|
2000
|
|
|
Gogoan dut, nire izaeraren alderdirik beltzenak argitan ipintze aldera, hiru itaunlari prestuek hartu zuten bide infamiazkoa. Nire biografia sakratua
|
hartu
eta fusilatu. Erraza zen egitekoa.
|
|
|
Tranka atearen alboan zuen, baina berdin zitzaion. Hark hatz bat luzatu, eta banekien kopotar bat
|
hartu
eta eseri behar zuen tokira eraman behar niola nik. Nire aldamenean eserarazi nuen.
|
|
|
Gaur Teresari kasu egin diot(" Kezkak eta ardurak paseatzera atera behar ditun, bestela egonean dagoen ura bezala usteltzen baitira"). Eta goizaldean itzuli diren gelakideak esnatu baino lehen hanka egin, eta abenida amaigabeetan barrena ibiltzeari ekin diot, lasai, tarteka atseden
|
hartzeko
eta jendeari begiratzeko eserialdi ederrak egiten nituela. Grand Avenueko denda famatuetan ez ezik, ustekabean eta aspaldiko partez, eliza batean ere sartu naiz, San Patrick katedralean hain zuzen.
|
|
|
Dabidek egiaz tiro egin baino doi bat lehenago gertatu zen: larunbat batez Teresarekin telefonoz hitz egin eta gero, dutxa bat hartu, eta apain apain prestatu nin  tzen Dabidekin irteteko; baina Teresari zerbait esatea ahantzia nuelako, oraingoan Dabid dutxatzen ari zen bitartean, berriro ere telefonoa
|
hartu
eta, haren zenbaki guztia markatu beharrean, DE tekla sakatu nuen, alegia, aurreko zenbaki berera deia errepikatzeko. Eta deitu banuen, deitu nuen, zeren, nik hitz erditxorik esan aurretik ere, Teresaren ahots bihurriaren ordez, ahots sentsual eta jostarin bat entzun bainuen:
|
|
|
Guztiarekin, sarrera bera baino harrigarriagoa irteera bera gertatu zen: dutxa bat
|
hartu
eta, hiria ezagutzeko geratu ginenean, denok oso bestelako itxura agertu genuen; Dan eta Tom salbu, denok dotore baino dotoreago azaldu ginen behingoz elastiko turistikoak alde batera utzita.
|
|
|
Baina luze gabe topatu du eta musutan ito gara, elkar estutzen eta laztantzen genuen bitartean, mundua eta, ondorioz, gu une batetik bestera urpean desagertzear balego bezala, harik eta berak, auhen bat jaurtiz, lurretik altxatu nauen arte. Gero, nik haren eskua
|
hartu
eta nire sexura eraman dut, harenaren gainean nirea pausatu eta igurtzika hasi naiz edo zait, eta nire auhenak Rubenen ahoan egin du oihartzun. Geroenean, euria aurpegian behera labaintzen zitzaigula, artean desioa begietan, esan diot:
|
|
|
Fiskala (T) berriro ere oldarrean hasi da eta bere protesta erakutsi du, Hillaryri (O) inork ez diola deitu, epaimahaikideak ez daudela han etxe barneko belaxkeriak entzuteko, eta hau eta beste. Baina Epaileak (L) ez du protesta aintzat
|
hartu
eta, era berean, ez du onartu Estherrek Hillaryren (O) hitzalditxoa txaloka hartzea.
|
|
2001
|
|
|
U (txantxaz): Bidea, berez, ez omen da luzea, baina guk askotan egiten ditugu geldiuneak, maizegi, gasolina
|
hartzeko
eta, botatzeko ere bai eta noizbehinka...
|
|
|
Marik zuzia
|
hartu
eta kanpo alderantz bideratu ditu oinak, zintzilikario bata lepoan eta bestea eskuan dituela. Auzora doa.
|
|
|
Mari jaiki eta beheko sura hurreratu zan. Burruntzaldikada bi babarrun galdaratik
|
hartu
eta lurrezko ontzi batera bota zituen.
|
|
|
Jostearen inguruan hiruzpalau entziklopedia zaharren izenak agertu zaizkit pantailan, denak erdaraz. Haiek
|
hartu
eta begiratu ondoren, euskarazko entziklopediara jo dut:
|
|
|
Jostunetxera joan, eta amamarekin hizketan jardun dut, kafea hartu bitartean. Kasetea jarri dut, apunteak
|
hartzen
eta ibili gabe, lasai egoteko. Elkarrizketa bat egitea zen asmoa; berak orain arte esandakoari jarraituz, eta haria galdu gabe, elkarrizketa informal eta ahal denik naturalena egitea.
|
|
|
Baserriko salan mahai luze luze bat egoan, erditik jaten genduan orduan eta, eta hantxe ipini ninduan aitak zure aititak jarrita. Han nengoala, loak
|
hartu
eta behera jausi nintzan. Ondo akordetan naz horregaz.
|
|
|
Baina gazteenek josi ez ezik, ileak askatu, gitarrak
|
hartu
eta askatasun oihuak kantatu zizkioten.
|
|
|
Literatura ez da literatura liburuak eta gainerako paperak apal apainetan jasoak eta bilduak dauden bitartean. Bestela esan, norbaitek
|
hartu
eta irakurtzen ez dituen bitartean. Beharrezko edo dirudi, bada, bestetara baino lehen, honako arlo honi ekitea:
|
|
|
Hemen alde honetan badakizue zer gertatu zen, behin batean Arrasaten agertu zela Acto para la Nochebuena Barrutiarena, baina dagoen dagoenean hori bakarrik ageri da. Nik ez dut uste Barrutiari edo dena denari zeruko argia
|
hartu
eta tximistak jota bezala gogoratu zitzaionik inongo eraginik gabe, Euskal Herriko bertako eraginik gabe esan nahi dut, obra hori egitea. Bistan da obra hori beste askoren aldamenean agertua dela, baina beste asko horien aztarrenak zeharo galdu dira.
|
|
|
Gizaldien arteko borrokari legezkoa deritzat, bizitzak berekin dakarren legearen semea. Bizirik dagoen herri batean ez ditu gizaldi gazteak aurrekoen sinesteak, esanak eta eginak itsu itsuan ontzat
|
hartuko
eta zenbat ere biziago herria, orduan eta biziago gizaldien arteko etsai  tasuna. Beraz, lehenaren adorazio harrituan ez badaude ahuspezturik gure gazteak, bizi garelako seinale da hori, besterik baino gehiago.
|
|
|
Hizkuntzagatik zioela uste nuen, nabari baita beti Elizanburuk euskararen gainean zuen nagusitasuna. Eta iritzi horrek iraun zuen
|
hartu
eta irakurri, ez da lan luzea ez nekeza, nuen arte.
|
|
|
Orain pixka bat argitzen hasi den bezala, Felipe II.aren invenciblek eta gainerako istiluek hemengo arrantza, bale edo bakailaoaren arrantza, alde honetakoa, zeharo lur jota utzi zuten eta gelditu zirenak hara joan ziren eta hangoa ugaldu egin zen; gero Luis XIVgarrenak, hemen lehen gertatu zen bezala, dena berriz hondatu zuen arte. Axular nolako jendearentzat ari den ikusteko aski dugu beste norbait
|
hartzea
eta har dezagun lehen esan bezala zenbaiten ustez Euskal Herriko lehenbiziko burgesa ematen digun liburua. Izan ere, lehenbiziko burgesa Peru ez, baizik izatekotan Mogel izan zen.
|
|
|
Hemen, inguru hauetan, ordea, eta hona eragozpena, noraezeko dugu hitzek, hizkuntzaz haraindi usuenik? berezko duten xedea gogoan
|
hartu
eta edukitzea. Ezin geldi gaitezke harako Garibaik jaso (omen) zuen esaeraren parean:
|
|
|
Apaizak ere, edozertarako balio duen Deus ex machina horrek, ez dezake deus askorik: ez ezkontza hautsi eta ez, daraman jantzia daramala, Iñaki galtzipurditik
|
hartu
eta harkaitz batetik behera bota. Itsasoa ahaztu zaigu, Itsaso beldurgarria.
|
|
|
Goresmenik behar balu, aski litzateke esatea, eta ez genuke egia soila baizik esango, Euskal Herriari eta euskarari eskaini dizkiola bere bizitza luze eta lanpetuaren fruiturik gehienak eta onenak, etengabeko ahaleginen gaina eta bikaina. Hori nahikoa ez balitz, gainera, esan daiteke bere obra dugula beharbada asmoz eta neurriz, erabat
|
harturik
eta inorena gutxietsi gabe, euskal idazle batek, noiznahikoa den, sortu duen larriena.
|
|
|
Haranederren eskuizkribua Joannes Robin apezak kopiatu zuen 1770ean. 1855ean, Maurice Harrietek eta Pierre Nérée Dassancek Robinen kopia
|
hartu
eta zati bat, lau ebanjelioak, argitaratu zuten. Argitara zen liburua, ordea, ez zen bere horretan Robinen kopia, hura oinarri hartuta Harrietek erabat zuzendua baizik.
|
|
|
Baina ez da alferrik esana izango, gure arteko gor asko kontura daitezen, eginbeharra ez dela sarritan nolanahi betetzen, heroismo hutsa eskatzen digula. Zerbait esateko duena euskaraz mintzatzea, mintzabeharra jatorra badu, ez da erraz eta alaikiro
|
hartu
eta burutuko den erabakia. Ez dago hemen egiari uko egiterik.
|
|
|
Ahapaldi hau, bere ondorio guztiekin, asko klar mintzo da egilearen asmo eta nahiaz. Agian, Detxepareren garaian euskarak literatura ugari eta aberatsa izan balu, ez zukeen hark luma
|
hartuko
eta poesiarik egingo...". Azkeneko honetan ez nator bat, soil soilik.
|
|
|
Esandakoak, motz eta laburkiro esana izanik ere, garbi adierazten du lan egokia aukeratu duela Aita Barandiaranek. Eta
|
hartu
eta burutu duen lanaren nekea zenbaterainokoa den, eskarmenturik duenak badaki, eta ez duenak ere errazki igarriko dio. Itzultzeko ez ezik, liburua argitararazteko ere lanak eta nekeak eramana da noski.
|
|
|
gizarteko orekan zetorren edozein aldaketak, zenik txikienak ere, hizkuntzaren kaltetan gertatu behar zuen. Honek alemanek Frantzia
|
hartu
eta ondoko borrokarako ere balio duela esango nuke; hala zerbait aldatzen da Espainiako Gerra Zibilarekin eta batez ere gerra ondokoarekin. Izan ere, gerrateko kalteak beldurgarriak baziren ere, are txarrago izan da guretzat, Â taldeka eta bakarka, ondotik etorri zen triskantza, bai gogorkeria gupidagabeagatik, bai iraun zuenagatik.
|
|
2002
|
|
|
Zeruko Argia atera duk zorrotik. Idazluma eta papera
|
hartu
eta idazteari ekin diok: " Querida Meli/ Te copio esto de Zeruko Argia.
|
|
|
Handik gutxira irteteko txirrinak jo zuen, eta, une batetik bestera, bakarrik geratu nintzen gelan. Paper orri laurden bat
|
hartu
eta neure hondamendiaren sententzia idaztera prestatu nintzen. Paperaren zuria zirriborra  tzen hasi eta segituan, ordea, idazluma jaso egin nuen tupustean, irainaren hizkiak irakurtzeak areagotu egin baitzidan barrengo samindura.
|
|
|
Ibarkurutza heldurik, une batez, Arragoetatik
|
hartu
eta lanera joatekotan egon bahaiz ere, laster kendu duk asmo hori burutik. Izan ere iltzeak dauzkak buruan sastaka.
|
|
|
Afaltzera irten ginen batean (artean telebistako kiebra ekonomikoa ez zen egunkarietako hipotesi bat baino), umeak dituzten bikoteei banatzerakoan sortzen zaizkien zailtasunak hartu genituen hizpide. Kopen garaia zen, gaien hariak
|
hartu
eta utzi genbiltzan. Â Hartan," gizona baino hobeto gelditzen da emakumea, beti gertatzen da gauza bera, beti berdin" bota zidan berak.
|
|
|
zama galanta kendu dut gainetik. Arnasa
|
hartu
eta hasperen egiten dut. Amak, logelatik berriz egongelara datorrela, hasperena entzun du, eta, lur jota  nagoela pentsaturik, hartzen dizkit eskuak eta bere bularraren kontra estutzen:
|
|
|
Hala ere, kidetasunezko irribarrea egiten diot, eta beste partitura bat zabaltzen dut. Amak familiaren kanposantutik argazki bat
|
hartu
eta, aurreko mantalaren ertzaz, berak bakarrik ikusten dituen hauts arrastoak kentzen ditu markotik eta kristaletik. Gauza bera egiten du, banan banan, argazki guztiekin.
|
|
|
Beldurtu egin nintzen neure zahar itxura ikusita, eta, orain barrea eragiten badit ere, hara zer egin nuen izuak eraginda: toaila
|
hartu
eta ispilua estali nuen.
|
|
|
Gurasoek ohean behar zutela pentsaturik, argia piztu eta ordulariari begiratu nion. Gau mahaitik liburua
|
hartu
eta irakurtzen hasi nintzen. Ez naiz tituluaz eta egileaz akordatzen.
|
|
|
Zoko usaina ere, ohikoa. Zorroaren estalkia kokospean
|
hartu
eta partiturak gorde nituen. Arin arin jaitsi nituen eskailerak, handik lehenbailehen alde egitearren.
|
|
|
Euskal Gobernuari baitagokio hizkuntzaren normalizazioaren alde hartu behar diren erabakiak
|
hartzea
eta, behin hartuz gero, erabaki horien indartzeko erabili behar diren baliabideak mahai gainean paratzea. Eusko Jaurlaritzari [12] dagokio hizkuntzaren normalizazioa, ez Euskaltzaindiari batzuek uste duten bezala.
|
|
|
Ez: euskal idazleak zerbait baldin badira" euskal" dira lehenengo eta behin, eta gero" idazle", zeren batzuetan kosta egiten da, eta nola gainera, testu bat
|
hartu
eta euskara dela irenstea, nahiz itxuraz bederen euskararen antz handia duen hango hizkera motak. Euskal idazleak, gezurra iduri baldin badu ere, euskaraz jakin behar du lehenik.
|
|
|
Alde batetik, inork ere ez duelako gustuz onartzen agian bere etxea ez duela behar lukeen bezain txukun eta garbi, beti bai baita norbait zure balizko gardentasuna urdekeria apurño batekin lizuntzen duena. Bestetik, gainerako etxeekin gertatzen ez den bezala, etxe honen inguruak garbitzaileez beterik daudelako, euskaraz ez dakiten garbitzaileez, denak barrandari lanetan, beti adi nor dabilen hor, etxe barnean, kiratsa lurrin bihurtu nahian isats eta garbikari guztiak
|
hartu
eta etxea behin betikoz garbitu eta ikuztera sartzeko prest daudenak. Hobe, hobe kontu hauetan ere lauhazka ibiltzea, jendea, kanpokoa nahiz barnekoa, erraz samurtzen delako.
|
|
|
Orduan, apozauliak nola ibiltzen diren iturri hotzetan buztana mugituz bizitzaren indarra hartu nahian, hala baikenbiltzan gu ere haien tankeran alditik aldira igel egin nahian noizbait. Beti gustatu izan baitzait historia markatu duen pasadizo hura, Martin Luterok [7] 1517an bere lauretan hogeita hamabost tesi famatu haiek besapean
|
hartu
eta Wittenberg eko eliza [8] atarian iragarri zitueneko pasadizo hura. Ez ditut nik, jakina, Luterok zituen asmo berak, baina tesien ideia argia eta erabilgarria iduritzen zait, haiek ere bazuten gaztetasunaren haize freskoaren gozamena.
|
|
|
Eta hori modu atsegin batean egin du, etorri handikoa dela erakutsi du. Alabaina kontu pixka bat gehiago komeni zitzaion izatea makila eskuetan
|
hartu
eta zartaka hasi aurretik. Gatozen orain bigarren iruzkinera:
|
|
|
Eta zuek daramazkizuen elefante hanken itxurako galtza horiek ez dira batere berriak, jakizu, orain dela hogeita hamar bat urteko kontuak direlako. ...t; vasco", apaingarririk gabe, deitzen baikenion, baserritarrak hizkuntza honetan, eta holako erraztasunarekin gainera, batere nekatu gabe, mintzatzeko gai baziren, gainerako gazteak ere, orain unibertsitatean uholdeka sartuak, horrenbesterako adina bederen izango zirela, eta Euskalduntzen jendea euskaldunduz joateko edo Euskera, hire laguna berez erraza ez den zerbait hurbilagotzeko besapean
|
hartu
eta Euskal Herri osoa inguratu genuen hau mahaia da bezalako esaldi argi eta esanguratsuekin. Hiztegi modernoak ere jarri genituen mahai gainean.
|
|
|
Espainiar diruan esan nahi omen du horrek, hiztegi batzuek diotenez. Eta hori argitzea gauza ederra da, zeren baserriko jendeek, ezta muga mugan bizi ginenek ere, ez baikenekien zer zen frankoa, adibidez, eta Estatu Batuetara bidaltzen genituen artzainek, edo Mexiko eta Txilera joaten ziren okinek, sortetxea kanpotik zuritu nahi zutenean, sakelak txanponez betetzen zituzten eta hala esaten zieten bere guraso zaharrei, etxearen paretetako harriak ongi
|
hartu
eta zartatzeko eskatzen zieten aldi berean: " Tori diru hau eta aldatu bankuan, urruneko moneta delakoz".
|
|
|
Batzuetan mihian traba egiten dizuen bigarren hizkuntza? Gaztelaniarekin egiten ez duzuen bezala, euskaraz ari zaretela eta hitz egokia ez ateratzen tematzen zaizuela, erdaratik
|
hartu
eta kaxka!, esaldian sartzeko beldurrik ez duzuen hizkuntza. Hori da euskara zuretako?
|
|
|
Madrilera ailegatu eta segituan agertu ziren Bea eta Kontxi. Espedizioa osatua zegoen; beraz, motxilak
|
hartu
eta Barajasera abiatzeko garaia zen, hegazkina hantxe baikenuen zain. Aireportuan El PaÃs egunkaria erosi nuen:
|
|
|
Taula gaineko hirukoteak zarata oldea eten zuen, eta barraren atzean zegoen tipoak gure edariak azkar ahitu eta alde egiteko esan zigun. Gaueko ordu txikiak handitzen hasiak ziren, eta bazen metroa
|
hartu
eta Gaizkaren apartamentura itzultzeko garaia. Biharamun goizean berriro itzuli nintzen.
|
|
|
70eko hamarkadako New Yorkeko punk musika mugarria izan zen gure bizitzan, baina baita Kaliforniako hard  corea ere. 80ko hamarkadaren hasieran, gazte mukizu batzuk  punkaren herentzia
|
hartu
eta azken muturrera eramaten saiatu ziren, kantuen abiadura eta letren gordintasuna areagotuz. Germs, Black Flag, Dead Kennedys...
|
|
|
Iluntzeko ordua hurbiltzen ari zelarik, autoa
|
hartu
eta Yosemiteko alderik zoragarrienetako batera abiatu ginen: sekuoia basoa.
|
|
2003
|
|
|
Nola bi udaltzainak biluzarazi zituzten, eta zuhaitz batera lotu. Nola, udaltzainez mozorrotuta, autoa
|
hartu
eta bulebarrera jo zuten. Eta nola?" horiek dituk, horiek, barrenak!"?
|
|
|
Auzoko kale nagusitik datoz hiru lagunak, harri koxkor bati ostikoak ematen. Joxek eta Manuk, eskolatik irteten direnean, harri koxkor bat edo lata huts bat
|
hartu
eta, orain hik orain nik, Gabiren etxeko bebarruraino ostikoka eramaten dute. Gabik bertan itxaron ohi die hareatzara joateko.
|
|
|
Jon institutuan zegoenean askotan gertatzen zen. Batzuetan  telefonoa
|
hartu
eta" nor da?" galdetzearekin batera, komunikazioa eteten zen. " Gelako neskaren bat, seguru", esaten zion horrelakoetan senarrari, irribarretsu.
|
|
|
Zergatik ez du deitzen? Zer kostatzen zaio sakelako telefono bat
|
hartu
eta etxera deitzea, bakar bakarrik ondo dagoela esateko. Burua altxatu du.
|
|
|
Berak mutu segitu zuen, ordea. Eta mutu ere egon zen ordu batzuk geroago senarrak, isil gordean, mandoa gau mahaitik
|
hartu
eta telebista piztu zuenean. Isil gordean, ez berak esan zezakeena ezeroso gerta zekiokeelako bakarrik, baizik eta artean, oraindik ere, logelako telebista pizteaz lotsatzen zelako.
|
|
|
Pasaiako portuko garabiez ari da. Umea ondo zegoen garaian, Pasaiako portuan txalupa
|
hartu
eta Donibanera joaten zen familia osoa igande arratsalde pasa. Umeari begiak joaten zitzaizkion kai bazterrean, geldi geldirik  ikusten zituen garabi haietara.
|
|
|
Hor ikusten du lausoaren atzean, piezatxoak bere eskutzarretan ibiltzen. Piezak
|
hartu
eta jartzen ditu poliki poliki, bakoitza bere tokian. Baina serio dago aita.
|
|
|
Agonia denona izan da, baina batez ere harena. " Ez dik meritu handirik, ez", pentsatu du," arratsaldero mekanoa
|
hartu
eta garabi berbera egiteak. Etxean egon beharra zegok, emaztea bezala.
|
|
|
Azterketak
|
hartu
eta korridorera irten haiz. " Nekosoa duk azterketak zuzentzea", pentsatu duk, baina behinik behin azterketa egin bitartean hiru orduko lasaitasuna izango duk, ohiko kalamatika bota beharrik gabe.
|
|
|
Horrela esan zian, lehor lehor, ez aspaldiko ez ezer, telefonoa
|
hartu
eta ezagutu hinduenean. Hik ere ez huen ahalegin berezirik egin bisitaren nondik norakoa adierazteko.
|
|
|
Isil zaitez. Oturuntzaren ondotik, Aristofano trufalaria loak
|
hartu
eta Alkibiada txirikordatzen nuen. Ene syrinxarekin jostatzeko desira nabaritzen nion, baina, gauza guztietan izaria atxiki behar zela iritziz, bizkarrez inguratu nintzaion.
|
|
|
Erraten dute beraietako bat hiltzen dutenean, haren hatzetan, mila altxatuko dira, gerla etsaien baratzeetaraino eroateko: lepoan
|
hartu
eta segi aurrera!
|
|
|
Hizkuntzaren, Lurraren eta Historiaren alderako borrokan tematzen zarenean, etsaia ez ezik, zure jendetasuna ere instrumentalizatua suertatzen da. Hatsa
|
hartzen
eta bakarretan pentsamendu paradoxala duen pertsona gisa kon  tsideratzera heltzen baldin bazara, ikusiko duzu, ustez euskaldun jardutea debekatzen dizun etsaia tresnatzat zeneukala. Eta alegiazko mundu batean bizi izan zarela ohartuko zara.
|
|
|
Hiltzea merezi dut. . Negarrez hipaka lehertu zen Hutx, Txokok gerrian zeraman pistola eskuetan
|
hartuz
eta buruonaren zartarazteko keinu desesperatuak marraztuz.
|
|
|
Guda guztietan bezala, militanteak erortzen ziren... Hargatik mila baziren" lepoan hartu ta segi aurrera" abestuz labetik sutan ateratzen zen geroaren giltzaren ausart
|
hartzeko
eta esperantzaren atearen irekitzeko prest.
|
|
|
Bada, horixe: erantzukizunak, esku
|
hartzeak
eta abarrak alde batera utzirik, objetiboki zehazten ezinezko direnak, eta guztiok hainbana erru genuela onartuz, kontua da epelak eman genizkiola (zizkiotela). Ondorioa:
|
|
|
Lau gizonen artean jaso genuen Hilarioren gorpu zamatsua. Besoetatik eta hanketatik heldu eta, nik esan moduan, batera eta bestera zabuka erabili genuen indar
|
hartu
eta ahalik eta urrunen jaurtitzeko.
|
|
|
Latza zen tentsioa. Urduritasuna paroxismoaren gailurretara iritsi zen (itxaropenak muin barrenak jaten ditu; ezer itxaroten ez duena, atseden
|
hartu
eta hil egiten da). Pentsamendurik txarrenek egin zuten habia nire baitan.
|
|
|
Eta izan zitzakeen kontzientzia aladurekin erabat amaitzeko, haren plastikozko tresnatxoekin jolastu ginen denok: telefonoa
|
hartu
eta irrati lehiaketa batera deitu genuen, argazkiak atera genituen bakarka nahiz taldeka, eta bideoz grabatu genituen txiste kontaketa bat eta hondarrezko gazteluen lehiaketa. Azken hau, parte hartze aldetik guztiz arrakastatsua suertatu zen:
|
|
|
Baserrian kristaurik ez. Dutxa ederra
|
hartu
eta atarian eseri nintzen, zeru berde eta zelai urdinei begira, edo aldrebes igual.
|
|
|
Bi
|
hartu
eta indar guztiaz sakatu nituen elkarren kontra, burdinazko intxaurrak. Amak belarrira hitz egin zion aitari.
|
|
|
Lehenengo aldia da, pastillak
|
hartu
eta ondo nago.
|
|
|
Antzinako Grezia eta Erromako zenbait tradizio izan ziren (estoikoak, pitagorikoak, neoplatonikoak...; gero, korronte gnostikoa eta manikeismoa) haragia eta espirituaren arteko bereizketa eta kontrajartzea egituratzen joan zirenak. Baina kristautasuna izan zen haragiaren arbuioaren dotrina biribildu zuena, batez ere XII XV. mende bitarteko sumagile kristauen bidez. Trentoren ondorengo pastoralak argi eta garbi erakutsi zuen haragiak ekarri zuela giza ustelkeria, eta kristau onaren helburua norbere irrikak mendean
|
hartu
eta makurtzea izan behar zuela. Jatorrizko bekatuan erori aurretik, Â paradisuan, espiritua haragiaren gainetik zegoen eta, hargatik, ez zen han ez min ez heriotzarik.
|
|
|
Historia serioaren baitan dira jaso, ez, baina ez dira desagertuko hala ere. Elezahar kutsua
|
hartu
eta literaturak jaso zituen aurrerantzean," pero una literatura que pretende suplantar a la historia misma, arrogándose sus prestigios"; hau da: " las novelas históricas y las leyendas asumen la función de la legitimación ideológica del régimen foral ante el rápido desprestigio de la historia apologética del Antiguo Régimen" (Juaristi, 1987: 58).
|
|
|
Bukatzean, berriz ere herri osoak laguntzen zituen misiolariak hospiziora, prozesioan, kantari. Etxera sartzerakoan, misiolariek gurutze handia
|
hartu
eta beren aurrean, kalean, belaunikatzen ziren fededunak bedeinkatzen zituzten.
|
|
|
Gainerako misiolariek ihes egitea lortu zuten, armada frantsesak frantziskotarren eliza" almazen eta taberna" bihurtzen zutelarik, eta Ikastetxea, berriz, erietxe. Balioz  ko gauzak beraientzat
|
hartu
eta gainerakoak erre egin zituzten âgurutze handi bat barneâ; organoa eta liburutegia besterik ez zen zutik geratu. Gerra amaitzean fraideak itzuli zirenean, Â Zarauzko jendeak âfrantsesen jokabide sakrilegoarekin eskandalizaturikâ besoak zabalik hartu zituzten, eta laguntza osoa eskaini zien birrindutakoa berriz eraikitzeko; hain zuzen ere, Ikastetxea berritzea kostatu zen 23.000 errealak herriak eskainitako 30.000 errealeko limosnarekin ordaindu ziren.
|
|
|
Dena den, irakurtzen ez dakitenentzat ere" adimentuzco oraciño" moduak proposatzen dira; hona, adibidez, Palacioesek emandakoak (1765; Añibarrok euskaratua, 1803): Jesus Getsemaniko baratzean ikusi eta, han egonez gero, zer egingo genukeen irudikatu (barkamena eskatu, bere oinetara belaunikatu, eta abar); Santo Kristo bat
|
hartu
eta bere zauriak musukatu, besarkatu...; edo, beste adibide bat jartzearren, Jesusek âbeti bere gurutzea bizkarrean duelaâ leku guztietara  jarraitzen digula irudikatu. Nabarmen denez, halako meditazioak ikusmenezko irudietan oinarritzen dira, Kristoren Pasioaren hainbat une gogora ekartzean, edo Jainkoarekin izandako irudimenezko elkarrizketetan.
|
|
2005
|
|
|
Kontuz kontuz lagundu zioten autoraino, eta aurreko eserlekuan eseri zuten. Ni atzeko aldean sartu nintzen, amarekin; aita, berriz, bizikleta
|
hartu
eta oinez zihoan ordurako; auzoko tabernaren batean utziko zuen, Joxe Marik jaso eta konpontzera eraman zezan arte. Auto barruan eserita, min egiten zion sorbaldak Joxe Mariri; horregatik, arnas laburka hartzen zuen airea.
|
|
|
Lasterka abiatu nintzen, itsu; lurrera eroria zen norbaiten bizkarrean ipini nuen hanka, eta estropezuka jarraitu nuen, baina ez nintzen jausi. OICko idiskoa ikusi nuen Adela besoetan
|
hartu
eta pretilaren beste aldera airean pasatzen; bera jauzi batez igaro zen, eta neu berdin ondotik. Elizaren paretik igaro ginen; Joxe Mari elizatariko harrietan gora igotzen ikusi genuen; goiko habeari heldu, eta airean jaso zuen Ana esku batez; teilatu gainean etzanda geratu ziren biak.
|
|
|
Itzalen bat mugitzen zenean, plaza aldera begiratzen nuen. Adela baldin bazen, segituan ezagutzen nuen; bere 2 CVa
|
hartu
eta aldapa aldera joaten zen, edo, alderantziz, itzultzean 2 CVa bazterreratu eta maistraren etxera igotzen zen.
|
|
|
Harrituta, beste harri bat
|
hartu
eta hesiaren behealdeko xafla bati bota nion.
|
|
|
Ezer ez; hozten utzi; eta, berandu zenean, erabaki barregarri hura hartu, damututa, lehengoa berreskuratu nahirik, halako suhartasun batek hartuta: ez naiz, bada, larunbat batean, gaueko trena
|
hartu
eta Valladolid aldera abiatu, Marisa non bizi zen ere ikasi gabe! Gauerdia pasatuta, lepoko minez nengoen, gorputz jarrera hartu ezinik, trena Mirandan gelditu zenean; denbora luzea egin zuen geldirik, eta ni ezin egonik, harik eta, berriro abiatu zelarik, jaiki, kanpoko atea zabaldu eta jauzi egin nuen arte.
|
|
|
11 Pertsona guztiek dute bere etxeetatik edo lurretatik kanporatuak ez izateko eskubidea, horren atzean Ingurumenari eragiten dioten xedeak badaude, edo Ingurumenari eragiten dioten erabaki edo ekintzen ondorioz; eskubide honetan salbuespena izango dira larrialdiak edo gizarte osoaren onurarako diren helburu baztertezinak, horiek beste inola lortzerik ez badago. Pertsona guztiek dute bere kanporatzeari dagozkion erabakietan modu eraginkorrean parte
|
hartzeko
eta horren inguruan negoziatzeko, eta eskubidea dute, halaber, kanporatuak izanez gero, kendutakoa ahalik eta lasterren itzul diezaieten, ordain bat eman diezaieten eta/ edo egoitza edo behar adina lur egoki eman diezaieten.
|
|
|
aldi eta neurri berean aintzat hartzea baita Gizarte Global Iraunkorra eraikitzeko bide bakarra. Horrelako gizarte bat inoiz gauzatuko bada, politikoek gobernatzeko modu berri partehartzaileagoak bilatu dituzte, eta erakundeek beren egiturak errotik aldatu dituzte, gaur egungo konplexutasunak sortarazten dituen arazoek egitura malguak eskatzen baitituzte, eta ez behar diren neurriak
|
hartu
eta gauzatzeko oztopo baino ez diren egitura tzar zurrunak. Zoritxarrez, ordea, halakoxeak dira, tzar bezain zurrun, gaur egungo egiturak, nola mundu mailakoak hala tokian tokikoak ere, eta horrexegatik da hain eskasa pertsonen eta haien ingurunea kudeatzeko gaur egungo era.
|
|
|
Bide horretatik, oraingo sistemak eredu iraunkor baterantz jotzea lortzeko ahaleginean murgildutako gizarte eragile ororen arteko elkarrekiko erantzukizuna erdietsiko litzateke. Izan ere, gatazka kolektibo bat konpontzeko alderdi guztiak aintzat
|
hartu
eta alderdi guztiei entzun behar zaie. Herritarrik gabe, politikak ez dira ez eraginkorrak ez zilegiak izango; eta administrazio errazlerik gabe, ez da egiturak koordinatzeko modurik ez administrazioak berak dituen hainbat baliabidetara iristeko aukerarik izango, konponbiderantz pauso sendoak egiteko unean.
|
|
|
Programa 21en aurkibideak finkatzen dituen lau atal handiei jarraiki, honako ekintza ardatz hauek ikusten dira: 1) Dimentsio sozial eta ekonomikoak (pobrezia erauzteko, lehen lehenik); 2) Garapenerako baliabideen kontserbazio eta kudeaketa (herrialde aberatsetako kontsumo joera iraungaitzak salatuz); 3) Talde nagusien eginkizuna sendotzea (kontzientzia
|
hartzeko
eta konponbiderantz jarduteko); 4) Aurrekoak gauza  tzeko baliabideak (sekula iritsi ez direnak).
|
|
2006
|
|
|
Apain mahaira hurbildu eta poltsa berde batean arakatu zuen. Handik zigarreta bat
|
hartu
eta txiskero zilarreztatu batez piztu zuen.
|
|
|
Ernesto, El Salvador ikurra paparrean. Besterik gabe, pitxerra
|
hartu
eta barrara joan zen aldakak mugituz merengeko dantzari bat legez. Orekari eusteko harat honat mugitzen zituen begiak, balizko oztopoen xerka.
|
|
|
Charliek txu egin zuen eskuetara, baina ez zitzaion listurik atera. Honenbestez, beste tragoxka bat
|
hartu
eta kontakizunari lotu zitzaion.
|
|
|
Praka nasaiak zeramatzan, lehenengo zuloak egiten ari den golf jokalarien antzera. Noizbait, harri koxkor bat
|
hartu
eta uretara bota zuen. Harria zaflada batez aienatu zen uretan, igel baldar bat bezala.
|
|
|
Kafea prestatu eta egongelara sartu ginen. Botila bat whisky
|
hartu
eta eskaini egin zidan. Uko egin nion eskuaz.
|
|
|
Autoa
|
hartu
eta Virginia Streeteko drugstorean gelditu nin  tzen. Six pack bat garagardo erosi eta hiri inguruko muino batera abiatu nintzen zanga zanga edatera.
|
|
|
Ez zuen esnatzera egin. Larrituta, telefonoa
|
hartu
eta medikuari deitu nion.
|
|
|
Jimmie besoetan
|
hartu
eta Karenen gelara itzuli nintzen. Ez zeukan itxura onik, aurpegia erabat zimurtuta.
|
|
|
–Jakin dudanean Karen gaixorik zebilela, maleta
|
hartu
eta hara, goazen Renora!, horixe esan zioat neure buruari. Esan eta egin.
|
|
|
Barrez hasi ziren berriro, eskutik elkarri helduta. Jimmie besoetan
|
hartu
eta bizkarra laztandu nion. Aho zabalik zegoen Karen Tasjari begira.
|
|
|
Bertok bekainak goratu zituen, ateraldia ulertu ezinik. Gero, kartak
|
hartu
eta tapiz berdean zabaldu zituen. Lagun talde bakarra zeukan ordu haietan kasinoan.
|
|
|
Karenek musika eten zuen. Jimmi altzoan
|
hartu
eta besaulkian eseri zen.
|
|
|
Hantxe ikusi nuen fardel bat, paper more batez estalia. Fardela
|
hartu
eta besaulkian amildu nintzen, mugitu ezinik.
|
|
|
Mutilak telealdagailua
|
hartu
eta telebista piztu zuen.
|
|
|
âEsango didazu. Irakurri nuen behin emakume batek autoa Â
|
hartu
eta Virginia Streeten behera joan zela, kasino ondoko espaloian zebilen jendea harrapatuz. Bederatzi bat lagun edo lurreratu zituen.
|
|
|
Hain zuzen ere, hortxe duzu agerian Europa eta AEBetako filmen artean dagoen aldea. Europako filmetan zuzendariak aktoreak
|
hartu
eta aldi luze batez bere begirada tinkatzen du pertsonaiengan. Hor duzu Juliette Binoche Blue eta Damage filmetan.
|