2006
|
|
|
hari
mehe bat hunan bizitza urratua dun keinu bortitzez
|
|
Beltza zen, eta plastikozko pilula baten itxura zuen. Pilulatik hamabi bat zentimetroko
|
hari
mehe bat ateratzen zen.
|
|
–Eta zuk, non lo egingo duzu orain? –galdetu nion ahots
|
hari
mehe batez.
|
2009
|
|
Eboluzioa ez da hari lodi bakarraren aurrerabide xuxena. Senti eta pentsa munduak
|
hari
mehe asko dauka. Hari batzuk alde baterantz garatzen dira, beste batzuk besterantz, edo batzuk oraingoz geldi gelditzen dira, osagai ezberdinen eboluzioa konplexua da, horien artean kontraesankorra izan liteke maila batzuetan.
|
|
|
Hari
mehe bat zen bi gertakariak lotzen zituena, banekien. Ia haria ere ez.
|
|
minutu haietan, baina, inork ez zuen hitz egin, isiltasuna, bestela ere, ozen mintzatzen zelako, beharbada, testuinguru hartan garrantzitsuena zèn gai bakarraz: bizitzaren behin behinekotasunaz, hain zegoen orbetarrek eraikitako munduaren funtsa eta izatea
|
hari
mehe batetik zintzilik; egoera halakoa zen, mugakoa, eta mugen zama igartzen zen nonahi, han bilduei hitzen ordezko azpi hizkera bat ezartzen ziena, oharkabean: Domingok eskuak igurzten zituen, bata bestearen kontra, etengabe; Maria Bibianak, lasaiena zirudien arren, barrutik hartzen zuen arnasa tarteka, barne oreka ez-egonkorrari eusteko edo; Adak etengabe jiratzen zuen lepoa, egongelako hiru ateetako bati begira, nondik espero baitzuen, antza, ama izebak etortzea, anai arrebekin etsipenezko keinuak trukatzen zituen bitartean, orain begiak zabalduz, eta orain besagainak goratuz?, harik eta, ama izebak ez zetozela ikusita, honela mintzatu zen arte:
|
|
minutu haietan, baina, inork ez zuen hitz egin, isiltasuna, bestela ere, ozen mintzatzen zelako, beharbada, testuinguru hartan garrantzitsuena zèn gai bakarraz: bizitzaren behin behinekotasunaz, hain zegoen orbetarrek eraikitako munduaren funtsa eta izatea
|
hari
mehe batetik zintzilik; egoera halakoa zen, mugakoa, eta mugen zama igartzen zen nonahi, han bilduei hitzen ordezko azpi hizkera bat ezartzen ziena, oharkabean: Domingok eskuak igurzten zituen, bata bestearen kontra, etengabe; Maria Bibianak, lasaiena zirudien arren, barrutik hartzen zuen arnasa tarteka, barne oreka ez-egonkorrari eusteko edo; Adak etengabe jiratzen zuen lepoa, egongelako hiru ateetako bati begira, nondik espero baitzuen, antza, ama izebak etortzea, anai arrebekin etsipenezko keinuak trukatzen zituen bitartean –orain begiak zabalduz, eta orain besagainak goratuz–, harik eta, ama izebak ez zetozela ikusita, honela mintzatu zen arte:
|
2010
|
|
Zertan ginen antzeko eta zertan bestelako, ez du merezi hemen xehatzen hastea, zertzelada psikologiko luzeetan sartu nuke eta. ...e bederen) elkarrenganako leialtasun bat, hitzen beharrik ez duen elkar ulertze bat, urteetan urrun egonda ere behar denean luzatuko zaizun eskuaren ziurtasuna; adiskideak, berriz, bakoitzak aukeratzen ditu, nork bere kidetasunen arabera, eta horrek, berez, harremana estuagoa eta finkoagoa egin lukeen arren, izatez, denok dakigu hauskorragoak direla lagunekiko lokarriak, soka sendo uste genituenak
|
hari
mehe bihurtzen direla maiz, denboraren edo beste zernahiren eraginez. Bada, nik beti sentitu izan nuen nire baitan Mikel Mendigorria ez zela nik aukeraturiko adiskidea, nahitaez inposatu zitzaidana baino, eta ezinbestekotasun horretan, lagun amorragarria eta askotan gorrotagarria irudituta ere, nukeela hura alde batera utzi, oroimenaren zoko batean ahantzi, nire bizitzatik behin betiko erauzi.
|
2012
|
|
Maizter berria ostalariaren kontura elikatzen eta hazten ahalegintzen da eta bizkarroiaren kumeak (larbak, mikro filariak), hainbat hilabeteren buruan, zizare mehe eta garden bihurtuko dira. Arra lau bat zentimetroraino besterik ez da hazten, emea hamar zentimetroraino irits daiteke, eta bi biak ere piru edo
|
hari
mehe baten itxura dute (latinez filum, eta hortik animalia horien filaria izena).
|
|
Ñamearen nematodoa (Scutellonema bradys) zizare txiki bat da,
|
hari
mehe baten antzekoa, ñamearen mamian sartu, hainbat zelula akabatu eta nekrosia sortzen duena ibili dabilen bidetxoetan. Ez da, agian, beste munduko piztia beldurgarria, baina merezi du aipamen bat, egokia baita zerbaiten ikur izateko:
|
2015
|
|
Baina orduantxe, burua jiratu du eta malkotan ikusi dizkiozu begiak. Ahots
|
hari
mehe batekin ihardetsi dio egin gabe utzi diozun galderari:
|
|
Iñakiri begira gelditu dira denak, gau fresko samarra izan arren Potoloa nola izerditzen den, ilargi zuritan nola gorritzen den, nola estutzen, azkenean, ahots
|
hari
mehe batez,. Behin bakarrik, erantzuteko.
|
|
Ematen zuen hilda zegoela aspaldi, bere burua urkatzen hasi aurretik. Horiaren horiz argizarian egina zirudien bere aurpegiak, eta ezpainetan behera nabaritzen zitzaion listuzko
|
hari
mehe batengatik izan ezean, txotxongiloa zatekeen era hartan zintzilik ikusita.
|
|
Tapoia zulotik kendu eta kanila itxi nuen. Ama ez zen konturatu, baina barraskilo bat zebilkion marmol zuriaren gainean, denboraren
|
hari
mehea astiro albainduz.
|
|
eta baratze horian
|
hari
mehe orlegia
|
2016
|
|
–Monzon jauna hemen bizi al da??.
|
Hari
mehe bat da bere ahotsa, eten eta kraskatzeko zorian. Emakume zaharrak ez du ez baietzik ez ezetzik esan, edo edozein eratan uler litekeen keinu zehaztugabe bat egin dio, itxaroteko akaso, jira erdi egin eta etxe barruan ezkutatu aurretik; ez du atea itxi, ordea, eta esperantza horrekin gelditu da Alsina.
|
2017
|
|
denboraren
|
hari
meheari helduta
|
2018
|
|
Ez litzateke pentsatu behar generoa identitate egonkor bat dela, edo agentziaren kokalekua dela eta hortik sortzen direla ekintzak; aitzitik, generoa da denborarekin
|
hari
mehez ezarritako identitate bat, ekintzen errepikapen estilizatuaren bidez eratua kanpoko espazio batean. Generoaren irudipena gorputzaren estilizazioaren bidez sortzen da, eta, beraz, esan daiteke hori dela askotariko keinu, mugimendu eta estiloek ni generodun iraunkor baten begitazioa sortzeko modu arrunta.
|
2019
|
|
–Azaldu bitartean, poliki poliki pasatu zuen labanaren xafla Trikiren sabelaren gainetik. Bukaeran soilik sakatu zuen indar handiagoaz, eta odol
|
hari
mehe bat irten zen zauritik?. Edo azken pezetaraino ordaintzen didak, edo neronek aterako dizkiat bilgorrak.
|
2021
|
|
Orain ere ez zituen lagundu nahi izan, eta Miamiko palmondoen azpian utzi zuten eguzkia hartzen. Bizitzak emandako azken oparitzat hartu zuen seme biloben etorrera amona Mamenek, eta laurogeita sei urteko gorputzarekin, bizitzari lotzen zion
|
hari
meheari helduta eginahalak egiten zituen bere bi umeak gustura edukitzeko. Giro ona zegoen etxean.
|
|
Galdezka hasiko banintz ere, ez lidakete entzungo.
|
Hari
mehe soil bat aterako litzateke nire eztarritik. Ahotsaren ordezko lanturu txiki patetiko bat.
|
2023
|
|
–Orduan, nondik atera da argazki hau? –irudian txorrotatik
|
hari
mehe bat baino ez zerion plaza nagusiko iturriari. Lehorte estanpa bat zen.
|
|
|
haria
meheenean eteten da beti.
|