|
2003
|
|
|
" Diru sarreren desberdintasuna AEBetan," plazaratu berria dute Thomas Piketty eta Emmanuel Saez-ek, eta XX. mendearen zati nagusia hartzen duten urte guzti horietako errenta aitorpenak oinarritzat hartuta frogatu dute klase ertainen Amerika hori salbuespen bat izan zela. 1929ko" krak" famatuaren aurretik, aberats
|
handien
inperioa zirudien USAk eta 1930an Roosevelt-ek martxan jarritako New Deal politikak aldarazitako egoera berriro 1970tik aurrera hasi da itzultzen lehenera.
|
|
2007
|
|
|
Bob Dylanaitzindariak haizera botatako galderari (Blowing in the wind) emandako erantzunalurreratzen hasia da pentsamolde berrietan. Zeru edo lur eremu
|
handietako
inperioen desmasiez eskarmentatutako lur txikietako herriak gai dira gaurkoan sistemaberriak egituratzeko, non handiegi dena gizataldeen tamainari egokitzen zaion, guztion partaidetzari aukera emanez tokian tokiko bizitza autoegituratzen denneurrian.
|
|
2010
|
|
|
Lehenengo milaurtekoaren erdi aldean, V. mendean, Europa osoan hasi ziren herri mugimendu
|
handiek
inperio erromatarraren bukaera ekarri zuten.
|
|
|
Belgika eta Holanda konkistatzaileak ziren, ez kolonizatzaileak. Britainia
|
Handiaren
inperioa, ostera, duina eta garbia zen Rudyard Kiplingentzat bezala Joseph Conradentzat," ideiagatik".
|
|
|
Alexandro
|
Handiaren
inperioan behintzat, poeta epidiktikoak bazuen nor laudatu, subditoak bazekien noren aurrean makurtzen zen, pirata harrapatuak bazuen norekin hitz egin. Gaur eguneko munduan ez dakigu nork agintzen duen.
|
|
2014
|
|
|
Erdigune horiek gorte hiriak izan dira halako inperioak agertu zirenetik. Eta, esan bezala, gorte hiri
|
handiek
inperio osoko bazter jende nabarrak batu dituzte euren kaleetan.Metropoliak izan dira: inperioaren koreografia orokorraren igortze gune nagusia.
|
|
2015
|
|
|
Egiptoarra, asiriarra, persiarra, Alexandro
|
Handiaren
inperioa edo Txinako lehengo dinastiak aipa daitezke. Burbank en eta Cooper-en arabera, lehenengo inperio adierazgarriak Erromakoa eta Txinakoa izan ziren K.a. III. mendean.
|
|
|
Zentro horiek gorte hiriak izan dira halako inperioak agertu zirenetik. Eta, esan bezala, gorte hiri
|
handiek
inperio osoko bazter jende nabarrak batu dituzte euren kaleetan. Metropoliak izan dira.
|
|
2017
|
|
|
Gogoratu ditugun Herodotoren historien ondoren nazio eta polis grekoen gainbehera dator, Jerusalemen hondamena eta nazio juduaren barreiaketa lurbira zabalean, Alesander
|
Handiaren
Inperio helenista eta Zesarren Inperio erromatarra. Engoitik filosofia moral kosmopolitak eta Orienteko erlijio unibertsalak jabetu dira munduaz, kristautasuna oroz gain.
|
|
2020
|
|
|
Hartan, gogamena" logos gartsua" (mintzaira sutsua) litzateke, eta gogoeta egiteko bide bakarra, berriz, arrazoia. Munduaz pentsatzeko soilik modu bat onartzen denean eta mundua bera aldagaitza dela uste izaten denean, monoteismoaren ardatzak ezarriak daude, eta horixe egin zuten estoikoek Alejandro
|
Handiaren
inperio garaian.
|
|
2023
|
|
|
590) eta akemenestarrak (k.a. 550), jarraian Alexandro
|
Handiaren
inperioaren parte izateko (k.a. 330).
|
|
|
Bellen adibideak argi erakusten du nola britainiar emakume zuri batzuek Britainia Handiaren eta Europaren mugez haraindiko gailentasun inperialaren esperientziari esker lortu zuten etxetik kanpo lehen lehen askatasun esperientziak izatea. Historiaren ohiko aurrerabide mantsoan ez bezala, Britainia
|
Handiko
inperioa azkar batean hazi zen XIX. mendean zehar, eta britainiar emakumeak inperioko herritar bihurtu ziren. Emakume zuriak oraindik ere beren senarren legezko ondasunak ziren garaian, tentagarria zitzaien, agerikoa denez, normalean galarazia zitzaien boteretik pixka bat hartzea, tentagarriegia beste emakume batzuk mendean hartzeari uko egiteko.
|