|
2006
|
|
|
p) Atal honi dagokion azken xehetasuna emateko, hona hemen gaztelaniazko intervenir aditzaren ordaina nola eman den testu honetan: kontuan harturik horrek
|
hainbat
esanahi desberdin har ditzakeela bere baitan, kasuan kasuko esamoldearen arabera jokatu da.
|
|
2007
|
|
|
XIV. kapituluan aztertutakoa honela laburbildu daiteke. Lehenik eta behin, bakearizein gerrari
|
hainbat
esanahi egozten zaizkie. Bakeari dagokionez, bi dimentsioproposatzen dira:
|
|
|
Moritz en Konfuzio-ren Elkarrizketen itzulpen alemana, eta hitzaurreko berrogei orrien hein handi bat kontzeptuen itzulpeneko zailtasunak argitzen ematen du. Tianek (Ortzea), badu
|
hainbat
esanahi, baina, aparte behintzat ortze fisikoa, euren artean elkarri lotuak, aldiberekoak:
|
|
2008
|
|
|
Baina, aurreko gogoetekin adin garapenaren auzia bukatutzat emateko asmorik gabe, adinaren kontzeptuak dituen esanahi ugariak zuzenak izan arren, merezi du horietan sakontzea, horri esker nerabezaroaren eta gaztaroaren geroagoko garapenaldien esanahia hobeto kokatuko baita. Horretarako, Birren ek eta Renner ek (1977) adinaren
|
hainbat
esanahiren artean proposatutako bereizketa erabili da:
|
|
2009
|
|
|
Trauma hitzak
|
hainbat
esanahi ditu: medikuntzan, orokorrean, kolpe edo zauria adierazten du, eta, horrez gain, traumatologia espezialitate medikoa dugu:
|
|
|
" Natura", izaera orori, izadiari, edozein izakiri, bizidunaren izaera eta izamoldeari. Horregatik
|
hainbat
esanahi" natural" hitzak ere: naturarekiko lotura, toki jakinekoa, berezkoa, sanoa, beretik galdu gabea, basa punttu batean mantendua...
|
|
2010
|
|
|
Zeharkako hizketa egintzek, nolanahi ere, arazo handia dakarkiote pragmatika ilokutiboari, ez baitago erlazio egonkorrik forma gramatikalaren eta egintza ilokutiboaren artean. Ezein enuntziatuk dauka
|
hainbat
esanahi adierazteko potentziala, forma linguistikoak dioenera makurtu gabe. Hizketa egintza zeharkakoen ezaugarrietako bat potentzial horixe da hain zuzen, eta jarraian sakonago mintzatuko gara horretaz.
|
|
|
1217. Idealista hitzak
|
hainbat
esanahi ditu: 1) Gizakia edo gizartea hobetzeko helburua edo gogoa duena; idealismo etiko edo politikoa.
|
|
2011
|
|
|
(ibid., 43 or.), eta gure ikuspuntutik, aldi berean, zailtasunmetodologiko bat da, ikertu beharreko objektua nabarmenki handitzen delako. Izanere, hedabideen konbergentziaren gainean,
|
hainbat
esanahi ondoriozta ditzaketenikuspuntuak har daitezke (ibid): enpresariala, plataformen artekoa, profesionala, kulturala, legala eta arautzailea.
|
|
2012
|
|
|
" Gauza berri hauek ikastea da... " hizkuntza gaietara denok gara oso sentiberak. hizkuntza ez da soilik komunikazio tresna; hizkuntzak kultura osoaren arrastoak metatzen ditu, eta, gainera, gutariko bakoitzak daukagun hizkuntza bakoitzarekiko lotura afektibo, aurreiritzi, jakite maila ezberdinak sortu eta lortu ditugu. halaber, euskara bezalako hizkuntza gutxituez ari garenean, beste
|
hainbat
esanahi edo balentzia hartzen du gaiak.
|
|
|
Plazerarekin ere gauza bera gertatzenda. Normatibitate jakin baten arabera plazera modu batean edo bestean lortzekogorputzean zehar
|
hainbat
esanahi inskribatzen dira, normak gure azalean gorpuztuegiten dira mekanismo diskurtsiboen aldaera anitzen bidez plazera sentitzekopatroiak eraikiz. Gorputza batasun logiko eta koherentzia funtzional baten araberaeraikitzen da.
|
|
2013
|
|
|
Literaturan beti eman izan zaie garrantzi berezia narrazioen protagonisten izenei.
|
Hainbat
esanahi sekreturen edo agerikoren jabe ohi dira izenok, asmo konfesagarri edo konfesaezinen gordailu, indar metaforiko edo mezu narratibo baten eramaileak, baina ia inoiz ez errugabeak. Idazle batzuek miresten dituzten beste idazle batzuk omentzen dituzte beren pertsonaien izenen bidez, Andrea Camillerik bere detektibeari Montalbano komisarioa ipini zionean bezala; Alicia Gimenez Bartlett idazleak kontuan hartu zuen izenak berak definitu behar zuela, hasieratik, bere pertsonaiaren izaera, eta Petra Delicado ederra, erdi metafora erdi oximoron, asmatu zion bere protagonistari, Pio Barojak bereetako bati, bakarzale eta aldrebesenari, Silvestre Paradox bezala; ez dago frogatuta Anjel Lertxundik osotasuna edukiko ote zuen buruan inguruan gertatzen zenaz ezer ez zekien Osorio pertsonaiari izena jarri zionean, baina ez da erabat alde batera uztekoa; beste batzuk, bere itxurazko sinpletasunean, musikalitatea, esangarritasuna eta ahoskera aintzat hartu dituen hausnarketaren ondorio izaten dira, ezkutatzen dituzten pertsonaia errealak inolako zalantzarik gabe baina beharrezkoa den distantzia gutxienekoaz gogora ekartzeko, Harkaitz Canoren Soto eta Zeberio lez.
|
|
2015
|
|
|
Badakigu, ondo jakin, euskaraz egiten duenak beste hainbat hizkuntzatan ere egin dezakeela, eta euskaraz hainbat eta
|
hainbat
esanahi eta zentzu ibilarazi ahal ditugula. Alabaina, euskaraz egitea bereizgarri eta bilgarri zaigu, gu bat eraikitzeko bide ematen digu, potentzia eta agentzia eskuratzeko modua, ezarri botereei potentzia berriez oldartzeko...
|
|
2018
|
|
|
Gainera, gogoratzeko espazio bat izatea nahi du Dora Salazarrek. Eskultorearen esanetan, eskultura edertasunerako egin daiteke, baina beste
|
hainbat
esanahia izan ditzake. Hortaz, jendea eskulturatik pasatzean esanahien espazioa izanen dela esan zuen artistak:
|
|
2020
|
|
|
horrelako praktikak kokatzeko darabiltzagun ñabarduretara, mundu ikuskeretara, errealitateetara eta askotariko testuinguruetara. Lan zaila da hezkuntza alternatibotzat zer jotzen dugun kontzeptualizatzen ahalegintzea, kontzeptu oso zabala baita, eta
|
hainbat
esanahitara eraman gaitzake pertsonen subjektibotasunaren eta askotariko hezkuntza paradigmen arabera. Hainbat egile ahalegindu dira (Contreras 2004, 2010; Garci' a, 2005; Feito, 2006; Domenech, 2009; Mateu, 2011; Pericacho, 2014; Carbonell, 2015; Garaa, 2017; Carneros, 2018) Hezkuntza Mugimendu Alternatiboaren ezaugarriak sailkatzen eta definitzen.
|
|
2021
|
|
|
«Idazle izateak saiakera dakar?». Saiakera hitzaren
|
hainbat
esanahiri heldu zien Haizea Barcenillak Saiakera eta fikzioaren bidegurutzean hitzaldiari hasiera emateko. Katixa Agirre, Eider Rodriguez eta Aixa de la Cruz batu zituen Gutun Zuria Bilboko Letren Nazioarteko Jaialdiak atzo, Azkuna zentroko auditoriumean, eta, Barcenillaren galderek gidatuta, hori izan zuten ahotan autoreek, hain justu:
|
|
2022
|
|
|
Euskarak
|
hainbat
esanahi dauzka, hori jakina da. Euskara izan liteke modernoa, arlotea, goxotasunaren ikurra, zakartasunarena...
|
|
|
Izan ere, hark adierazi zuen legez, irudia (izan argazkia, pintura edo teknika hibrido bidezkoa) irudipen berregin eta erreproduzitua da, begiratzeko era bat islatzen duen itxura multzo bat. Irudia, hortaz, ilusioa, fikzioa edo tranpa dela esan daiteke, baina baita ere
|
hainbat
esanahi geruzen gainjartzea. Bestetik, irudia begiratzeko era baten isla izateaz aparte, lan prozesua ere bada esperimentatzeko modu zehatz baten ondorio, mostran topatuko ditugun lanek aditzera ematen duten moduan.
|
|
|
Baina, gainera, 115 esanahi ditu hitz konposatuetan, sarri lokuzio edo esapide egonkor bihurtu direnak (106 dira substantibo eta adjektibo, eta 9 aditz, huts egin aditza eta berarekin doazenak aurrekoekin zerrendatzen direlarik). Goian aipatu dira substantibo eta adjektibo gisa funtzionatzen dueneko adibideak, baina aditz forman, hustu gisa, berdin gertatzen da; besteak beste, ‘barrukoak atera’, ‘informazioa lortu’, ‘kezkak adierazi’ edo ‘kaka egin’ adierazi ditzakeelarik (huts egin ek ere, literalki ‘hutsune bat egin’ denak,
|
hainbat
esanahi ditu). Arreta jar dezagun orain hustasunaren ontologia hertsiki erakutsi dezakeen ‘hutsune/ hutsarte’ parean.
|
|
|
‘oporrak’ eta ‘lanegunak’ adieren artean egin bezala, betea kontzeptuak huts ‘gabezia gisa’ eta huts ‘existentzia gisa’ adieren arteko zubi kognitiboa egiten du, beste
|
hainbat
esanahitan egiaztatu daitekeena. Besteak beste, betegin ‘zintzoa, zuzena, perfektua’ eta baita ‘perfektua, amaitua’ adierazteko erabiltzen denean.
|
|
2023
|
|
|
Hiztegia 15 hitzetara zabaltzen du, baina normala da erabat ondo ahoskatzea. Adin horretan, hitz bat
|
hainbat
esanahirekin erabiltzeko gai da, eta besteen arreta hitzen bidez erakartzeko gai. Oraindik ez du esaldirik egiten, baina bai bi hitzen adierazpenak konbinatzen ditu (ama, tete).
|