|
2000
|
|
|
Nazioarteko berriak bere pisua izaten jarraitzen zuten 398 zenbakiaren lehenengo orrialdean. Baina bertan ageri zen" Euskaltzaindia Zuberoara"
|
hartatik
hasita, igar zitekeen beste batzuk zirela ZERUKO ARGIAren gogoa asaldatzen zuten burutapenak edo arazoak: euskararen eta gure herriaren etorkizuna kolokan jar zezaketen jarrerak, kasu.
|
|
|
Erretorika eta oratoria emaiten zigunean, mihiaren trebatzeko eta geure arrazoinen aitzinatzeko, anaia eta biok eztabaidan ipintzen gintuen jaun Mar celek, erabiltzen eta manaiatzen zituela, hartarakotz, edo Fedro edo Esoporen fabularen bat, bi animalia edo bi pertsonaia antagonikoren solasa biltzen zuena —txirrita eta inurriarena, konparazione— eta guk harrointzat hartu behar izaiten genuena, nork bere arrazoinak defenda zitzan bertzearen aitzinean, jakinik ezen emanaldi haiek bigarren parte bat zutela, zeren lehenengoan txirrita iduri egin zuenak inurri iduri egin behar baitzuen bigarrenean, eta inurri iduri egin zuenak txirrita iduri. Baina,
|
hartan
hasi aitzin, jaun Marcelek oroitarazten zigun ezen biok anaiak ginela, eta, nork berea atxiki behar zuen arren, ez genuela koleratu behar, eta bai dibertitu... eta behartzen ere gintuen kortesiazko salutantziaren egiterat, hala hastean nola akabatzean, adierazi nahi baligu bezala ezen gure arteko solas haiek jostetatik gehiago zutela zinezko polemikatik baino.
|
|
|
Zer kontatu zidan, bada? Kontatu zidan ezen denbora batez Parisko emazteki printzipal baten ohorezko dama izan zela, harik eta haren etxetik jalgi behar izan zuen arte, emazteak egun batean senarrarekin harrapatu zuelako bertze zeregin horietan, eta mehatxatu zuelako eta behartu, haren ondorez, labana luze bat eskuan, Paristik joaiterat, bertze mundurat berant gabe joan nahi ez bazuen bederen; eta nik, nola bainintzen
|
hartan
hasi berria, guztia sinetsi nion. Ai, nola izan nintekeen hain sinple eta inozent...!
|
|
2005
|
|
|
Aldagela erdira etorri zen hura, gorririk, zangoak Kortajarenaren espartinetan txinalka lababoraino, eta zegoen
|
hartan
hasi zen ilea orrazten niri toaila botatuta. Ebaki handi baten sakaila zeukan belaunaren gibeletik goiti, otsolaharra makilan iduri.
|
|
2008
|
|
|
Liburu honek badu jolasetik eta maitasunetik: alde batetik, Karlosen maitasun poetika zabalarekin loturik dago, eta beraren gogoeta bideekin (hainbat poema eta aforismo liburutan eman ditu argitara); bestetik, haur poesia jolastiarekin, Hamabi titare izeneko liburu haikutiar
|
hartan
hasi zuen bidearekin; ordukoan, hamabi titare; oraingoan, hamabi hilabete, eta inguruko txorimalo eta trenak, denbora geldiak eta denbora mugikorrak, zirimolan.
|
|
|
Oker ez banago, naziotasunaren lurralde baldintza berez eta besterik gabe, aldez aurretik, jadanik hor egonean dagoen izaki fisikotzat irudikatzen dugula esango nuke. Nolabait esan, lurraldetasuna, bere
|
hartan
hasi eta bere hartan agortzen den nazio dimentsiotzat daukagulakoan nago.
|
|
2010
|
|
|
Bere bateria joilea Ttinttin goitizena zuen hazpandar bat zen. Bere tresna gure etxean uzten zuen eta ni
|
hartan
hasi nintzen jotzen. Ttinttin eritu zen eta hil.
|
|
2011
|
|
|
Orain ordea, gera gaitezen kezka horrekin, alegia, zertaz ari gara antzerkiaz ari garenean? Abia gaitezen soiltasunetik, antzerkigintzaren hutsetik, Xabier Letek eta Eugenio Arozenak Intxixu antzerki taldearentzat idatzitako Antzerkia deuseztik izatera
|
hartan
hasi ziren gisan. Lan honetan kobazuloetatik egungo gizakiarenganako bidaia egiten da, antzerki adierazpen ezberdinak bidelagun.
|
|
|
Xabier Leteren poesiatik. Artean Letek utzia zuen diskogintza (azkena 1977koa zuen, gero itzuliko bazen ere), eta ez da zaila nabarmentzea Imanolek Leteren eskutik egindako bidea," Berriro igo nauzu ene mendira"
|
hartan
hasi eta 2003an argitaratutako azken diskoan amaituko dena. Azken horretan lau kanta dira euskaraz emanak, eta Lizardiren hitzak ez dituen bakarrean —euskaraz esan beharreko azken hitzak balira bezala— Leterenak kantatzen ditu a capella:
|
|
2012
|
|
|
Horrek zure nortasuna osatzen du». Sutondo ber
|
hartan
hasi zuen Julio Caro Barojak ere bere etnografo lana. Herritik abiatu zuen ikerketa.
|
|
2013
|
|
|
Laburbilduz, kontua zen neskatila finak zikiratze lanetan parte hartzea eskatu zuela, eta
|
hartan
hasi orduko sekulako trebezia erakutsi. Senarrak, hura ikusita, bere magal azpira begiratu, eta pentsatzen zuen:
|
|
|
—Inoizezko behin bateko hartan, hamaika milioi ehun eta hamaika mila ehun eta hamaika usoko banda bat zetorren orduko
|
hartan
hasi zen nerabea; sei ehiztari zeuden zain ehiza paradako ezkutalekuan; bakoitza bere eskopetarekin eta batzuk birekin. Gainera han genbiltzan bost neskato eta mutiko, hildako usoak biltzeko, zakurrak zaintzeko eta uso itsutuei lizta banarekin hankatik leun leun tiratzeko, hala esaten zigutenean.
|
|
|
Ez, jaun andreok, ez. Lehenik jakin genukeena zoritxar honen zergatia duk eta
|
hartatik
hasi aterabideak bilatzen.
|
|
2014
|
|
|
Ordura arte merkantzia kaxatan gordetzen zen, beharraren zain, kaxetatik noiz aterako. Baina Bon Marché
|
hartatik
hasita, objektuen strip tease a praktikatzen hasten dira, biluzi eta jendearen begien aurrean jartzen, desiren pizgarri. Eta gainera, handik urte gutxira asmatu zuten nonbait kristalezko xafla eta erakusleihoak erabiltzen hasi ziren, tentazioa areagotuz.
|
|
|
Ez soilik fisikoa: áGarai
|
hartan
hasi ginen ohartzen herri komunikabide bat behar genuela. 23 de Eneron zapalketa izugarria zegoen.
|
|
2015
|
|
|
Oro har, Identitatean partzializatua izan den edozerk Identitateaz diferitzen duen neurrian du beste unibertsalizazio baten lotunea izateko potentzia. Singulartasun hartan hasten baita singular eta anomalo ari denaren berezko unibertsoa,
|
hartan
hasten baita antolatzen unibertso hori. Kontuan hartu behar da anomalien kasuan unibertsala ez dela inoiz Identitatearen predeterminatu hutsa, zeharo orokorra, ezbairik gabeko erreal omen neutroa.
|
|
2017
|
|
|
Hamarrak helduta, aulkian eserita lo geratzen ari nintzen eta ganbarako oheak oso gizon nekatua hartu zuen. Ez nuen goizeko bostak arte batere begirik ireki, ordu
|
hartan
hasten baitzen etxalde txiki hura martxan.
|
|
|
Ez dena norniznikeria, ez aparantziarik ere, biziki urrun gira holako zerbaitetarik, bainan erakusteko nolako urratsak egin dituen Elizaren zerbitzuko eta ere Euskal Herria maitez. Lehen lerroetan beretan salatuz grazia paregabea ukan duela bere apez lana Batikanoko bigarren kontzilioaren keinka
|
hartan
hastea... Salatuz ere hasian hasi duela mende erdi bat oraino elizetan eta hor gaindi" azkarki sar arazten zela Jainkoaren beldurra eta guti aipatzen Jainkoak gutarik bakoitxarentzat duen amodioa".
|
|
2018
|
|
|
Hegoaldeko iheslari anitz hasi ziren etortzen honat, eta Donibane Lohizunen anitz ziren, gu gazteak ginen, eta tabernetan topatzen genituen. Nik ez nuen kontzientzia politikorik garai hartan, etxean ez zen politikaz mintzatzen, eta 1968 famatu
|
hartan
hasi nintzen kontzientzia hartzen. Iheslari haiei galdetzen hasi ginen Hegoaldean zer pasatzen zen, eta oroitzen naiz batek galdetu zidala, «zer zara frantsesa edo euskalduna?».
|
|
|
ohi zenez. Biltzarrean parte hartu zuten Ramon Saizarbitoriak (Donostia, 1944) eta Ibon Sarasolak (Donostia, 1946), eta Arantzazuko
|
hartatik
hasi gara orduko giroaz mintzatzen. Zer ari zineten zuek, oso gazte, Arantzazuko biltzar aipu eta sona handikoan, euskara batuaren oinarriak jarri ziren hartan?
|
|
2019
|
|
|
–Ordura arteko ahalkeak eta beldurrak bazterturik, euskara arautzeko bide luzearen hastapen gisa, lehen urrats sendo eta erabakigarria eman zuen Euskaltzaindiak 1959an, Euskaltzaindiaren agiria euskal itzei buruz plazaraturik, apirilaren 2ko dataz, azaldu die Miren Etxeparek ohiko ikasleei, Euskaltzaindiaren egoitza nagusiko ekitaldi aretoan?. 1956ko Arantzazuko Biltzarraren ondoren, 1958ko udazkenean egin zen beste bat, hemen, Bilbon, eta
|
hartan
hasi zen 1959ko agiria mamitzen eta adosten. Oinarrizko lege hau ezarri zuen agiri hark:
|
|
|
Lehendabizikoak asko du gogo falta hutsetik: nekearekin batera, asperdura eragiten dit
|
hartan
hasi nukeela pentsatze hutsak. Eta eragiten dit baita ere ia segurtasun osoa ez nukeela nahiko distantzia hartuko neuk idatzitako testutik.
|
|
|
Jabetza eskubidearen ulerkera hau propietate gutxi zituztenen eta propietaterik ez zutenen, hots, pobreen onurakoa zen. XIX mendean, pobre soilen tokia hartu zutelarik proletarioek,
|
hartan
hasi zen produkzio bitartekoen propietate kolektiboa eskatzen, eta ez ya erabilera kolektibo baten irautea, zeinak ez baitzuen, berez, auzitan jartzen propietatea pribatua.
|
|
2021
|
|
|
Gero duela milaka urte eromena zer zen azaldu du; gerran huts egiteari irizten zitzaion eromena. Zein den eroa, gerra ustez ondo prestatu ostean
|
hartan
hasi eta huts egiten duena! Zelan izan ahal da zentzuzkoa horretan huts egiten duena.
|
|
|
Betancourtentzat, duela hiru urteko Venezuela oso polarizatua zegoen, indarkeria politiko handiko urte batek sendotutako oposizio aktibo batena zen: «Urte
|
hartan
hasi ziren gaur arte iraun duten kale protesta jendetsuak ere, eta garai hartan zenbatu ziren inoizko iheslari gehien».
|
|
|
Zubietako erraustegiak eragin dezakeen kutsaduraren kontrola modu independentean kudeatzeko oinarria ezarria dago. Herritik sortu, eta herriak berak, adituen laguntzaz bideratuko du, Zubieta Lantzenek 2019ko irailean aurkeztu eta Erraustegiaren Aurkako Mugimenduarekin batera martxan jarri zuen" autodefentsa ekimena". Une
|
hartan
hasi ziren gauzatzen urtero errepikatu nahi duten ahalegina. 2019 hartan gauzatu zuten, oraindik orain" probaldi fasean" izan eta guztiz pizteke zuten erraustegiaren kutsaduraren" 0 neurketa".
|
|
2022
|
|
|
Hamabost urte beteko ditu aurten Ahotsenea guneak, Miren Narbaiza musikari eta gunearen koordinatzaileak gogoratu duenez. «2007
|
hartan
hasi ziren Durangoko Azoka salerosketa gune bat baino zerbait gehiago izan zitekeela irudikatzen». Eta pozik azaldu da urteurrena ohiko azoka batean ospatu ahal izango dutelako.
|
|
|
Miren Narbaiza gunearen koordinatzaileak aurkezpenean zera esan zuen: «2007
|
hartan
hasi ziren Durangoko Azoka salerosketa gune bat baino zerbait gehiago izan zitekeela irudikatzen».
|
|
|
Berehala egiaztatu genuen morroi hark ez zuela gure gezurren beharrik mihia astintzeko. Bezerorik ez ikusmenean, eta honetaz eta
|
hartaz
hasi zitzaigun, munduko denbora guztia duenaren patxadaz. Noizbehinka, hurrupak edaten zituen buztinezko txarro batetik.
|
|
2023
|
|
|
Orduan abiatu zuen proiektua garatzeko ideia: «Garai
|
hartan
hasi nintzen diskoaren nolabaiteko unibertsoa sortzen». Izan ere, kantuetako batzuk aspalditik zeuzkan idatzita:
|