|
2002
|
|
|
Sánchez Ferlosio, C. J. Cela... Egileon nahiz beste
|
hainbaten
eleberri sozialetan bistakoa zen Italiako neorrealismoaren, Lost Generationekoen edo Sartreren literatura konprometituaren eragina. Eleberri sozialaren alderdi teknikoei dagokienez, S. Sanz Villanuevak (1980) edo D. Villanuevak (1986) esandakoez gain, G. Carnerok (1989) 6 zehazten dituen 5 ezaugarriak gogora ekarri genituzke.
|
|
2004
|
|
|
Barojatarren xarma izenburupean, Barojatarren lanak biltzen dituen erakusketa zabaldu dute Nafarroako Artxibo Nagusiaren egoitzan. Familiak Berako Itzea etxean zituen Serafin, Pio, Rocardo, Carmen eta Julio Caroren argazkiak,
|
hainbat
eleberriren jatorrizko lanak eta Julio Carok Pio Carori bidalitako eskutitzak aurkituko ditu bisitariak, besteak beste, abenduaren 12ra arte zabalik egongo den erakusketan. Pio Caro Barojak esan du Itzean dagoena Nafarroako Artxibo Nagusiaren egoitzan ikus daitekeena baino gehiago dela eta Beran museo bat zabaltzeko gogoa adierazi du.
|
|
2009
|
|
|
F EDEAREN ARAZOETAN NAUFRAGATU duen apaizaren
|
hainbat
eleberri dago XIX eta XX. mendean. (Naufragioa, ikuspegi ofizial edo kanonikoarentzat; bestela berdin esan ahal izango bailitzateke fede tradizionaletik askapena, edo haren gaindipena, etc.). Lehena, nik dakidala, eta beharbada umoena, Mary (Humphry) Warden Robert Elsmere da (1888), fina eta aldi berean sakona, oso ingelesa, esango genuke?, filosofia abstraktu bat nobelatzen ere maisua.
|
|
2011
|
|
|
Eleberri hau euskal narratiban berezi egiten duen ezaugarria paralelotasuna da. Gizona bere bakardadean, Hamaika pauso, Zeru horiek, Koaderno Gorria eta hemen aztergai izango ez ditugun beste hainbat eta
|
hainbat
eleberritan historiaren eta bizitzaren arteko dualismoa dago, kontrakotasuna: bizitza ona da, historia txarra, historia berez da hilaurgile, bizipozaren eragozpen, eta abar.
|
|
|
Senarra suizidatzean liberatua sentitu zen. Weimer era joan eta literatur saloi bat antolatu zuen han, eta
|
hainbat
eleberri erromantiko idatzi zituen. Goethe izan zuen saloi horretako lagun kuttunetako bat.
|
|
2012
|
|
|
Horrela, bada, Odolaren suaren zati bat baizik ez genuen ezagutuko, baldin 1942ko udaberrian egileak behar besteko kemenik eta arretarik eduki ez balu hainbat eta hainbat zirriborro eta eskuizkribu leku seguruan gordetzeko, ahazturik egon zirenak, harik eta 2005ean IMEC (Institut Mémoires de l? Édition Contemporaine) artxibo zentroan laga zituzten arte. Multzo horretan zegoen idazlearen laneko egunkaria, 1933 urteaz gerozko lanekin; bertan zeuden jasoak
|
hainbat
eleberriren bertsioak. David Golder, besteak beste?, baina baita eleberri honen falta zen zatia ere: eskuz eta estu estu idatziriko hogeita hamar orri ziren, ia batere urraturik gabe eta mekanografiatutako zatiarekin bat zetozenak; horri esker osatu ahal izan zen landa giroko tragedia hau.
|
|
2013
|
|
|
Joan Mari Irigoien (Altza, 1948) ingeniaria da ikasketaz eta idazlea lanbidez,
|
hainbat
eleberri gogoangarriren egilea: Oilarraren promesa (1973), Poliedroaren hostoak (1983), Udazkenaren balkoitik (1987), Babilonia (1989), Consummatum est (1993), Kalamidadeen liburua (1996), Lur bat haratago (2000), Ipuin batean bezala (2002), Odolean neraman (2004), Ur arreak, ur garbiak (2011) eta" Orbetarrak" trilogia:
|
|
|
Joan Mari Irigoien (Altza, 1948) ingeniaria da ikasketaz eta idazlea lanbidez,
|
hainbat
eleberri gogoangarriren egilea: Oilarraren promesa (1973), Poliedroaren hostoak (1983), Udazkenaren balkoitik (1987), Babilonia (1989), Consummatum est (1993), Kalamidadeen liburua (1996), Lur bat haratago (2000), Ipuin batean bezala (2002), Odolean neraman (2004), Ur arreak, ur garbiak (2011) eta" Orbetarrak" trilogia:
|
|
2014
|
|
|
Hortik datorkio deitura, eta 40 urterekin Agatha bigarrenez ezkontzean, eutsi egin zion aurreko abizenari. Baina Mary ere bazen Agatha, eta bigarren zati hori erabiliko du poliziakoak ez diren bere
|
hainbat
eleberri sinatzeko: Mary Wesmacott.
|
|
|
Hizkuntzaren erabilera sexista
|
hainbat
eleberritan
|
|
2015
|
|
|
Putzu k badu giharra, maitasuna, herrimina, heriotza, bizi bizia da, makina bat pasarte zirraragarrik hornitzen du. Azken orduko egiturazko bitxikeria goitik behera betetzen duen
|
hainbat
eleberri posmodernok, ostera, kaka mokordo batek bezainbesteko zirrara du eragiten. Irakurle osasuntsuak plazer hartzen du nola Hamaika pauso rekin hala Putzu rekin, eta biek diote gogoeta pizten.
|
|
2017
|
|
|
11 Ecrits de jeunesse (M. Contat & M. Rybalka (argk.) 1990) testu bildumak jasotzen ditu Sartrek urteetan idatzitako
|
hainbat
eleberri, narrazio labur, gogoeta, pasarte eta aipu. Orobat, Les ecrits de Sartre (M. Contat & M. Rybalka (argk.) 1970) biobibliografia iruzkinduak garai bereko hainbat testu jasotzen du.
|
|
2019
|
|
|
Joan Mari Irigoien (Altza, 1948) ingeniaria da ikasketaz eta idazlea lanbidez,
|
hainbat
eleberri gogoangarriren egilea: Oilarraren promesa (1973), Poliedroaren hostoak (1983), Udazkenaren balkoitik (1987), Babilonia (1989), Consummatum est (1993), Kalamidadeen liburua (1996), Lur bat haratago (2000), Ipuin batean bezala (2002), Odolean neraman (2004), Ur arreak, ur garbiak (2011), Arma, tiro, bammm!
|
|
|
7 (Leon Cladel()," Quercy" deitu landa eskualdeko ohiturak azalduz idatzitako
|
hainbat
eleberrirekin nolabaiteko arrakasta izan zuen; Begi bakarra besterik ez du 1882an argitaratu zen). (Itz.
|
|
2020
|
|
|
Nafarroako artizarra. Gerora,
|
hainbat
eleberri eta ipuin bilduma idatzi ditu —besteak beste, Euliak ez dira argazkietan ateratzen (2000), Hyde Park keko hizlaria (2006), Ilargi horia (2012), Rasputin eta San Petersburgoko gauak (2013) eta Perlak, kolpeak, musuak, traizioak (2015) — Jamaikako neska du orain arteko azken liburua —iaz eman zuen argitara nobela— Haur eta gazte literaturan ere asko ibilitakoa da, eta i... Euskal PEN Klubaren sortzaileetako bat da.
|
|
2023
|
|
|
Filologia Hispanikoan lizentziaduna, Goethe Unibertsitatean gaztelerazko irakurlea eta Frankfurteko Cervantes Institutuko kolaboratzailea ere bada. Horrez gain,
|
hainbat
eleberri idatzi ditu: El pintor de Flandes, La detective miope, Miss Fifty, Pensión Leonardo edo La luna en las minas.
|
|
|
Eduki autobiografiko baina balio soziologiko handiko literatura landu du, mundu osoko irakurle askoren mirespena eta nazioarteko sari ugari ekarri dizkiona; besteak beste, Literaturako Nobel saria 2022an. Euskarara ere
|
hainbat
eleberri itzuli zaizkio orain baino lehen: Pasio hutsa, Lekua, Gertakizuna, Emakume bat eta Begira zenbat argi, maitea.
|