|
2001
|
|
|
– Izaskunek ere bukaera tragikoa izan zuen –jarraitu zuen, eskua erretratuaren gainetik maitekiro pasatzen zuen bitartean– Oiz mendiko hegazkin istripuan hil zen. Londresen lanean ziharduen bere senarra,
|
hainbat
emakumerekin harremanak zituela eta, akabatu eta bueltan zetorrela gertatu zen ezbeharra. Zoriontsu hil zen eta inbidia ematen dit.
|
|
2002
|
|
|
Karakter handiko
|
hainbat
emakumerena egin du Gonzalo Suárezek (Ditirambo, La regenta, Don Juan de los infiernos), Mario Camús ek (El Alcalde de Zalamea, La vieja música), Eloy de la Iglesiak (Los placeres ocultos), Vicente Arandak (Tiempo de silencio), Daniel Calpasorok (Pasajes), Pedro Almodóvar ek (Kika), Montxo Armendárizek (Bihotzeko sekretuak) eta Imanol Uribek (Plenilunio) zuzenduriko filmetan....
|
|
|
Harrigarria da
|
hainbat
emakumek islamismo hau gogo biziz onartzen dutela ikustea. Izan ere, emakume askok beren aurkako tradizio diskriminatzaileak babesten dituzte.
|
|
|
Prisionero abertzaleek izkiriatzen zuten kazetatxoa inprimatzen zuen, ideologia guztietako kideek lagunduta. Kazeta
|
hainbat
emakumeren artean eroaten omen zuten Iparraldera.
|
|
2004
|
|
|
Elorrietaren iragarpenak adierazten du ELAren hurrengo kongresutik aterako den zuzendaritza pertsona gazteagoez eta
|
hainbat
emakumez hornitua izango dela. Eta, gorago azaldu dugunez, litekeena da emakumeetako bat idazkari nagusia izatea.
|
|
2005
|
|
|
Jimeno. Korritzen duten
|
hainbat
emakumerentzako bai.
|
|
|
bi pisu, 20 metro karratu, gehinez. Ama, beste hainbat eta
|
hainbat
emakume bezala, aitak prostituziora behartua zuen, etxerako dirua ekar zezan, hala, egunero, ogi zati bana eta zapore gabeko sopa batekin tripa bete zezaten. Askotan ogi oso bat ekartzen zuen etxera eta guztiek gogoz irensten zituzten mami murtxikaezin haiek.
|
|
2006
|
|
|
Euskal Herriko azkeneko exekuzio sonatuena, garrote bidez behintzat, pertsonaia honena izan zen, 1881 urtean, Gasteizen. Diaz de Garaiok
|
hainbat
emakume bortxatu eta hil zituen Araba inguruan eta horregatik kondenatu zuten heriotzara. Sententzia betetzeko Burgoseko borreroa ekarri zuten, Gregorio Mayoral.
|
|
|
Nahiz eta eredu hegemonikoa bat eta bakarra izan, amatasun esentzialista eta naturalizatuaren eragina eta oihartzuna hainbat eremutan topa daiteke; baina garrantzitsuenak hauexek lirateke, nire irudiko: ume txikien eskolaratze edo instituzionalizatze goiztiarraren inguruko eztabaidak eta, horren barruan, haurtzaindegienaurreko jarrera ezkorrak; eta, bigarrenik, amen eradoskitzea sustatzeko kanpainak, ofizialak edota
|
hainbat
emakume taldek bideratuak (ikus Esteban, 1999a, 1999b).
|
|
|
Hala ere, azken ideia horrekin erlazionatuta, emakumeok izan ditzakegun kontraesanen gaia gaineratu nahi nuke. Esanliteke Mendebaldeko
|
hainbat
emakume, emakumeentzako egoera sozial berriekinpozik egoteaz gain, gertatzen ari diren aldaketez eta aldaketa horiek iragartzenduten etorkizunaz ez daudela oso ziur, ez direla fio, eta batzuetan zaila egitenzaiela/ zaigula mundu berdintzaile eta alternatibo hori irudikatzea. Egoera zalantzakor hauetan errazago sortzen dira kontraesanak eta ideia atzerakoiak.
|
|
|
Gaur egun, eskuarki, gizonezko baino emakumezko gehiago aurki genitzake adoptatzeko prest, horrekseguru asko gure gizartean gizonezko eta emakumezkoen rol tradizionalen iraunkortasunarekin du harremana. Horrela, amaren rola betebehar sozial garrantzitsuaizanik,
|
hainbat
emakume rol hau berau betetzera behartuta senti daitezke.
|
|
|
Bergarako
|
hainbat
emakumek anbulatorioko emagin zerbitzua betetzeko eskatzen dute. " Hemen dugun emaginak baja hartu du eta ez dute ordezkorik jarri.
|
|
|
Erromesaldi luzea eta harrigarria, lazgarria eta lizuna, miresmena bezalaxe gorrotoa sortzeko modukoa. Bideetako predikaria eta herri ikasigabearen mistikoa,
|
hainbat
emakume liluratu zituen peregrinazio zoro hartan, hainbat eta hainbat orgia antolatu zituen hango eta hemengo bazterretan, deabruak menperatutako arimak askatu zituen, bide estura moldatu ezinean zebiltzan lekaime asko exorzitatu, hainbat eta hainbat fraide eta monasterio gizoni zeruko ateak erakutsi...
|
|
|
Kondesek eta markesek bisitatzen zuten bere egoitzan, santu boteretsua balitz bezala zaintzen zuten, opariak egiten zizkioten, beren gorputz lurrineztatuak eskaintzen zizkioten... Lizunkeriaren deabruengandik askatu nahiz zebiltzan gorteko
|
hainbat
emakumerekin exorzismo luzeak egiten zituen bere egoitzako egongelako sofan...
|
|
2007
|
|
|
hainbat ekitaldi egongo dira urtemuga horren harira.
|
Hainbat
emakumeri euskararen alde egindako lana eskertu zitzaien
|
|
|
Galleterak. Oroimen bizia emakume langileen aldeko kultur proiektua da,
|
hainbat
emakumek garatua: hiru artistek, soziologo batek eta arkitekto batek.
|
|
|
Antzeko kontuan gertatzen ei dira beste leku askotan, Euskal Herrian zein atzerrian.
|
Hainbatek
emakumearen duintasun eta esplotazioa aipatzen ditu eta bezeroak zigortzeko ere eskatu. Honen guztiaren atzean zinismoa eta hipokresia antzematen ditut.
|
|
|
“Politikagintzaren ateak ireki ditzagun” leloa izango dute martxoaren 8rako Getxoko Udalak eta
|
hainbat
emakumeen elkartek antolatutako ekitaldiak
|
|
2008
|
|
|
Botika fabrikatzen duen laborategiak berak DSHT egoera diagnostikatzeko tresna garatu zuen; galdera sorta bat. Aurrerantzean, egoera hobetze bidean jar daiteke orain arte diagnostikorik gabe, eta okerragoa dena, inolako tratamendu espezifikorik gabe zeuden
|
hainbat
emakumerentzat. Botika honek hilabete behar du gutxienez eragiteko, eta beste hainbat kasutan bezala, medikuaren kontrola ezinbestekoa da.
|
|
|
Eserlekuaren bazter batean eserita egin genuen bidea, negarrez hasteko zorian bera, eta autoa geratu zelarik, agurrik esan gabe alde egin zuen. Kalean barrena beste
|
hainbat
emakume eta gizonezkoren artean desagertu zenean, aurrerantzean ere senarrez deskuidatuz jarraituko zuela pentsatu nuen.
|
|
|
Estalingradon froga batzuk pasa ondoren Estatu Batuetara bidaiatzeko aukera eskaini zioten beste
|
hainbat
emakume dantzari errusiarrekin. Garai hartako ikuskizunik harrigarrienetako batean parte hartzaile izateak harrotasun puntu bat sortu zion bere baitan.
|
|
|
Gastronomiarekin zerikusia duten alorretan
|
hainbat
emakumek egindako lana aitortu eta saritu dute Eva sariek Iruñean
|
|
|
Gasteizko Dato kaletik zihoazen
|
hainbat
emakume preso, desfilean, ilea moztuta eta errizino olioa hartu berritan. 36ko gerrako irudietako bat da, gertutik bizi izan zutenek sekula ahaztuko ez dituzten horietakoa.
|
|
|
Nagore Laffageren erailketa bihotz gabea. Eta egunero ikusten ditugu isil isilean indarkeria, indarkeria psikologikoa zein indarkeria fisikoa, pairatzen duten
|
hainbat
emakume. Bakardadean.
|
|
2009
|
|
|
Ni, noski, ez naiz ama, eta ezin dut sentimendu hori bizi. Besterik gabe, orain, kalaka bat bezala, entzuten diet
|
hainbat
emakumeei beren amatasunaz hitz egiten. Batzuetan, transzendentzia handiz, beren bizitzako gailurrean bailiran.
|
|
|
Hildakoen artean
|
hainbat
emakume eta haur daude, Geok jakinarazi duenez. Horren arabera, badirudi minaren helburua konboi militar bat zen, izan ere, islamiar milizianoen aurkako operazioa jarri dute martxan gune horretan.
|
|
|
edo, antolatzekotan, urtean bakarra, festagatik beragatik baino gehiago, jendearekiko harremanei eustearren; azkenean, festa pare bat antolatu zuten lehen urtean, hiru bigarrenean, hirugarrenean berdin? harik eta seme alaben etorrerarekin Reginari irrika hura apalduz joan zitzaion arte. Reginak bere seme alabak gurtzen zituen, eta are gehiago, zeren, bere mailako
|
hainbat
emakumek ez bezala, zeinek haur jaioberria hazteko inuderen bat kontratatzen baitzuten, berak hazten baitzituen bere haurrak, hain zen indartsua, antza, haurrei bularra ematerakoan bereganatzen zuèn atsegina?, halako eran, non, handik aurrera, Regina enean festak bakandu eta urtean bakarra egitera mugatu baitziren, uda partean; sarritan desados egoten zirenak, baina, gauza batean zeuden ados, bi... alor hartan ere garbi baitzuen Reginak jokabidea, zuzena bezain zurruna, hiriburuko talderik atzerakoienek nonahi aurkitzen zuten maiseaketan aritzeko moduko bazka?, markesa anderearengandik ikasitako esaldi batek ezin hobeto laburbiltzen zuena:
|
|
|
Zorte handia zen garai hartan herriko medikuarekin ezkontzea, eta gainera hain galanta izanda, baina Mirenek asko sufritu du, Don Rikardok ez zuen zoriontsu egin. Senarra bere kontsultan
|
hainbat
emakumerekin egonda ez zen lasai bizi Miren. Ni ere ez nintzen lasai biziko, Don Rikardo ezagututa.
|
|
|
Hainbat eta
|
hainbat
emakumeri galdetu diot G puntuaz: etxean, lankideei, edonon.
|
|
|
Fasting eta hainbaten artean (2000) kultura ezberdinetan emakumearentzatkirolak zuen esanahia eta kirolean izandako esperientzia ikertu zituzten, eta ikerketaren atal bat Espainian burutu zen Vazquez eta Buñuel-en (2000) gidaritzapean.Futbola, gimnasia eta tenisean ibiltzen ziren
|
hainbat
emakumeri egin zitzaienelkarrizketa ikerketaren helburuak aztertzeko asmoz. Ikerketak honako datuak utzizituen agerian:
|
|
|
Sexuaren aldetik, gehiengo nabarmena gizonezkoak dira. Hala etaguztiz, badira
|
hainbat
emakume: La Andayan 2, Valdedioseko hobiakasu berezia da, bertan, 17 pertsonen artean 9 emakumezkoak baitziren.
|
|
|
Erakusketak 60ko eta 70eko hamarkadetako performance artearen zenbait adibide aurkezten ditu eta gaurko arte produkzioetan izan dezaketen eragina aztertzen du. Baina, era berean, ikusgarri egiten ditu artearen historiako
|
hainbat
emakumeren praktika artistikoak. Eta, hori, erakusketa gehienek egiten ez duten zerbait da.
|
|
|
Urtero, zortzian, makurtu egiten naiz, halako txikitasun modukoa sentitzera; munduan jasaten den muturreko diskriminazioa ikusirik zorioneko ez izatearren, errudun sentitzen.
|
Hainbat
emakume kuraiaz azaltzen dira, urte osoan ezkutuan mantentzen direnak. Ez ote da interesik eredu falta zulo iluna den honetan!
|
|
|
Hala erakusten dute datuek, zaintzaileen ia %80 emakumeak dira, eta, gainera, horien artean gehiengoa zaintzaile bakar edo nagusia da. Ezbairik gabe, erreforma horrek ondorio larriak izango ditu
|
hainbat
emakumeren bizitzan, eta gaixo kronikoen zaintza errazteko teknologiak (telefonoa, Internet eta telebista digitala) bultzatuko direla esan arren, nik dakidala, telefonoak eta telebistak ez dituzte mukiak kentzen eta maindireak aldatzen. Lehendik ere emakumeek musu truk egiten duten lanari beste bat gehitu nahi zaio.
|
|
|
Epaitegiaren aurrean Lizunkeriaren legeak leloa zeramaten pankartak jarri zituzten manifestariek atzo, Khartumen. Ez askok, baina batzuek galtzak jantzi zituzten protestarako,
|
hainbat
emakumek nahiz gizonek. Zain zeuden bitartean, horixe bera egiteagatik Lubna Ahmed Hussein kazetariari 40 zigor kolpe ezarri erabakitzen ari ziren epaileak.
|
|
|
Horregatik deitzen da G puntua, haren omenez. Hura konturatu zen zelan
|
hainbat
emakumek, eremu hori estimulatuz gero, plazera sentitzen zuten. Garai hartan eta bolada luze batez, hainbat emakume horren bila aritu ziren; batzuek aurkitu zuten, eta beste batzuek ez.
|
|
|
Hura konturatu zen zelan hainbat emakumek, eremu hori estimulatuz gero, plazera sentitzen zuten. Garai hartan eta bolada luze batez,
|
hainbat
emakume horren bila aritu ziren; batzuek aurkitu zuten, eta beste batzuek ez. Segur aski, topatu zutenak pribilegiatu sentitu ziren, eta besteak, nahiko etsita, pentsatuz eurak ez zirela oso normalak.
|
|
|
1957 urtean jarri zuten abian Bilboko aurreneko ikastola, San Nikolas elizako lokaletan. Frankismoaren garaiko unerik latzenak izan arren, euskararen alde lanean ibili ziren
|
hainbat
emakume. Iñaki Azkuna Bilboko alkateak andereñoek egindako ahaleginaren garrantzia azpimarratu zuen:
|
|
|
Erdibide hura, nolabait esatearren, Regina eta Ernestinaren joera ezberdinen arteko orekaren fruitua zen, oparotasunaren eta diskrezioaren artekoarena..., Regina beti agertzen baitzen, etxekoandrea bera zen arren, ahizpari entzuteko prest, baita noiznahi kasu egiteko ere, hain ziren handiak bere konfiantza eta begirunea. ...uten festarik antolatuko... edo, antolatzekotan, urtean bakarra, festagatik beragatik baino gehiago, jendearekiko harremanei eustearren; azkenean, festa pare bat antolatu zuten lehen urtean, hiru bigarrenean, hirugarrenean berdin... harik eta seme alaben etorrerarekin Reginari irrika hura apalduz joan zitzaion arte –Reginak bere seme alabak gurtzen zituen, eta are gehiago, zeren, bere mailako
|
hainbat
emakumek ez bezala, zeinek haur jaioberria hazteko inuderen bat kontratatzen baitzuten, berak hazten baitzituen bere haurrak, hain zen indartsua, antza, haurrei bularra ematerakoan bereganatzen zuèn atsegina–, halako eran, non, handik aurrera, Regina enean festak bakandu eta urtean bakarra egitera mugatu baitziren, uda partean; sarritan desados egoten zirenak, baina, gauza batean zeuden ado... " Niri festak gustatzen zaizkit; eskandaluak ez".
|
|
2010
|
|
|
Hegoafrika sexu eraso gehien erregistratu dituen herrialdea da: 54.900 Sonnet Ehlers doktoreak bortxatuak izan diren
|
hainbat
emakume artatu ditu Hegoafrikan eta bera da Rape aXe kondoiaren sortzailea.
|
|
|
|
Hainbat
emakumek beren baginarekin dute harremanaz hitz egiten du lanak. Enslerrek mundu osoko 200 emakumeri egindako elkarrizketetan oinarrituta dago, eta arraza, adin, gizarte maila eta maila ekonomiko askotariko emakume askoren esperientzia islatzen da bertan.
|
|
|
|
Hainbat
emakumek beren baginarekin dute harremanaz hitz egiten du lanak. Enslerrek mundu osoko 200 emakumeri egindako elkarrizketetan oinarrituta dago, eta arraza, adin, gizarte maila eta maila ekonomiko askotariko emakume askoren esperientzia islatzen da bertan.
|
|
|
Jainkoak, adibidez, Ebak egindako bekatua zela-eta, ama guztiak zigortu zituen, erru txikienik izan ez arren!? ...era ere, Adanen bekatuagatik (Has 3, 16); Jainkoak, adibidez, gizonaren gaiztakeriarekin eskandalizatuta eta kreazioaz damututa, uholde bat igorri zuen, munduan zirèn guztiak itotzeko, Noe eta bereak izan ezik (Has 6, 7); Jainkoak, adibidez, israeldarrei epidemia bat bidaltzen die, hogeita lau mila gizaki hiltzen dituena, nahiz eta haietatik batzuk bakarrik errudun izan, Baalen gurtzaileak zirèn
|
hainbat
emakumerekin sexu harremanak edukitzeagatik (Zen 25, 1); Jainkoak, adibidez, basotik bi hartz aterarazten ditu berrogeita bi haurren gorputzak puskatu eta birrintzeko, Eliseo profetari, burusoil, deitzeagatik (Erg 2, 23); Jainkoak, adibidez, Samaria zigortuko du,, bizilagunak ezpataz hilko dira, haurrak sarraskitu egingo dituzte, haurdunei sabela irekiko?
|
|
|
III. mendearekin, azken afariaren irudikapena oso bitxia zela, eta hainbat marrazki garaikideak zirela. Halaber,
|
hainbat
emakume garai horretarako arropa ezohikoekin agertzea, marrazkien artean sirenak egotea edo hainbat irudi erotikoren adibidea faltsutasunaren aldeko argudioak ziren Núñezentzat.
|
|
|
...era ere, Adanen bekatuagatik (Has 3, 16); Jainkoak, adibidez, gizonaren gaiztakeriarekin eskandalizatuta eta kreazioaz damututa, uholde bat igorri zuen, munduan zirèn guztiak itotzeko, Noe eta bereak izan ezik (Has 6, 7); Jainkoak, adibidez, israeldarrei epidemia bat bidaltzen die, hogeita lau mila gizaki hiltzen dituena, nahiz eta haietatik batzuk bakarrik errudun izan, Baalen gurtzaileak zirèn
|
hainbat
emakumerekin sexu harremanak edukitzeagatik (Zen 25, 1); Jainkoak, adibidez, basotik bi hartz aterarazten ditu berrogeita bi haurren gorputzak puskatu eta birrintzeko, Eliseo profetari" burusoil" deitzeagatik (Erg 2, 23); Jainkoak, adibidez, Samaria zigortuko du," bizilagunak ezpataz hilko dira, haurrak sarraskitu egingo dituzte, haurdunei sabela irekiko" (Os 14, 1); Jainkoak,... " Saulek mila hil, Dabidek hamar mila!" (Sm 18, 7).
|
|
|
Artean arbolak moztu gabe daude eta emakume bat daukat aldamenean. Ezagutzen saiatzen naiz, baina ez zait inor konkreturik agertzen, nire bizitzako
|
hainbat
emakumeren zatiekin osatutako emakume ezezaguna baizik, erretratu picassiano batean bezala.
|
|
2011
|
|
|
Jon Ostolazak Txankarta ren piezekin osatutako diskoa atera du. Lehen pieza jotzen hasi zenean, aurkezpenean, malkoak atera zitzaizkion bertako
|
hainbat
emakumeri, Txankarta gaztetako parte zelako. Harekin soldaduska egin zuten lagun koadrila batekin egiten nituen afariak larunbatetan, eta Gasteizen edo beste tokietan bizi zirenak ere etorri egiten ziren, Txankarta maite zutelako.
|
|
|
Neskatilek, lehenago neskame eta jostun ikasten joaten ziranak, lan urtenbide barriak ezagutu ebezan XX. mendeko bigarren erdian. Halan,
|
hainbat
emakume Bermeoko arrain kontserba lantegian hasi ziran beharrean. Edozelan be, neskatoek mutilek baino askoz traba gehiago eukiten eben etxetik kanpora ikasten edo beharrean joateko.
|
|
|
Neskatxak ez du noski jakingo, mendebaldeko telebista politikoki zuzena ez baitzen, hogeigarren mende hondarrean, Europako bazter horretara iristen, nola aritu ziren handik hilabete batzuetara komunikabideak, isildu gabe, esan eta esan, eskandalagarria zela, NBEk igorritako kasko urdinek
|
hainbat
emakume behartu zituztela Bosnian, eta Afrikan, eta Kanbodian, eta..., ez zutela aginduriko lan humanitarioa behar bezala bete, edo, kasu bakan batzuetan behintzat, lagundu behar zuten jende harekiko errespetua galduta ibili zirela, eme gabeko agorraldiari luzetsirik edo?. Eta Nadak ez daki, telebistako esatariak bere hitz atsekabetuak jariatzen zituen bitartean, hartu beharreko iturritik hartutako irudiez lagundu zituela hitz haiek errealizadoreak, eta irudi haietan Nazio Batuetako gizonak ikusten zirela kamioneta gainetan, lerro lerro jarrita, eta kasko urdinen azpian larruazal beltzak, ilunak baino ez zirela ageri; Nadari, tanketatik jaisten ikusi orduko, filmetako marine begi urdin bipilen gomuta ekarri zioten haien oso bestelakoak.
|
|
|
Elkarrizketa horretan Anaren egoeraz egiten zaigu hizketan. Anak historia bera baino fuerteagoa dela dio, gainditu egiten duela eta horixe da hain zuzen gertatzen zaiona; izan ere, bere gain darama milioika emakumeren pisua, bera historiaz osatua dago, hainbat eta
|
hainbat
emakumeren historia da. Horixe da Justinek azaltzen diona, gu historia garela eta gure memoriaren sakonean dagoela gordea, subkontzientean.
|
|
|
Berehalaxe hasi ziren iristen ezezagunen gutunak. Bakarrik omen zeuden eta zoritxarreko eta ulertu gabeko omen ziren hainbat eta
|
hainbat
emakumek beren burua eskaintzen zioten elkarrekin joateko, basamortuko bizitza partekatzeko, idazkari gisa beretzat musu truk lan egiteko. Gutun horietako ehun eta hogeita zortzi zenbatu eta sailkatu zituen kolore desberdinetako paper zorroetan, bera oso gizon ordenatua baitzen, baina, jakina, ez zitzaion burutik pasa ere egin gutun haietako bakar bati ere erantzuterik.
|
|
|
Barraren atzean, jabea egunkaria irakurtzen dago, erdi lotan.
|
Hainbat
emakume daude tabureteetan eserita. Etsimena nabari dute aurpegian, nahigabea, aspertasuna.
|
|
|
Beno haurrak kontrabandoan zuzenean ez ziren aritzen, baina
|
hainbat
emakumeen antzera, laguntza paraleloa eskaintzen zuten. Hauen lana batez ere, abisuak ematea zen.
|
|
|
Anjelek ia hiru urte zituen eta hura pasatzea errazago ikusten nuen. Behobia inguruan arropa ibaiaren bi ertzetan garbitzen zuten, eta Biriatun bi neskazahar ezagutzen nituen, baserri txiki batean bizi ziren bi emakume jator belar garaian tarteka laguntzen nituenak, eta berek ere ezagutzen zuten Klaudia, Axunen ahizpa, orduan Pako senarrarekin Behobian bizi zena, Klaudiak,
|
hainbat
emakumek bezala, arropa ibaian garbitzen baitzuen, baina beste ertzean. Kontua zen Klaudiak umea ibaian jolasean uztea, nik beste ertzetik deitzea eta bi ahizpak jasotzea.
|
|
2012
|
|
|
Gaian trebatutako ipuin kontalari batek modu ulerterraz eta dinamikoan azalduko die umeei
|
hainbat
emakumek zientziaren arloan izandako garrantzia, eta eurek egindako ekarpenen berri emango du.
|
|
|
Baserriko ofizioakAzoka ez ezik bestelakorik ere izango da goizean barrena, baserriko ofizioen erakustaldia egingo baitute.11: 00ak aldera, ardi ile mozketa eta artilearen beste erabilerekin lotutakoa egingo dute herriko
|
hainbat
emakumek plaza inguruan. Eskola inguruko zelaietan, 12:00ak inguruan, soroak prestatzeko laiekin egiten zen lanaren erakustaldia egingo du gizonezkoek.
|
|
|
«Libiaren argazki ofizialari begiratuta, badirudi emakumerik gabeko herrialde bat dela», esan du. Dena den, Libian bada baikortasunerako tartea,
|
hainbat
emakumeren esanetan. «Iraultzan gogor borrokatu eta gero indarra hartu dugu.
|
|
|
Etxeko langile etorkinen %53k tratu txar fisiko edo psikologikoren bat jasaten dute. UGT sindikatuak emandako datu horrek baieztatu du
|
hainbat
emakume taldek eta arrazakeriaren aurkako eragilek aspaldian salatu izan dutena: emakume eta etorkin izateagatik andre horiek duten «zaurgarritasuna».
|
|
|
Hutsune hori gogoan hartuta ekin nion proiektuari" adierazi digu Cabañasek, 2010eko abenduko hastapenak gogoratuz. Proiektua lagun askoren lanari esker gauzatu ahal izan da eta
|
hainbat
emakume musikarirekin elkartu ostean, txiki behar zuen proiektua handi bihurtu da, zeuden gabeziak ere halakoxeak izanik. " Gure asmoa ahalik eta emakume gehien zuzeneko musika egitera animatzea da.
|
|
|
Laguntza bidezko ugalketa teknika berriei esker, ugalkortasun arazoak dituzten milaka bikote edo bestela seme alabarik izango ez luketen
|
hainbat
emakume guraso izateko moduan daude gaur egun.
|
|
|
Presoen eskubideen aldeko elkarteak, Zaballako (Araba) espetxean isolamendu moduloan dauden
|
hainbat
emakume presoen oinarrizko eskubideak urratzen direla adierazi du.
|
|
|
Laguntza horren truke, emaile guztien izen eta abizenak kredituetan jarri dituzte eta bakoitzari ikus entzunezkoaren kopia bat eman diote. Arrasateko Amaia Udal Antzokian egin zuten aurkezpen jendetsua, eta bide batez herriko
|
hainbat
emakume omendu zituzten. Kanpoan ere ezagutzera emango dute lana eta Durangoko Azokan beste aurkezpen bat egitea aurreikusi dute.
|
|
|
Ezin dugu ahaztu gure herrian ere, mota ezberdinetako eraso sexistak eman direla: bortxaketa bat, bortxaketa saiakera bat, jazarpenak, jarraipenak eta irainak, horrelako egoerak bizi izan dituzte
|
hainbat
emakumek itzubaltzeta/ Romon.
|
|
|
Inguruan zebiltzan hamarren bat ofizial hurbildu ziren, eta hogeiren bat askari; baita hiltegi eta biltegietan lan egiten zuten
|
hainbat
emakume ere. Chrysostomek ehiza trofeo bat zekarrela konturatu ziren orduan, errinozero baten adarra.
|
|
|
—Jauna, jauregiko atean
|
hainbat
emakume eta haur daude, baita urtetan gora egindako gizon asko ere. Zer egin behar dut haiekin?
|
|
|
Saioak desio ninduen, ikasle batek irakasle bat desiratzea baino gauza naturalagorik eta arruntagorik ez dagoen modu horretan. Gizon batek
|
hainbat
emakume maitatzea bezain naturala, baina hain gutxitan gauzatzen dena... Irabazteko denak nituen hala nahi izanez gero, botere harreman horrek berez zeukan erakargarritasunarengatik, egungo neska gazteek aspaldi gaindituta zituztelako aurrejuzgu inozoak, sexuaren tabua zelako sexuaz ezagutzen ez zuten gauza bakarra.
|
|
2013
|
|
|
Anari, Aiora Renteria (Zea Mays), Marieder Iriart (The Sparteens), Maite Arroitajauregi (Mursego), Aida Torres (Jupiter Jon), Afrika... Euskal Herriko
|
hainbat
emakumeri egin dio elkarrizketa Arrate Rodriguezek, Zuloak en muinaren sortzaileak, bere kamera aldean. Filmean ageri diren protagonista gehienak emakumezko musikariak dira.
|
|
|
1610ean Logroñon egindako sorginen kontrako prozesuei dagokien paperetan,
|
hainbat
emakume arabar aipatzen dira (Ataurikoak, Zekuianokoak, Korresekoak....). Emakume hauek sorginkeriarekin harremanak izateaz akusatuta zeuden eta epaiketan bertan interpretea erabili behar izan zuten aipatutako paperetan agertzen den moduan:
|
|
|
Modu horretan, teorikoki, eremu politikoaren eta aberkoiaren artean muga zorrotzak ezartzen ziren. Beste gauza bat da, emakumeek (edo gutxienez
|
hainbat
emakumek) praktikan beteko zuten rola. Horrela ez da denboran oso atzera joan lehenengo tentsioak antzemateko, hau da teoriatik praktikara jauzi egiterakoan sortukoak zein diren ikusteko.
|
|
|
Sukaldeko mahaiaren gainean ohar bat utzi eta desagertu zen. Beste
|
hainbat
emakumerekin irudika dezaket eta irudikatzen dut, baina oso zaila egiten zait depilatuta dabilela pentsatzea, ezinezkoa, esan zuen eta algara labur bat egin zuen berriro, algara triste bat. Zakurrak ere burua altxatu eta lanturu labur bat egin zuen.
|
|
|
Ez da kasualitatea idazle honen garai bertsuan, eta batez ere geroxeago?
|
hainbat
emakume idazle jaio izana literatura argitaratuaren mundura (Hannah More, Fanny Burney, Mary Wollstonecraft, Mrs. Radcliffe, Maria Edgeworth, Madame de Staël, Lady Granville eta abar eta abar, eta ama horien geroko alabak, haien kontrario sutsuak izan zein ez izan?, hala nola George Eliot, Mary Shelley eta Brönte ahizpak.) Harrotasuna eta aurrejuzguak eko protagonistak pasarte batean dioen bezala, gura izanez gero etxe oneko alabek aukerarik asko izaten zuten formazio sendoa eskuratzeko, eta, beraz, Oscar Wilde idazle bikainak hain grazia handiz erakusten digun emakume hori, flirteoaren arteetan iaioa baina beste guztirako burmuin gabea, batez ere solas inteligente bat izateko?
|
|
|
Momentu batez, itsasoak ere isildu egin behar zuela ematen zuen. Eta orduan Anak oihu egiteari ekin zion berriro, eta
|
hainbat
emakumek gauza bera egin zuten, lurrera belauniko eroriz. Handik bihotza hautsita aldendu aurretik, beste detaile bati erreparatu nion.
|
|
|
Ameliak berak ere egin nahi zuen bidaia hura: baita egin ere,
|
hainbat
emakume piloturi aurrea hartuta! Andre baten hegaldirik luzeena zen hura, besteak beste.
|
|
|
Zapatuan, berriz, herrikoen txanda izango da. Alaitz Olaizolak gidatutako Azpeitiko Emakumeen Antzerki Tailerrak hamar urte bete ditu aurten eta, hori ospatzeko, joan den maiatzean taularatu zuten estreinakoz Dena berriz bueltatzen da lana, urte hauetan taldetik pasatu diren
|
hainbat
emakumeren parte hartzearekin. Bihar, 21:30ean, obra berezi hori ikusteko azken aukera izango da Soreasun.
|
|
|
Emakumeen Txokoa hor dagoela kontuan hartuta, hor antolatzen diren tailerretan eta
|
hainbat
emakumek parte hartzen dutela; gazteak ere, ikastetxeetan, antolatzen hasi direla ikusita; eta Bilgune Feministak herrian erreferentzialtasun bat baduela jabetuta, gustatuko litzaiguke Azpeitian mugimendu feministak izan duen bilakaera ezagutzeko zerbait antolatzea, bide batez belaunaldi desberdinetako emakumeen arteko harremana bultzatzeko. Oraindik ez dakigu zer izango den, baina erronka bat badugu hor.
|
|
|
Han
|
hainbat
emakumerekin hitz egin nuen, benetako emakumeak, nahi dutenari buruz, behar dutenari buruz.
|
|
2014
|
|
|
Atari ingurutik dator hotsa; han, pantaila batean, jarrita dute Larre Motzean dokumentala. Euskal Herriko garapenaren parte izan diren
|
hainbat
emakumeren istorioak jasotzen ditu lanak, gazte zein helduenak, eta erakusketarekin batera aurkezten ari dira herriz herri. " Larre motzean" bizitzera ohitu dela dio protagonistetako batek; bilobak badaki zailak izan zirela amonak pasatutako garaiak, baina gaur egun ere trabak badaudela dakar gogora.
|
|
|
Andre Mari Zuria plaza ondoan, Posta kalean jarri ginen
|
hainbat
emakume, bi ilaratan, belauniko, diru eske Londresera abortatzera joateko. Oso fuertea iruditu zait abortu kontu hau.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak indarkeria jasandako
|
hainbat
emakume bildu zituenean hasi ginen. Hutsuneak zein ziren zehazten hasi ginen, eta hutsune horiek betetzeko asmotan Haize Berria elkartea sortu genuen:
|
|
|
" 2012ko Topaketa Feministetan gai horri heldu genionean ohartu ginen
|
hainbat
emakume kazetarik haien gain hartzen zutela euren hedabideetan emakumeen presentzia areagotzeko ardura. Horrek zama handia suposatzen du, eta baliabideak sortzeko beharra ikusi genuen", dio Olazarrek.
|
|
|
Bat egin behar dugu eraso sexisten aurka», esan zuen Enrique Maia Iruñeko alkateak sanferminak amaituta egin zuen agerraldian. Eraso sexistarik gabeko jaien alde kanpaina jarri du abian aurten Iruñeko Udalak, hiriko
|
hainbat
emakume eta gizarte talderekin. 2013ko erasoen harira sortu da genero indarkeriaren inguruko kezka, eta Sanferminak Berdintasunez taldea sortu zuten urtarrilean.
|
|
|
Katxalin elkartearen bidez babesa jaso zuela dio. Bere adin tarteko beste
|
hainbat
emakumerekin mintzatzea ere abaro garrantzitsua izan zela dio. «Oso eroso sentitzen ginen elkarrekin».
|
|
|
Bilbon Arriaga plazatik abiatu zen manifestazioa. Buruan,
|
hainbat
emakume: zuziak piztuta.
|
|
|
|
Hainbat
emakume bertsolari gazte ohiko estereotipoetatik ihesi eta estetika zeinpoetika berri baten bila ari dira. bertsotan. Baina haien gorputzek, haien janzkerek (minigonek, bota altuek.) maskulinizatutako esparruaren ordenan hainbat pitzaduraeragiten dituzte.
|
|
|
|
Hainbat
emakume bertsolari bat etorri izan gara otorduen jirako bertso saioetanjende artera kantatzera irteten garenean askoz zailagoa egiten zaigula emakumeeiburuzko umorea egitea gizonezkoei buruzkoa egitea baino. Bertsolaritza, neurrihandi batean, «adarjotzean» oinarritu izan da, eta zenbaitetan baita burlan ere.
|
|
|
Musikaren arloan lan egiterakoan egon badago alderdi bat gutxi aipatu ohi dena, musika grabazioari eta ekoizpenari dagokiena, alegia. Izan ere, musikari batek berelana publiko egiteko unean, ezinbestekoa du grabazio estudio batekin lan egitea, eta kasu batzuetan, produktua autoekoitzia ez denean, baita diskoetxe batekin ere.Viñuelak adierazi bezala, ekoiztetxe gehienak gizonen esku egon ohi dira, eta haienirizpideak dira nagusi, horregatik,
|
hainbat
emakume musikarik beste bide batzukhartu izan dituzte beren musika ekoizteko:
|
|
|
Mugimendu feministarekin batera ere aritu zara elkarlanean. 2005 urtean, adibidez, Jauko barik taldeak Emakumeen Mundu Martxako kantua egin zuen29, eta kantua
|
hainbat
emakume musikarirekin grabatu zenuten. Kasu horretan, jakina, emakumeen askatasunaren aldeko aldarria egiten zuen kantuaren letrak.
|
|
|
Ez da harritzekoa Pedro Lazagaren pelikulakLuchy etxekoandrearen pertsonaia bihurrian jarri izana arreta nagusia. Narrazioarenhasieran emakume eredu modernoegia bezala ageri zena, hutsalkeriez arduratua, itxurakeriatan eta etxetik kanpo denbora gehiegi ematen zuena?, pixkanaka, osabaAgustin paletoaren eraginari esker, otzandu eta jarrera onargarrietara hurbildu zen.Luchyk, garaiko pantailetako
|
hainbat
emakume eredugarrik legez, testuinguruberrira egokitzen zen etxekotasunaren irudi moderno bat gorpuztu zuen narrazioarenbukaeran. 1960ko hamarkadako feminitate arautu horrek, aurreko garaietan bezalaseme alaba eta senarraren zaintzaz arduratua egoteaz gain, kontsumo gizarteetakoohitura berrietara hurbiltzen ziren ezaugarriak ere bazituen (Morcillo, 2010 eta 2008: 46).
|
|
|
Ezin ukatuzkoa da errekonozimendu uneak sekulako inpaktua eragitenduela, alegia, deskribatutako bizipenetako bat aditzean «neu naiz-eta!» esatenduzun momentu horrek. Horren ondoren, betiere aukera politiko egokiak egonik,
|
hainbat
emakumek aldarrikatuko lukete eurak ere feministak direla. Agian kontuaez da «esperientzia» (alegia, zuzenketa pluralizatzailea egin ostean gelditzenzaigun puzzlea), ezpada «emakumeen esperientzia».
|
|
|
Goizean jaikitakoan, pikuz, goxokiz eta aingira kaxaz –konfeti txuri eta guzti suge itxurako mazapana gordetzen zuten kaxa oso politak– beteta egoten ziren. Goiz hartan ez genuen gosaldu beharrik izaten”, gogoratu du Lazarok.Salmenta tristeaEguberriak izanagatik, Lazaroren ama Rufina Treku eta Larraulgo beste
|
hainbat
emakume, ohi bezala Donostiako San Martingo azokara joaten ziren esnea eta barazkiak saltzera. “Eguberrietako salmenta tristea izaten zela esaten zuen gure amak.
|
|
2015
|
|
|
Familiak bat egin zuen, musika bazen. Baina, bat batean,
|
hainbat
emakumek eskuetatik eta hanketatik heldu ninduten. Komunera eraman ninduten.
|
|
|
Herriko
|
hainbat
emakume joan dira Erroxape Emakumeen Elkarteak antolatu duen sexualitate tailerrera. Bi saio ditu tailerrak:
|
|
|
Banekien inork ez zidala oparituko, eta ni neu ez nintzela erosteko gauza izango. Gainera, erraietatik gorroto dut gizonen falokrazia, eta ez gutxiago
|
hainbat
emakumerena, eta orain ez nintzen neure teilatuari harrika hasiko. Damutua nengoen solasgai hura mahaira atera izanaz, eta saihesbidea aurkitzen ahalegindu nintzen:
|
|
|
Bada, behartsuak eta biziera guria daramatenak ez dira bata bestearekin uztartzen. Gogora ekar itzazue
|
hainbat
emakume ezkondu ere;, nik badakit badaudela, eta etxe onekoak, gainera, gaixo larriekin, beren senarrak haserretu ez daitezen, kexatzen ausartzen ez direnak, eta neke larriekin.
|
|
|
Altxamendu militarraren aurrean,
|
hainbat
emakumek beren kontzientzia politiko eta sozialagatik edota arrazoi pertsonalengatik (senargaia, senarra edo hurbilekoren bat frontera joan zelako) fronteetara jo zuten, altxamendua zapaltzeko. Baina gutxi iraun zuen emakumearen presentziak fronteetan:
|
|
|
Lan honetan irakurri ahal izan denez, ezkertiar batzuek
|
hainbat
emakume milizianok hurbilekoei frontera laguntzean jokatutako paper eskasa salatu zuten. Jakina da frontean sexu harremanak egon zirela, baina hauek harreman sentimental batzuen barnean zeuden.
|
|
|
eta pilotalekutik at han hemenka sorturiko planen antolaketa, kontakizun eta hitz aspertuak bat baino gehiago dira pilotan diharduten
|
hainbat
emakumeren kasuan.
|
|
|
Duela hamaika urte inguru hasi zen bertsolaritza genero ikuspuntutik aztertzen. Urte hartan, Askizun lehenengoz bildu ziren bertso munduko
|
hainbat
emakume, eta norbanakoarenak ziren beldur eta kezkak emakume izatearen baitan kokatzen zirela ikusi zuten. Ordutik hamaika pauso eman dira ibilbide horretan.
|
|
|
Ordutik hamaika pauso eman dira ibilbide horretan. Horren fruitu izan dira, esaterako,
|
hainbat
emakume bertsolarik egindako gogoetak, 2009an sorturiko Bertsozale Elkarteko genero taldea edo 2014ko Bertso Eguna.
|
|
|
Ainhoa Agirreazaldegik azaldu bezala, 2003an hasi zen bertsolaritzan genero ikuspuntua lantzen. Urte horretan, bertso munduko
|
hainbat
emakume asteburu pasa joan ziren Askizura (Getaria). Ordura arte ustez norberarenak ziren kezkak, beldurrak, ezinegonak.... konpartituak zirela ohartu ziren, eta emakume izatearen baitan kokatzen zirela.
|