|
2004
|
|
|
Testamentu xedapenen bitartez erregela bereziak ezarri badira jarauntsiko ondasunen inbentarioa egiteko, erregela horiek aintzat
|
hartuta
egingo da inbentarioa.
|
|
|
Titulu honetan araututako jardun guztia Fiskaltzaren esku
|
hartzearekin
egingo da. Interesdunek abokatuaren zuzendaritzapean jardun ahal izango dute.
|
|
|
Jarduna Fiskaltzaren esku
|
hartzearekin
egingo da, eta interesdunek abokatuaren zuzendaritzapean jardun ahal izango dute.
|
|
|
Organo judizialen eta Erregistro Zibil Zentralaren eskumeneko espedienteei buruz, izapidetza kasuan kasuko idazkariaren esku
|
hartzearekin
egingo da.
|
|
2005
|
|
|
inskribatu gabeko jabari edo eskubide errealaren titularrak, okerretara inskribatuta agertzen denak edo zehatza ez den idazkunaren ondorioz kaltedun gertatu denak. Zuzenketa arau hauek kontuan
|
hartuta
egingo da:
|
|
|
Aurkezte idazkun, bazterreko ohar edo aipamen adierazpenetan egindakoak, nahiz eta horien inguruko tituluak Erregistroko bulegoan ez izan, baldin eta kasuan kasuko inskripzio nagusia nahiko bada okerra ezagutarazteko, eta inskripzio hori oinarritzat
|
hartuta
egin ahal bada zuzenketa.
|
|
2006
|
|
|
2) Bestelako kasuan, epailearen ebazpen horrek aginduko du pieza banandua eratzea, irekita dagoen kalifikazioaren atalean, horren izapideak modu autonomoan eta, ahal den neurrian, kapitulu honetan ezarri arauak aintzat
|
hartuta
egin daitezen.
|
|
2007
|
|
|
Erantzukizuna ezin egotz dakiokeenean gobernu eta ordezkaritza organoetako kide edo titularretatik inori, kide guztiek modu solidarioan erantzungo dute, artikulu honen 3 eta 4 paragrafoek aipatu egite eta ez egiteengatik, salbu eta kide horiek egiaztatzen dutenean, ez dutela parte
|
hartu
egite edo ez egite horiek onartzean edo betearaztean, edo esanbidez horien aurka egin zutela.
|
|
|
Langileen lege ordezkaria edo sindikatu eskuordea kaleratu bada, horri dagokio beti aukera egitea. Halako aukerarik egin ezean, berriro
|
hartzearen alde
egiten duela ulertuko da. Esanbidez edo ustez, berriro hartzearen aldeko aukera egiten denean, nahitaezkoa izango da hori.
|
|
|
Lege hauen lehen testua egin dute Esther Urrutia eta Andres Urrutia irakasleek, Eusko Ikaskuntzen Institutuaren eta Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegiaren barruan. Horren berrikusketa ere, institutu bereko Aiora Aristondo ikerlearen eta Arantza Etxebarria laguntza terminologikoaren arduradunaren parte
|
hartzearekin
egin da, Zuzenbideko Fakultatearen irakasle diren Esther Urrutia, Gotzon Lobera eta Andres Urrutiaren zuzendaritzapean. Testura ekarri dira, azkenez ere, HAEEren Mertxe Olaizola teknikariaren oharrak eta iradokizun terminologikoak.
|
|
|
Edonola ere, interes orokorrak lehentasuna izango du beti, eta herriaren aberastasun guztia horren mende dago, titulartasuna gorabehera. Horrek justifikatu egiten du eskubide pribatuak mugatu ahal izatea, estatuaren esku hartzea, oinarrizko baliabide edo zerbitzuak sektore publikoari erreserbatzea, eta inguruabar berezietan enpresen gaineko esku
|
hartzea
egitea (EKren 128 art.). Konstituzioan duen kokapenari dagokionez, enpresa askatasuna, jabetza eskubidearen bermea bezala, I. tituluko lehenengo kapituluaren bigarren atalean dago, eta horrek babes handia ematen dio, baina ez ahal den handiena. Kokapen horren ondorioetako bat arauketa orokorra lege lerruneko arau baten bidez egin behar dela da, baina horrek ez du esan nahi nola edo hala enpresen funtzionamenduarekin zerikusia duen guztiak, guzti guztiak, lege lerruna duenik nahitaez.
|
|
|
Bestalde, lan arloan, legegileak enplegu emaileari ezarri dio kaleratzea bereizkeriazkoa ez dela frogatzeko froga zama, sexua, arraza edo etnia jatorria, erlijioa edo iritziak, desgaitasuna, adina edo sexu orientabidea dela bide bereizkeria zantzuren bat antzematen bada (Lan Prozedurari buruzko Legearen 96 art.); esangura berean, Ipar Amerikako Auzitegi Gorenak askotan hautatutako «azterketa bereziki zorrotza» izenekoaren doktrina ezaguna erabiliz, Konstituzio Auzitegiak ere froga zama trukatzea proposatzen du mota honetako kasuetan. Horrela, sexua aintzat hartuta tratu desberdina egin duela nori egotzi eta pertsona horrek egiaztatu behar du tratu desberdin hori ez dela bereizkeriazkoa, eta beraz, beste kasu batzuetan baino zorrotzago eta zehatzago egiaztatu behar du emandako tratu desberdina objektiboa eta arrazoizkoa dela eta ez duela inolako zerikusirik sexua aintzat
|
hartuta
egindako bereizkeriarekin (otsailaren 3ko 81/ 1982 KAE; apirilaren 22ko 82/ 1997 KAE; urtarrilaren 30eko 17/ 2003 KAE). Kasu horietan guztietan, bereizkeriazko tratua egitea nori leporatu eta pertsona horri dagokio
|
|
|
pertsonak edo ibilgailuak ordu eta leku jakin batzuetan zirkulatzea edo egotea murriztea; ondasunen aldi baterako errekisak egitea eta nahitaezko prestazio pertsonalak ezartzea; industria, lantegi, tailer, eta abarren gainean esku hartzea eta horiek okupatzea, egoitza pribatuak ez badira; zerbitzuen erabilera edo lehen mailako beharrizaneko artikuluen kontsumoa mugatu edo murriztea; merkatuen hornikuntza eta zerbitzuen funtzionamendua bermatzeko beharrezko aginduak ematea eta, hondamendien edo osasun krisien kasuan, arauetan infekzio gaixotasunei aurre egiteko, ingurumena babesteko, uren eta baso suteen kasuan ezarritako neurriak hartzea. Nahitaezko zerbitzu publikoak gelditu edo lehen mailako beharrizaneko produktuak hornitzen ez badira, enpresetan eta zerbitzuetan esku
|
hartzeak
egitea eta horietako langileak mugitzea adostu daiteke, funtzionamendua bermatzeko.
|
|
|
Horren guztiaren akta egingo da eta gobernu agintaritzak epaile eskudunari berehala jakinaraziko dizkio egindako ikuskapenak eta miaketak, horiek eragin zituzten arrazoiak eta horien emaitzak, eta egindako aktaren kopia igorriko dio. ...oen sekretuari dagokionez, gobernu agintaritzak mota guztietako komunikazioetan esku hartu dezake hori beharrezkoa bada ustez delitu diren gertaerak argitzeko edo ordena publikoari eusteko, eta hori guztia berehala jakinaraziko zaio epaile eskudunari idatzi ziodunaren bidez. Era berean, ASSELOren 19 artikuluan ezarri da gobernu agintaritzak mota guztietako garraioen eta horien zamaren gainean esku
|
hartzeak
egin eta horiek kontrolatu ditzakeela.
|
|
|
Ezin da ukatu esparru batzuetan tratatu eratzaileek oinarrizko eskubide batzuk jaso zituztela esanbidez, adibidez, tratu berdintasuna eta bereizkeria egiteko debekua (EETren 12, 34.2, 39.2, 49 141 artikuluak, etab.), eta ondoren Europako zuzenbide eratorriak eta EEJAren jurisprudentzia zabalak garatu dituela. ...en arabera, eskubide asko «oinarrizkoak» dira, esaterako jabetza eskubidea, jarduera ekonomiko bat izateko eskubidea, bizitza pribatua eta familia bizitza errespetatzeko eskubidea, egoitzaren eta gutuneriaren bortxaezintasuna, defentsa eskubidea, adierazpen askatasuna, erlijio askatasuna, abokatuaren laguntza izateko eskubidea, etab. EEJAk argi utzi du Europako sistema juridikoari dagokiola esku
|
hartzea
egitea Europako Erkidegoaren esparruan oinarrizko eskubideak urratzen direla ikusten badu, bai Europako Erkidegoko erakundeen egintzei dagokienez, bai estatu kideen egintzei dagokienez, Europako Erkidegoko arautegia aplikatuz (1991ko ekainaren 18ko EEJAE. ERT kasua?; 1994ko martxoaren 24ko EEJAE. Bostock kasua?).
|
|
|
Kanpoko muga batzuk antolamendu juridikoan esanbidez jaso dira, izaera orokorrarekin (gainerakoen eskubideen egikaritza oinarrizko eskubide baten egikaritzaren muga moduan, EKren 10.1 artikuluan ezarritakoaren arabera), edo, bestela, izaera zehatzarekin (esaterako, ohorerako, norberaren eta familiaren intimitaterako eta norberaren irudirako eskubidea adierazpen, ekoizpen eta sormen literario, artistiko, zientifiko eta teknikorako askatasunei dagokienez, edo informaziorako eskubidea, EKren 20.4 artikuluan ezarritakoaren arabera). Esanbidezko muga horiez gain, beste batzuk ere badira, eta esanbidez jasota egon ez arren, eskubideen egikaritzaren logikak eta antolamendu juridikoak ezartzen ditu, betiere, Konstituzioak babestutako ondasunak oinarri dituztenean (ez da nahiko printzipio orokor zehaztugabeak soilik oinarri
|
hartuta
egitea). Konstituzio Auzitegiak argi utzi duen moduan, argi dago gizarte xede batzuk eskubide batzuen gainetik daudela pentsa daitekeela, gizarte xede horiek berez Konstituzioan babestutako balioak direlako, baina betiere, lehentasun edo nagusitasun hori Konstituziotik bertatik ondorioztatzen denean (otsailaren 17ko 22/ 1984 KAE).
|
|
|
Konstituzio eskubidea den aldetik, espainiar guztiek Espainia defendatzeko eskubidea dutela jotzen da, baina Konstituzioan ez da beste ezer zehazten. Hori dela eta, legelariak eskubide horren arauketan askatasun handia du, bai arma zerbitzua emateari dagokionez, bai karrera militarreko sarbideari dagokionez, betiere, Konstituzioko printzipioak errespetatuta, bereziki berdintasun printzipioa eta, beraz, sexua aintzat
|
hartuta
egindako bereizkeria ororen debekua, EKren 14 artikuluan jasotakoa.
|
|
2008
|
|
|
2 Aurrekoa administrazio organoko kideetarik edozeinek ere egin dezake, horren izendapena indarrean badago eta Merkataritzako Erregistroan inskribatu bada; horretarako, sozietate eskrituran edo erabakiak
|
hartzeko
egin den bileran esan bidezko ahalmena eman behar zaie.
|
|
2009
|
|
|
Artekarien esku
|
hartzerik gabe
egindako polizak ere modu berean erabil daitezke, baldin eta polizetan jasotako sinadurak eurenak direla aintzatesten badute kontratugileek.
|
|
|
Esku
|
hartzea
egin dezake hirugarrenak, igorpenduak berak edota kanbio betebeharpekoetatik edozeinek, onartzaileak izan ezik. Esku hartzaileak pertsona baten kontura jarduten duenez, esku hartzearen berri eman dio pertsona horri, bi egun balioduneko epean.
|
|
2011
|
|
|
3) Epaile, alkate edo funtzionarioaren aurrean egin behar dena, baldin eta horren edo lekukoen esku
|
hartzerik gabe
egiten bada.
|
|
|
Izurrite kasuan, testamentua notarioaren esku
|
hartzerik gabe
egin daiteke hamasei urtekoak baino nagusiagoak diren hiru lekukoen aurrean.
|
|
2012
|
|
|
...te xedapenak urratuz, igorpenak, isurketak, erradiazioak, erauzketak edo indusketak, lurreztatzeak, zaratak, dardarak, injekzioak edo bilguneak, zuzenean edo zeharka, egin edo eragiten dituenari eguratsean, lurzoruan, lurpean, lurreko uretan, lurpekoak zein itsasokoak, itsas zabalean barne, mugaz bestaldeko guneetan eragina badute ere, edo izadiko sistemen orekari kalte larria egin diezaioketen ur
|
hartzeak
egin edo eragiten dituenari. Pertsonen osasunaren aurka kalte larria gertatzeko arriskua badago, espetxealdi zigorra goiko erdian ezarriko da.
|