|
2000
|
|
|
Van IJzendoorn ek eta bestek (1994), oso interesgarria den azterlanean, ama/ haurra bikotearengan atxikimendu inseguruak aldatzeko azken hamabiurteetan egin diren interbentzioak errebisatu dituzte. Gurasoen sentikortasuna dalan ezberdinetan agertu den garrantzi
|
handiko
faktorea, atxikimendu seguruareneraikuntza lortu ahal izateko. Ainsworth en hitzetan (1978), haurrarenatxikimendu seinaleak modu egokian pertzibitzeko eta interpretatzeko, eta eraegoki eta azkarrean erantzuteko, amak duen ahalmena sentikortasuna da.
|
|
2003
|
|
|
2000 urteko harrapaketak kaskarrak izan baziren ere (batez ere, ur sakonetan zeudelako izan zen, ezin iritsizkoak baitziren gure arrantza modu tradizionalerako, kanaberaren bidez), egoera ona da. Hala ere, litekeena da eskala
|
handiko
faktore klimatikoak haien portaerari erasaten aritzea.
|
|
|
Kovacs Fundazioak, Balearretako Gobernuko Hezkuntza eta Kultura Sailarekin eta Osasun eta Kontsumo Sailarekin, Balearretako Medikuen Elkargo Ofizialarekin, Ikasleen Gurasoen Elkarteekin eta Endesarekin batera Mallorcan egindako azterlan baten arabera, ohean arrisku
|
handieneko
faktorea,% 1.400, etorkizunean bizkarreko lesioa jasateko. Ehuneko hori eskoliosiaren (bizkar desbideratua) diagnostikoa baino lau aldiz handiagoa da, eta heterometriarena baino 30 aldiz handiagoa (hanka bat bestea baino luzeagoa izatea).
|
|
2004
|
|
|
Lan esperientzia, hizkuntzak, informatika edo gomendioak garrantzi
|
handieneko
faktoreak dira
|
|
|
Testean positibo emanez gero, Zirkulazioak gidariaren alkoholemia mailaren berri ere emango du. Kanpaina horretan, arreta berezia jarriko da alkoholemia edo intentzionalitate
|
handiko
faktoreak izan diren arau hausteen edo ezbeharren izenak eta inguruabarrak ezagutzeko, DGTko bozeramaileak azaldu duenez. Hain zuzen ere, Zirkulazioak atzo jakinarazi zuen bi gidari kasu zeudela, kontrako noranzkoan zihoazenak, hots, alkoholemia tasa handia zuten gizonak.
|
|
2006
|
|
|
Mikroorganismo honek kutsadura ekintza argia du, batez ere haur goiztiarrei eta, oro har, edoskitze artifiziala jasotzen duten 6 hilabete baino gutxiagoko haurrei eragiten die. Biberoien esterilizazio desegokia, higiene txarraren ondoriozko errekuperazioa edo esnearen kutsadura dira arrisku
|
handieneko
faktoreak. Horregatik, produktua prestatzeko higiene praktika egokiak funtsezkoak dira patogenoa ez ugaritzeko.
|
|
|
Horietako batzuek, gainera, konbinatu egiten dute aurrekontu ekonomiko bat aukeratzeko aukera, estetika apaingarri ikusgarri bati uko egin gabe. Sukaldeko altzariak osatzen dituzten piezetarako hautatutako materiala garrantzi
|
handieneko
faktoreetako bat da egonaldiaren beraren azken estiloan, bai dekorazioan, bai ekonomian. Hala, material bakoitzaren aukerak eta prezioak askotarikoak dira, eta etxe bakoitzeko ekonomia norberaren beharretara eta lehentasunetara egokitzeko aukera ematen dute.
|
|
2008
|
|
|
Zortzi urtetik beherako haurrekin ere hasten dira kasuak. Orain arte, mellitus 2 diabetea(" ez intsulinodependentea") pertsona helduekin lotu izan da, eta, horietan, faktore genetikoak, obesitatea (gogoratu behar da horien% 80k gehiegizko pisua edo obesitatea dutela), dieta desorekatuak (oso energetikoak eta azukre sinpleetan aberatsak), sedentarismoa eta zahartzea pisu
|
handiko
faktoreak izan dira. Gaur egun, diabetes mota hori kasu guztien %90 eta %95 bitartekoa da.
|
|
2009
|
|
|
Nire ustetan, eragin
|
handiko
faktorea izan liteke telesaio zehatz bat nork zuzentzen duen. Pasalo telesaioko aurkezleei, esaterako, patroi ideologiko bat dagokie eta Kuba ez dute gogoko.
|
|
|
haragi produktuen tratamenduak (kontserbazio efektuaren eta produktu mota bakoitzerako protokolo egokien azterketa), analisia (karakterizazio metodoen garapena), eta emaitzen dibulgazioa eta ustiapena. Ezartze kostuari dagokionez, arduradunek adierazi dute, landare estraktuek inbertsio handiagoa eskatzen duten arren, enbutizioaren azken prezioan izango lukeen eragina ez litzatekeela ia nabarituko pisu
|
handiagoko
faktoreek eragiten dutelako, hala nola lehengaiak. Horrek balio erantsia ematen dio produktuari, eta lehiakortasun handiagoa sektoreko enpresei; izan ere, ikerketa honen interes zientifikoaz gain, elikagaien segurtasunaren ikuspegitik duen garrantzia nabarmentzen da.
|
|
|
Ezaugarri horiek elkartuta, pitzaduren sorrera eta, ondorioz, haiei lotutako galerak murriztu nahi dira, bai ekonomikoak bai ekoizpenekoak. Baloraziorik
|
handieneko
faktoreak Fruta edo barazkiak bezalako elikagai freskoei aplikatutako kalitate terminoak itxura, zaporea edo freskotasuna bezalako alderdi asko hartzen ditu. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) txosten baten arabera, itxura “kontsumitzaileak hautematen duen lehen inpresioa” da, eta, beraz, erosketa egiteko erabakian eragin handiena duen faktorea.
|
|
2010
|
|
|
Bestaldetik, herrialde bakoitzak finantza sektorearen aurreko estrategian nazioarteko faktorea ere hartu behar du kontuan. Lehen aipatu ditugun herrialdeetan (AEB, Erresuma Batua), adibidez, finantza zerbitzuen esportazioa garrantzi
|
handiko
faktorea izan da finantza sektorearen garapenean. Beste herrialde batzuetan, alderantziz, atzerriko finantza erakundeetatik babestea izan daiteke bertako finantza sektorearen aldeko apustua egiteko arrazoirik funtsezkoena.
|
|
|
Ikertzaile kopurua eta gaitasuna izan daitezke garrantzi
|
handiko
faktoreak. Ikertzaile ez diren langileek berrikuntzaren aurrean duten joera ere baztertu behar ez den faktorea da berrikuntza sustatzeko orduan.
|
|
|
Zalantzarik gabe, garrantzi
|
handiko
faktorea da neurria enpresen lehiakortasunerako. Herrialde askotako industri politikan funtsezko helburutzat hartu ohi da industri arloko enpresen neurria handitzeko neurriak hartzea.
|
|
|
Lurraren kostua garrantzi
|
handiko
faktorea izan daiteke lantegi berriak kokatzeko orduan guztiz eraikita eta urbanizatuta dauden eskualde batzuetan.
|
|
|
Enpresa handien kasuan, kapitalaren eskuragarritasuna ez da garrantzi
|
handiko
faktorea lantegi berriak leku batean edo beste batean kokatzeko. Izan badituzte nazioarte mailako kapital merkatuetara heltzeko aukerak.
|
|
|
Enpresen jabetza garrantzi
|
handiko
faktorea izan daiteke desindustrializazio prozesuetan eta, batez ere, deslokalizazio prozesuetan. Jabetza finantzarioa duten enpresak askoz errazago deslokalizatzen dira, epe motzeko errentagarritasun azterketen arabera.
|
|
|
Behin baino gehiagotan azpimarratu denez, arrazoi estrategikoetan oinarritu ohi dira horrelako inbertsioak, epe luzeko arrazoietan gehienbat, eta inbertsioa egiteko edo ez egiteko erabakia hartzeko orduan gobernuen laguntzak ezin dira izan garrantzi
|
handiko
faktorea.
|
|
|
Alde horretatik, sindikalizazio politika ere izan daiteke kontuan hartu behar den garrantzi
|
handiko
faktorea. Adibidez, atzerrian inbertsio produktibo bat egiteko orduan, hainbat zalantza izan dituzte enpresa askok Mexiko eta Txinaren artean, inbertsio horren kokapena zehazteko.
|
|
|
Batzuetan, ondorio txarrak iraunkorrak izan daitezke, eta akats psikoneurologikoak hartzen dituzte, hala nola arreta arazoak, funtzio motorraren aldaketa, hizkuntza eta memoria, edo gaitasun kognitiboaren murrizketa. Itsas kutsatzaileen kontzentrazio
|
handiko
faktoreek bat egiten duten populazioei buruzko zenbait ikerketak eta arrainetan aberatsa den dietak erakusten dute aldaketa horiek asko handitzen direla haurren artean. Gune kutsatuenak Eskandinaviako herrialdeetan edo Feroe Uharteetan, non PCB maila aztertu baitzen, kontzentrazio handiak hauteman ziren amaren esnean; izan ere, aztertutako eremua iturri kutsatzaileetatik hurbil ez egon arren, itsasoko haizeek eta korronteek eskualde horietara eraman zituzten.
|
|
2011
|
|
|
Hazten ari diren ekonomietan inflazioak gora egiteko mehatxu gero eta
|
handiagoan
faktore garrantzitsua dela adierazi dute
|
|
|
Gainera, gero eta gaixo gehiago daude gibeleko minbiziko taldeetan edo gibeleko transplante programan, arrisku faktore klasikorik gabe (infekzio birala eta gehiegizko alkohol kontsumoa), baizik eta obesitatea eta gibel gantzatsua. Obesitatea eta gehiegizko pisu arina ez dira arrisku
|
handiko
faktoreak, obesitate morbidoa bai, ordea. Azken datuen arabera, gibelean eragiten du.
|
|
2012
|
|
|
Botere eta aberastasunaren egarriarekin batera, erlijioa ere garrantzi
|
handiko
faktorea dugu. Are gehiago, Aita Santuak emandako legitimazioa funtsezkoa izan zen Ameriketako kolonizazioaren lehen uhina ulertzeko, bera baitzen orduko erresuma kristauek osatzen zuten nazioarteko erkidegoaren burua.
|
|
|
herenean, emakumeen arazoa da ernalezintasuna; beste herenean, gizonena; %15, gizonaren eta emakumearen arteko konbinazioak eragiten du, eta gainerako kasuak ez dira azaltzen. Arazo endokrinoek, hala nola mellitus diabeteak edo tiroideek, ugalkortasunari eragiten diotela badakigun arren, dietako akatsak arrisku
|
handiko
faktore gisa azaleratzen hasten dira. Baina, era berean, arrainetan eta oliotan dauden omega 3 gantz poliasegabeetan aberatsak diren elikagaiak kalitate hobeko esperman bihurtzen dira.
|
|
|
Adibide honetan, kolesterola murrizten dutela esateaz gain, kolesterola zenbait gaixotasun kardiobaskularrentzako (bihotzeko gaixotasun koronarioa) arrisku faktorea dela esan daiteke. Beste adibide bat Xilitol duten txikleak dira, hortz plaka murrizten baitute, eta hori arrisku
|
handiko
faktorea da hortzetako txantxarrerako. Zer motatakoak dira aitorpen horiek?
|
|
|
Luis Peña Gastroenterologia, Hepatologia eta Nutrizio Pediatrikoaren Espainiako Elkarteko lehendakariak azaldu duenez, amaren esneak “osagai ugari” ditu, mekanismo biologiko konplexu batzuen bidez laguntzen eta babesten dutenak, besteak beste, infekzioen defentsak sortzea eta elikadura antigenoekiko tolerantzia garatzea. Mediku profesionalek adierazi dute haur zeliakoek eritasunaren aldeko jarrera genetikoa dutela, eta, beraz, haien iritziz, arrisku erantsi
|
handiko
faktorea da zeliakoen senideak izatea. Alde horretatik, nahiz eta patologia pertsona baten bizitza osoan sor daitekeen, “REPAC” azterlanaren datuek erakusten dute diagnostikoaren batez besteko adina 3,7 urtekoa dela, eta diagnostikoen %42 bi eta sei urte bitarteko haurrena dela.
|
|
|
Uda bidaia garaia da, horietako asko atzerrira. Kasu horietan, uraren kontsumoa da arrisku
|
handieneko
faktoreetako bat, aldaketa gastrointestinalak eragiteko erraztasunagatik. Uraren jatorria ezagutzen ez bada edo uraren purutasunari buruzko zalantzak badaude, kontuz jokatu behar da.
|
|
|
Hala ere, amaren odoleko fetuaren DNA test hori duela gutxi aurkeztu dute Espainian, eta 2013ko urtarriletik aurrera eskura daiteke, baina laborategi pribatuen bidez. Cristina Gonzálezen iritziz, proba diagnostiko hori osasun sistema publikora eramatea ez da oso bideragarria. “Kostu
|
handia
faktore oso mugatzailea da”, eta “ezinezkoa” egiten du laborategi publikoetan ezartzea. Hala ere, González positiboa da, “tekniken aurrerapenak eta garapenak kostuak murrizten baititu”.
|
|
2014
|
|
|
Elektrizitatearekin loturiko energiari (korronte elektrikoa garrantzi
|
handiko
faktorea da, gaur egun) energia elektriko deritzo.
|
|
|
Horrek azaltzen du, ordea, oso estres berezia izan dezaketela lagun iletsuentzat lekualdatzeak eta aldaketak. «Katuak bereziki sentikorrak dira bere inguruko aldaketekiko, eta, ondorioz, ongizateari kalte egiten dion antsietate
|
handiko
faktore bihur daiteke», ondorioztatu du Ohioko Unibertsitateak (AEB) egindako felino portaerari buruzko lan zabal batek. ).
|
|
2015
|
|
|
Gaixotasun batek aurrera egiteko orduan eragin
|
handieneko
faktoreetako bat hezetasuna da. Urak gaixotasun baten azken etapen gauzatzea bultza dezake, esaterako, esporen erneketa edo horiek ostalarian garatzea eta sartzea.
|
|
2018
|
|
|
–Jakin badakigu aurretiaz trastorno bipolarra pairatzea erditze osteko psikosirako arrisku
|
handiko
faktorea dela.
|
|
|
Joan den maiatzaren 31n Tabakorik gabeko Nazioarteko Eguna ospatu zen, eta horrek, aurten, erretzeak osasun kardiobaskularrean duen eragina izan du ardatz. Izan ere, Osasunaren Mundu Erakundeak (OME) azpimarratzen duenez, tabakoaren kontsumoa arrisku
|
handiko
faktorea da gaixotasun koronarioa, garuneko hodietako istripua eta gaixotasun baskular periferikoa garatzeko. Arrisku kardiobaskular horiek minbizia nozitzen dute.
|
|
2020
|
|
|
Hala ere, elikagaiak prozesatzeko edo prestatzeko moduak eragina du azken antinutrienteen kopuruan, eta, beraz, organismoan nola jarduten duten. Zerealen kasuan, garrantzi
|
handiko
faktorea da; izan ere, behar bezala prozesatu edo kozinatu ez badute, antinutrienteen maila jakin bat mantendu dezakete. Egoera hori oso delikatua da gariz, arrozez, oloz eta artoz egindako haurrentzako elikagaien kasuan.
|
|
2021
|
|
|
Emakumea izatea eta, gainera, adinekoa izatea, indarkeria jasateko arrisku
|
handiko
faktoreak dira. Indarkeria hori era askotara agertzen da:
|
|
2023
|
|
|
Gizarte heldu orotan, garrantzi
|
handieneko
faktoreetako bat, beraz, emantzipatzeko, autonomiarako eta norberaren aukeretan konfiantza izateko desira da, hau da, autoestimu egokia izateko nahia, eta autoestimu horrek, gainera, gizarte horren iraupena bermatzen du.
|
|
|
Eraldaketa digitala garrantzi
|
handiko
faktorea dela gogora ekarri dute," teknologikoki aurreratua eta etengabe aldatzen ari den mundu honetan; izan ere, enpresei efizientzian eta produktibitatean aurrera egiten lagun diezaieke, erabakiak hartzea erraztuz eta datuak erabiliz haien prozesuak denbora errealean monitorizatzeko, jarduerak eta fluxuak planifikatzeko simulatzeko, kostuak kontrolatzeko, ingurumen inpaktua murrizteko eta...
|
|
|
Jadanik luze eta zabal aztertu dugu nola eragin duen sare sozialen eta pantailen erabilerak zuzenean adin txikikoen osasun mentaleko arazoetan eta suizidioan pentsatzean eta horrekiko jarreran. Arrisku
|
handiko
faktore bihurtu da, baina, hori bai, iragartzeko gaitasun txikikoa; aipagarria da, halaber, zeharkako eragina, oso modu nabarmenean egiten baitie eraso MOEk suizidioaren prebentzio eraginkorrerako gomendatutako lau mugarriei175:
|