzen duenean autolikidazioaren bidez hasitako prozedura iraungi bitartean; eta c) Tributu administrazioak ikusten duenean behin behineko likidazio baten bidez berrikusi den autolikidazioan edo aitorpenean hurrengo inguruabarren bat gertatzen dela, hala nola, aurreko behin behineko likidazioetan kontuan
|
hartu
ez diren beste inguruabar batzuk agertzen badira, aitorpen edo autolikidazioak formazko akatsak edo akats aritmetikoak baditu, datu aitortuak bat ez badatoz betebeharpekoak berak aurkeztutako beste aitorpen edo autolikidazio batzuetan sartutako datuekin edo hirugarrenek emandako informazio betebeharretik lortu eta Administrazioaren esku dauden datuekin, indarreko arauketa argiro bidegabe aplikatu...
|
|
|
Kontrara, Ezin izango da hasi autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozedura bat, baldin eta behin betiko likidazioa eman bada edota egiaztapen mugatuko prozedura baten pean tributu betebeharra edo haien osagaiak jarri badira, egitate nahiz inguruabar berriak aurkitu ezik, hots, prozedura ebazteko aintzat
|
hartu
ez zirenak aurkitu ezik.
|
|
|
Edozein kasutan, Tributu administrazioak behin behineko likidazio berriak eman ditzake prozedura honetako likidazioa aldatzeko, beti ere egitatea edo inguruabar berriak gertatzen badira, besteak beste, aurreko behin behineko likidazioetan kontuan
|
hartu
ez diren beste inguruabar batzuk agertzen badira, likidazioak formazko akatsak edo akats aritmetikoak baditu, datu aitortuak ez badatoz Administrazioaren esku dauden datuekin, edo indarreko arauketa bidegabe aplikatu bada. Bizkaiaren kasuan, ahal hori autolikidazioak eta behin behineko likidazioak berrikusteko prozeduraren bitartez gauzatu behar da, TFAOren 124.bis artikuluak jaso bezala.
|
|
|
Edozein kasutan, legearen aginduz, zerga egitatetik sortu den betebeharraren zenbatekoa ordaindu behar du zerga egitate horretan parte
|
hartu
ez duen hirugarrenak (kargapeko eragiketen jasotzaileak), nahiz eta, Administrazioari begira, zerga egitatearen gauzatzailea izan betebeharpekoa. Subjektu jasaileek, alabaina, ez dute erantzukizunik berandutze interes, luzapen errekargu, premiamendu errekargu edo tributu zehapenen gainean.
|
|
|
Tributuen arloan, Euskadiko Lurralde Historikoei aitortu zaie tributu araubideari eutsi eta hori ezarri eta arautzeko ahalmena; edu berean, tributuak ikuskatu, berrikusi, bildu, likidatu, kudeatu eta ordainarazteko eskumenak eta ahalmenak zehaztu eta definitzen dira. Finantzen arloan, Euskadik Estatuari ordaindu beharreko ekarpena jaso da, Kupo izenekoa, autonomia erkidegoak bere gain
|
hartu
ez dituen Estatuaren zamak direla-eta.
|
|
|
Euskadirentzat Ekonomia Itunak emaitza ekonomiko onuragarriak ekarri zituen, onurak handituz Lehen Munduko Gerran Espainiak parte
|
hartu
ez zuelako. Jarraitu ere, Ekonomia Itunak horrela jarraitu zuen 1926ra arte.
|
|
|
Kontrara, 1981ekoan (eta gerokoetan) ekarpena zehaztuko da Estatuak autonomia erkidegoan dituen gastuen kopurua aintzat hartuta. Kupoa zehazteko, beraz, Estatuko aurrekontuen arabera zenbatzen dira Estatuak finantzatu dituen eskumenak baldin eta euskal erakundeek halako eskumenak euren gain
|
hartu
ez badituzte; horretarako, egozpen indizea aplikatuko da Euskadiren pisu erlatiboaren arabera Espainiari begira. Kalkulu horretan Espainiako errentan Euskadikoak duen pisua aintzat hartzen da, %6, 24ko indize edo proportzioa aplikatuta.
|
|
|
Laugarrena. Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain
|
hartu
ez dituen Estatuko zamak ordaintzea, Ekonomia Itunean ezarri bezala.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoak Estatuari egin behar dion ekarpena da kupoa. Horren bidez, Erkidegoak bere gain
|
hartu
ez dituen eskumenek sorturiko gastuak ordaintzen dira. Modu horretara, kupoak konpentsatu nahi ditu Estatuak Euskal Autonomia Erkidegoan dituen gastuak.
|
|
|
Labur bilduz, Lurralde Historikoek biltzen dituzte tributu itundu gehienak, eta bildutako kopurua banatu behar dute Euskadin gasturako eskumena duten lurralde administrazio guztien artean (Estatua, Eusko Jaurlaritza, Foru Aldundiak eta udalak). Lehendabizi, Estatuari ordaindu behar diote Euskadik bere gain
|
hartu
ez dituen eskumenen kostu teorikoa, hots, Estatuko eskumenen kostu teorikoaren pareko kopurua. Kopuru horri Kupo deritzogu.
|
|
|
Kupoa kalkulatzeko abiaburua Estatuaren gastua da, bere Aurrekontu Orokorretan jaso duen bezala. Beraz, Estatuak dituen zama guztietatik (Estatuko aurrekontuen arabera), Euskal Autonomia Erkidegoak bere gain hartu dituenak kendu behar dira; horretara, autonomia erkidegoak bere gain
|
hartu
ez dituen zamen zenbatekoa finkatzen da. Zama horien artean nahitaez sartzen dira hurrengoak:
|
|
|
Zama horien artean nahitaez sartzen dira hurrengoak: Lurraldeen arteko Konpentsazio Funtsaren zuzkidura; Estatuaren diru-laguntza eta transferentziak, erakunde publikoen mesederako Euskadik bere gain
|
hartu
ez dituen eskumenak finantzatzeko; eta Estatuaren zorren amortizazio nahiz interesak. Orduan, bi faktore hartu behar dira kontuan, zenbateko garbia lortzeko.
|
|
|
Prozedurak elkarrekin lotuta dauden egintzak dira, emaitza zehatz bat lortzeko helburua duten egintzak, hain zuzen. Zernahi gisaz, ezin esan daiteke tributua administrazio prozedura hutsa denik; izan ere, sarritan Administrazioaren esku
|
hartzea
ez da beharrezkoa, tributua bete eta azkentzeko. Hori guztia dela bide, tributuaren teoria bi zatitan bereizi da argi eta garbi:
|
|
|
Lan kontratuak eteteko edo lanaldia murrizteko neurriak
|
hartzeak
ez du inolako kalte ordainetarako eskubiderik sortuko ukitutako langileen alde.
|
|
|
Modu horretara, uste da langileak benetan jarduterik ez badu, eskubidea izango duela kontratua azkentzea eskatzeko, LELTBren 50 artikuluaren 1 paragrafoan ezarritakoarekin bat etorriz(" lan baldintzen funtsezko aldarazpenak, halakoak gauzatu badira Lege honen 41 artikuluan ezarritakoa aintzat hartu gabe, eta aldarazpenok langilearen duintasuna urratzen badute"). Egia esan," lehiaketa ofizialetan parte ez
|
hartzea
ez denean oinarritzen erabaki tekniko batean, ezpada" ezintasun juridiko" batean, hain zuzen, kirolari profesionalari eragozten zaiolako parte hartzea ahalbidetzen dion egoera juridikoa baliatzea, hots, federazio lizentziaren izapideak egitea eta lizentzia hori indarrean izatea, orduan enpresaburuaren ez egite horrek kirolari profesionalari eragozten dio bere lanbidea normaltasunez gauz... Baja egoera horrek berarekin dakar, denboraldian zehar egoera aldaraz badaiteke ere, kirolari profesionalari ukatzea bere jarduera nagusian jarduteko igurikimen oro, bai eta bere prestakuntzari, duintasunari eta etorkizunean lan egiteko aukerei kalte egitea ere.
|
|
|
Printzipioz, kontratua azkentzeko araubidea LELTBren 49 artikuluan eta hurrengoetan ezarritakoaren araberakoa izango da, kontuan
|
hartuz
ez direla aplikatuko ezinbesteko kasuaren, kaleratze kolektiboaren eta kaleratze objektiboaren arrazoiak; izan ere, arrazoi horiek ez dira bateragarriak lan harreman berezi hauen izaerarekin. Zernahi gisaz, hurrengo berezitasunak kontuan hartu behar dira:
|
|
|
Egoera defizitarioan likidatzen zuten Udalak defizitarioak izaten jarraitzen zuten, ez ziren saneatzen, legeak esaten baitzuen neurri berean edo hala hartu behar zutela, baina ez zen gertatzen, egiten ez bazuten, zigorgabeak ziren, ez zen aurreikusi ondorio juridikorik edo beste edozein ondorio. Ez zen esaten, adibidez, neurriren bat
|
hartzen
ez bazen, aurrekontua baliogabetzeko arrazoia izango zela, edo ezin izango zela zorpetze eragiketa berririk hitzartu, edo defizitak konpontzera behartuko lituzkeen beste edozein inguruabar, nahiz eta isilbidez izan" 445 Hori bai, TOLTBren 193.5 artikuluak, diruzaintzako gerakin negatiboa dagoenean, likidazioaren kopia bat Estatuari eta autonomia erkidegoari bidaltzeko betebeharra ezartzen du... Ez du esaten egoera horretan zer gertatuko den, baina kopia bidaltzeko esaten du.
|
|
|
Likidazioan diruzaintzako gerakina negatiboa bada, indarrean dagoen aurrekontu onetsian murrizketak egin dira; ezin bada murrizketarik egin, orduan zorpetze eragiketetara jotzeko aukera dago; eta horiek ezin badira gauzatu, orduan hurrengo urteko aurrekontua onetsi da defizita konpontzen duen superabitarekin. ...paiak aipatutakoak, ondorioztatzen duenez, TOALTBren 193 artikuluan ezarritako hiru neurri horiek, diruzaintzako gerakin negatibo baten existentzia konpontzeko, modu mailakatuan ordenatuta daudela,... lehentasun hurrenkera bati jarraituz, jada, lehen, bigarren eta hirugarren, Lehenengoa eta hirugarrena, aurreko paragrafoetan ezarritako neurrietako bat ere hartzen ez bada" 448 Baina, neurririk
|
hartzen
ez bada?
|