|
2000
|
|
|
Jantoki handia ostatutik bereizteko bionboaren atzetik heldu zen. Kasu handiz atera nituen
|
handik
begiak. Bizpahiru talde ugariagoez aparte, inongo itxura beldurgarririk gabeko bikoteak nagusi ziren esparru handi horretan.
|
|
2002
|
|
|
Eta horrelan hasi eta sendo bihurtu zan industriaren garapena. Baserrietako jendea, jende gaztea batez be, lantegi
|
haundietarantz
begira
|
|
|
Elikagaien industrian izozkiei kolorea emateko erabiltzen da, eta kontsumitzaileen osasunean ondorio negatiboak eragiteko. Jakina da dosi
|
handietan
begietako arazoak ager daitezkeela. Xantofilek, berez, ez dute garrantzi handirik elikagai gehigarri zuzen gisa, baina oso garrantzitsuak dira arrain haztegietan hazitako amuarrain edo izokinei ematen zaien elikagaian, bai eta oiloei ematen zaienean ere.
|
|
2005
|
|
|
Gure gazteen jainko ttipietan ere bai. Jainko
|
handiari buruz
begiak altxatzen dituztela deplauki aitortzen dutenak. Gauza bera egitera gomitatzen gaituzte.
|
|
2006
|
|
|
Brigham and Women’s Hospital eta Schepens Ikerketa Institutuko (Boston, Massacusetts) ikertzaileak ondorio horretara iritsi ziren 37.000 emakumeren ohitura dietetikoak aztertu ondoren. Azterlanaren koordinatzailearen arabera, Biljana Miljanovic, «ikus dezakegu omega gantz azidoak, arrain urdinean eta fruitu lehorretan ohikoak direnak, gehiegi irensteak begiak babesten dituela; aldiz, ongarri oliotan edo saltsetan dagoen omega 6 proportzio
|
handiagoak
begi lehorraren sindromearen arriskua areagotu dezake». Ikertzaileak azpimarratu duenez, omega 3 azidoak eta omega 6 dietan duten bereizketarekin bakarrik murriztu daiteke begiak lehortzeko arriskua ia %70.
|
|
|
saltsa ona!, esaten zuen Mixak, okela, okela ona!, esaten zuen, hitz hori bizkaian ikasi zuen, eta ordizian harritu iten ziren, hauek nondikan datoz?, eta Mixak hala iten zuen, euskaraz bere moduan eta gero numeroak erdaraz eta numeroak erdaraz esanda jendia pixka bat lasaitu iten zen, eta hura benetan gaizki nola atera zitzaigun handik nik tuterara nahi nuen, festa izugarriak izaten omen dira han, eta Mixak ezetz, hara etzuela nahi, lehenago han arizana zen eta han mobida izan zuen eta igual behar ez zuen batekin topo ingo zuela, zergatik Mixak, errusiatik etorri zenian, ekarri zutenekin eta etortzeko pasaportia eta lan baimenak in zizkiotenekin zorren bat bazuen, horregatik etzuen fotorik nahi eta horregatik ere etorri zen herriz herri nirekin, ezpaitzitzaion herrian udaletxiak pagatzen zionarekin ailegatzen eta zeuzkan diru pixarrak errusiara bidali zituen han bi alaba baitzituen eta horregatik etzuen ezta pentsioa pagatzeko ere, baionan in genituen bi gau, jarri ginen kale luze batian, han ziren saltzaile guztiak eta hainbestian, etorri zitzaigun magrebeko ume moko bat kollariak saltzen zebilena eta haragirik gabe eskatu zigun bokata bat, ezpaitzen haragiarekin fiatzen, txerria ote zen, eta Mixak in zion hari saltsarekin bokata, berrogeita hamar xentimo, eta gero sailian sailian hasi ziren etortzen magrebeko umiak, eta gero hango zaharrak ere bai, eta nik, nahikoa dek!, kontra in nien eta Mixari ere kontra ze bestela ere nahikoa lioa bagenuen, makina bat moxkorrekin peliatu nintzen, ezpainuen pitorik entenditzen eta haiek manera txarrekin etortzen, Mixak ere gutxi entenditzen zuen baina hura moldatu iten zen, moldatzeko zera hori zuen, abilidade hori, bera lasai zegoen, ni takartu nintzen, hirekin ruina zaukaat!, irribarre iten zuen, baionan bi lo in genituen, bigarren egunian, bertan, nik banku batian, zakuan, eta Mixa furgonetan manta batekin, halako batian esnatu naiz eta, arratoi bat zakuari oxka, salto in nuen, alde in zuen hark, eta ni in nintzen lurrera erori eta, lurrian nengoela begiak bildu eta atzera lo gelditu nintzen, nekia, Mixak berriz, hamabi ordu in zituen tirada batian, hark ere nekia, iten bazuen zutik ordu asko hankan mina jartzen zitzaion, zergatik behatz txikia moztuta zeukan, hori izan zen kropotkin, uste dut izena, hiri bat txetxeniatik honontza, zergatik kuarteletik lagun batekin eskapatu zenian, kamioi bat pillatu zuten eta heldu ziren hiri horretara, lagun haren etxera eta, berak botak erantzi gabe bazeraman lau hilabete, eta mina, eta mina, hanka dena haunditua eta han moztu zioten, gero handik pasa zen ukraniara, han mafia batekin tratua in edo hala etorri zen, ihes, beti ihes, esaten zidan, txikitan ere, amak minan lan iten zuen eta, mina itxi zutenian handik hanka in behar, orain, hau da nire etxia!, esaten zuen, bidia zela bere etxia, pena zuen familiagatik, umeekin askotan gogoratzen, handik, baionatik, berara goazela, furgoneta malda batian gelditu zitzaigun, hura izan zen aurreneko aldia, Mixak sartu zuen burua motorrian, jo zion ostiko pare bat, martxan jarri zen, berara ailegatu eta han jendiak irriak eta burlak iten zizkigun eta handik kontzejal batek edo eztakit zer zen bidali gintuen eta ni hitz inda nengoen hurrengo egunerako oiartzungo tipo batekin eta hark esan zigun halako ordutik aurrera jartzeko halako tokian, eta bueno, jarri ginen eta in genituen gelditu gabe hirulau ordu lanian, halako batian altxatu zen haize fuerte bat, amarratu genuen toldoa barandilla batian eta ezin, toldoa puxkatu eta noski sua itzali eta ezin aguantatu behintzat, gauzak azkar bildu eta martxa, hurrengo goizian, toldoa partxiatu genuen, garbitu garbitzekoak eta erostekoak erosi eta, berriz ere martxa, gasteizera joan ginen, han jarri ginen parte zaharrian, kantoi batian, hara etzen poliziarik sartzen eta han ondo saldu eta ondo egon ginen, bitartian diru balantziak in genituen eta etzen askore baina, zerbait ari ginen, Mixak orain errusiara joatiarekin iten zuen ametsa, eta nik ere nire ametsak baina nik garbi neukan gutxirekin biziko nintzela eta tailerrera pentsatu ere ez, han gasteizen haragia bagenuen oiartzundik sobratua eta hura eraman ekarriekin in zitzaigun lizundu, xerrak kutxilloarekin garbitu genituen, Mixak etzuen saldu nahi, eta nik, ba, lizun pixka bategatik, baina handik aurrera nazkatu ginen eta hasi ginen solomoa, piper saltsarekin, gasteiztik joan ginen leitzara zuzenian, han etzen guretzako tokirik baina albintiarekin diskutitu genuen eta hark zerga kobratu zigun eta utzi zigun toki bat, gero jeneradoriak etzigun arrankatzen eta presoen txosnan eskatu genuen entxufe bat, ondoan bagenituen ijito batzuk karrito batekin eta haiek ikusi zuten guk argia bagenuela eta guri eskatu ziguten, beltz bat ere etorri zitzaigun eske eta gero zilar saltzaileak ere, argentinako batzuk, gero hurruna, bagenekien zaila zela oso baina guk bilbora nahi genuen, bilbon astebete! ...en, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru
|
haundia
begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurr... bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa lasaiago zegoen, esan nion, pozik egongo haiz hi, barre in zidan, tartian aurpegi luzia jartzen zidan lagun iteko, hala bada, pentsatu genuen, utzi beharra behintzat, paperik gabe noski, furgoneta bertan utzi eta Ixioren gruarekin itzuliko ginela, artian argitzen ari zen, sortaldian lainoak gorri gorri, halako batian, Mixak niri, dena dela, esan zidan, hori etzen bidia, begiratu nion, beheko ezpaina beti bezala kanpora aterata zeukan, zer?, esan nion, egon zen puxka batian eguzkiak argitzen zituen laino gorriei begira pentsakor, gero, bide horrek, esan zidan, etzeraman inora, sinisgor begiratu nion, ahoa zabalik, profeta bat ematen zuen, miretsita nengoen, esan nion, zer esan nahi duk?, furgoneta, esan zidan, furgoneta, aitzakia bat zen, bat batian konprenitu nuen, begiratu nion, irribarre in genion elkarri(...) Stefani galdetu genion, esan zigun ezkaitik ateratzen zela autobusa, hartu genituen poltsa batian gauzarik beharrenak, in genituen gora behera kilometro batzuk, ibili ginen, ibili ginen, iten zuen bero haundia, erreka baten ondoan gelditu ginen, Mixa bainatu zen eta jan genuen mokadu bat, ixiltasun haundia zegoen, uraren hotsa bakarrik, puxka batian hala egon ginen, berriz ab
|
|
|
bilbon akitu arte!, esan genuen, bagenituen telefono batzuk, ia lotu genuen, azkenian ezetz, etziguten utzi, horregatik tafallara segitu genuen, han bukatu zitzaigun solomoa eta Mixak baratxuri zopa prestatu zuen eltzian, baratxuriak zanpa zanpa in eta eskatu genituen bar batian ogi zaharrak eta txorizo batzuk erosi genituen, handik in genuen goizueta, han jende txikitxoa zegoen, diferentzia haiekin Mixa harrituta zegoen, han leitzan ezagutu genuen saltzaile bati zerbeza kaja bat eman eta bere aldian toki bat utzi zigun, hurrengo goizian, handik gatozela, errebuelta asko eta Mixa mariatuta zijoan, baso zahar batian, basoko mutilak motozerrekin eta gazte batzuk pagoetara igoak, batzuk aurpegiak estalita, beste batzuk makillatuta bezala, kolore txuria, lekeition in genuen goizaldian ordu pare bat bidali bitartian eta zarautzen heldu bezain laster etorri ziren bi munipa eta papera eskatu ziguten eta herritik aparte jarri behar izan genuen, bermion in genuen gau ona, kontzertu haundia zegoen eta laurehun bokata saldu genituen, denak eta gehiago ere salduko genituen, argi pirrintarekin ari ginen gauzak furgonetara jasotzen, ya ari ginen burniak biltzen, halako batian bronka izugarri bat, tipo txiki buru haundi bat gugana ikaratuta korrika eta ikusi ez ikusi furgonetara sartu zitzaigun eta atia itxi zuen, haren atzetik amorratu batzuk, ni, zer pasatzen da!, tartian jarri nintzen, joputa!, esaten zuten, neska bat bortxatu zuela txiki hark, nahi zizkioten barrabilak moztu, nik tranki tranki!, bakarrik esan nuen, eman zidaten ostia latz bat, ya furgonetara sartu behar zuten, Mixa etzen ikaratu eta hanka burni bat ibili zuen airian, bidali zituen bi tipo lurrera, jende gehiago etorri zen, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru haundia begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurrera, galdezka galdezka, heldu ginen ariztira, feria zen ariztin, jende gutxi, haur batzuk, barraka batzuk, tipo batek puñalarekin jolas iten zuen, bi lagun padera zabalian ogia erretzen ari ziren, etorri zitzaigun herriko mutil ile luze bat, informatu zen zer zen gure nahia, esan zigun ostatuaren ondoan non jartzia genuen, nonbait, esan zigun hark, gobernuak, bertako jauntxoekin elkar hartuta, pribatizatu in nahi zituen mendi haietako lurrak, eta kontra iteko zen festa, nik susmoa, zibilak joango ote ziren eta, joan nintzen begiratzera bazterrak, ez nintzen fiatzen, Mixa mutil harekin gelditu zen, itzuli nintzenian ostatuan ziren biak, Mixa ikusten zen gustora zegoela, mutil ile luze hark, Stefan izena, galderak iten zizkion, errusiako eskolaz, siberiaz, hango ibaiez, lehortu zen itsaso batetaz, iluntziarekin hasi zen jendia etortzen plazara, guk sua piztu, bonbillak arboletatik txintxilika jarri eta, gutxi bat, gutxi bat, oso ongi saldu genuen, goizaldian, bostak seiak izango ziren biltzen hasi ginenian, denak bildu eta abiatzera goazela, furgonetak, etzuela nahi, aritu ginen, eman genizkion takateko batzuk, alferrik, ematen zuen hila zela motorra, probatu genuen Stefanek utzi zigun bateria batekin, etorri ziren ferianteak ere, motorrari begiratu, burua kordokatzen zuten, etzen hari nondik sartu eskua, ezin ezer egin, apartatu ginen, madarikatu genuen gure suertia, Mixa ...en, akatu baino lehenago sartu ginen furgonetan nola hala, hautsi ziguten atzeko kristala eta burni batzuk han utzi genituen, atera ginen bermiotik, zartaien eta serbilleten artian gure buru haundia, alkandora urratua, puta, esaten zuen, puta zela, etzuen besterik esaten, neska hura, puta zela, halako batian, herritik ateratzeko maldan, taka, in zen furgoneta berriz ere gelditu, jaitsi ginen, buru
|
haundia
begiak atera beharrian ikaratuta zegoen, eskerrak eman gabe piztia bezala mendira salto in zuen, hurrengo egunian ez, hurrengoan, furgoneta karga in, nafarroa aldera abiatu ginen, ba omen ziren hango erdialdeko haranetan herri txiki batzuk, denbora hartan jaiak zituztenak, jendetzarik ez, esan ziguten, baina joanez gero poliki salduko duzue, pasa genituen harako mendiak, iritsi ginen ipuruen lurr...
|
|
2008
|
|
|
Ernestinak esatekoa esan ahala, ordea, barre egiteko gogoa etorri zitzaion mojetako bati: aho ezpainez hots bat ere atera zuen, handiagoa ere izan zitekeena baina istantean erreprimitu zuena, masailak puztuta; orduan, baina, mojaren hots hark kutsatuta edo, bati baino gehiagori etorri zitzaion barre egiteko gogoa, mojen aurpegietara zuzendutako zehaztasun
|
handiko
begi multifokal batek ez zuen besterik adieraziko?, halako eran, non, azkenean, moja haietako bat, sor Klararen taldekoa zen?, egoerari eutsi ezinik, barrez hasi baitzen.
|
|
|
Baliabideak baditu, ordea: hegopeko koloreekin izaki
|
handiagoaren
begiak imitatzen ditu. Ez da zauriturik egongo.
|
|
|
Ernestinak esatekoa esan ahala, ordea, barre egiteko gogoa etorri zitzaion mojetako bati: aho ezpainez hots bat ere atera zuen, handiagoa ere izan zitekeena baina istantean erreprimitu zuena, masailak puztuta; orduan, baina, mojaren hots hark kutsatuta edo, bati baino gehiagori etorri zitzaion barre egiteko gogoa –mojen aurpegietara zuzendutako zehaztasun
|
handiko
begi multifokal batek ez zuen besterik adieraziko–, halako eran, non, azkenean, moja haietako bat –sor Klararen taldekoa zen–, egoerari eutsi ezinik, barrez hasi baitzen.
|
|
|
Harrituarena egin zuen! Idi zahar batek bezain
|
haundiko
begi batzu arrondatu zituen! Sekulako orro itsusia entzunarazten zuela," zoriari" esku batez lotu zen, besteaz marraza hartu eta zarraztaka seko, moztu zuen!
|
|
2009
|
|
|
Berdin dio halako proiektuak hiria izugarri zorpetuta utziko duen ala ez; egin eta kito. Gainera, kate motzean lotu ditu" ETAren inguruan" dabiltzanak; eta horrek sekulako itzala eman dio hiriko auzokide kopuru handi
|
handiaren
begietan. Gainerakoan, irudia da.
|
|
|
Halako paisaiarik! Lapurdiko kostalde osoa, eta Gipuzkoako itsas bazterraren zati
|
handiena
begietara sartzen dira Larrun gainetik. Zeru argiko eguna bada, ez da halako talaiarik Euskal Herri osoan, eta lainoak bista armiarma saretzen badu, Artzeren poemak kontsola lezake bisitaria:
|
|
|
Argi gehiago eta harrapari gehiago daude. Horregatik, zenbait artropodok eta moluskuk ikusmen eremu
|
handiagoko
begiak dituzte, begi konposatuak. Erleak dira horren adibide.
|
|
|
Goikoetxeak une batez isilean iraun zuen, Oskarri intentsitate
|
handiz
begira eta bizar zaindua ferekatuz.
|
|
|
Hiriko beste kaleetarako, horren trafiko handia ez dutenentzat, 10 lux gomendatzen dituzte eta 7,5 bizitegi auzoetarako. Argiztatze maila horiekin segurtasuna eta ikusgarritasuna ziurtatuta daude, giza begiak ez baitu hori baino argi gehiago behar ikusteko; argiztatze
|
handiagoarekin
begia egokitu egiten da besterik ez.
|
|
|
–murmurikatu zuen medikuak, zirkinik egin gabe. Idazmahaiaren gainean eskuak emeki emeki gurutzatu eta arreta
|
handiz
begira gelditu zitzaion hatzean jarrita zeraman eraztun mardulari. Harria lurrunduta zegoela iruditu zitzaion.
|
|
|
Misterio ulergaitz jakin minaren zizta zerion bizitzari lehen biztanle haien baitan, Nazimentu
|
handiari
begiak erantsi orduko. Tamaina itzeleko menditzar ikaragarriak, harkaitz trunko alimalekoak, zuhaitz trinko sendokote altuak... baita halaber, arrosa margoz eta usain gozoz apainduak, txorien txorrotxio alaiak nahiz usoaren xuxmurrak, tximeleta hegal margo hautsdunak, haren hegaldi ahul balantzatiak... eskuartetik irristakor zihoakion ale bihi hazkor ttikiak, zabaltzear den edozein lora pipita koxkorrak...
|
|
2010
|
|
|
Oinetan galtzerdiak eta sandaliak, eta buruan ilea zuri. Betaurreko lodi
|
handien atzean
begiak bizi bizi. Goizeko laurak ziren, baina hori ez zitzaion axola.
|
|
|
Eta bide horretan ezin zen jarraitu, indarrak sakabanatu egiten zirelako. Gainera, argitaletxe
|
handiek
begiak jarriak zituzten Euskal Herrian, legeak ekarriko zituen moldaketekin merkatu zabala ikusten zutelako hemen?.
|
|
2011
|
|
|
Eta landareak gogoratzen zaizkio. Harriak ez, belar
|
handiak
begien parean. Orduan, begiak zabalduko ditu.
|
|
|
Stubbs andrearen denda errepide ertzeko muino batean zegoen esekia. Bi leiho
|
handiak
begiak, ataripe zabala kapela, eta sabaiko iragarkia, MRS STUBBS' S zirriborraturik, kapelaren hegalean zut zuta erantsitako txarteltxo baten antzekoa.
|
|
|
«Agorrilaren lehen asteazken goiz batez abiatu ginen beraz Cambotik zazpi lagun, hiru gizon eta lau andre bi beribil atherbedunetan? arratsean berean gibelerat sartzeko xedearekin, Loyolako ikusgarri omen
|
handikoez
begiak betherik.»
|
|
|
Anitak eguzki betaurrekoak eta berokia kendu zituenean Bruce ahoa bete hortz geratu zen emakumearen gorputz lirainaren aurrean. Gau jantzi urdina zeraman eta, ezinbestean, Bruce Leeren begiak emakumearen titi
|
handiek
begi bistan uzten zuten bularraldean iltzatu ziren. Hasierako shock egoera gaindituta, txinatarraren begiek emakumea bere edertasun osoan kontenplatu zuten.
|
|
2012
|
|
|
Egin nuen mugimendurik
|
handiena
begiak indarrez ixtea izan zen. Ez nuen malkorik bota nahi.
|
|
|
Sar dadila itsumustuan argi
|
handia
begion baitara.
|
|
|
...BIDEZ EURIAK ‘TA NEURRIAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ HILAK ETA BIZIAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ ZAHARAK ETA BERRIAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ BIHOTZAK ETA AHOAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ ELEAK ETA BELEAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ GAZTEAK ETA GUREAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ EKIAK ETA HEGOAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ XURIAK DIRA BELTZAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ GIZONAK ETA EMAZTEAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ TIPIAK DIRA
|
HANDIAK
BEGI BELTZ BATEN BIDEZ TORURAK ETA KATEAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ KARTZELAK ETA PRESOAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ ZOROAK ETA TXAKURAK BEGI BELTZ BATEN BIDEZ INDEPENDENTZIAREN ARGIAK
|
|
2013
|
|
|
Abadiño irabaztera ohituta dagoen arren, aurten pisu nagusietan lortutako garaipenei balio berezia ematen die Edu Mendizabal entrenatzaileak: " Aurten pisu
|
handiei
begirako taldea osatu dute hainbat taldek. Guk, berriz, urteroko taldeari eutsi diogu.
|
|
|
Erlisionearen etsai
|
handienen
begiak ohartuak dire aspaldian, eta kazetak deiadarrez betheak ikusi ditugu, baizik eta nausitzen ari dela armadetan erlisionea; holakorik ezin jasan dezaketela, bertzenaz «libertatea» Frantziatik debruak eraman duela. Hola mintzo direnean, hein batean bederen sinhesten ahal ditugu.
|
|
2014
|
|
|
Telegrama irakurrita, kopeta goibelago jarri zuen. Oharkabean, eskua ezpata sagarraren babesera eraman zuen, eta
|
handik
begietarantz altxatu, begirada une batez ezkutatzen zuela. Agidanean, argien distirak mina eman, eta iluntasun bila zebilen, bere baitan hobeki ikusteko.
|
|
|
Eta txakurrak berdin segitu zuen, Beñatek zerabilèn lapitzaren mugimenduei arreta
|
handiz
begira: hain era deigarrian, non emakumeari ere deigarri egin baitzitzaion.
|
|
|
Zimino
|
handiaren
begietara zuzen ez behatzeko erne gabiltza, jarrera hori mehatxutzat hartzen omen baitute.
|
|
2015
|
|
|
Begitxmdorrak beste bati eperdia ikusteagaitik urteten ebala esaten zan. Begitxindorra kentzeko, lehengo giltz
|
handia
begi ondotik pasau eta zeozer esaten zan. Ostean, kipula egosiagaz egiten jakon.
|
|
|
Bihotza estutzen zidan pisu dorpea bazterturik, harridura
|
handiko
begiak jartzen ahalegindu nintzen. Horrek are gehiago kilikatu zuen Hans berritsua.
|
|
|
Doktoreari begiratu nion. Zuzenean destatuko zuen pistola bati ez zion niri baino beldur
|
handiagoko
begirik jarriko gizajoak. Ez nuen berehala erantzun.
|
|
2016
|
|
|
–Itsurik al zaudete denok? Beldurrik
|
handiena
begien aurrean daukagu elurra hasi zuenetik. Ala ez zaizue arraroa iruditzen ekaitz luze hau ere?
|
|
|
Dimitroven arabera, faxismoa, kapital
|
handiaren
begi bistako diktadura terrorista, da (Dimitrov, 1976) 3 Dimitrovek eskaintzen digun ikuspegiak, aurrean azaldu dugun Linzekiko beste ikuspegi guztiz ezberdin bat azaltzen digu.
|
|
|
eta, totalitarioen? artean bereizteak ez du zentzurik; izan ere frankismoa, kapital
|
handiaren
begi bistako diktadura, zen, beraz Tuñon de Lararen arabera, erregimena, faxista?
|
|
|
Artelanak, izatez, ezein moduko gauzak erakuts ditzake eta mota askotariko informazioak bil ditzake bere baitan (eta horren adibideak barra barra edukiko genituzke artearen historian), baina artelan horiek beren esentzian, obra legez tratatzen ditugun neurrian, produzitzen dituzten emankortasunak bestelakoak izango dira (Federico Fellini zinegile
|
handiak
begien aitzinean jartzen zigun abangoardiako arte «iraultzaileak» ere ez zituela II. Mundu Gerrako estropezuak leundu, ez zuzendu, eta ez zuela gudarosteko burdinaren goriak matxuratutako kontzientzia oldarkorretan egundoko samurtasunik eragiten). Defendatzen gauden arte mota honek (Susan Sontag) artearen analisia formalismo hutsera marjinatzen duela ere ezin genezake erraztasunez onartu; definizio hori mekanikoki herdoilduak dauden formula zaharrak behin eta berriz amaigabeko mugimenduzko gurpilean errepikatzea baino ez litzateke izango.
|
|
|
Carlos lurrera begira jarri zen, eta
|
handik
begirik altxatu gabe egon zen tarte batez.
|
|
2017
|
|
|
Dagoeneko amaitu du lehenengo platera eta orain garbitzen ari da delikatuki ogi zati batekin, bere bizitza aldatuko duen koadroa margotzen ari balitz bezala. Eragin didan irribarrea korrika atera da hemendik, platereko bere obra
|
handitik
begiak altxatu eta nire jakin minarekin topo egin duenean.
|
|
|
Begiradak trukatzen ditugu. Iharrago egunetik egunera,
|
handiago
begi zuloak, poliki poliki zimeltzen ari dela dirudi. Bai begirada tristea!
|
|
2018
|
|
|
Fedea ta Kulturaren azken bilkuran, koordinaketa eskasa
|
handia
begi bixtakoa egin zaigu, euskal pastoraltzako ekimenen sailean. Berriz ere azpimarratzen dugu Euskal pastoraltza zerbitzu baten premia, zoinek, bertzeak bertze, iniziatiba guzien arteko lotura eginen lukeen, egoitza berezi batean kokaturik.
|
|
|
Bitartean, unai eta Iker isil isilik zeuden, bi apaizei harridura
|
handiz
begira.
|
|
|
|
handik
begi orok uzta bildu arren ez da agortzen.
|
|
|
Gogoratu beharra dago Zaluz egin dizuedan deskribapena ez lizuekeela egingo Hortz Handik, nire ametsetako beste ni horrek, historiaurreko nire asaba zaharrak. Amets horien bidez begiratzen eta ikusten dut nik, gizon moderno honek Hortz
|
Handiren
begiez.
|
|
|
Gau batez, ardoak itzala egiten zidan batean, trenbidean zehar aurrez betetakoa hustera abiatu nintzen, han inguruan paseatzen zebilen emakumeak ezagutu egingo ninduela aurrez susmatu gabe. Gelditu eta arreta
|
handiz
begira begira egon ondoren, garrasika hasi zen inguruko jendeari laguntza eskatuz. Nik, badaezpada, hanka jokoa erakutsi nion, ez bainintzen ezkerreko sakelan gorderik nuen labana ateratzeko gai sentitzen.
|
|
2019
|
|
|
Mende hasieran oro har ospe ona zuen herrialde anglofonoetan, baina gehienbat azken hamarkadan haren irudia aldatu egin da. Nazioarteko gobernuz kanpoko erakunde
|
handiek
begi tartean hartua dute, bertzeak bertze, opositoreak hiltzea agindu duela leporatuta, eta oposizioko alderdiek leporatu diote boterea guztiz monopolizatzea. AEBek laguntza militarra kendu zioten 2012an, Kongon berriz ere esku hartzen ari zela egotzita.Hala ere, salaketek eta kritikek oraingoz ez dute eraginik izan Kagamerengan.
|
|
|
Baina hiria saldu zenetik, alienatua izan zenetik itsu eta gorra da. Ez hiriek komunitateak suntsitudituzte, herriaren begi eta belarriak suntsitu dituzte eta kapitalak haien ordez anaia
|
handiaren
begi etabelarriak ezartzen dizkigu. Kaleek ikusi behar dutelako.
|
|
2021
|
|
|
Kasu honetan, ordea, ez zen Europa osoan zehar zabaldu zen dei generikoa izan, Patri Urkizuk azaltzen duenez, Erromantizismoaren Europa mailako teoriko
|
handienak
begiz joa baitzuen euskal poesia popularra. Philosophie der Geschinchte der Menschleit liburuan (1784), Larramendiri erreferentzia egin eta hark hasitako bilketari jarraitu behar zaiola dio.
|
|
|
ikusgarri omen
|
handikoez
begiak betherik.
|
|
|
Halaxe hasi ziren Fang herriko herritarrak egunero egunero gatibu gizonezko bat ibai ertzera eramaten, astero emakumezko bat eta ilean behin neska gazte bat, gatibu zeukatena hura ere. Eta Onbur krokodiloak, etxea adinako bere buruarekin, gurdi gurpilak baino
|
handiagoko
begiekin, bananak balira bezalaxe xehatzen zituen bere haginen artean gatibu gaixoak.
|
|
2022
|
|
|
Irtenda geratu zen aldea hatz batekin eutsiz, gauza bera egin zuen beste aldean. Estalkia erraz atera zen espazio ez oso
|
handia
begi bistara eskainiz. Diru asko zegoen zuloa zen; sorta batzuk bankuko gomaz bilduta zeuden.
|
|
|
Jean Dassiék ireki du bidea, tropel burua da bera. Gerra
|
Handian
begi bat eta ezkerreko eskua galdu zituen. Leherketa ezegoki bat tarteko.
|
|
|
Etxeparek ere egunbeteko eta, zehazkiago, 357 km-ko bidaia kontatu zigun: " Agorrileko lehen astezken goizean abiatu ginen beraz Cambotik zazpi lagun —hiru gizon eta lau andre, bi beribil atherbedunetan— arratsean berean gibelerat sartzeko, Loyolako ikusgarri omen
|
handikoez
begiak aserik". Nik neuk 1987ko edizioan irakurri nuen Beribilez, eta errebelazio bat izan zen niretzat, liburu horretan deskubritu bainuen idazle bat galanta, Kuanzito Etxepare, zeinak zer eta eboluzionismoa sarrarazi nahi baitzuen euskararen plazara, kontrabandoz izan arren, ia enkriptatuta.
|
|
2023
|
|
|
Arrek 80 cm inguru neurtzen dute gurutzera (lepoaren oinarritik zorura), eta 50 kg pisatzen dute; emeek, berriz, 72 cm-ko altuera izaten dute gutxienez, 84 cm-raino iristen dira, eta 45 eta 70 kg artean pisatzen dute. Daniar
|
handiaren
begiak tamaina ertainekoak dira, almendra formakoak, eta haien izaera atsegin eta bizigarria islatzen dute. Kolorea iluna da, baina ilearen kolorearen arabera alda daiteke.
|
|
|
–Oso ongi, ihiztari
|
handien
begiak dituzue. Beraz, behor gorria ez da eskapatzera utzi behar, bestenaz talde osoa galduko baikenuke.
|