|
2002
|
|
|
Poluzio atmosferikoan gehien eragiten duen sektorea garraioa da, baina nekazaritzako elikagaien sektoreak, sektore kimikokoak, industriakoak eta metalen ekoizpen eta transformazio sektoreak ez dira atzean geratzen. Hori dela eta, araudi berriak gehien eragiten dien sektoreak izango dira, eta horiei
|
hainbat
ingurumen baldintza ezarri zaizkie, 200.000 eurotik bi milioi eurora arteko zigorrei aurre egin behar ez dietenean, baita instalazioak aldi baterako edo behin betiko ixtea ere. Inbertsiorik eza Hain zuzen ere, berrikuntza teknologikorako inbertsio falta izan zen IPPCren puntu kritikoenetako bat.
|
|
2004
|
|
|
Interes horren zuzeneko ondorio bat ComBase datu basea sortzea da. Datu base horretan,
|
hainbat
ingurumen baldintzaren aurrean izan daitezkeen mikrobio erantzunei buruzko informazioa jasotzen da. Gaur egun dauden eta etorkizunean sor daitezkeen datuak koordinatzeko ekimenik handiena da ComBase.
|
|
|
uraren erabilera arrazionala eta uraren kalitatea hobetzea; nekazaritza lurren higaduraren aurkako borroka eta egitura eta emankortasuna hobetzea; arrisku naturalen prebentzioa eta landa eremuen erabilera hobetzea; eta biodibertsitatea eta nekazaritza paisaiak babestea. Nekazaritzako eta ingurumeneko arazoak Aipatutako arauketak
|
hainbat
ingurumen arrisku nabarmentzen ditu, eta horietarako berariazko laguntza plana ezartzen da, hartzaileek borondatez hartzekoa. Arazo horietako batzuk garrantzitsuak dira, eta, arazo horiek konpontzeko, badirudi nekazari erantzulearen jardunbide egokietara jotzen duela.
|
|
2005
|
|
|
Egur hori da 2.000 milioi biztanlerentzako energia iturri nagusia, Munduko Bankuak atzo aurkeztu zuen “2005eko Datuen Liburu Berdean” jasotzen denez. Liburu honek herrialde horiek osasunerako dituzten arrisku handiak salatzen ditu, eta
|
hainbat
ingurumen faktorek zigortzen dituzte: ur eskasia, biomasa erretzea, osasun azpiegiturarik eza edo hiri presioa.
|
|
|
Hala ere, gehiegizko co2aren ondorioz, tenperatura igo egiten da, eta berotze globala eragiten du. Berotze globalak ekaitzen jarduera areagotu edo poloetako izotz plakak urtzea eragin dezakeela uste da, eta horrek
|
hainbat
ingurumen arazo eragingo ditu, hala nola jendea bizi den kontinenteetako uholdeak. Antartikako eta Groenlandiako izotz laginetan atxikitako gasen analisiari esker, azken 160.000 urteetako atmosferako co2 aren eta berotegi efektuko beste gas batzuen kontzentrazioa ezagutu ahal izan da.
|
|
2006
|
|
|
“Kasu kezkagarrienak dira, hain zuzen, haurra lasaiagoa eta inoiz ez bulkadaka dabilenak, diagnostikatzen zailenak baitira”, adierazi du Hormaetxeak. Aditu horren arabera, osagai genetikoak pisu mugatua du nahasmenduaren agerpenean, eta
|
hainbat
ingurumen faktorek ere parte hartzen dute, hala nola familia harreman gatazkatsuek edo beste haur problematiko batzuen eraginak. Azken urteotan egindako ikerketek frogatu dute, halaber, eragina dutela garuneko neurotransmisoreetako asaldura metabolikoen nahastean, hala nola dopamina eta noradrenalina.
|
|
|
Badira Egiptoko papiroak, 2.400 AC urtekoak. Gizakiak eragindako
|
hainbat
ingurumen arazo erleen populazioak arriskuan jartzen ari dira, eta horrekin batera, nekazaritza eta landare aniztasuna. Hala ere, gizakiak eragindako hainbat ingurumen arazok, hala nola habitataren zatiketak, nekazaritzako eta industriako substantzia kimikoek, parasitoek eta gaixotasunek, eta espezie exotikoak sartzeak, arriskuan jartzen dituzte erle horien populazioak, eta, horrekin batera, nekazaritza eta landare dibertsitatea.
|
|
|
Gizakiak eragindako hainbat ingurumen arazo erleen populazioak arriskuan jartzen ari dira, eta horrekin batera, nekazaritza eta landare aniztasuna. Hala ere, gizakiak eragindako
|
hainbat
ingurumen arazok, hala nola habitataren zatiketak, nekazaritzako eta industriako substantzia kimikoek, parasitoek eta gaixotasunek, eta espezie exotikoak sartzeak, arriskuan jartzen dituzte erle horien populazioak, eta, horrekin batera, nekazaritza eta landare dibertsitatea. Adibidez, 1994an, Kaliforniako almendra ekoizleek AEBetako beste estatuetako erleak ekarri zituzten, laboreen polinizazioa ziurtatzeko.
|
|
2007
|
|
|
ICF CYk aspalditik helduen kasuan aplikatzen den metodologia erabiltzen du. Haurrak eta gazteak beren ingurumenaren eta etengabeko garapen prozesuaren testuinguruan kontuan hartuz, sailkapen kodeak aplikatzen dizkie ehunka funtzio eta gorputz egiturari, jarduerei eta parte hartzeko moduei, bai eta
|
hainbat
ingurumen faktoreri ere, eguneroko jarduera batzuk egitea mugatu edo ahalbidetzen baitute. Sistema horri esker, ICF CY zentroak klinikoei, hezitzaileei, ikertzaileei, administratzaileei, arau erakundeei eta gurasoei lagunduko die haurren eta nerabeen hazkundearen, osasunaren eta garapenaren ezaugarri garrantzitsuak dokumentatzen eta kuantifikatzen.
|
|
2008
|
|
|
Erreakzio kontrajarriak Zuzentarau berriaren xehetasunek ez dute aho bateko iritzirik eman. Energia horiekin zerikusia duten industria sektoreetako arduradunek, oro har, aldeko jarrera agertu dute, eta
|
hainbat
ingurumen erakundek arauaren alderdi batzuk kritikatu dituzte. Zuzentarau berriari esker, 2020ra arte bi milioi lanpostu sor daitezke energia berriztagarrien sektorean Energia berriztagarrien Europako enpresen ordezkariek uste dute helburuak lortu ahal izango direla, baldin eta politikak benetan laguntzen badira eta inbertsioak egiten badira.
|
|
2009
|
|
|
Hala ulertu du Estatu Batuetako gobernuak, “American Recovery and Reinvestment Act” onartu baitu, herrialde horretako ekonomia suspertzen saiatzeko neurri sorta. Inbertitzea aurreikusten den 790 mila milioi dolarretatik, 60 mila milioi energia alternatibo eta garbiak, ikerketa zientifikoa eta
|
hainbat
ingurumen proiektu garatzeko erabiliko dira. AEBetako Gobernua.
|
|
|
1998an Tokiko Agenda 21 goiz onartu izanak (Espainiako lehenengoetako bat) Udalak eta herritarrek gai horiekiko duten kezka islatzen du. Hala, Agenda 21en urteko jarraipenean eta Ingurumen Gaietarako Ikastegiaren bidez bultzatutako programetan nabarmendu da, Eraztun Berdearen kudeaketaz arduratzen den eta hiriko
|
hainbat
ingurumen proiektutan eskumena duen udal erakundea baita. Bizi kalitatearen ideian aurrera eginez, Gasteizko Udalak argi eta garbi jakin zuen kalitate horren kontserbazioa eta handitzea hiritik hurbil dagoen ingurune naturala hobetzearekin lotuta zeudela, ingurumen balio handia baitu.
|
|
2011
|
|
|
Botilako ura ez da iturrikoa baino hobea Botilako uraren kontsumoa izugarri hazi da azken urteotan. Komeni da gogoratzea produktu hau ateratzeak, ontziratzeak, garraiatzeak eta gero ezabatzeak
|
hainbat
ingurumen inpaktu eragiten dituela, eta kontsumitzaileek saihestu egin ditzaketela. José Manuel Murillok, Espainiako Geologia eta Meatzaritza Institutuko meatze ingeniariak (IGME) azpimarratzen duenez, “Espainia herrialde bat da, eta, noizbehinka eta salbuespenezko kasuren batean izan ezik, ez da beldurrik izan behar uraren kalitatea dela eta, hiri hornidurarako.
|
|
2012
|
|
|
Hainbat ohitura eta sistema eraginkorrek ur gutxiago kontsumitzen dute, hala nola dutxa hartzea bainatu beharrean edo txorrotak galtzea saihestea. Botilaratutako urak gastua eragiten du eta iturriko urarekin saihets daitezkeen
|
hainbat
ingurumen inpaktu eragiten ditu. Espainian kalitate nahikoa du.
|
|
|
Hala ere, beste batzuek beren lekua eskaintzen diete ingurumenarekin lotutako proiektuei: Crowdfunding-a zabaldu egin da, eta
|
hainbat
ingurumen proiektu batera finantzatzen dira Rockethub: SciFund proiektuaren euskarri den crowdfunding web gunea da, mundu osoko zientzialariek beren ikerketen berri eman dezaten eta horiek aurrera eramateko behar den finantziazioa lor dezaten.
|
|
2013
|
|
|
Genetikak zenbat pisatzen duen eta gaixotasun mentalen garapenean inguruneak zer balio duen zehazten saiatzen dira psikiatriako ikertzaileak. Ez da helburu erraza; izan ere, gene asko inplikatuta daude, eta
|
hainbat
ingurumen faktore eragin ditzakete. Buruko gaixotasunen kausa nagusiak emakumezkoetan PISMA ep ikerketa Andaluzian egindako ikerketa handiena da, gaixotasun mentalen kausa nagusiak zein diren ebaluatzeko.
|
|
|
Merkantzien garraioari dagokionez, «Espainian inoiz baino okerrago dago, benetako maila marjinalean, Europar Batasuneko (EB) herrialdeetatik behera, non oso gutxi dagoen». Alde horretatik,
|
hainbat
ingurumen eta gizarte erakundek aurkeztu dute «2020 Plana». Arduradunek diotenez, trenaren erabilera ahalik eta hobekien sustatuko balitz, dirua aurrezteaz gain, zerbitzuak handitu eta, oro har, garraioa hobetu egingo litzateke.
|
|
|
Nekazaritza, Elikadura eta Ingurumen Ministerioak (MAGRAMA), erreformaren bultzatzaile denak, esan zuen Espainiako kostaldea ez suntsitzeko eta herritarrengan eta enpresetan konfiantza sortzeko balioko duela. Hala ere, erreforma
|
hainbat
ingurumen eta erakunde esparrutan kritikatu da. Asunción Ruiz SEO/ BirdLife ko zuzendari exekutiboak dioenez, «ondasun publiko bat murriztu, emakida pribatuak blindatu eta arrisku finantzarioak eta juridikoak gehitzen dizkio Estatuari».
|
|
|
Balioa 0 eta 1 artekoa da; zenbat eta balio handiagoa izan, orduan eta handiagoa da bakterioak, legamiak eta onddoak hazteko arriskua. Oinarria Combasea 2003an hasi zen Europako datu base bat da, eta
|
hainbat
ingurumen baldintzatan probabilitate handieneko erantzun mikrobioei buruzko informazioa biltzen du. Tresna hori sortzeko helburu nagusietako bat izan da arrisku ebaluazioak eta ereduak garatzea, mikroorganismoen portaera ingurumen baldintzetara erreakzionatzen dutenean kalkulatzeko.
|
|
2014
|
|
|
2005ean, Ingurumen, Ur, Hirigintza eta Etxebizitza Sailak LIFE proiektu bat jarri zuen martxan, 2008an amaitu zen Valentziako Erkidegoko anfibioen lehentasunezko habitatak leheneratzeko. Gaia Elkartearen arabera, hainbat lorpen lortu ziren, hala nola, faunaren 22 erreserba, 96 ur puntu zaharberritzea edo
|
hainbat
ingurumen hezkuntzako eta nazioarteko bilera zientifikoko hainbat kanpaina bultzatzea. 4 Las Rierras, Salamancako Almenara Salamancan Roberto Ruiz Ingurumen Zientzien Elkarteko (ACA) lehendakaria da, eta Erriberetako ingurumena eta paisaia lehengoratzeko proiektua (Toriara de Tormes, Salamanca) nabarmendu du, Ingurumen Ekimenen Zentroa sortzearekin batera.
|
|
|
Eraikin hori da Espainiako kostaldea suntsitzearen eta Kostaldeen Legea urratzearen adibiderik ikusgarrienetako bat. Iaz, kritika handiak egin zituzten
|
hainbat
ingurumen eta instituzio eremutatik. 4 Vandelloseko zentral nuklearrean sutea 1989ko urriaren 19an, Vandellós zentral nuklearrak (Tarragona) sute bat izan zuen turbinen eremuan, akats mekaniko baten ondoren.
|
|
|
Bidaiatzea eta elkarrekin ostatu hartzea Kontsumo kolaboratiboak dirua eta baliabideak aurreztea eta iraunkorragoak izatea ahalbidetzen du. Opor-leku batera iristeko garraioak
|
hainbat
ingurumen inpaktu sortzen ditu, eta sistema horrekin murriztu daitezke. Hainbat web gunek autoa partekatzea proposatzen dute, hala nola Carpooling edo BlAbLacar.
|
|
|
Birziklatzea, bizimodu iraunkorra, diseinua eta dekorazioa dira gai nagusietako batzuk. 5 Ekogauzak Raúl Mannise k eta Valentina Navarrarrek
|
hainbat
ingurumen eduki (bioeraikuntza, permakultura, birziklatzea edo bizitza ekologikoko estilo bat onartzeko aholkuak) merkaturatu zituzten 2011n, Ekosferas web orrian. 6 Ekoestrategia Martha Goyeneche kazetari eta idazle espainiarrak Ekoestrategia sortu zuen 2004an.
|
|
2015
|
|
|
Lehen sektoreak indarra du oraindik. Abelburuak erruz aurkitu daitezke karrantzar pentzeetan, eta haien ustiapenetik eratorritako mindek jatorri organikoko hondakinek
|
hainbat
ingurumen arazo eragiten dute. Horri irtenbidea, Eusko Jaurlaritzak ekimen bat abiarazi zuen duela hamarkada pasatxo.
|
|
|
«Dagoeneko badaude etxeak inprimatzeko aukera ematen duten 3dko inprimagailuak (Txinan erabiltzen dira); ehun organikoak (medikuntzan, transplanteetarako organo inprimatuen garapena ikertzen dute); prototipo industrialak edo, are, ordezko piezak (nazioarteko espazio estazioak pare bat ditu piezak ordezteko, Lurretik jaso gabe)». inprimagailuen ingurumen abantailak eta erronkak inprimagailuek
|
hainbat
ingurumen abantaila eskain ditzakete. Erabiltzaileen behar zehatzen arabera objektuak erreproduzitzean, masa ekoizpena murrizten da, eta, horrekin batera, lehengaien gehiegizko ustiapena eta hondakinen sorrera.
|
|
|
Haur eta gazteek oporrez gozatzeko aukera bat, ingurumenarekiko errespetua ikasten eta barneratzen duten bitartean, naturaren kanpamentuak dira.
|
Hainbat
ingurumen eta kontserbazio erakundek ingurune natural ederretan egiten diren era guztietako jarduerak proposatzen dituzte, parte hartzaileen gozamenerako. Kasu batzuetan, familian izena emateko aukerak ere badaude.
|
|
|
Ecoalf edo Dakine markek, adibidez, material birziklatuz egindako motxilak saltzen dituzte plastikozko botiletatik abiatuta. Gogoratu behar da plastikoa gehiegi erabiltzeak
|
hainbat
ingurumen arazo sortzen dituela munduan, batez ere itsasoetan eta ozeanoetan, leku batzuetan pilatzen baita. Produktuen jasangarritasunean interesa duten beste fabrikatzaile batzuek motxilak egiten dituzte, hala nola kotoi organikoa, kortxoa edo substantzia toxikorik gabea.
|
|
2016
|
|
|
Eta Ordesaren kasuan, berriz, erabilera publikoaren kudeaketa jasangarria, baliabide naturalen erabilera (baso baliabideak, ehiza, arrantza...), flora eta faunaren kontserbazioa eta antzekoak landu lirateke.Aipatutako bi kasuetan lantzeko gaiak zein eman beharreko informazioak desberdinak badira ere, batean ala bestean helburua izango da ingurumen informazioaren dibulgazioa, formazioa eta sentsibilizazioa (INGURUMEN HEZKUNTZA). Madrilen, kasu baterako,
|
hainbat
ingurumen informazio eta dokumentazio zentro dira. Ikus Interneteko informazio hau:
|
|
|
Aste Santuko oporretan
|
hainbat
ingurumen plan antolatu dituzte hiriko eta inguruetako udalerriek
|
|
|
2 Botilako uraren historia Dokumentalek kontsumitzaileak kontzientziatu ditzakete ekologikoagoak izan daitezen Botilako uraren kontsumoa izugarri hazi da azken urteotan, baita edateko ur edangarriaren hornikuntza publikoa duten lekuetan ere. Horiek fabrikatu, garraiatu eta gero ezabatzeko, kontsumitzaileek
|
hainbat
ingurumen inpaktu sor ditzakete. Botilaratutako uraren historian, 2010eko martxoaren 22an (Uraren Mundu Eguna), haren egileek, ingurumen GKE batzuek, gai hori nabarmendu dute.
|
|
|
4 Komunera hondakinak botatzea Paper zapiak, tanpoiak, lixiba, botikak, pinturak, janari hondarrak, etab. Komunean bukatzen duten eta bota behar ez diren hondakinen zerrenda gero eta handiagoa da, eta, horren ondorioz, baita ingurumenean eta ekonomian duten eragina ere. Espainiako Ur eta Saneamendu Hornikuntzen Elkarteak (AEAS) dio kostu handiagoak sortzen dituztela, energia gehiago kontsumitzen dutela eta
|
hainbat
ingurumen kalte eragiten dituztela, hala nola arazoak ibai eta itsasoetan. Herritarrek ez dituzte bota behar hondakin horiek komunetik, eta hondakinak botatzeko alternatibak bilatu behar dituzte, hala nola zaborrontzia edo horretarako egokiak diren hondakinak birziklatzeko sistemak.
|
|
|
Baso suteek eragin handia izan dezakete udan
|
hainbat
ingurumen jarduerarekin
|
|
|
Debekuak fokuei eragiten die; izan ere, Europako Batzordearen (EE) bidez, argi halogenoei esker, 2018ko irailera arte merkaturatu ahal izango dira. Argiztapen fabrikatzaileen Espainiako Elkartearen (Anfalum) datuen arabera, teknologia halogenoa sektoreko salmenten% 10 da gaur egun. Hala, Ebk
|
hainbat
ingurumen eta ekonomia helburu ditu. Gailu eraginkorragoak erabiltzean, energia kontsumoa, erregai fosilekiko mendekotasuna, horien erabilerak sortutako poluzioa eta klima aldaketan eragiten duten berotegi efektuko gasen emisioak murrizten dira.
|
|
2017
|
|
|
Yale eta Columbiako unibertsitateek sortutako adierazleak
|
hainbat
ingurumen parametro
|
|
|
Honen aurretik() Ingurumen Iraunkortasunaren Indizea (Environmental Sustainability Index) erabiltzen zen. Yale eta Columbiako unibertsitateek sortutako adierazleak
|
hainbat
ingurumen parametro biltzen ditu, eta eragin handia izan du zenbait herrialdetako ingurumen politiketan. 132 herrialdetan aplikatzen da, eta, emaitzetan oinarritutako adierazleetan oinarritzen denez, aukera ematen du alderaketak egiteko.
|
|
2019
|
|
|
ez Soriako kalean eta ez probintziako herri herrixka bakar batean utzi diote soriarrek gaztelaniaz hitz egiteari. arnasgune batzuetan ere halatsu (izan) dira kontuak baina guztietan ez. Inoiz baino nabarmenago agertu da indargabetze hori azken 20 urtean, artean arnasgune ziren eta orain besterik diren
|
hainbat
ingurumen geoterritorialetan. zertan antzematen da nobedade hori, konparazio dikotomiko batez ekingo diogu galdera horren erantzun bilaketari.
|
|
2020
|
|
|
Ramon Garcia argazkilariaren erakusketa ikus daiteke Zarauzko Torre Luzean urtarrilaren 11ra bitartean. Argiztapen artifiziala aplikatzen du egileak
|
hainbat
ingurumenetan.
|
|
|
Izan ere, argiztapen artifiziala erabili du Garciak irudiak sortzeko. " Argiztapen artifiziala
|
hainbat
ingurumenetan aplikatu eta horren emaitza erakusten dut nire lanean. Atzealdetik argi naturalak modeloa igurzten duen bitartean, argi artifizial kontrolatua aplikatuta, izaki hori nabarmendu egiten dut", dio Garciak erakusketarako sortutako testuan.
|
|
|
Irudia: Pixabay Jantzi baten garbitze fasean (bere bizi ziklo osoko zatirik kritikoena), “hainbat eta
|
hainbat
ingurumen inpaktu garatzen dira, jarraibide erraz batzuei jarraituz murriztu daitezkeenak”, dio Mara Beltrán Jabones Beltráneko zuzendari komertzialak. Etxeko galdaketaren inpaktu kutsagarrienetako bat energia kontsumoa da.
|
|
2021
|
|
|
Espainian, nekazaritza intentsiboa, eraikuntza edo kutsadura bezalako mehatxuek egoera txarra ekarri dute. 5 Energia Munduan gero eta energia gehiago kontsumitzeak eta erregai fosilen jarraitutasunak
|
hainbat
ingurumen inpaktu eragiten dituzte, eta kezkagarriak dira datozen hamarkadetako giza garapenerako. Energia berriztagarriak erabiltzea eta energia eraginkortasuna areagotzea dira arazo horri aurre egiteko irtenbide batzuk.
|
|
|
Adimen artifizialak dagoeneko frogatu du erabilgarria dela
|
hainbat
ingurumen arazo konpontzeko, hala nola deforestazioari aurre egiteko edo nekazaritzan laguntzeko. Halere, hazkunde esponentzialagatik, gero eta energia gehiago behar da atzean dagoen konputazio masiboa jasateko.
|
|
2022
|
|
|
Norberarentzat ere askotan zaila da jakitea aukera hoberena zein den, hala nola elikagaien artean. Edozein aukerak
|
hainbat
ingurumen aurpegi baititu: ura, lurra, karbonoa, bioaniztasuna, bizibideak, eutrofizazioa, euri azidotzea...
|
|
2023
|
|
|
Ingurumen inpaktua Palma olioari ospea kentzen dioten arrazoi nutrizionalez gain, badira beste arrazoi batzuk, ingurumenekoak, produktu mota hori oso leku onean uzten ez dutenak.
|
Hainbat
ingurumen erakunderen arabera, palma olioaren erabilera masiboak ere kalte egiten dio ingurumenari; izan ere, baso tropikalen eremu handiak suntsitzen dira, Malaysia eta Indonesia bezalako herrialdeetako monolaborantzak instalatzeko, munduko ekoizpenaren %85 hartzen baitute. Ondorioak kaltegarriak dira bertako florarentzat eta faunarentzat; izan ere, errinozeronte, elefante edo tigre bezalako animaliak arriskuan daude beren habitat naturalak hondatzen direlako.
|