|
2001
|
|
|
Hamar urte lehenago sortua zen Sokoa kooperatiba, Arrasateko kooperatiben ildoan. Esperientzia haren ondotik, 1979an aldean, enpresa eta ekonomiako
|
hainbat
eragilek kapitala biltzeko molde berri bat aurreikusi zuten Ipar Euskal Herriko enpresak sortzeko. Asmo haren karietara sortu zen Hemen elkartea.
|
|
2003
|
|
|
Nazio Eztabaidagunean, berriz, alderdi politiko ez diren beste eragile batzuek eztabaida dezaten beste aukera bat lantzen ari gara. EAEko Legebiltzarrean ezin eser daitezkeen
|
hainbat
eragilerekin eseri nahi dugu eta hauen konfiantza lortu.
|
|
2004
|
|
|
Duela gutxi Europako Kontseiluko Erregio zein Gutxiengo Hizkuntzen Itunaren jarraipenerako batzordeko kideak Iruñean izan ziren, Espainia Ituna zein neurritan ari den betetzen aztertzeko. Nafarroako
|
hainbat
eragilerekin egin zituzten bilerak eta Oinarriak taldea gonbidatu ez izanaz kexu da. Beraien ustez Oinarriak kanpoan geratu izana ez da «inolako intentzio txar gabeko deskuidoa izan».
|
|
|
Maiatzean Iruñeko Peñek, Gasteizko Brusek, Bilboko Konpartsek eta Donostiako Piratek adierazpen bateratua egin zuten, kultur, gizarte, kirol eta arte munduko
|
hainbat
eragilerekin batera. Bilboko Konpartsen federazioko presidentea den Iñaki Uriartek eta aurtengo Aste Nagusiko txupinera Maite Perezek" Jai eta Herri kulturaren aldeko manifestua" ren berri eman zuten.
|
|
|
Baina, oro har, elementu estrategikoak egokiak dira bake prozesu bat bideratzeko.
|
Hainbat
eragileen lana dela medio klabe estrategiko politikoak aldatu dira, eta egoera politiko orokorrak bake norabidean bultzatzen gaitu. Azken bost urteetan ez dugu indar politikoen aldetik hainbeste proposamen zehatzik jaso, alderdi sozialistarena barne.
|
|
2005
|
|
|
Angel Toña irakaslea eta beste
|
hainbat
eragile banku solidario alternatibo bat zabaltzekotan dira Bilboko Zazpi Kaleetan. Bankua eta solidarioa:
|
|
|
Aurrerantzean, bereziki herri onuradunaren jabegoa eta erantzukizuna indartuko da. Bestalde, GKEek eta beste
|
hainbat
eragilek kudeatutako proiektu txikiagoak ditugu. Horretarako, Europako Batzordeak hainbat arlotan deialdi irekiak antolatzen ditu.
|
|
2006
|
|
|
Andres Urrutia euskaltzainburuak urtebete pasatxo darama kargu horretan. Behin eta berriz adierazi izan du Euskaltzaindiara euskalgintzako
|
hainbat
eragile erakartzea dela Euskaltzaindiaren helburuetarako bat. Bide horretan eman du azken pausoa.
|
|
|
Hain zuzen ere horregatik guztiagatik kezkagarria begitantzen zait
|
hainbat
eragile, seguru asko intentziorik onenarekin, esaten ari direna: gizarte zibilaren parte hartzea ziurtatu behar da, gizarte zibilak erabakigarria izan behar du, gizarte zibilak prozesua blindatu behar du… Horrekin guztiarekin ados nago.
|
|
2007
|
|
|
Hona, beste adibide argigarria. Urte eta erdiz euskal preso politikoen aldeko lan dinamika bateratua martxan jarri nahian jardun dugu
|
hainbat
eragile politikok, ia hamabostean behin bilduz. Preso eta senitarteen aurkako politika hiltzailea berehala amai zedin presio sozial indartsua eragitea zen lehen helburua.
|
|
2008
|
|
|
Atxukale.com webgunean Mutrikuko kanta zaharrak biltzen hasi dira herriko
|
hainbat
eragile. Internauta batek egindako proposamenari heldu eta kanta horiek betiko desagertu ez daitezen ari dira lanean.
|
|
|
Zeintzuk lirateke Hezkuntza Sistema horren funtsezko ezaugarri edo oinarriak? Zutabe nagusiak aipatzekotan, Nazio Eztabaida Guneko Hezkuntza Batzordearen ekimenez eta hezkuntzako
|
hainbat
eragile desberdinen artean osatu eta adostutako Euskal
|
|
|
Baina etorkizuna eraikitzeko, kultur integrazio inklusiboaren bidea jarraitzea proposatzen dugu; hau da, batasuna eta aniztasuna bateratzen dituen bidea. Planteamendu horrekin landu da oraintsu gizarteratutako Euskal Curriculuma, bere inguruan hezkuntzako
|
hainbat
eragile desberdinen babesa eta aplikatzeko konpromisoa bildu dituena, hain zuzen.
|
|
2009
|
|
|
1929ko burtsaren beherakada
|
hainbat
eragileren nahaste saihestezinak ekarri zuen. Sektore industrialaren mozkinak soldatak baino askoz gehiago hazi ziren, eta nekazaritza produktuen prezioekiko, eta enpresen ekoizpenen eta produktibitatearen indizeekiko diferentzial handiak pilatu ziren.
|
|
|
Atzera begiratu da abertzaletasunak bizi duen impasse egoeraren zergatiak edo gakoak aurkitzeko. Frankismotik eratorritako trantsizioa bizi izan ez genuenok, azken hamarkadan beste trantsizio baten beharrezkotasunaz entzun ditugu
|
hainbat
eragile sozial eta politiko. Ez dakit trantsizio prozesuak izan diren Lizarra Garazitik Loiolaraino egindako prozesu eta negoziazio saiakerak, dena den bake eta normalizazio politiko baterako lehen urratsak eman zirela esan genezake.
|
|
2011
|
|
|
PP eta haren ingurumari mediatikoa transferentziaren aurkakoak dira eta urrats horren bidez Kutxa Bakarra hausten dela adierazi dute behin eta berriro. Beste talde batzuek zalantzan jarri dute hori eta
|
hainbat
eragile politiko, ekonomiko, sozial eta akademikok Kutxa hausten ez duela ondorioztatu dute.
|
|
2012
|
|
|
Atxikimendu bilketan ari dira sendabide alternatibo eta osagarrietan dabiltzan
|
hainbat
eragile: fitoterapiako produktuen ekoizle, sendalari, mediku, gaixoen elkarte eta abar.
|
|
2013
|
|
|
Historikoki Euskal Herri ekialdeak jasaten duen erdalduntze oldarrari ezponda egiten dio eskualdeak. Preseski, zentzu horretan
|
hainbat
eragileren lana goraipatu ohi da, besteak beste iaz 40 urte bete zituen Amikuzeko ikastolarena. Ala Burgaintzi dantza edota Kitzikazank antzerki taldeena.
|
|
|
Ekonomia bultzatzeaz eta euskararen erabilpena sustatzeaz gain, herri osora irekitzea ere badu helburu Tolosako Laskorain Ikastolak antolatu duen Kilometroak 13k. Hori dela eta, herriko
|
hainbat
eragilerekin elkarlanean Ahora! astea prestatu dute maiatzaren 19tik 25era.
|
|
|
Astelehenean, hilak 20, eta asteazkenean, hilak 22, hitzaldi bana izango da Kultur Etxean. Lehena Kike Amonarrizek" Tolosa, euskararen irriburu" izenburuarekin, eta bigarrena, alkohola eta beste drogen kontsumoaren prebentzioaz, urte barruan
|
hainbat
eragilerekin lantzen ari den gaia baita. Asteartean, 21, Udal Txistulari Bandak bere urteurrenean atera duen diskoa aurkeztuko du Topic en, kontzertu baten bidez. Ostegunean, 23, Palestinari buruzko 5 bideo-kamera apurtuta filma eskainiko da Leidor antzokian, zine-klubean, aurkezpena eta azpitutuluak euskaraz direla.
|
|
|
Zarauzko beste
|
hainbat
eragilerekin harreman estua du Putzuzulok. Gaztetxean bertan hainbat ekimen sortu dira, Arraio irratia kasu.
|
|
|
40 urte geroago, UGTk aipatzen zuen testuingurua nabarmen aldatu da, egungo ikuspegitik egiten diren azterketa politikoak eta historikoak baldintzatuz. Baina, egiari zor, horiek ziren orduko
|
hainbat
eragile politikoren jarrerak eta iritziak. Historia osoa egiteko, politikoki zuzenak izan ez daitezkeenak ere azaldu behar dira, besteak beste hobeto uler ditzagun jardun armatuen jarraipenak eta desbideraketak.
|
|
2014
|
|
|
Eta ikusi dut dinamika horren eragin ona herri erakunde eta euskalgintzako beste
|
hainbat
eragilerengan, eta nola zubiak ari diren eraikitzen hizkuntza normalizazioaren lehen baldintza indar metaketan jartzen dugunon artean.
|
|
|
Euskal Herrira egindako bidaietan NEBk
|
hainbat
eragileren eskutik ziurtatu ahal izan zuen ETAk" hilketak, atentatuak, mehatxuak eta estortsioak" egiteari utzi ziola. Era berean, azaldu zuen ETA prest zegoela Espainiako eta Frantziako gobernuekin desarmeaz hitz egiteko.
|
|
2015
|
|
|
Espainiako legearen aurrean, hezkuntza proiektu propioa garatu dutela eta arloko eragileen lankidetza eta adostasuna handia izan dela esan digute Hezkuntza Sailetik. Prozesuan parte hartu baino, Jaurlaritzak aurkezturikoaren gainean eztabaidatu dutela kexatu dira ordea
|
hainbat
eragile eta sindikatu ikasleen ordezkaririk ez dela egon ere kritikatu dute ikasleek, eta salatu dute LOMCEren ildo ugari bere egiten dituela Heziberrik. Ikastetxeen gestio eredua, autonomia eta finantzazioa, marko pedagogikoa eta landuko diren eduki curricularrak zehaztu dituzte dagoeneko Heziberrin, eta bigarren urratsa ere eman dute:
|
|
|
Euskal Herrian
|
hainbat
eragile hasi da gaia lantzen, Eleak mugimendua, Arabako Gazteak Altxa edo Herritarren Kriminalizazioaren Kontrako Plataforma kasu. Espainiako Estatu mailan No Somos Delito mugimendua gaia sozializatzen ari da.
|
|
|
Galdera hori luzatu dio
|
hainbat
eragileri Fredrik Gertten suediarrak, Bikes vs cars (Bizikletak vs autoak) dokumental estreinatu berrian. Brasilgo ekintzaileek boteprontoan erantzun dute:
|
|
|
Gero eta garrantzi handiagoa dauka, eta ez dakit zer politika hartu liratekeen, baina badauzkat hausnarketarako gako batzuk, besteak beste, itzulpena eta esportazioa ez direla beti gauza bera, alegia, barne kontsumorako ere itzultzen dela. Aberasgarria litzateke
|
hainbat
eragile biltzea gogoetara, eta kontrako norantzan badugu adibiderik: Literatura Unibertsala bilduma; Eusko Jaurlaritza, EIZIE eta argitaletxeak batzen dira hor.
|
|
|
Dekretuaren eraginkortasun eza frogatu baino lehen, euskalgintzako
|
hainbat
eragilek kritika egin zion Jaurlaritzari, dekretuak ez baitzuen aurreikusten dekretua ez betez gero inolako isunik edo betebeharrik.
|
|
2016
|
|
|
bertako langileek garbi zuten fabrikak ez zuela etorkizunik izango eurak antolatu ezik. RSIko langile ohiak, langile prekarioak batzen zituen CLAPP sindikatu txikiak eta unibertsitateko beste
|
hainbat
eragilek bat egin zuten. Sindikatuak coworking edo lan kolektiboa egiteko espazio bat okupatu nahi zuen, eta hortik abiatu zen Officine Zero sortzeko ideia.
|
|
2017
|
|
|
Aipatu digute
|
hainbat
eragilek esku hartzen duela, Osakidetzak osasun arloan egiten du lan, Aldundiak eta udalak gizarte politikez arduratzen dira, elkarteek programazioak aurkezten dituzte, enpresa pribatuek egoitzak eta lanpostuak eskaintzen dituzte... " Baina ez badugu norabide berean tira egiten jai dugu", kexu dira.
|
|
|
Herriko eragile guztiei ez zaiela ordenantza berdin aplikatzen ikusi dute, Aizpea Otxandianok dioenez. "
|
Hainbat
eragile soziali kartelak edo pankartak berehala kentzen dizkieten bitartean, beste batzuekin ez dute aplikatzen. Orain gutxi zirkoa etorri zen Arrasatera eta kale argi guztietan panelak jarri zituzten baimenik gabe, edo ordenantzan errotondetan kartelak jartzea debekatzen duen arren, Udalak berak ez du bete, bi kasu aipatzearren.
|
|
|
bata emakumeena da, eta bestea gazteena". Alazne Intxauspe Elola gazte baserritarrak azaldu digu elikadura burujabetzaren inguruan jarduten duten
|
hainbat
eragilek (EHNE Bizkaia, Mundubat, Veterinarios Sin Fronteras, Bizilur eta Emaus) bultzatutako azterketaren abiapuntua: sektorean hasi berri diren eta agroekologian diharduten gazte baserritarren egoera ezagutzea, baita bidean dituzten traba nahiz zailtasunak azaltzea ere.
|
|
|
Une honetan herritarren zati handi batek ekonomiaz eztabaidatzeko beharra du. Ikusi dugu
|
hainbat
eragile ekonomikoren jokaera zein izan den Katalunia eta Espainiaren arteko azken krisian. Zer jokaera duten kapital handiko enpresek, La Caixak, Ibexeko enpresek, ADN kataluniarra duten kapitalismoaren operadore handiek...
|
|
2018
|
|
|
Foro Sozialean ari garen
|
hainbat
eragileei hauxe entzun nien hasieran: " Hori amortizatuta dago".
|
|
|
Dena den, asko falta dela uste du Bakerok, eta horretarako erabili behar dutela plataforma: " Guretzat kristoren lorpena izango litzateke hemendik urte batera,
|
hainbat
eragilek, eta noski, norbanakok, publikoki adieraztea euskararekin bat egiten dutela". Horren harira, euskararen aldeko esfortzuak metatu nahi dituztela adierazi du plataformak.
|
|
|
Irailaz geroztik Donostiara ez da migratzaileen autobusik iristen eta Zorroagako harrera zentroa hutsik dagoen bitarten, hamalau pertsonak gaztetxean egiten dute lo. Izan ere, Donostiako herritarrek eta
|
hainbat
eragiletako kideek Hiritarren Harrera Sarea sortu zuten. Hasieran Aralarrek utzitako lokalean moldatu ziren baina egun gutxira Txantxarrekako gazteekin jarri ziren harremanetan, gaztetxea pertsona desplazatuen" gune segurua" bilakatu zedin.
|
|
2019
|
|
|
Ingeniari alemaniarrak ikusi du Eusko Jaurlaritzak ez duela betetzen berak dioen NFPA 130 araudia.
|
Hainbat
eragile sozialek eta sindikalek ekimenarekin bat egin eta obrak gelditzeko eskatu dute.
|
|
2020
|
|
|
Baina eskaria herri eskolaren bitartez hornitu ahal izateko HE Gurasoak plataforma sortu da, euskalgintzako
|
hainbat
eragileren babesarekin. Hizkuntza eskubideak defendatzeaz gain," egoera hau salatu, eta salaketa horren ondorioak (plazarik gabe geratzea) arintzea" dute helburu, datorren ikasturtean" plaza publikoetan berreskuratzeko".
|
|
|
Ekonomia sozial eraldatzailearen helburu nagusietakoa lanaren burujabetza lortzea da. Hemen hartu dut Koopfabrikako [ekonomia sozialeko
|
hainbat
eragilek elkarlanean antolatzen duten programa da, talde bakoitzak bere proiektua garatuz ekintzailetasun sozialean trebatzeko] lantalde baten definizioa. Taldea Amaia Alvear, Mirene Begiristain, Eneko Etxezarreta eta Jon Morandeirak osatua da.
|
|
|
Ordutik Bilbon bizi da eta ikasketak amaitzeko aukera izan du Euskal Herriko Unibertsitatean. Euskal Herriko egoera politikoa ezagutu eta" internazionalismoaren ikuspegitik"
|
hainbat
eragile politiko eta sozialekin lanean aritu da, baita hainbat ikerkuntza proiektu egin ere, besteak beste Alexander Ugalde Zubiri eta Francisco Letamendia Ortzi irakasleekin edota Ainara Lertxundi kazetariarekin batera. Horrela, 2012an, EHUren laguntzarekin, Kolonbia, oraina eta etorkizuna itxaropen garaian ikerketa liburua publikatu zuten.
|
|
|
Babesa eta sañaketa publikoa. Prentsaurrekoa eman zuten Gasteizko
|
hainbat
eragilek, Udalaren gizarte politikak salatuz. Argazkia:
|
|
|
Ekonomia sozialeko proiektuak martxan jarri nahi dituzten herritarrei formazioa emateko eta bidelaguntza egiteko, KoopFabrika ekintzailetza programa jarri zuten martxan duela bost urte
|
hainbat
eragileren artean: ekonomia sozial eraldatzaileko Olatukoop sarea, EHUko Gezki institutua, Mondragon unibertsitateko Lanki ikertegia, eta hainbat erakunde publiko.
|
|
2021
|
|
|
Ia inoiz zezenik egon ez den plazan dago oholtza, erabilera anitzeko eraikina izan behar zuenak ez du ia erabilpenik izan azken urteetan. Pandemia etorri eta kultur eremuko
|
hainbat
eragile elkartu behar izan da diru publikoarekin kudeatutako esparruari erabilera emateko. Baldintzek ekitaldietarako egokituta behar zuten izan, baina dena nahi izateak azkenean ezer ez izatea ekarri du.
|
|
2022
|
|
|
Alegia, Puerto Rico porrot ekonomikoan zegoen, 66.000 milioi euro inguruko zorra ordaindu ezinik, eta Washingtonetik erabaki zuten hori konpontzeko Kontrol Fiskalerako Batzorde federal bat bidaltzea; batzorde horrek Puerto Ricoko Gobernuak eta Parlamentuak baino eskumen eta botere gehiago ditu herrialdeko ekonomian. Plan fiskala 2026 urtera arte dago martxan, eta uharteko
|
hainbat
eragilek salatu dute herritarrak murrizketa ugari jasaten ari direla PROMESA legea dela-eta, hezkuntzan, batik bat.
|
|
|
Basozainekin, Aranzadirekin, natur elkarteekin eta herriko beste
|
hainbat
eragilerekin ere aritu dira auzolanean ikastetxeak, proiektuaren motorra eta etorkizuna hori dela sinetsita: herrian pixkanaka mugimendua ikusten dela diote, batzuen eta besteen artean sinergiak bilatzen eta harreman sarea osatzen.
|
|
2023
|
|
|
Nik uste alarma egoera gehiago etorri dela esparru zientifikotik, esparru politiko ekonomikotik baino: 1972 urtean Hazkundearen mugak liburua atera zen, 50 urtean ez zaio kasu handirik egin, baina IPCCren azken txostenetan gero eta alarma gehiago piztu da, eta zientifikoak ziren alarma hauek jendartearen gehiengora zabaldu dira eta bere egin dituzte NBE (Nazio Batuek) eta beste
|
hainbat
eragilek. Kapitalisten artean interes ezberdinak daude, eta horietako batzuek klima alarmaren deia jaso dute, beraien jarduera egoera berriari moldatuz.
|
|
|
|
Hainbat
eragile politikok, sindikalistak eta ikerlarik Polizia erreformatzeko proposamenak landurik dituzte, azkenean, hori delako gaia. Baina, errealitatetik arras urrun dago Gobernua, ez du egoera lasaitzeko urrats bakar bat ere bideratu, ez bada gehiengoan diren Polizia sindikatuei loreak banatzea.
|
|
|
Nola arribatu euskararen ofizialtasunik gabe eta Frantziaren Konstituzioaren 2 artikulua traba gisa etengabean emana zaigun testuinguru konplikatuan? Galdera horiek esku artean hitz egin dugu euskalgintzako
|
hainbat
eragilerekin: haurtzaindegi euskaldunen sarea garatu nahian dabilen Konkolotx elkarteko Elorri Arin; haurrentzako aisialdia euskara hutsean proposatzen dabilen Udaleku ko Maddi Bordagarai; helduak euskalduntzen dabilen AEK ko Ihintz Oliden; euskararen erabilpenaren alde dabiltzan Plazara kooperatibako Eneko Gorri, Irati Fernandez eta Kamila Harluxet, baita EEPko presidentetza utzi berri duen eta Euskal Hirigune Elkargoan euskararen ardura duen presidenteorde Antton Kurutxarri ere EEPko presidente Maider Behotegik ez die erantzun ARGIAren elkarrizketa eskaerei.
|