|
2006
|
|
|
Horrekin batera, ez dugu ahaztu behar enpresaburua den iragarki jartzaile baten egintzak merkatuan diharduten beste agenteen posizioa ere kaltetu dezakeela; beraz, ezin da alde batera utzi garrantzi handiko beste alderdi bat, lehia, hain zuzen. Badago interes
|
handia
publizitatea erregulaziopean mantentzeko, zeren eta lehiaketa librea bermatzea eta lehia oztopatzen duten ekintza guztien aurka borrokatzea (lehiaketa desleiala barne) nahitaezko premisak baitira garapen ekonomiko orekatua lortzeko.
|
|
|
informatibotik, alde batetik, eta merkataritza eta ekonomia izaera duenetik, bestetik. Zentzu horretan, Merkataritza Zuzenbidean eta zuzenbide horren ardatz berrietan (adibidez, Industria Zuzenbidean) izandako tradizio zientifiko
|
handiagoak
publizitate fenomenoa ardatz horien arloan kokatzea ekarri du, bideratuago daudelako merkatuan dagoen ondare trafikoari begira, eta doktrinaren ikuspegitik finkatuago agertzen direlako.
|
|
|
Aipatu ditugun komunikabide horien artean Internet delakoak izan du eragin
|
handiena
publizitate kanpainak zabaltzeko; koste gutxikoa izanik, ezinbesteko tresna suertatu da, eta bezeroengana hurbiltzeko zuzeneko bide bihurtu da. Gaur egun, jendearengana hurbiltzeko kostu baxuko baliabide errazenetakoa dugu eta, halaber, banakoarentzat komunikabide nagusi bihurtu da (Espinosa, 2001:
|
|
2007
|
|
|
Marka
|
handien
publizitate kanpainen eraginez, hein handi batean, nutrizio eta osasun alorretako kontzeptuak nahasten ditu herritar xumeak.
|
|
|
Inkestatutako bi pertsonatik batek uste du publizitatean eragin nabarmena duela erosteko erabakia hartzean, eta %30ek alderdi erabakigarria dela. Telebistak du eraginik
|
handiena
publizitateak. Telebista da publizitateak kontsumitzaileengan eragin handiena duen bitartekoa, inkestatutakoen %69ren arabera, prentsa espezializatuaren aurretik (%16, 7) edo interneten (%4, 4).
|
|
2009
|
|
|
Krisiak publizitatearen alorrean eragina duela aitortu du, baina era berean argi dauka gero eta txikiagoa den kontsumoa suspertzeko ekoizleek zerbait egin behar dutela. Iragarki erraldoi hauek jartzen dituzten enpresa eta konpainiak normalean ez dira txikiak izaten, eta neurri
|
handiko
publizitate kanpaina bati aurre egiteko adinako malgutasuna dute. Gaur egun nik uste dut egonkor mantentzen ari den negozioa dela.
|
|
|
New York Times berak ere ez daki istorio hau nora joango den; inork ez du asmatu. Interneten ematen du ez dagoela asmo
|
handirik
publizitatea ateratzeko. Publizitatea ere aldatzen ari da, egunean baino egunean gutxiago ateratzen da paperean.
|
|
2010
|
|
|
Esan gabe doa, medioak eurak publizitatetik jaten duten heinean, jaten ematen dien eskuari kosk egiteko tentazio gutxi izango dituztela. Enpresa
|
handien
publizitate gastua ez da ahuntzaren gauerdiko eztula eta medioek gogor lehiatu behar dute sos horien lortzeko. Eta joko teoriaren aplikazio sinple batek erakutsiko lukeenez, horrek enpresa handi horien kritikatzeko pizgarriak gutxitzen dizkie.
|
|
2012
|
|
|
Elkarrizketaren amaieran galdetu diegu zuzenean nola baloratzen duten marka
|
handiek
publizitatea euskaraz ere egitea, eta guztiek jo dute oso positibotzat. Batetik, onuragarria izango litzatekeelako hori egingo luketen markentzat.
|
|
|
Ba ahalegin hori egiten duten bezala, ba euskarara ekartzea onuragarria izango litzateke beraientzako". Bestetik, marka
|
handiek
publizitatea euskaraz ere egitea oso mesedegarria ikusten dute euskararen normalizaziorako ere. Maitena Etxebarria:
|
|
|
Beraz, merkatuaren berezko ahuleziak euskarazko hedabideen finantzaketa ere trabatzen du. Hortaz, iragarle
|
handiek
publizitate agentziekin iragarkiak landu eta hedabideen zentralen bitartez publizitate kanpainak bideratzen dituzte. Kate horretan, euskarazko publizitateak hiru oztopo aurkitu ditu.
|
|
|
Aldi berean, erakundeek eurek abiatzen dituzten publizitate kanpainek ez dute euskarazko hedabideetan erdarazkoetan bezain agerpen handia. Egoera horretan eragiteko asmoz, Tokikom eko hedabideek iragarle
|
handien
publizitate bateratuetarako ahalegina egin gura dute (Fernandez Ostolaza, 2005: 273).
|
|
|
Iragarle
|
handien
publizitate kanpainak kudeatzen dituzten bitartekariak (hedabideen zentralak) komunikazio enpresen jardunetik kanpo geratzen dira. Azken batean, zentralok hartzaile kopuruari erreparatzen diote eta, horren arabera erabakitzen dute zein hedabidetan txertatuko duten iragarle handien publizitatea.
|
|
|
Iragarle handien publizitate kanpainak kudeatzen dituzten bitartekariak (hedabideen zentralak) komunikazio enpresen jardunetik kanpo geratzen dira. Azken batean, zentralok hartzaile kopuruari erreparatzen diote eta, horren arabera erabakitzen dute zein hedabidetan txertatuko duten iragarle
|
handien
publizitatea. Gainerako iragarleen kasuan, aldiz, euskarazko hedabideek beste publizitate agentziek abiatutako kanpainak euskaratzeko doako eskaintza egin diezaiekete, haienean publizitatea ipintzearen truke.
|
|
|
Egoera horren ondorioa zen Publizitatearen Lege Orokorra ez zela indargabetu. Ondorioz, oro har, lehiaketa desleialaren espainiar zuzenbideak aurrean zeuzkan arazo
|
handienetarikoen artean
Publizitatearen Lege Orokorraren eta Lehiaketa Desleialaren Legearen arteko harremana izango zen, harreman horrek etengabeko gatazka ekarriko baitzuen. Lehiaketa desleialaren espainiar zuzenbidearen ezaugarria zen bi kategoria erabat desberdin bereganatzen zituela:
|
|
|
Aipatu ditugun komunikabide horien artean Internet delakoak izan du eragin
|
handiena
publizitate kanpainak zabaltzeko; koste gutxikoa izanik, ezinbesteko tresna suertatu da, eta bezeroengana hurbiltzeko zuzeneko bide bihurtu da. Gaur egun, jendearengana hurbiltzeko kostu baxuko baliabide errazenetakoa dugu eta, halaber, banakoarentzat komunikabide nagusi bihurtu da (Espinosa, 2001:
|
|
|
Horrekin batera, ez dugu ahaztu behar enpresaburua den iragarki jartzaile baten egintzak merkatuan diharduten beste agenteen posizioa ere kaltetu dezakeela; beraz, ezin da alde batera utzi garrantzi handiko beste alderdi bat, lehia, hain zuzen. Badago interes
|
handia
publizitatea erregulaziopean mantentzeko, zeren eta lehiaketa librea bermatzea eta lehia oztopatzen duten ekintza guztien aurka borrokatzea (lehiaketa desleiala barne) nahitaezko premisak baitira garapen ekonomiko orekatua lortzeko.
|
|
|
informatibotik, alde batetik, eta merkataritza eta ekonomia izaera duenetik, bestetik. Zentzu horretan, Merkataritza Zuzenbidean eta zuzenbide horren ardatz berrietan (adibidez, Industria Zuzenbidean) izandako tradizio zientifiko
|
handiagoak
publizitate fenomenoa ardatz horien arloan kokatzea ekarri du, bideratuago daudelako merkatuan dagoen ondare trafikoari begira, eta doktrinaren ikuspegitik finkatuago agertzen direlako.
|
|
2013
|
|
|
Zenbait lekutan, ordea, kontsumitzaile elkarteek, hainbat zientzialariren babesarekin, salatu zuten aldarrikapen horrek ez zuela berme zientifikorik eta iruzurtia zela. Hala, Britainia
|
Handian
publizitatea arautzen duen erakundeak (Advertising Standards Authorityk) publizitate hori kentzera behartu zuen Danone, eta Estatu Batuetan 16 milioi euroko isuna ordaindu behar izan zuen.
|
|
2015
|
|
|
173 Topaguneko aldizkariak maiztasun horretara erakartzea eta federazioko kazetak trinkotzea ziren, besteak beste Asteon telebista aldizkariaren xedeetako batzuk (etxe
|
handien
publizitate merkatura iristea zen hirugarren asmo nagusia). 0 zenbakia 2003ko Durangoko Azokarako kaleratu ostean, astekari horrek euskarazko kazeta batek inoiz izan duen zabalkunderik handiena erdietsi zuen (60.000 aletik gora zenbakiko), harik eta 2004ko ekainean kaleratzeari utzi zion arte.
|
|
|
Domina haiek balio erantsia hartuko zuten denboraren indarrez, zeren Bigarren Mundu Gerratik landara, Erregimen frankista hasi baitzen kontakizun nagusi bat eraikitzen, Dibisio Urdina enpresa antikomunista huts gisa presentatzeko, irismen
|
handiko
publizitatearen lagungoaz. Alemaniar Burdinazko Gurutzea bihurtuko zitzaion Urmenetari aurkezpen karta eraginkorretarik, bai bere lanbide militarrean, bai eta geroago ere, blindaje gisa nafartar detraktore politiko zenbaitzuen aitzi, Erregimenaren ortodoxiaren aurkako proiektu pertsonalak gauzatu nahi izan dituelarik.
|
|
2022
|
|
|
Gutxi gorabehera hiru milioi entzule dituztela nabarmendu zuen eta uhinetan, Interneten zuzenetan eta artxiboan entzun daitezkeela haien saioak. Salatu zuen eskuineko alderdiek noiz edo noiz arazo gisa saldu nahi izan dutela irratia diru publikoz finantzatzea, eta azaldu zuen hedabide
|
handiei
publizitate bidez eta bestelako laguntzen bidez banatzen dieten kopurua askoz ere handiagoa dela.
|
|
|
Ezinbestekoa da elikagai osasungarriak, bereziki talde ahulenak, eskuratzeko aukera ematen duen plana. Osasungarriak ez diren elikagaiek ere badute aurrekontu
|
handiagoa
publizitatean eta, neurri batean, zaildu egiten dute dieta eredu osasungarriagoei buruzko erabakiak hartzea. Kezkagarria da zenbait ikerketak erakusten dutela, urteetan zehar, gero eta gutxiago atxikitzen zaiola dieta mediterraneoari.
|
|
2023
|
|
|
Plataformek hartutako erabaki guztiak jakinarazi eta erabaki horien arrazoiak azaldu dituzte. Gardentasun
|
handiagoa
publizitatean Erabiltzaileek informazio gehiago jasoko dute online plataformetan ikusten ari diren iragarkiei buruz, esate baterako, iragarki bat pertsona bati zuzentzen zaion eta zergatik. Gainera, plataformek ez dute adingabeentzako berariazko iragarkirik zabalduko eta datu pertsonalen kategoria berezietan (jatorri etnikoa, iritzi politikoak edo orientazio sexuala) oinarritutako profilak egiteari utziko diote iragarkiak aurkezteko.
|
|
|
Horregatik, publizitate saileko langileen jarduna asko jaitsi zen, lanik
|
handiena
publizitate txiki horrek ematen baitzuen aurreko garaian. Egunkaria n hogei bat lagunek osatzen zuten publizitate saila, eta Egunero rentzako publizitatea biltzen hiru edo lau lagun aritu ziren guztira.
|