2015
|
|
Ikasia dut lezioa, beraz, eta juxtu kontrakoa egingo dut hemen, hasieratik aitortu harremana, Gipuzkoako eskolarteko txapelketan, hamar urte inguru nituela, aipamen berezi bat eman zidatela, alegia, paperezko bertsoen sailean. Zer dirudien ezdeusa, ezta, bertso bat osatu izanak, bakarra, hamarreko handia zen gutxienez, nahiz eta antza denez hori ere baden nire bertso ezjakintzan gaizki ulertu dudan zerbait, akaso meritu
|
handiena
ez delako silaba gehiago betetzea ezpada gutxiagorekin esatea esan beharreko guztia; edonola ere, badirudi ezdeusa ezta, bertso bakar horrek hamaika plazetako hamaika aleen alboan; bat batean osatu banu, behintzat. Dena dela, bakarra izan arren ondo gogoan dut, besteak beste deskubrimendua egin zutenek bidali didatelako pieza ez behin ezpada bi bider, emailez eta whatsappez, eta atzera begira balio izan didalako hantxe 10 urte freskorekin Gipuzkoako ez naiz akordatzen zer herritan idatzi nuen hark, neure buruari analisi txiki bat egiteko eta erronkatxoa jotzeko.
|
|
Holliwooden ere ibili omen ziren, izarren hiribidean. Michael Jacksonen izarra ere bidali zidaten whatsappetik, baina nik banuen Laida Rock eta Jackson
|
handiak
ez zizkidan barruak eragiten. Ikusi omen zuten bista itzelak zituen Griffith Observatoryko miradorea ere; nonbait, hiriaren handitasuna bistaratzen duena, eta Los Angeleseko kale infinituak erakusten dituena.
|
|
Batzuek etorkizun iluna ikusten zioten euskaltasunaren jarraipenari, eta beste batzuek, gazteenek akaso, argi utzi ziguten gogoz eusten zietela gure kulturaren sustraiei. Ezagutu genuen Jaialdi handia, eta baita tamainaz hain
|
handia
ez den baina akaso edukiz josita dagoen beste bat ere. Ikusi genituen guretzat arrotzak zaizkigun parajeak eta baita gozatu haietaz ere.
|
2016
|
|
Bertsolarien bikotekide, guraso, bestelako ahaide, lagun, ezagun eta ezezagunak. Ikerlariak, adituak, arrasto
|
handirik
ez baina esateko zerbait badutenak, serioak eta arinagotik aritzea nahiago dutenak… Euskaldunak, euskal herritarrak, italiarrak, katalanak, mexikarrak, kanariarrak, ingelesak, ukrainarrak, galiziarrak, Puerto Ricokoak, venezuelarrak, argentinarrak, Granada Karibearrekoak… Adin guztietako jendea. Apologistak, detraktoreak, eszeptikoak, boluntariosoak…
|
|
Egoera horretan, Bertsolariarenak ez ninduen ez asko ez gutxi kezkatzen, baina, lan
|
handia
ez zenez, Joxeanek abian jarritako egitasmoan kateatzen joan nintzen pixkanaka.
|
2017
|
|
Oso kirolzalea sentitzen nintzen, gainera, ez kirola jarraitzen nuelako soilik, kirolean ere dexente ibilia nintzelako baizik. Trebezia
|
handiegia
ez beharbada, baina saiatua bai.
|
2018
|
|
Egun horretan, Ameriketatik etorritako hiru artzain euskaldun zeuden bertan bertso gosez, eta eskatu omen zioten Bautistari bertze bertsolariren bat bilatzeko, beraiek joanen zirela eske. Gizonak bertze aukera
|
handirik
ez eta anaia Xalbadorrengan pentsatu zuen. Garaia hartan, Arantzako herrian telefono bakar bat omen zegoen, Bolinea izeneko dendan, bertara deitu eta agindua eman ondotik, bilatu, ados jarri eta han Joan omen ziren artzain amerikarrak haren eske.
|
|
Baliteke. Bertzela ere izaten ahal zen, beharbada Joxe Manuel lanean ariko zen
|
handik
ez sobera aparte, Bertizaranan berean edo Baztan nahiz Malerreka aldean. Kontuan hartu denbora hartan jo eta fuego ariko zirela Bidasoko trenbidea egiteko afanean (1916ko maiatzean egin zuen Elizondoraino ailegatu zen lehenbiziko bidaia ofiziala) eta jende aunitz zela mendiak zulatzeko edo suzko gurdiaren bidea zelaitzeko.
|
|
Gogoa behar du auzitegietako paper lan nahasi eta garestian bigarren aldiz hasteko! Berezko urguilu
|
handia
ez ote zuen, eta ezin eraman Alcaine bezalako gizajo batek hari irri egitea. Bertizarana eta Malerreka aldeko jauntxo jendeak animatu ote zuen pauso horiek ematera?
|
2020
|
|
Zuazubiskarrek saio
|
handien aurretik
ez du yogarako joerarik. Bezperetan arnasketa bereziak egiten saiatu izan da, baina egunean bertan ihes egin izan dio lasaitasuna bilatzeari, ez topatuz gero gehiago larritzeko ikaraz:
|
|
|
handia
ez da hau,
|
2022
|
|
Hasteko, nik ez nuen irabaztea espero, eta hurrengo astea deskantsurako aste moduan neukan antolatuta, finalaren aurreko astean neke asko pilatu nuelako. Buruan neukana zen “gabonak eta lo”, eta zurrunbilo hori iristean, ez dakizu oso ondo zer esaten ari zaren, hausnarketa sakonetarako tarte
|
handirik
ez dago, eta zu ere ez zaude hausnarketa oso sakonetarako… Nekea sumatu nuen.
|
|
Azkar erantzun zion Txirritak, bederatzi puntuko beste hamabi bertsorekin. Azalpen
|
handirik
ez du ematen: Fermin bilerara berandu iritsi zela bitartean edanean zebilelako, eta berak erabakia azkar hartu beharra zeukanez, inguratu zirenekin egin zuela tratua.
|
|
Zentzu horretan, bertso eskolak arnasgunetzat hartzen dira, euskara hain presente ez dagoen eremuetan batez ere, giro euskalduna bilatzen duen jendea elkartzen baitute. Gainera, bertsozaletasun
|
handirik
ez duten pertsonak ere hurbilarazten ditu zenbaitetan, euskara bermatzen delako eta bilatzen diren diskurtsoak eta balioak aurkituko direlako.
|
2023
|
|
La Renaxensa k galegoz idatzi zuen urretxuarraz eta La Ilustració Catalana k, katalanez. Espainiako egunkari
|
handietan
ez ezik Las Baleares, El Isleño, El Eco de Santiago edo El Guadalete bezalako argitalpen periferikoetan ere irakur zitezkeen bertsolariaren gorabeherak. Frantzian, Revue des Pyrénées et de la France Meridionale, Le Journal des Débats politiques et littéraires, Le Gaulois eta beste hainbat interesatu ziren gaiaz.
|
|
Plazan, orain, hilabetean saio “bat edo bi” egiten ari dela dio: “Beraz, ezer
|
handirik
ez. Astean zehar bertso eskolarik eta apenas ari naiz egiten orain.
|
|
Nola eta zergatik transmititzen dute bertsolari batzuek, oro har eta ia guztiontzat, beti zer edo zer? Kasu
|
handirik
ez nion egin orduan txispa hari. Baina afari buelta batean atera zen gaia berriro, eta artean egunak pasatu baziren ere, berriz heldu nion amuari.
|
|
Azken batean, pentsatzen du, behin horretara jarrita, kimaketa txiki batzuekin puskaz litzateke kitzikagarriago Txapelketa Nagusia. Badaki zuhurtziak agintzen duela antolakuntzan, funtzionatzen duenari bidea egiten uztearen alde agertu ohi dela bertsozalea gehienetan –irekidura bai, jarraidura ere bai– Irauli
|
handiegirik
ez, beraz: moldaketa txiki batzuk dakartza, ukitutxoak, bertsoaren festa handia zinez izan dadin emozioen eztanda.
|
|
Galdemodu horiei erantzuteko, Joseba Gabilondok hain manera oparoan urraturiko bidetik jo eta neure burua aipatuko dut: 2013ko zutabe batean –Bertsobluff.eu paratu nion izena, Bertsobluff.eus paratu beharrean–, guti hemen erraten ari naizena –bertsozaletasun
|
handirik
ez dudala alegia– erran nuen Berrian. Izenik aipatu gabe, Xabi Payak erantzun zidan egun batzuk geroago:
|